Щозирда инсоният фаолиятининг барча жабщаларига шахсий электрон щисоблаш машиналари (шэщм) шахдам =адамлар билан кириб бормо=д

2.2-jadval.

Op1	Op2	Op1 and Op2	Op1 or Op2	not Op1
False	False	False	False	True
False	True	False	True	True
True	False	False	True	False
True	True	True	True	False

Murrakkab shartlarni yozganda oddiy shartlarni albatta qavs ichiga yozish kerak.

Masalan, chegirma olish sharti quyidagicha o’zgartirilgan bosin:”Agar xarid qiymati 100 so’mdan oshsa va yakshanba kuni xarid qilingan bo’lsa chegirma olinsin”. Agar xafta kuni butun tipdagi Day o’zgaruvchisida aniqlansa va yakshanba qiymati ettiga teng bo’lsa, shart quyidagicha yoziladi:
(Summa > 100) and (Day = 7)
Agar shartga “xarid qiymati 500 so’mdan oshsa ixtiyoriy kunda chegirma olinsin” deb qo’shsak, u holda shartni quyodagicha yozish mumkin:
((Summa > 100) and (Day =7)) or (Summa > 500)


1.2. Tanlash

Delphida tanlash if va case operatorlari yordamida amalga oshiriladi. If buyrug’i ikkita bo’lishi mumkin bo’lgan variantlardan birini tanlaydi, case buyrug’i esa bir nechtadan bittasini tanlaydi.

1.3. If buyru’gi


If buyrug’i dastur ishini davom ettirishi uchun ikkita bo’lishi mumkin bo’lgan variantlardan birini tanlaydi. Shart bajarilishiga qarab tanlash amalga oshiriladi.
If buyrug’ining umumiy ko’rinishi quyidagicha:
if shart then
begin
// agar shart rost bo’lsa,
// bajarilishi kerak bolgan buyruqlar
end
else
begin
// agar shart yolg’on bo’lsa,
// bajarilishi kerak bolgan buyruqlar
end;
Else buyrug’idan oldin (end dan keyin) nuqtali vergul qo’yilmasligiga e’tibor bering.
If buyrug’i quyidagicha bajariladi:
1. shatning qiymatini hisoblaydi;
2. Agar shart rost bo’lsa (True), u holda then so’zidan keyingi (begin va end oralig’i) buyruqlar bajariladi. Shu bilan if buyrug’ining bajarilishi tugaydi, ya’ni else so’zidan keyingi buyruqlar bajarilmaydi. Agar shart yolg’on bo’lsa (False), u holda else so’zidan keyingi (begin va end oralig’i) buyruqlar bajariladi.

1.4. Case buyrug’i

Avvalgi misolda ko’p variantli tanlash ichma-ich joylashgan ikkita if buyrug’idan foydalanib ammalga oshirilgan. Bunday yondoshish doimo qulay emas. Ayniqsa dasturda tanlash varianti ko’p bo’lsa.

Delphi tilida ko’p variantlardan tanlash uchun Case buyrug’idan foydalaniladi. Uning umumiy ko’rinishi quyidagicha:
case tanlovchi of
ro’yhat1:
begin
{ buyruqlar 1 }
end;
ro’yhat2: