Samarqand iqtisodiyot va servis instituti marketing kafedrasi


Xalqaro marketingda narx shakllanishining o’ziga xos tomonlari



Yüklə 0,88 Mb.
səhifə50/119
tarix04.11.2022
ölçüsü0,88 Mb.
#118984
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   119
Samarqand iqtisodiyot va servis instituti marketing kafedrasi

10.2. Xalqaro marketingda narx shakllanishining o’ziga xos tomonlari


    1. Marketing strategiyasini ishlab chiqishda eng muhim muammo, korxonani foyda olishga yo‘naltirish hisoblanadi. Uning yechimini topishda jahon tajribasida quyidagi yondashuvlar mavjud.

Maqsadli bozorni o‘zlashtirish yo‘llarini qidirishda muqobil strategiyalarni aniqlash uchun I.Ansoff tomonidan 1966 yilda taklif etilgan “tovar-bozor” matritsasi ishlatiladi. Bu quyidagi jadvalda ko‘rsatilgan.
10.2-jadval
«Tovar-bozor» matritsasi4

Tovarlar

Bozorlar

Joriy

Yangi

Joriy

Bozorga chuqurrok kirib borish strategiyasi

  • Sotishni jadallashtirish

  • Yangi haridorlarni kidirish

  • Raqobatchilarni sindirish

  • Tovarni iste’mol soxasini kengayishi

Bozorni rivojlantirish strategiyasi

  • Yangi bozorlar

  • Yangi sotish xududlari

  • Xalqaro bozorlar

  • Tovarni ishlatilishini yangi soxalarini tuzish

Yangi

Tovarni rivojlantirish

  • Uz kuchi bilan yangi tovar ishlab chiqarish

  • Bitimlarni rivojlantirish

  • Litsenziya

  • Maxorat bilan ayirboshlash

Diversifikatsiya

  • Gorizontal

  • Vertikal

  • Konsentrik

Yangilik kirituvchi raqobat strategiyasi — tubdan o‘zgartirish va yangiliklar kiritishga yo‘naltirilgan strate­giya. Ushbu tavakkalchilik yuqori bo‘lgan biznes bilan shug‘ullanuvchi firmalarni ko‘pincha «ilk qaldirg‘ochlar» deb atashadi.


Differensiatsiyalanish — kompaniyalarning bozorda egallagan o‘rinlarini ajratib (chegaralab) olish jarayonidir. Keskin kurashga kirishib ketmaslik uchun firmalar bitta o‘rinni egallamaslikka harakat qiladilar. Ularning har biri raqobatchilar tovarlaridan bir oz farq qiluvchi tovarlar ishlab chiqaradi va bozorda o‘z segmentini egallaydi. Nima sababdan haridor aynan shu mahsulotni tanlab oladi? Bunda u qaysi mezonlarga amal qiladi? Uni ma’lum bir tovar yoki xizmatni tanlashga qanday qilib ko‘ndirish mumkin?
Shu kabi savollar har bir firmaning tijorat faoliyatida asosiy rol o‘ynaydi. Butun bozor iqtisodiyoti uchun esa bu savollar ushbu mamlakatda qaysi tovarlar ishlab chiqariladi degan savol bilan bir xil kuchga ega hisoblanadi. Bu savollarning javoblari raqobatbardoshlik tushunchasi bilan bog‘liq.
Jadvaldan ko‘rinib turibdiki, firmaning afzalligini o‘sish manbalarini o‘zlashtirishni 4 ta asosiy strategiyalari bo‘lishi mumkin: bozorga chuqurroq kirib borish strategiyasi; tovarni takomillashtirish strategiyasi; bozorni rivojlantirish strategiyasi; diversifikatsiya.

Yüklə 0,88 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   119




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin