Salam olsun İbrahimə

Restoran

Mustafa Təqvayi

İbrahimlə və məhəllə uşaqlarımızdan bir neçəsi ilə dost idim. Voleybol, güləş və zorxana idmanları hamımızın əyləncəsi idi.

Biz altı-yeddi nəfər idik və vaxtımızın çoxu bir yerdə keçirdi. Aramızda təkcə İbrahim işə gedir, bazarda çalışırdı. Onun gəliri olurdu, amma dostlarımızın çoxunun maddi durumu yaxşı deyildi.

Bir gün İbrahim hamımızı restorana dəvət etdi, bizə ən yaxşı kabab-plovu sifariş verdi və yeməyə başladıq. Çox ləzzətli idi. Xüsusən də maddi vəziyyəti yaxşı olmayan bəzi dostlarımız uzun müddət idi belə xörək yemirdilər.

İbrahim bizim iştahla yediyimizi görüb sevinirdi. Bir həftədən sonra hamımızı yenidən restorana dəvət etdi. Biz dedik ki, yox, olmaz, həmişə sən... Sözümüzü kəsib dedi: "Bu gün bizi Mustafa qonaq edir".

Oturandan sonra İbrahim ayağıma vurub işarə verdi və stolun altından əlini uzadıb ovcuma bir qədər pul qoydu. Növbəti həftə yenə hamımızı restorana dəvət edib dedi ki, bu dəfə də filankəsə qonağıq.

Növbəti ayda bu iş yenə təkrar olundu. Bu dəfə başqa birinə qonaq idik. Bu proqram bir müddət davam etdi. Bizim yeniyetməlik və gənclik dövrümüzün ən gözəl xatirələrindən bəzisi həmin restoranla bağlıdır.

İndi övladlarımıza bu sözü danışanda çox da başa düşmürlər. İndi evlərdə hər gün plov bişir, kabab-plov adi xörəyə çevrilib. O zaman isə cəmiyyətin böyük hissəsi çox yoxsul vəziyyətdə yaşayırdı, ailələr çətinliklə dolanırdılar. O zaman plov evlərdə gec-gec bişirdi. Restoran xörəklərinin qiyməti bəlkə də çox deyildi, amma xalqın əlində pul az idi, maddi vəziyyət olduqca aşağı idi və belə xörəklər yemək imkan xaricində idi.

O dövrdən illər ötdü, İbrahim şəhid oldu. Bir dəfə məhəllə uşaqları ilə bir yerə toplaşmışdıq. İbrahimdən söz düşəndə dedim: "Uşaqlar, yadınızdadır, İbrahim bizi restorana aparıb kabab-plov alırdı?"

Hamı təsdiqlədi. Uşaqların çoxu dedi: "Allah İbrahimə rəhmət eləsin! O zaman biz necə də kabab-plov yemək arzulayırdıq!" Sonra dedim: "Gərək bir məsələni etiraf edim. Mənim qonaqlıq verdiyim gün əslində pulum yox idi. İbrahim stolun altından ovcuma pul qoydu və hesabı ödəməmi istədi".

Bu sözü deyən kimi digər dostlar təəccüblə mənə baxdılar. Onların biri dilləndi: "İbrahim mənimlə də elə etdi. Sizi qonaq edəcəyim gün yeməyin pulunu öncədən cibimə qoyub dedi ki, heç kimə söyləməyim". Bundan sonra digərləri də eyni sözü dedilər.

Qısası, həmin gün başa düşdük ki, bütün o müddətdə bizi kabab-plova qonaq edən yalnız İbrahim imiş.

Hidayət

Şəhidin dostu

Ağa İbrahimlə bir yerdə oturanda həmişə bizə qədim pəhləvanlardan danışırdı. Onların ruhiyyələri, imanları və Allaha arxalanmaları haqda yaxşı əhvalatlar bilirdi.

Biz bir neçə nəfər idik və İbrahimi çox sevirdik. O zaman fəsad çox açıq idi, çoxlu yaşıdlarımız cinsi fəsad içində idilər.

Bir dəfə İbrahim dedi: "Qədim pəhləvanların biri o qədər güclü imiş ki, ağacı yerindən qoparırmış".

Biz diqqətlə ona qulaq asırdıq.

– Bunun səbəblərindən biri bu imiş ki, ailə qurana qədər cinsi qüvvəsini zəiflədən bir iş görmürmüş. İnsan günahla məşğul olsa, bədənində güc qalmaz.

O bizə tövsiyə edirdi ki, boş vaxtlarımızı iş və ya idmanla dolduraq, izdivac vaxtı çatana qədər əks cinslə danışmağa həvəs göstərməyək. Çünki bu işlər yavaş-yavaş insanı məhvə sürükləyir.

1975-ci il idi. Mən məhəlləmizin qızlarından biri ilə gizlicə dostlaşdım. O vaxt təxminən 17 yaşım var idi. Bir dəfə küçə boş olanda həmin qızla söhbət edirdik. Başım elə qarışmışdı ki, ətrafımdan xəbərsiz idim. Birdən İbrahimin bizə doğru gəldiyini gördüm.

Daha iş-işdən keçmişdi; o bizi gördü. Mən divarın kənarında qızdan bir metr aralıda dayandım. İbrahim yanımızdan keçəndə başıaşağı halda salam verdi.

Salamının cavabını verdim və daha heç nə demədim. Rəngim qaçmışdı. İbrahimsə dayanmadı, heç bir söz demədi və yavaşca küçədən keçdi. Çox həyəcanlandım. Əgər orada məni vursaydı, o qədər narahat olmazdım. İnanın ki, valideynlərim bilsəydilər, yenə o qədər narahat olmazdım. O mənim ən yaxşı dostum idi, gecə-gündüz bir yerdə idik. O mənim güləş və voleybol müəllimim idi, məni voleybolçu etmişdi. Mənim nə hörmətim vardısa, ona görə idi.

Həmin gecə yata bilmədim. Fikirləşirdim ki, sabah İbrahim məni görsə, nə deyəcək; uşaqların içində məni saymasa, necə olacaq?!

Bu fikirlər məni dəli edirdi. Həmin gecə çox uzun çəkdi. Səhər tezdən birbaş İbrahimgilə gedib qapını döydüm. İbrahim məni həmişəki kimi səmimi salamladı, sanki heç bir hadisə baş verməmişdi. Mən dinmədim, o da bir söz demədi. Bir neçə dəqiqə ötdü. Boğazımı qəhər tutmuşdu.

- Dadaş İbrahim, mənə bir söz de, bir sillə vur, söy. De ki, bədbəxt, sənə bu qədər nəsihət verdim...

İbrahim sanki heç nə görməmiş və eşitməmişdi.

– Sən nə haqda danışırsan?

– Məgər dünən görmədin ki, mən...

İbrahim sözümü kəsdi.

– Bu nə sözdür?! Mən nə üçün sənə nəsə deməliyəm?! Sən bəlkə o qızla ailə qurmaq istəyirsən...

Sonra bir qədər dayanıb əlavə etdi: "Sən hələ də mənim əvvəlki yaxşı dostumsan".

Təəccübdən yerimdə quruyub qaldım. Sonra sağollaşıb qayıtdım. Çox fikirləşdim. İbrahimin bu rəftarında çoxlu dərslər vardı. Həmin gün saatlarla fikirləşdim və axşam qərarımı verdim. Birbaş həmin qızın yanına gedib dedim: "Bax, xanım qız, bir qızla dostlaşan oğlanların əksərinin niyyəti ailə qurmaq deyil. Onlar şeytani fikirdə olurlar və həmin qızın aqibəti də yaxşı olmur". Sonra bir neçə nəfəri misal çəkib dedim: "Bunların həyatı puç olub".

- Sən də gələcəkdə yaxşı həyat istəyirsənsə, bu işlərlə məşğul olma. Hər gün bir oğlanla danışan qız gələcəkdə müştərək ailə həyatında problem yaşayar.

Sonra sağollaşıb dedim: "Hər şeyi yaddan çıxar. Mən birdəfəlik getdim".

Oradan birbaş İbrahimin yanına gedib məsələni danışdım.

- Mən onunla hər cür münasibətdə ola bilərdim, amma bu sözləri deyib ondan həmişəlik ayrıldım. Allah kömək edənə qədər bir də belə işə bulaşmayacağam.

İbrahim sükutu pozub dilləndi: "Get ata-anana dua elə. Əgər ananın pak südü və atanın halal çörəyi olmasaydı, əmin ol ki, bu işi görə bilməzdin".