Sigorta murakabe kanunu (1)

Yurtdışında Yaptırılabilecek Sigortalar ve Zorunlu Sigortalar

Madde 29 - (Değişik:20/8/1993-KHK-510/22 md; İptal: Ana.Mah.nin 25/11/1993 tarih ve E.1993/45, K.1993/47 sayılı Kararı ile; Yeniden düzenleme: 16/6/1994-KHK-539/22 md.)

Türkiye'de yerleşik gerçek veya tüzel kişiler, Türkiye'deki sigortalarını, münhasıran Türkiye'de faaliyette bulunan ruhsatlı sigorta şirketlerine ve Türkiye'de yaptırmak zorundadırlar.

Ancak,

1. 
   İhracat ve ithalat konusu olan mallar için nakliyat sigortaları,
   

2. 
   Uçak, helikopter ve gemilerin; dış kredi ile satın alındığı takdirde borcu ödeninceye kadar, yurtdışından finansal kiralama yoluyla getirilmesi halinde ise finansal kiralama sözleşme süresi ile sınırlı olmak üzere yaptırılacak tekne sigortaları,
   

3. 
   Gemilerin sorumluluk sigortaları,
   

4. 
   Hayat sigortaları,
   

5. 
   Kişilerin Türkiye haricinde iken seyahatleri sırasında yaptıracakları ferdi kaza, hastalık ve motorlu taşıt sigortaları,
   

yurt dışında da yapılabilir.
Gerektiği takdirde bu sigortalara ilişkin esaslar Müsteşarlıkça belirlenir.
Bakanlar Kurulu, kamu yararı açısından gerekli gördüğü hallerde zorunlu sorumluluk sigortaları ihdas edebilir. Bakanlık, zorunlu sigortaların tarife ve talimatlarını tespit eder.

Zorunlu sigortalara ilişkin uygulama esasları, Bakanlar Kurulu kararlarında belirtilir.

Sigorta şirketleri, faaliyet gösterdikleri branşlarla ilgili zorunlu sigortaları yapmakla yükümlüdürler.
Mesleki nitelikte olsun veya olmasın bir faaliyetin icrası ya da bir şeyin kullanılması için izin veya ruhsat vermeye, bunları denetlemeye yetkili merciler, bu işlerle ilgili zorunlu sigortaların yaptırılıp yaptırılmadığını araştırmak ve denetlemekle yükümlü olup, zorunlu sigortaları yaptırmayanların bu izin ve ruhsatlarını iptale de yetkilidir.
Sigorta Denetleme Kurulu

Madde 30 - (Değişik: 20/8/1993-KHK-510/23 md.; İptal: Ana.Mah.nin 25/11/1993 tarih ve E.1993/45, K.1993/47 sayılı Kararı ile; Yeniden düzenleme: 16/6/1994-KHK-539/23 md., 20/6/2001-Kanun 4684/15 md., 23/07/2004-Kanun 5217/31 md)

Sigorta ve reasürans şirketleri ile sigortacılık işlemi yapan veya sigortacılık alanında faaliyet gösteren gerçek ve tüzel kişiler, bu Kanun ve diğer kanunların sigortacılıkla ilgili hükümleri yönünden Sigorta Denetleme Kurulu'nun denetimine tabidir.
Sigorta ve reasürans şirketlerinin faaliyetleri, varlıkları, iştirakleri, alacakları, özkaynakları, borçları ile mali bünyeyi ve idari yapıyı etkileyen diğer tüm unsurların tespit ve tahlili Kurul uzman ve uzman yardımcıları ile aktüer yardımcıları tarafından yapılır.
Kurul Başkanı da, kurul uzmanı sıfat ve yetkisine sahiptir.

.......¹
.......²

Faaliyet Raporu³

Madde 31 - (Mülga:20/8/1993-KHK-510/30 md.)
Bilgi Verilmesi ve İbraz Yükümlülüğü

Madde 32 - (Değişik: 20/8/1993 - KHK - 510/24 md.; İptal: Ana.Mah.nin 25/11/1993 tarih ve E.1993/45, K.1993/47 sayılı Kararı ile; Yeniden düzenleme: 16/6/1994-KHK-539/24 md.)

Sigorta denetleme uzman ve uzman yardımcıları ile aktüer ve aktüer yardımcıları; sigorta ve reasürans şirketleri ile bunların iştirakleri sigorta aracıları ve bankalar da dahil olmak üzere diğer gerçek ve tüzel kişilerden bu Kanun hükümleri ile ilgili görecekleri bütün bilgileri istemeye; bunların tüm defter, kayıt ve belgelerini incelemeye yetkili olup bunlar da istenilen bilgileri incelemeye hazır bulundurmakla ve ibrazla yükümlüdür.
Devlet daire ve kuruluşları, Birlik, Türkiye Motorlu Taşıtlar Bürosu ve benzeri kuruluşlar, görevleri ile ilgili istenecek her türlü bilgiyi gizli de olsa, sigorta denetleme uzman ve yardımcıları ile aktüer ve aktüer yardımcılarına verirler.

Sigorta Tetkik Kurulu ¹

Madde 33 - (Mülga: 20/8/1993 - KHK - 510/30 md.)

İhtisas Komiteleri

Madde 34 - (Değişik: 20/8/1993 - KHK - 510/25 md.; İptal:Ana.Mah.nin

25/11/1993 tarih ve E.1993/45, K.1993/47 sayılı Kararı ile; Yeniden düzenleme: 16/6/1994-KHK-539/25 md.)

Müsteşarlık, Kanunun gerekli kıldığı tarife ve talimatlar ile sigortacılığın geliştirilmesi için araştırma ve inceleme yaptırılması amacıyla sigortacılık konusunda bilgi ve uzmanlık sahibi kişilerden oluşacak ihtisas komiteleri kurabilir.

Komitelerin giderleri, Bakanlıkça onaylanacak esaslar uyarınca Birliğe üye şirketler tarafından karşılanır.

Komitelerin çalışma esasları hazırlanacak yönetmelikle düzenlenir.

Tetkik Kurulu ve Tarife Komitesi Talimatnamesi ²

Madde 35 - (Mülga: 20/8/1993 - KHK - 510/30 md.)
Sigorta Şirketleri Birliği:

Madde 36 – (Değişiklik: 11/6/1987 - 3379/24 md.)

Bu kanunun mer'iyete vaz'ı tarihinden itibaren üç ay içinde sigortacılık meslekinin inkişafı, sigorta şirketleri arasında tesanüt temini ve haksız rekabeti bertaraf edecek tedbirleri ittihaz ve tatbik etmek maksadiyle hükmi şahsiyeti haiz bir sigorta ve reasürans şirketleri birliği kurulur.
Birlik kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşu olup,merkezi İstanbul'dadır. Türkiye'de çalışan bütün sigorta ve reasürans şirketleri kuruluş işlemlerinin tamamlanmasından ve ruhsatnamelerinin alınmasından itibaren üç ay içinde birliğe üye olmaya mecburdurlar.

Birlik 1 inci fıkrada belirtilen amaçlar dışında hiçbir faaliyet gösteremez, siyasetle uğraşamaz, siyasi partiler, sendikalar ve derneklerle ortak hareket edemez.

Birliğin organları, Birlik Başkanı, Genel Kurul, Yönetim Kurulu, Disiplin Kurulu ve Denetim Kuruludur.
Genel Kurul, sigorta ve reasürans şirketlerinin genel müdürleri veya şirketi temsile yetkili kişilerden oluşur.
Birlik Başkanı, 9 asıl ve 9 yedek üyeden oluşan Yönetim Kurulu, 3 asıl, 3 yedek üyeden oluşan Disiplin Kurulu ve 3 asıl ve 3 yedek üyeden oluşan Denetim Kurulu, Genel Kurul tarafından seçilir. Birlik Başkanı Yönetim Kurulunun başkanıdır.

Birliğin organ seçimleri bu Kanunda öngörülen esaslar çerçevesinde yargı gözetimi altında gerçekleştirilir. Seçim yapılacak genel kurul toplantısından en az onbeş gün önce seçimlere katılacak üye sigorta ve reasürans şirketleri ile temsilcilerini belirleyen liste, toplantının gündemini, yerini, gününü, saatini ve çoğunluk olmadığı takdirde yapılacak ikinci toplantıya ilişkin hususları belirten bir yazı ile birlikte üç nüsha olarak Yüksek Seçim Kurulunca belirlenecek seçim kurulu başkanı hakime tevdi edilir. Hakim gerekli incelemeyi yaparak listeyi ve diğer hususları onaylar; bir sandık kurulu başkanı ve iki sandık kurulu üyesi ile bunlar için birer yedek üye atar. Oy verme işlemi gizli oy açık tasnif esaslarına göre yapılır. Seçim süresinin sonunda,seçim sonuçları tutanakla tespit edilip seçim sandık kurulu başkanı ve üyeleri tarafından imzalanır. Tutanağın düzenlenmesinden itibaren iki gün içinde seçimlere yapılacak her türlü itirazlar hakim tarafından aynı gün incelenir ve kesin olarak karara bağlanır.

Birlik, sigortacılık mesleğinin geliştirilmesi maksadıyla sigortacılık alanında araştırma amacına yönelik kuruluşlar kurabilir, kurslar açabilir,seminer, konferans gibi eğitim faaliyetlerinde bulunabilir, Hazine ve Dışticaret Müsteşarlığının izni ile tüzelkişiliği haiz sigortacılıkla ilgili bürolar oluşturabilir. Memleket içinde ve dışında sigortacılıkla ilgili meslek kuruluşlarına üye olabilir.
Birliğin organlarının görevleri, çalışma esas ve usulleri, selahiyetli organlarının alacağı kararların uygulanması esas ve usulleri ile bu maddenin uygulanmasına dair sair hususlar Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliğinin görüşü alınarak Hazine ve Dışticaret Müsteşarlığınca çıkarılacak yönetmelikte gösterilir.
Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliğinin masraflarına iştirak payları üye şirketlerinin 1 yıl zarfında Türkiye dahilinde elde ettikleri direkt prim gelirleri toplamına göre yönetmelikteki esaslar dairesinde hesap edilir ve paylaştırılır. Masraf iştirak payları bildirim tarihinden itibaren üç ay içinde ödenmediği takdirde icra yoluyla tahsil olunur. Masraf iştirak paylarının ödenmesine dair kararlar İcra ve İflas Kanununun 68 inci maddesinde yazılı resmi belge niteliğindedir.
Üçüncü fıkrada belirtilen yasaklara uymayan Birliğin sorumlu organlarının görevlerine son verilmesine ve yerlerine yenilerinin seçilmesine Adalet Bakanlığının, Hazine ve Dışticaret Müsteşarlığının teklifine dayanarak veya doğrudan doğruya isteği uyarınca bulundukları yer Cumhuriyet savcılığının açacağı dava üzerine o yerdeki Asliye Hukuk Mahkemesince basit usule göre yargılama yapılarak karar verilir ve dava engeç üç ay içinde sonuçlandırılır.
Mahkemece yukarıdaki fıkrada yazılı organların görevlerine son verilmesi halinde kararda ayrıca, görevlerine son verilen organları bu Kanunda yazılı usullere göre seçecek Genel Kurulu toplamak üzere Birlik Genel Kurulu delegeleri arasından beş kişi de görevlendirilir. Seçim görevlendirilen bu beş kişi

tarafından bir ay içinde sonuçlandırılır. Görevlendirilen bu beş kişi bu fıkrada yazılı süre içinde görevlerine son verilen organlar gibi görevli ve yetkili olup, aynı şekilde sorumludurlar. Bu fıkra hükmüne göre seçilecek yeni organlar eski organların görev sürelerini tamamlarlar.

Hazine ve Dışticaret Müsteşarlığının bu Kanun uyarınca Birlik organlarının karar ve işlemleri hakkındaki tasarruflarına Birliğin organları tarafından uyulması zorunludur. Bakanlığın tasarruflarını kanuni bir sebep olmaksızın yerine getirmeyen veya eski kararda direnme niteliğinde yeni bir karar veren ya da Kanunun zorunlu kıldığı işlemleri Bakanlığın uyarısına rağmen yerine getirmeyen Birlik organları hakkında da 11 ve 12 nci fıkralar hükümleri uygulanır.

Görevlerine son verilen organ üyelerinin Kanunda yazılı ceza sorumlulukları saklıdır. Bu organların yukarıdaki fıkra gereğince görevlerine son verilmesine neden olan tasarrufları hükümsüzdür.

Türk Devletinin varlık ve bağımsızlığının, ülkenin ve milletin bölünmez bütünlüğünün, toplumun huzurunun korunması ve Devletin Anayasada belirtilen temel niteliklerini tehdit edici faaliyetlerin önlenmesi bakımından gecikmesinde sakınca bulunan hallerde mahallin en büyük mülki amiri Birliğin sorumlu organlarını geçici olarak görevden uzaklaştırabilirler.

Görevden uzaklaştırma kararı dayanakları ile birlikte üç gün içinde onbirinci fıkrada sözü edilen mahkemeye bildirilir. Mahkeme, görevden uzaklaştırma kararının yerinde olup olmadığını, dosya üzerinde inceleyerek bu konudaki kesin kararını en geç on gün içinde verir. Mahkemece görevden uzaklaştırmanın yerinde olduğuna karar verilmesi halinde onikinci fıkra hükümleri uygulanır.