Raqamli mobil aloqa

9.7-rasm.
Axborot kanalidagi “pastga” va “yuqoriga” liniyalar 
orasidagi vaqt bo‘yicha resursning simmetrik (a)
va asimmetrik (b) joylanishi.
Bir rejimli TDD abonent terminalida dupleks yo‘q bo‘lganli-
gi sababli uni ancha soddaroq yo‘l bilan amalga oshirish TDD 
variantning afzalligi deb qarash mumkin. Ikkala variantda ham 
duplekslashtirishga mo‘ljallangan ikki rejimli (FDD/TDD) termi-
nalning apparatini murakkablashtirishga kelsak, oddiy FDD-ter-
minalga nisbatan uncha qiyin emas va iqtisodiy ko‘rsatgichlarga 
kritik ta’sir ko‘rsatmaydi.
Yuqorida keltirilganlarga asosan shuni aytish mumkin, ik-
kala ko‘rib chiqilgan dupleksirlash rejimlarni qamrab oluv-
chi Yevropa UMTS loyihasining maslahatlari tamoman rat-
sionaldir. Shu singari yechim ajratilgan spektral diapazonni 
ishlatish masalasi bo‘yicha tizimning moslanuvchanligini 
ta’minlaydi. Uning o‘tkazish imkoniyatini ekspluatatsiya sha-
roitiga va xizmatlar xarakteri ga qarab adaptatsiya qildiradi. 
Uchinchi avlod tizimlarni barpo etishning Yevropa konsep-
siyasiga asosan WARC-92 tomonidan ikkita ajratilgan 230 
MHz: 1885...2025 va 2110...2200 MHz keng 
likdagi spek-

---

153
tr hududlaridagi 1920...1980 va 2110...2170 MHz polosa-
lar chastota bo‘yicha dupleksli SSMSlarga va 1900...1920 va 
2010...2025MHz polosalar esa vaqt bo‘yicha dupleksli SSMS 
larga mo‘ljallangandir.
Nazorat savollari:
1. Kanallarni chastota bo‘yicha ajratish bilan ko‘p stansiyali 
foydalanishni tushuntiring.
2. Kanallarni vaqt bo‘yicha ajratish bilan ko‘p stansiyali foyda-
lanishni tushuntiring.
3. Kanallarni kod bo‘yicha ajratish bilan ko‘p stansiyali foyda-
lanishni tushuntiring.
4. Foydalanuvchilar soni va sotali tizimlarning real abonentlik 
sig‘imi qanday aniqlanadi?
5. Mobil aloqa tizimlarida dupleks rejim qanday tashkil qilinadi?

---

154