Sorulariniz ve cevaplari
Yüklə 3,18 Mb.
|
Cevap 213- Konuyu uyumlu yazılım firmanıza sorunuz. GiB tarafı sadece belgenizi alır ve onaylar. Yevmiye ortada yoksa tekrar oluşturulup beratı GiB e yüklenmelidir. Yüklenebilmesi için YB ve KB nın iptal edilmesi gerekiyor. Bu işlem için GİB’e dilekçe vermeniz gerekmektedir. DEFTER-İ KEBİR'DE DEVİR BİLGİSİ OLACAK MI? Soru 214- E-defter kullanıyoruz. Defter-i kebiri, e-defter olarak gönderirken, e-deftere geçiş tarihindeki devir bilgisi e-defterde olacak mı? Geçiş öncesindeki defterimizi döktürüp, kapanış onayını yaptırdık. E-defterdeki ilk yevmiye numaramız 1'mi olacak yoksa geçiş tarihindeki en son yevmiye numarası takip mi edilecek? Cevap 214- E-defter uygulamasında önceki aylara ait kâğıt defterlerin devir bilgisinin yazıldığı bir alan bulunmamaktadır. E-defter uygulamasında her defter parçası kendi içinde tutar bilgisi bulunmakta olup bir sonraki defter parçasına devir olarak aktarılmaz. Hesap dönemi içinde geçişlerde e-defterin ilk yevmiye madde numarası 1 den başlamalı. Önceki dönemlerin (kâğıt defterin) kapanış tasdiki yapıldığı için kapanışı yapılan defterin numarası devam etmez. ZAMAN DAMGASI KULLANIMI Soru 219- E-deftere süresi içinde başvurumuzu yaptık ve 01.01.2016 tarihinden itibaren E-deftere geçtik. Elektronik defter beratları oluşturulması sırasında mali mühür ile mühürlenmesi yeterli mi? Zaman damgası ile damgalayıp o şekilde mi GİB sistemine berat onayı için göndereceğiz? Cevap 219- Zaman damgası kullanımı zorunlu değil. Ancak GİB sistemlerinde yaşanacak sorunlar nedeniyle berat yükleme süresi içinde beratlarınızı sistemimize yükleyemiyorsanız bu durumda zaman damgası kullanılması istenilmektedir. Eğer süresinde berat yüklenebiliyorsa zaman damgası kullanımı zorunlu değildir. SİSTEME DÜZGÜNCE YÜKLENEN FAKAT İÇİNDEKİ RAKAMLARDA HATA OLAN YEVMİYE'NİN SİLİNMESİ Soru 220- Haziran döneminde hatalı yevmiye yükledik. Bunun silinmesi için ne yapmalıyız? Cevap 220- 1 Sıra Numaralı Elektronik Defter Genel Tebliğin 7-a maddesinde yazan hükme göre durumunuzu değerlendirip dilekçe ile GİB Başkanlığına başvurmanız gerekmektedir. GİB Başkanlığınca yapılacak değerlendirmede eğer uygun bulunursa gerekli işlem yapılıp tarafınıza bilgi verilir. Beratların Gelir İdaresi Başkanlığı e-Defter uygulamasına yüklenmesinden sonra yevmiye maddelerinde yanlış yapılması durumunda 213 sayılı Vergi Usul Kanununun “yevmiye maddesinde yapılan yanlışlar ancak muhasebe kaidelerine göre düzeltilebilir” hükmü gereğince yevmiye maddesinde yapılan yanlıştan dolayı beratların iptal edilerek yeniden yüklenmesi mümkün olmayıp söz konusu yanlışların muhasebe kaidelerine göre düzeltilmesi gerekmektedir. Beratların Gelir İdaresi Başkanlığı e-Defter uygulamasına yüklenmesinden sonra yevmiye maddelerinde düzenlediğiniz ya da aldığınız belgelerin unutulması ya da geç gelmesi nedeni ile ortaya çıkan hata da izleyen ayın defterinde muhasebe kurallarına uygun şekilde kaydedilmelidir. Ancak unutulmaması gereken belgenin üzerindeki tarih izleyen ayın defterinde de aynı şekilde işlenmeli; sadece farklı olan kaydın yapıldığı günün tarihidir. Ayrıca ilgili dönem beyannamelerinde de gerekiyor ise mevzuata uygun şekilde düzeltmeler yapılmalıdır. DÖRT HANELİ ŞUBE KODU NUMERİK OLMASI Soru 221- Şube bazında e-defter üretirken kullanılan 4 haneli şube kodu nümerik olmak zorunda mı? Alfanümerik olabilir mi? Cevap 221- Şube kodları nümerik olmalıdır. Nasıl olması gerektiğine dair bilgi www.edefter.gov.tr sitesinde yer alan e-Defter Paketi içerisindeki kılavuzlarda anlatılmıştır. E-defter için belirlenen kurallar, şube bazlı defter tutulması halinde de geçerlidir. Her şube kendi içerisinde e-defter standardına uygun oluşturulmalıdır. Şube bazlı defter tutulması durumunda bir şube için oluşturulan defterlerde kullanılan “şube no” hesap dönemi (Özel hesap dönemi dahil) boyunca aynı olmalı ve aylık dönemlere ait defterlerde değiştirilmemelidir. Hesap döneminde bir şube hangi numara ile başladıysa, hesap döneminin sonuna kadar aynı numarayla devam etmelidir. Şube’nin hesap dönemi içinde kapanmış olması durumunda, kapanan şubeye ait kapanış tarihinden sonraki dönemler için GİB’e herhangi bir berat gönderilmeyecektir. Bu durum şubenin kapandığına ilişkin tevsik edici belgelerle birlikte GİB’e bildirilecektir. ÇEK VE SENET İŞLEMLERİNDE YEVMİYE MADDE NUMARASI Soru 222- Çek ve senet işlemlerinde, çek veya senedin müşteriden teslim alınışında, bankaya çıkışında birden fazla çek veya senedin, tutarları, işlem gören muhasebe hesap kodları, adları detaylı olarak görülecek şekilde, bir(tek) yevmiye madde numarasıyla muhasebe kayıtlarına alabilir miyim? Cevap 222- E-defter uygulamasında kılavuzda sayılan tüm belge tiplerinde olduğu gibi, her bir çek belgesinin de ayrı yevmiye maddelerine kaydedilmesi esastır. Ancak çek bordrosuyla da kaydı mümkün olduğundan e-defter uygulamasında da bu bordolar üzerinden, aynı alıcı veya satıcıya ait olmak şartıyla, birden fazla çek aynı yevmiye maddesinde kaydedilebilir. Ayrıca muhasebe kaydında belge tipi “other” ve belge açıklaması “Çek bordrosu” olarak kaydı yapılır ve bu çek bordrosunun numarası ve tarihinin girilmesi zorunludur. Bu çek bordrosunda matbu bir numara ve tarih olmadığı için, oluşturulacak her bir bordro için müteselsil bir numara verilmeli ve bordronun oluşturulduğu günün tarihi üzerine yazılmalıdır. Her bir çek bordrosunda, çeklerin detayları yer almak zorundadır. Bu çek bordrosu firma kaşesi ve imzasıyla matbu olarak ya da elektronik imza/mali mühür ile elektronik ortamda muhafaza edilmek zorundadır. Elektronik ortamda tutulacak belgelerin görüntülenebilir ve doğrulanabilir şekilde muhafaza ve ibraz edilmesinden, diğer matbu belgeler de olduğu gibi, mükellef sorumludur.
Ayrıca yevmiye defterinde, yevmiye madde numarası yer almaktadır. Muhasebe fiş numarası ile yevmiye madde numarasının aynı olma zorunluluğu bulunmamaktadır. Yazılımcılar tarafından dikkat edilmesi gereken husus: yevmiye xml yapısında entrynumber (muhasebe fiş numarası) alanı ile documentreference (Belge Referansı) alanı aynı olmalıdır. E-Defterde yevmiye madde numaralandırması hesap dönemi başında 1 den başlamalı ve tarih sırasıyla müteselsil bir şekilde hesap dönemi sonuna kadar ilerlemelidir. Yevmiye madde numaralandırmasını mevzuata ve e-defterde ki kurallara uygun bir şekilde yapmalısınız. Belge numarası ve Belge tarihi, elektronik defter xml’inde sırasıyla documentnumber ve documentdate alanlarına karşılık gelmektedir. Bu elemanlar yevmiye maddesine kaynak teşkil eden belgenin numarasını ve tarihini gösteren elemanlardır. Dolayısıyla yevmiye kaydına ait tarih ve numara ile belgeye ait numara ve tarih farklı olabilir. Kayda esas belgenin üzerinde kendine ait numara ve tarih var ise, documentnumber(belge numarası) ve documentdate(belge tarihi) alanlarına belge üzerindeki bilgiler yazılmalı, bu bilgiler yerine muhasebe fişinin tarihi ve numarası yazılmamalıdır.
Ancak hakkınızda Vergi Usul Kanunu gereğince gerekli usulsüzlük cezası uygulanacaktır. E -DEFTER ONAYLAMADA HATALI MESAJ SORUNU Soru 226- E-defter portalına giriyorum paketleri yüklüyorum, paketler geçerli mesajı alıyorum. Ancak paket listesini görüntülediğimde hatalı diyor ve hata ayrıntısı şu şekilde yer alıyor; ''Paket işlenirken hata oluştu. HATA: Belge üzerindeki mali mühürün sahibi ile sistemdeki kullanıcı aynı değildir.'' Sorun nedir? Cevap 226- Hangi firmanın sayfasına yüklemeye çalışıyorsanız berat aktif olarak giriş yaptığınız firmanın mali mührüyle imzalanmalıdır. TOPLU KARGO FATURALARI VE MASRAF FORMLARININ E-DEFTER KAYDI Soru 227- Şirketimize aynı kargo firmasınca kesilen faturaları tek yevmiye kaydında işlememizin e defter açısından sakıncası varmı? Şirket müşteri temsilcilerimiz masraflarını bir icmal halinde altında giderlere ilişkin fiş, fatura yer alacak şekilde masraf formu düzenleyerek kaşeli imzalı göndermektedir. Biz de bunları sisteme işlerken numara verip öyle işliyoruz. E- defter açısından bu şekilde kayıt sorun yaratır mı? Cevap 227 – Masraf kalemleri fatura ile belgelendirilmiş ise bunların mutlaka ayrı yevmiye maddelerine kaydedilmesi genel kuraldır. Masraf belgeleri 7 doküman belge türünden birisi değilse, Doküman tipi "other" seçilip "Masraf Formu" adı altında şirket kaşe ve imzası ile fişlerin eklendiği bir formun saklanması koşulu ile aynı yevmiye maddesine kayıt yapılabilir. Ancak masraf belgeleri arasında 7 belge türünden herhangi birisi varsa, örneğin bu belge fatura ise belgenin ayrı yevmiye maddesi ile girilmesi zorunludur. Diğer taraftan e-Arşiv kullanıcısı olmak şartıyla abonelik esasına göre çalışan firmalar ve kargo şirketleri ile yazılı talep üzerine GİB Başkanlıkça uygun görülen sektörlerde faaliyet gösteren mükellefler e-defter uygulaması ile ilgili belirlenmiş olan diğer düzenlemelere uymak koşulu ile birden fazla faturayı kapsayacak şekilde yevmiye kaydı düzenleyebileceklerdir. Bu şekilde yapılan kayıtta belge tipi “other”, belge açıklaması “e-Arşiv fatura icmali” olacaktır ve bu icmalin numarası ve tarih bilgisinin de yevmiye maddesinde gösterilmesi zorunludur. Ayrıca, bu icmalin e-arşiv raporu formatında ve aynı içerikte olması ayrıca mali mühür ya da elektronik imza ile imzalanarak elektronik ortamda muhafaza edilmesi zorunludur. Bununla birlikte, muhasebe kaydına konu edilecek faturaların aynı mahiyette olacak şekilde gruplandırılması (Örneğin Mal ve Hizmet Satış Faturaları, Mal ve Hizmet Alış Faturaları, Genel Gider Faturaları, vb şekilde gruplandırılması) en fazla 10’ar günlük muhasebe kayıt periyodunun dikkate alınması, en fazla 50 adet faturaya yer verilmesi ve her bir faturanın ait olduğu hesabın altında ayrı ayrı gözükecek şekilde belgenin türü, tarihi ve numarasına yer verilmesi kaydıyla, bir yevmiye maddesi içinde kaydedilmesi mümkün bulunmaktadır.
Eğer eksiklik olduğunu söylediğiniz dönemin, yasal gönderim süresi (yani takip eden 3 aylık süre) geçtiyse bu şekilde silme talep edemiyorsunuz. Ancak bildirim/beyannamede değişikliklerinizi yaparak, bir sonraki ayın defterlerine faturalarınızı kaydedebilirsiniz. AMORTİSMAN GİBİ BELGEYE DAYANMYAN İŞLEMLERİN E-DEFTERE KAYIT EDİLMESİ Soru 232- Amortisman, kur farkı, dönem sonu değerleme işlemlerinde belge türü ve açıklama kısımları nasıl olmalı? Cevap 232- Muhasebe kaydına esas teşkil eden işlem bir belgeye dayanıyorsa, mutlaka documenttype (belge tipi) alanının kullanılması gerekmektedir. Ancak muhasebe kaydına esas teşkil eden işlem bir belgeye dayanmıyorsa documenttype (belge tipi) alanı elektronik defterlerde kullanılmamalıdır. Dolayısıyla muhasebe kaydına esas teşkil eden işlem bir belgeye dayanmıyorsa, belge türü, tarihi (documentdate) veya numarası (documentnumber) gibi bilgiler verilemez. Örneğin, açılış-kapanış işlemleri, amortisman kaydı, değerleme işlemleri v.b. belgeye dayalı olmayabilir. Belgeye bağlı olmayan işlemlerde belge tipi alanı kullanılmaz. Belgeye bağlı olmayan bu işlemeler çok az sayıdadır. Yani muhasebe kayıtlarının büyük çoğunluğu belgeye dayalıdır. YAZAR KASA SATIŞ FİŞLERİNİN E-DEFTER KAYDI Soru 233- Mağazalarımızdan yapılan satışlarda yazar kasa fişleri düzenlenmektedir. Online yazılım aracılığı ile her bir yazar kasa fişi için kayıt oluşturulmaktadır. Yani firmamız z raporundan toplu kayıt atmamaktadır. Yazar kasa fişlerinin tek tek muhasebeleşiyor olmasının e-defter açısından bir sakıncası var mı? Belge tiplerinde yazar kasa fişi geçmemektedir, bu durumda bu fişler "diğer" kapsamında olup açıklaması yazar kasa fişi mi olacaktır? Cevap 233- Yazar kasa fişleri e-Defter uygulamasında belge tipi "other" belge açıklaması "yazar kasa fişi" yazılıp tarih ve numara yazılarak kayıt edilir. Ödeme kaydedici cihazlar kullanılmak suretiyle gerçekleştirilen satışlara ait gün sonu raporların esas itibariyle ayrı ayrı muhasebe kaydının yapılması gerekmektedir. Ancak aynı işletmede birden fazla ödeme kaydedici cihazın kullanılması durumunda gün sonunda her bir yazar kasadan alınan Z raporlarının, günlük olarak bir icmale bağlanıp muhasebe kaydında belge tipi “other” ve belge açıklaması “Z Raporu İcmali” olarak kaydı yapılabilir. İcmal oluşturulurken dikkat edilmesi gereken en önemli konulardan biri (Z) Raporu icmalinin numara ve tarihinin girilmesi zorunludur. Bu bilgi elektronik defter uygulamasında da verilecek bilgi olmasından ötürü önem arz etmektedir. Yapılan işlemler günlük satışlara göre yapılan KDV oranları ve tutarları da (Z) Raporu icmalinde olmalıdır. Dolayısıyla elektronik defterlerde KDV oranlarına göre ayrıştırma yapılmalı ve kayda esas belge Z raporu icmali olmalıdır. İcmal kapsamında bulunan Z raporlarının muhasebe kaydının Vergi Usul Kanunu ile belirlenen sürelerde yapılmasını temin edecek şekilde, icmalin oluşturulması ve muhasebe kaydına konu edilmesi zorunludur. ÖNCEKİ AY SAYFA TOPLAMLARININ E- DEFTER’ DE GÖRÜNTÜLENMESİ Soru 234- Ocak/2016 dönemi e defterleri zamanında gönderdik. Şubat - Mart - Nisan / 2016 donemi e -defter gönderme işlemlerini yaparken yevmiye defterinde, Ocak döneminden devreden kümülatif toplamları Şubat/2016 defterinde devir olarak göstermemektedir. Aynı şekilde büyük defterde de göstermiyor. Mevzuatta ve teknik kılavuzlarda devirlerin gösterilmeyeceğine ilişkin herhangi bir düzenleme bulamadık. Ne yapmamız gerekiyor? Cevap 234- E-defter uygulamasında defterler aylık dönemler itibariyle oluşturulur. Aylık oluşturulan defterlerin devir bakiyeleri sonraki dönemlere aktarılmıyor. MİZAN İLE YEVMİYE KAYITLARI DİP NOTLARINDA TUTARSIZLIK Soru 235- Ocak ayına ait e-defter oluşturup merkeze gönderdik. Berat başarılı bir şekilde alındı. Fakat mizan ile yevmiye kayıtlarımızdaki dip toplamların tutmadığını fark ettik. Bununla ilgili düzenleme kaydı nasıl oluşturacağız. İptalini mi isteyeceğiz, yoksa dilekçe ile sadece hatalı olan kayıtlarımı bildireceğiz? Cevap 235- Kontrollerin mutlaka berat gönderilmeden önce yapılması gerekmektedir. Elektronik defter yevmiye ve kebir Beratlarının silinmesi ile ilgili dilekçe göndermeniz gerekmektedir. Ancak yevmiye ve kebir beratlarında almış olduğunuz hatanın ayrıntılarını dilekçenizde belirtmeniz gerekmektedir. Dolayısıyla alınan hata eğer teknik bir hata ise yazılım uyumluluk firmasıyla irtibata geçit ayrıntılı rapor almanız gerekmektedir. Eğer muhasebesel işlemlerinizden kaynaklanıyorsa bunu ayrıntılı olarak dilekçenizde belirtmelisiniz. Dilekçenizde aşağıdaki bilgilere yer verilmelidir. -Vergi kimlik no -Yazılım uyumluluk firmasının tam adı -Hata muhasebesel işlemlerden veya almış olduğunuz yazılım uyumluluk programından kaynaklanıyorsa(burada firmadan ayrıntılı rapor almanız gerekmektedir) dilekçenizde ayrıntılarını belirtmelisiniz -Hangi ayın beratları silinmesi isteniyorsa net olarak dilekçede belirtilmelidir. (Örnek: Ocak/ … ayına ait yevmiye ve kebir Beratlarının silinmesini talep ediyoruz). Ay bazında beratlar silindiğinden ay İçindeki sadece bir parçanın silinmesi işlemi yapılmamaktadır. Ayrıca yevmiye ve kebir beratları beraber silinmektedir. Dilekçenizi yukardaki bilgilere göre güncelledikten sonra Yeni Ziraat Mahallesi Etlik Cad. No: 16 06110 Dışkapı / ANKARA adresine gönderiniz. AYNI GÜNDE AYNI BANKADAN YAPILAN İŞLEMLERİN KAYDI Soru 236- Aynı gün içerisinde aynı bankadan yapılan havale masrafı ve hesap işletim ücretinin muhasebede aynı yevmiye maddesi ile kaydı mümkün mü? 01.02.2016 770 havale provizyon gideri 10,00 770 hesap işletim ücreti gid 10,00 102 A Bankası hs 20,00 Şeklinde kayıt girmede sorun oluyor mu? Yoksa tek tek havale masrafını ayrı hesap işletim ücretini ayrı mı girmek lazım? Cevap 236- Bankaya ait işlemlerde muhasebe kaydına esas belge dekont olmaktadır. Dekontların e-defter uygulamasında belge tipi “other” ve belge açıklaması “dekont” olarak kaydı yapılır ve dekontun numara ve tarihinin de girilmesi zorunludur. Ancak dekont üzerinde belge numarası-tarihi yok ise, kullanılan muhasebe programının söz konusu işleme vermiş olduğu tarih ve numara, belge numarası ve tarihi olarak yazılabilir. Eğer bankaya ait işlemler dekont bazında tek tek muhasebeleştirilemiyorsa, bu banka işlemleri günlük olarak, banka banka ayrıştırmak koşuluyla, her bir bankadan yapılan işlemler birer muhasebe fişinde işlenebilir. e-Defterde bu kayda esas belge olarak muhasebe fişi gösterilebilir. Bu muhasebe fişi e-defter uygulamasında belge tipi “other” ve belge açıklaması “Muhasebe Fişi” olarak kaydı yapılır ve fişin numarası ve tarihi girilir. YABANCI PARA CİNSİNSİNDEN E-DEFTER TUTMA Soru 237- Mersin Serbest Bölgesinde yerleşik bir firmayız. VUK 348.Genel tebliğe göre. Serbest bölgelerde faaliyet gösterenler yabancı para cinsi ile (USD,EUR vb.) kayıtlarını tutabiliyordu. Firmamız 2013-2014-2015 yıllarında kâğıt defterlerimizi USD olarak tutmuştuk. Şu anda e-deftere geçtiğimiz için yine USD cinsinden defter tutabilmemiz mümkün mü? Cevap 237- VUK 215. Maddesinin (b) bendine göre Bakanlar Kurulunca defteri yabancı para cinsinden tutmasına izin verilen mükellefin yapacağı Uygulama Kılavuzunda Yabancı Para cinsinden defter oluşturma ile ilgili örnekler var. E-defter uygulaması bu yönde güncellenmiştir. Uyumlu yazılım firması ile görüşerek defterlerinizi yabancı para cinsinden tutabilirsiniz. ÖZEL HESAP DÖNEMİNE TABİ MÜKELLEFİN YÜKLEME SORUNU Soru 238- Özel Hesap Dönemine tabi mükellefiz. Ocak ayı defter yüklemelerini yaparken, sistem yüklenilen ayı 2017/2 olarak isimlendiriyor. Yüklenilen ayı 2017/1 olarak değiştiremiyoruz ve sisteme yükleme yapamıyoruz. Ne yapmamız gerekir? Cevap 238- E-defter dosyalarının müteselsilliğini mükellef hem ay hem de parça numarası bazında sağlayacaktır. Burada dikkat edilmesi gereken bu kontrol numarasında belirtilecek olan ay bilgisi için Ocak ayına ait numara 1 olarak atanır ve en son Aralık ayı 12 olacak şekilde müteselsil devam ettirilir. Kontrol numarasının en son 6 hanesindeki parça sayısına tekabül eden numara müteselsilliği ile ay bilgisindeki bu müteselsillik karıştırılmamalıdır. Örneğin şubat ayına ait iki parça defter yüklensin. Dolayısıyla ay bilgisi şubat olduğu için “02” olarak gösterilecektir; son dijitteki “2” ve “3” rakamları ise o hesap dönemi içindeki parça numaralarını ifade etmektedir. Bu kural doğrultusunda defterlere kontrol numaraları verilmelidir. Hesap dönemi ne olursa olsun dosya isimlendirmede yıl ay bilgisinde takvim yılı esas alınır. Bu sorunu kullandığınız uyumlu yazılım firması ile sorunu çözmelisiniz.
Ancak sayısal çokluk nedeniyle muhasebeleştirilemiyorsa bu çeklerin, çek bordrosuyla da kaydı mümkün olduğundan, e-defter uygulamasında da bu bordolar üzerinden, aynı alıcı veya satıcıya ait olmak şartıyla, birden fazla çek aynı yevmiye maddesinde kaydedilebilir. Ayrıca muhasebe kaydında belge tipi “other” ve belge açıklaması “Çek bordrosu” olarak kaydı yapılır ve bu çek bordrosunun numarası ve tarihinin girilmesi zorunludur. Bu çek bordrosunda matbu bir numara ve tarih olmadığı için, oluşturulacak her bir bordro için müteselsil bir numara verilmeli ve bordronun oluşturulduğu günün tarihi üzerine yazılmalıdır. Her bir çek bordrosunda, çeklerin detayları yer almak zorundadır. Bu çek bordrosu firma kaşesi ve imzasıyla matbu olarak ya da elektronik imza/mali mühür ile elektronik ortamda muhafaza edilmek zorundadır. Elektronik ortamda tutulacak belgelerin görüntülenebilir ve doğrulanabilir şekilde muhafaza ve ibraz edilmesinden, diğer matbu belgeler de olduğu gibi, mükellef sorumludur. BANKADAN YAPILAN FATURA ÖDEMELERİNDE BELGE TİPİ NE OLACAK Yüklə 3,18 Mb. Dostları ilə paylaş:
|