Dastlabki tayyorgarlik o’z faoliyatini bir o’quv yilida yoki istiqbolli rejalashtirishdan boshlanadi. Bunda o’qituvchi o’z fanini o’quv yilida o’qitilishi uchun sinf, guruh (bosqich – I,II, III) larni aniqlab, mazkur sinf va bosqichdagi o’z fanining o’quv dasturi bilan tanishib chiqadi. Faoliyatini o’quv yilida yoki istiqbolli rejalashtirishi uchun u - o’quv dasturidagi ahborotlar qaysi sinf, bosqich uchun taaluqli ekanligini va uning qaysi bo’limi o’quvchi – talabalar uchun qiyinchilik tug’dirishini tajribali o’qituvchilardan so’rab, o’rganib chiqishi;
joriy tayyorgarlik
O’qituvchining darsni tayyorlash va o’tkazishdagi muhim jarayon joriy tayyorlanishdir. Bunda o’qituvchi kunlik dars mashg’ulotini loyihalaydi va ketma – ketlikda loyihani amalga oshiradi. Joriy tayyorgarlik vaqtida o’qituvchi ayrim didaktik qoidalarni esga olishi talab etiladi. Ma’lumki, zamonaviy pedagogik – psihologik ta’limot o’quv jarayonini bir – biri bilan uzviy bog’langan quyidagi didaktik komponent (qismlar)dan iborat deb ta’kidlaydi. 1. Motivlar(M). 2. O’quvchilarning o’quv faoliyati(O’O’F). 3. O’quvchining bilish faoliyatini boshqarish(O’FB). O’quv jarayonini boshqarish o’qituvchi tomonidan amalga oshiriladi.
YAhshi tayyorlangan darsni yana uyushgan holda aniq va samarali o’tkaza bilish ham kerak. Bunda quyidagi talablarga amal qilishi lozim:
1) Darsni aniq va uyushgan holda boshlash buning uchun esa darsga hamma narsa oldindan tayyorlangan bo’lishi kerak.
2) O’quvchilar e’tiborini dars mazmuniga qarata bilish va uni butun dars davomida o’quvchilarning o’quv biluv faoliyatlarini aktivlashtirib saqlay bilish, darsga qiziqishni qo’llab – quvvatlash, o’quvchilar oldiga vazifalar qo’yish, ularni doimo javob berishga tayyor holda saqlash, darsdagi ishlarni hilma – hillash hammani ko’rib, hamma narsani so’rab turish.
3) Darsda vaqtdan oqilona foydalanish: o’quv jihozlarini oldindan tayyorlash, ularni to’g’ri joylashtirish, topshiriqlarning to’liq bajarilishiga erishish, o’quvchilar e’tiborini chalg’ituvchi holatlarga yo’l qo’ymaslik.
3) Darsda vaqtdan oqilona foydalanish: o’quv jihozlarini oldindan tayyorlash, ularni to’g’ri joylashtirish, topshiriqlarning to’liq bajarilishiga erishish, o’quvchilar e’tiborini chalg’ituvchi holatlarga yo’l qo’ymaslik.
4) O’z hatti – harakatini kuzatish. G’oyaviy siyosiy e’tiqod, yuksak ahloqiylik va madaniyat, gapirish va talab qilish, rag’batlantirish, o’quvchilarga murojaat qilish uslubi – bularning barchasi o’qituvchi faoliyatining uslubini belgilaydi hamda o’quvchilarning zo’r berib ishlashi yoki o’ta emotsional qo’zg’aluvchanligini tartibga keltiradi.
