Statikaning asosiy tushunchalari va aksiomalari

1	Statikaning asosiy tushunchalari va aksiomalari
2	Ikki kuchning muvozanati haqidagi aksioma
3	Statika aksiomalari
4	Nolga ekvivalent kuchlar sistemasini qo‘shish yoki ayirish haqidagi aksioma
5	Parallelogram aksiomasi
6	Ta’sir va aksta’sir prinsipi
7	Bog‘lanish aksiomasi.
8	Аsоsiy birliklаr sistеmаsi.
9	Bоg‘lаnish vа bоg‘lаnish rеаksiyalаri
10	Kesishuvchi kuchlar. Bir nuqtada kesishuvchi kuchlar sistemasi
11	Kuchlar sistemasini bitta teng ta’sir etuvchiga keltirish
12	Uch kuch haqidagi teorema.
13	Bir nuqtada kesishuvchi kuchlar sistemasining muvozanat shartlari
14	Bir nuqtada kesishuvchi kuchlar sistemasini analitik hisoblash
15	Kesishuvchi kuchlar sistemasini geometrik hisoblash
16	Kuchning nuqtaga nisbatan algebraik momenti.
17	Kuchning o’qqa va tekislikka proyeksiyasi
18	Juft kuchlar sistemasi
19	Juft kuch momenti
20	Tekislikdagi juft kuchlar haqida teoremalar
21	Ekvivalent juftlar
22	Bir tekislikda yotgan juft kuchlar sistemasi
23	Qаrаmа-qаrshi tоmоngа yo'nаlgаn ikkitа pаrаllеl kuchlar sistemasi.
24	Pаrаllеl kuchlаr nazariyasi
25	Bir tоmоngа yo`nаlgаn ikkitа pаrаlеl kuchlаr sistеmаsi.
26	Parallel kuchlar sistemasining muvozanat shartlari
27	Juftning moment vektori
28	Juftning algebraik momenti
29	Tekislikda ixtiyoriy joylashgan kuchlar sistemasining muvozanat
30	Kuch, kuch intensivligi
31	To‘planma kuchlar.
32	Taqsimlangan kuchlar.
33	Yo’naltiruvchi cosinuslar
34	Kesishuvchi kuchlar uchun Varinon teoremasi
35	Kuchning nuqtaga nisbatan momentining vektorligi
36	Juft kuch momentining vektoriga oid teoremalar
37	Kuchni berilgan markazga keltirish (Puanso lemmasi)
38	Ixtiyoriy kuchlar sistemasini berilgan markazga keltirish
39	Berilgan ixtiyoriy kuchlar sistemasini sodda holga keltirish
40	Ixtiyoriy kuchlar sistemasining muvozanat shartlari
41	Bosh vektor (Ixtiyoriy kuchlar sistemasining bosh vektori)
42	Bosh moment (Ixtiyoriy kuchlar sistemasi bosh momenti)
43	Bosh momentning yo‘naltiruvchi kosinuslari
44	Qo’shma qurilmalar muvozanati
45	Sirpanishdagi ishqalanish
46	Ishqalanish burchagi (sirpanishdagi ishqalanish)
47	Tekslikda dumalanish ishqalanish kuchi
48	Qiya tekslikdagi sirpanish ishqalanishi
49	Qiya tekslikdagi dumalanish ishqalanishi
50	Kulon qonuni
51	Fermalar hisobi
52	Rittir usuli (fermalar hisobi)
53	Tugunlarni kesish usuli (fermalar hisobi)
54	Fazoviy kuchlar sistemasi
55	Fazoviy kuchning markazga va o’qqa nisbatan momenti.
56	Fazoda ixtiyoriy joylashgan kuchlar sistemasini berilgan bir markazga keltirish.
57	Fazoda ixtiyoriy joylashgan kuchlar sistemasining bosh vektori va bosh momentini topishning analitik usuli
58	Sistema bosh momentining keltirish markazining tanlanishiga bog’liq ekanligi.
59	Berilgan fazoviy kuchlar sistemasini sodda holga keltirirsh.
60	Fazoda ixtiyoriy joylashgan kuchlar sistemasining muvozanat shartlari.
61	Fazoda kesishuvchi kuchlar sistemasining muvozanati.
62	Fazodagi parallel kuchlar sistemasining muvozanat shartlari.
63	Fazoda parallel kuchlar markazi, ularni teng ta’sir etuvchiga keltirish.
64	Fazodagi parallel kuchlar markazining radius-vektori va koordinatalarini aniqlash.
65	Fazodagi juft kuchlar
66	Bir tomonga yo‘nalgan ikki parallel kuchni qo‘shish
67	Parallel kuchlar markazi
68	Qattiq jismning og‘irlik markazi
69	Bir jinsli jismlar og’irlik markazining koordinatalari
70	Jism og‘irlik markazining koordinatalarini aniqlash usullari
71	Oddiy shaklli ba’zi bir jinsli jismlarning og’irlik markazlari
72	Uchburchak og’irlik markazi koordinatasini aniqlash
73	Doiraviy sektor og’irlik markazi koordinatasini aniqlash
74	Segment og’irlik markazi koordinatasini aniqlash
75	Konusning og’irlik markazi koordinatasini aniqlash
76	Yarim shar og’irlik markazi koordinatasini aniqlash
77	Piramida og’irlik markazi koordinatasini aniqlash
78	Aylana yoyining og’irlik markazi koordinatasini aniqlash
79	Kinematikaning asosiy tushunchalari.
80	Nuqta harakatining berilish usullari.
81	Harakat qonuni vektor ko’rinishida bo’lgan nuqtaning tezligi
82	Nuqtaning harakat qonuni vektor usulida berilganda tezlanishi.
83	Nuqtaning harakat qonuni koordinatalar usulida berilganda tezlanishi.
84	Nuqtaning harakat qonuni tabiiy usulida berilganda tezlanishi.
85	Nuqtaning tekis o’zgaruvchan harakati.
86	Harakat qonuni koordinatalar ko’rinishida bo’lgan nuqtaning tezligi
87	Harakat qonuni tabiiy usulda bo’lgan nuqtaning tezligi
88	Vektor usuli (Nuqta harakatining berilish usullari)
89	Koordinata usuli (Nuqta harakatining berilish usullari)
90	Tabiiy usuli (Nuqta harakatining berilish usullari)
91	Moddiy nuqta harakatini koordinata usulida berilishidan tabiiy usuldagi berilishiga o‘tish
92	Moddiy nuqtaning tezlik va tezlanish vektori
93	Moddiy nuqtaning tezlik va tezlanishini koordinata usulida aniqlash
94	Tabiiy uchyoqlik
95	Sektorial tezlik
96	Tezlik vektorining yo‘naltiruvchi kosinuslari
97	Tezlanish vektorining yo‘naltiruvchi kosinuslari
98	Tabiiy koordinatalar sistemasi. Chiziqning egriligi. Egrilik radiusi
99	Urinma tezlik
100	Urinma tezlanish
101	Normal tezlanish
102	Moddiy nuqta harakatining xususiy hollari
103	Moddiy nuqta harakati koordinata usulida berilganda uning trayektoriya tenglamas
104	Nuqtaning egri chiziqli koordinatalardagi tezlik
105	Egri chiziqli koordinatalardagi nuqtaning tezlanish
106	Nuqta tezligining qutb koordinatalaridagi ifodasi
107	Nuqta tezlanishining qutb koordinatalaridagi ifodasi
108	Sanoq sistemalari (qo’zg’almas sanoq sistemasi)
109	Aylana bo’ylab harakatlanayotgan nuqtaning tezligi
110	Trayektoriyasi aylana bo’lgan nuqtaning tezlanishi
111	Gulden-Pap 1-teoremasi
112	Gulden-Pap 2-teoremasi
113	Shar sektorining og’irlik markazi
114	Murakkab shakilga ega bo’lgan jismlarning og’irlik markazini topish. (Bo’laklarga ajratish usuli)
115	Geometrik figuralarning og’irlik markazlarinin topish
116	Ekvivalent kuchlar sistemasi
117	CBA=BCA=60^0, EAD=30^0ekanligi berilgan bo’lsa, AB va AC sterjenlardagi S1 va S2 zo’riqishlar hamda AD trosdagi T zo’riqish topilsin. (1-rasm)
118	AB machtani simmetrik ravishda joylashgan to’rtta tortqich vertikal holatda ushlab turadi. Har qaysi ikkita yondosh tortqichlar orasidagi burchak 60^0 ga teng. Agar har qaysi tortqichdagi taranglik kuchi 1kN ga va machtaning og’irligi 2kN ga teng bo’lsa, machtadan yerga tushadigan bosimining qancha bo’lishi aniqlansin (2-rasm).
119	Muyulishdа hаvо kаbеlini tutib turuvchi АB simyog’оch ikkitа АC vа АD tоrtqichlаr bilаn ushlаb turilаdi, bundаgi CBD=90^0. Simyog’оchdаgi vа tоrtqichlаrdаgi zo`riqishlаr, kаbеlning bir simi bilаn CBА tеkislik оrаsidа hоsil bo`lgаn φ burchаkkа bоg’liq rаvishdа аniqlаnsin. Kаbеlning simlаri gоrizоntаl vа bir-birigа tik, ulаrning tоrtilish kuchlаri bir хil bo`lib, T gа tеng.(3-rasm)
120	kuch vektori bilan Ox o’qi orasidagi burchak kosinusi topilsin. .
121	kuch vektorning moduli va yo’naltiruvchi kosinuslari topilsin.
122	Fazoda kesishuvchi kuchlar sistemasi teng ta’sir etuvchisining moduli bo’lsa, teng ta’sir etuvchining Oy o’qidagi proeksiyasi topilsin.
123	Rasmda tasvirlangan kuchlar sistemsining teng ta’sir etuvchisi topilsin. va kuchlar (XOY) tekislikda, kuch (YOZ) tekisligida, kuch (XOZ) tekisligida yotadi, .
124	АО, BО vа CО stеrjеnlаr О nuqtаdа shаrnirli mаhkаmlаngаn vа О nuqtаgа F=18N kuch qo`yilgаn. Аgаr α=30^0, β=45^0 bo`lsа, АО stеrjеndаgi zo`riqishni tоping.
125	АD, BD vа CD stеrjеnlаr D nuqtаdа shаrnir vоsitаsidа biriktirilgаn. Аgаr F=8N kuch Oyz tеkisligidа yotsа vа burchаk α=20^0 bo`lsа, CD stеrjеndаgi zo`riqishni аniqlаng.
126	Оg’irligi 20N bo`lgаn elеktr lаmpа АB shnur yordаmidа ipgа оsilgаn vа kеyin BC аrqоn bilаn dеvоrgа tоrtib qo`yilgаn. Burchаk α=60^0 vа burchаk β=135^0 dеb оlib, АB shnurning , BC аrqоnning tаrаnglik kuchlаri аniqlаnsin. Shnur vа аrqоnning оg’irliklаri hisоbgа оlinmаsin.
127	Mаchtа krаni АB strеlа vа CB zаnjirdаn ibоrаt; АB strеlа mаchtаgа А shаrnir vоsitаsidа biriktirilgаn. Strеlаning B uchigа R=2kN yuk оsilgаn; burchаklаr: BАC=15^0, АCB=135^0 CB zаnjirdаgi T tаrаnglik kuchi vа АB strеlаdаgi Q zo`riqish аniqlаnsin.
128	Og‘irligi 160N, uzunligi 1,2m bo‘lgan bir jinsli AB sterjen ikkita AC va CB troslar bilan C nuqtaga osib qo‘yilgan. Ikkala trosning uzunligi 1m dan. Troslardagi taranglik kuchlari aniqlansin.
129	kuchlar teng ta’sir etuvchisining moduli va yo‘nalishi topilsin.
130	kuch vektori bilan Oy koordinata o‘qi orasidagi burchak kosinusi topilsin.
131	Rasmda tasvirlangan kuchlar sistemasining teng ta’sir etuvchisi topilsin; N .
132	Iplarning tortilish kuchlari va burchaklar bo‘lsa, AB balkaning G og‘irligi topilsin.
133	Og‘irligi 12N bo‘lgan bir jinsli shar arqon yordamida silliq og‘ma tekislikda muvozanatda ushlab turiladi. bo‘lsa, sharning tekislikka ko‘rsatadigan bosimi topilsin.
134	Og‘irligi etiborga olinmaydigan AC va BC sterjenlar o‘zaro va gorizontal tekislikka sharnirlar vositasida biriktirilgan. C sharnirga 1 yuk osilgan. AC sterjenning zo‘riqishi 45N va bo‘lsa, BC sterjen reaksiyasi topilsin.
135	=84,6N, =208N bo`lsа, D tаyanchning rеаksiyasini tоping. АB=1m, BC=3m, CD=2m.
136	АB bаlkаning оg’irligi 346N, uni gоrizоntаl hоlаtdа muvоzаnаtdа ushlаb turuvchi 1 yukning оg’irligini tоping. АB bаlkа bir jinsli dеb оlinsin.
137	Krаn gоrizоntаl bаlkаsining uzunligi gа tеng, uning bir uchi shаrnir yordаmidа mаhkаmlаngаn ikkinchi B uchi gоrizоnt bilаn α burchаk hоsil qiluvchi BC tоrtqich vоsitаsidа, dеvоrgа tоrtilib turаdi. Bаlkа ustidа оg’irligi R bo`lgаn yuk siljiy оlаdi. Yukning hоlаti А shаrnirgаchа bo`lgаn o`zgаruvchi mаsоfаgа qаrаb аniqlаnаdi. BC tоrtqichning tоrtilish kuchi T yuk hоlаtining o`zgаrishigа qаrаb аniqlаnsin. Bаlkаning оg’irligi hisоbgа оlinmаsin.
138	Оg’irligi 100kN bo`lgаn bir jinsli brusning B uchi silliq dеvоrgа tаyangаn, ikkinchi uchi А shаrnirgа mаhkаmlаngаn. α=60^0 bo`lsа, brusning dеvоrgа bеrаdigаn bоsimini аniqlаng.
139	Qo‘zg‘almas O nuqtaga ega bo‘lgan richakka miqdori bo’lgan kuch va u bilan richagni muvozanatda saqlab turuvchi kuch qo‘yilgan. bo‘lsa, kuchning miqdori aniqlansin.
140	Kvadrat uchlariga miqdori 4N dan bo‘lgan oltita kuch qo‘yilgan. Berilgan kuchlar sistemasining B nuqtaga nisbatan bosh momenti topilsin (5-rasm). .
141	To‘g‘ri burchakli parallelepipedning A nuqtasiga kuch qo‘yilgan. Agar , b=6m, c=20m bo‘lsa, kuchning Oy o‘qiga nisbatan momenti topilsin
142	Qirrasi 5m bo‘lgan kubning A nuqtasiga kuch qo‘yilgan. Bu kuchning Bx o‘qiga nisbatan momenti topilsin.
143	Qirrasi 0,2m bo‘lgan kubning uchiga F=5N kuch qo‘yilgan. kuchning Oz o‘qiga nisbatan momenti hisoblansin. (8-rasm).
144	kuch qo’yilish nuqtasining koordinatalari proeksiyalari . Kuchning koordinatalar boshiga nisbatan algebraik momenti topilsin.
145	Koordinatalar boshiga qo’yilgan kuchning koordinata o’qlaridagi proeksiyalari: ; . Kuchning (0; 3) nuqtaga nisbatan algebraik momenti topilsin.
146	Kuchlarni bitta markazga keltirish haqidagi teorema.
147	Kubgа qo‘yilgаn vа kuchlаr kuch bilаn muvоzаnаtlаshаdi. kuchning qo‘yilish nuqtаsi Охz tеkisligidаn qаndаy b mаsоfаdа bo‘lishi аniqlаnsin. Kubning qirrаlаri a=1m, F1=F2=15N, F3=F4=5N vа R=40N.
148	Pаrаllеlеpipеdgа Оy o‘qigа pаrаllеl F1=F2=F3=F4=10N vа F5=40N muvozanatlashgan kuchlаr qo‘yilgаn. F5 Kuch Оyz tеkislikdаn qаndаy mаsоfаdа jоylаshgаn. Pаrаllеlеpipеd qirrаlаri =0,4m.
149	Оg‘irligi G=500N bo‘lgаn bir jinsli plitа А, D, Е nuqtаlаridа (1), (2), (3) stеrjеnlаrgа оsilgаn. АD=2АЕ bo‘lsа, (1) stеrjеndаgi zo‘riqishni tоping.
150	АBCD kvаdrаt shаklidаgi plitа gоrizоntаl hоlаtdа (1), (2), (3) stеrjеnlаrgа mаhkаmlаngаn. А nuqtаgа Q=185N kuch qo‘yilgаn. (2) stеrjеndаgi zo‘riqishni tоping. G=115N.
151	АBC bir jinsli uchburchаkli plitа (1), (2), (3) vеrtikаl trоslаr yordаmidа gоrizоntаl hоlаtdа ushlаb turilаdi. Аgаr G1=G3=101N, G2=143N bo‘lsа, (3) trоsning tоrtilish kuchini tоping.
152	Nuqtaning harakat tenglamasi ko’rinishida berilgan. bo’lgan paytda nuqtaning y koordinatasi topilsin.
153	Nuqtaning harakat tenglamalari x=3t, y=t2 ko’rinishida berilgan. t=2c bo’lgan paytda koordinatalar boshidan nuqtagacha bo’lgan masofa topilsin.
154	Nuqtaning harakat tenglamalari x=cost, y=2sint ko’rinishida berilgan. t=2,5c bo’lgan paytda nuqtadan koordinatalar boshigacha bo’lgan masofa topilsin.
155	Nuqtaning harakat tenglamalari x=2t, y=t ko’rinishida berilgan. Koordinatalar boshidan nuqtagacha bo’lgan masofa 10 m ga yetgan vaqt t topilsin.
156	A nuqtaning harakat tenglamalari x=2cost, y=3sint ko’rinishida berilgan. t=1,5c bo’lgan paytda nuqtaning radius-vektori OA bilan Ox o’qi orasidagi burchak topilsin.
157	Nuqtaning harakati x=5cos(5t^2), y=5sin(5t^2) tenglamalar bilan berilgan. Nuqtaning trayektoriya tenglamasi shuningdek, masofani nuqtaning boshlang’ich holatidan hisoblab, uning trayektoriya bo’ylab harakatlanish qonuni topilsin.
158	Nuqtaning turli chastotali o’zaro perpendikulyar tebranishlari , tenglamalar bilan berilgan. Trayektoriya tenglamasi topilsin.
159	Nuqtaning harakat tenglamalari ko’rinishda berilgan. da m deb olib, bo’lgan paytda nuqtaning S egri chiziqli koordinatasini va tezligini toping.
160	Nuqtaning harakati , tenglamalar bilan berilgan. da deb olib, nuqtaning egri chiziqli koordinatasi m bo’ladigan t vaqtni toping.
161	Nuqtaning harakat tenglamalari ko’rinishida berilgan. bo’lgan paytda nuqta tezligining moduli topilsin.
162	Nuqtaning tezligi tenglama bilan berilgan. da bo’lsa, nuqtaning t=10c bo’lgan paytdagi S egri chiziqli koordinatasini toping.
163	Nuqtaning harakati tenglamalar bilan berilgan. da bo’lib, nuqta koordinataning musbat yo’nalishi bo’ylab harakatlanadi deb olib, egri chiziqli koordinata m bo’ladigan t vaqtni toping.
164	Poyezd 72 km/soat tezlik bilan harakat qiladi, tormoz qilinganda u 0,4 m/s^2 ga teng sekinlasha oladi. Poyezdning stansiyaga kelmasdan qancha vaqt oldin va stansiyadan qancha narida tormozlay boshlash kerakligi topilsin.
165	Nuqta tezligining proyeksiyalari quyidagi tenglamalar bilan berilgan: bo’lgan paytda nuqtaning urinma tezlanishini toping.
166	Nuqtaning tezligi dekart koordinatalar sistemasida quyidagi ko’rinishda berilgan: bo’lgan paytda nuqtaning urinma tezlanishi topilsin.
167	Nuqta tezlanishining proyeksiyalari quyidagi ifodalar bilan berilgan: , . Agar paytda bo’lsa, bo’lganda nuqtaning urinma tezlanishini toping.
168	Nuqta radiusi bo’lgan aylana bo’ylab qonunga asosan harakatlanadi. bo’ladigan vaqtni toping.
169	Nuqta radiusli aylana bo’ylab tezlik bilan harakat qiladi. bo’ladigan vaqtni toping.
170	Poyezdning boshlang’ich tezligi 54 km/soat bo’lib, birinchi 30s da u 600m yo’l bosadi. Poyezd radiusi R=1km bo’lgan aylanma yulda tekis o’zgaruvchan harakat qiladi deb hisoblab, uning 30s oxiridagi tezligi va tezlanishi aniqlansin.
171	Nuqta qonunga muvofiq to’g’ri chiziqli harakat qiladi, bunda a va g-o’zgarmas miqdorlar. Nuqtaning boshlang’ich tezligi, shuningdek, uning tezlanishi tezlikning funksiyasi sifatida aniqlansin.
172	Radiusi R=800m bo’lgan aylana yoyi bo’ylab poyezd tekis sekinlashuvchan harakat qiladi va s=800m yo’l bosadi. Uning boshlang’ich tezligi va oxirgi tezligi . Poyezdning yoy boshidagi va oxiridagi to’la tezlanishi, shuningdek shu yoy bo’ylab qancha vaqt harakatlanishi aniqlansin.
173	Silindr vа kоnusdаn tаshkil tоpgаn bir jinsli jism оg’irlik mаrkаzining kооrdinаtаlаri tоpilsin. Kоnus vа silindrning rаdiuslаri bir хil vа bаlаndliklаri H1=2H=0,4m.(2-rasm)
174	Agar sm bo‘lsa, doiraviy segment (shtrixlangan) shakldagi jism yuzasining og‘irlik markazini toping.
175	Rаdiusi АО=30sm bo`lgаn ADB dоirаviy sеgmеnt yuzining S оg’irlik mаrkаzi tоpilsin; burchаk АОB=60^0.
176	Yumаlоq tеshikli bir jinsli disk оg’irlik mаrkаzining kооrdinаtаlаrini аniqlаng. Diskning rаdiusi r1 gа, tеshikning rаdiusi r2 gа tеng, bu tеshikning mаrkаzi r1/2 mаsоfаdа turаdi dеb hisоblаnsin.
177	B sharnir orqali bog‘langan sterjenlarga F1=60N va F2=50 N li kuchlar ta’sir etsa, A tayanchdagi moment miqdorini aniqlang
178	O‘lchamlari AB=2m va BC=0,5m bo‘lgan sterjenlardan iborat sistemaga momenti M=800 Nm li juft kuch ta’sir etsa, C tayanchdagi reaksiya momentini aniqlang.
179	O‘lchamlari AB=BC=2m, CD=3m bo‘lgan balka devorga qistirib mahkamlangan bo‘lib, F kuchi va intensivligi q=200N/m li yoyilgan kuch ta’sir etsa, A tayanchning reaksiya momenti MA=3700Nm bo‘lishi uchun F kuchining qiymatini toping.
180	O‘lchamlari AB=CD=2m, BC=1m bo‘lgan balka devorga qistirib mahkamlangan bo‘lib, F=173N kuch, momenti M=42Nm li juft kuch va intensivligi q yoyilgan kuch ta’sir etadi. Agar A tayanchdagi reaksiya momenti MA=546Nm bo‘lsa, yoyilgan kuchning intensivligini aniqlang.
181	O‘lchamlari AB=BC=2m bo‘lgan, qistirib mahkamlangan balkaga F1=50N va F2=100N kuchlar ta’sir qilsa, A tayanchdagi reaksiya momentini toping.
182	Qistirib mahkamlangan AD balkaga momenti M=200Nm bo‘lgan juft kuch, F kuchi va intensivligi q=20N/m li yoyilgan kuch bo‘lib, A tayanchning reaktiv momenti 650 Nm ga teng bo‘lsa, kuchining qiymatini aniqlang.
183	Qistirib mahkamlangan balkaga momentlari M1=1790Nm va M2=2135Nm bo‘lgan juft kuchlar ta’sir etsa, tayanchdagi reaktiv momentni aniqlang
184	Uzunligi AB=4m bo‘lgan balka devorga qistirib mahkamlangan bo‘lib, F=4N kuch va momenti M=2Nm juft kuch ta’sir etsa, A tayanchdagi reaksiya momentini toping.
185	AB balkaga intensivligi q=2N/m bo‘lgan yoyilgan kuch va α=45° burchak ostida yo‘nalgan kuch ta’sir etadi. Agar AC=AB/3, AB=2m bo‘lsa, B tayanchdagi reaksiya kuchini aniqlang.
186	O‘lchamlari AC=CB=2m bo‘lgan balkaga intensivligi q=150N/m li yoyilgan kuch va momenti M bo‘lgan juft kuch ta’sir etib, B tayanchning reaksiyasi 250N bo‘lishi uchun M momentning miqdorini toping.
187	Uzunligi l=3m bo‘lgan AB balkaga momentlari M1=2kNm va M2=8kNm bo‘lgan juft kuchlar ta’sir etsa, B tayanchda hosil bo‘ladigan reaksiya kuchini kN larda hisoblang.
188	O‘lchamlari AB=1m, BC=3m, CD=2m bo‘lgan balkaga F1=84,6N va F2=208N kuchlar ta’sir etsa, D tayanch reaksiya kuchini hisoblang.
189	O‘lchamlari CD=3m, AB=BC=1m bo‘lgan devorga qistirib mahkamlangan konsol balkaga kuchi va intensivligi q=40N/m li yoyilgan kuch ta’sir etib, A tayanch reaktiv momenti 240Nm bo‘lishi uchun kuchining qiymati qancha bo‘lishi lozim?
190	O‘lchamlari AB=2m, BC=4m bo‘lgan, devorga qistirib mahkamlangan konsol balkaga intensivligi qancha miqdorli q yoyilgan kuch ta’sir etsa, A tayanchning reaktiv momenti 400Nm bo‘ladi?
191	O‘lchamlari AB=4m, BC=2m bo‘lgan balkaga intensivligi q=40N/m li yoyilgan kuch ta’sir etsa, B tayanch reaksiya kuchini hisoblang
192	AB balkaga vertikal F=5kN kuch va intensivligi q=4kN/m bo‘lgan yoyilgan kuch ta’sir etadi. Agar uning o‘lchamlari AC=3m va BC=6m bo‘lsa, B tayanchdagi reaksiya kuchini kN da toping.
193	AB balkaga vertikal F1=1kN, F2=2kN, va F3=3kN kuchlar ta’sir etadi. Agar uning o‘lchamlari AC=CD=DE=1m, BE=2m bo‘lsa, B tayanchning reaksiya kuchini kN larda aniqlang.
194	AE balka qo‘zg‘almas A sharnir va vertikal CD sterjen yordamida mahkamlangan bo‘lib, unga F1=2kN va F2=4kN kuchlar ta’sir etadi. Agar balkaning o‘lchamlari AB=1m, BC=CE=2m bo‘lsa, CD sterjenda hosil bo‘layotgan zo‘riqishni kN larda aniqlang.
195	Tekislikda joylashgan kuchlar sistemasining bosh vektorining koordinata o‘qlariga proyeksiyalari Rx=300N, Ry=400N bo‘lsa, uning modulini toping.
196	O nuqtasida sharnir yordamida mahkamlangan tirsakka =45° burchak ostida kuch va momenti M=3Nm bo‘lgan juft kuch ta’sir etadi. Agar tirsak muvozanatda bo‘lib, masofa OA=0,3m bo‘lsa, F kuchining miqdorini aniqlang.
197	A nuqtaga qo‘yilgan F1=12N: F2=10N va F3=9N kuchlarning teng ta’sir etuvchisining modulini aniqlang.
198	Bir tekislikda joylashgan uchta juft kuchlar muvozanatda bo‘lib, M1=510Nm, M2=120Nm bo‘lsa, M3 momentning miqdorini toping.
199	Uchta sterjen AC, BC va DC sharnirlar yordamida mahkamlangan bo‘lib, C sharnirda ularga Oyz tekisligida joylashgan kuchi ta’sir qiladi. Agar F=50N va α=60° byerilgan bo‘lsa, DC sterjenning zo‘riqishini aniqlang.
200	Berilgan kuchni ikkita parallel kuchga ajratish
201	Parallel kuchlar sistemasining teng ta’sir etuvchisi
202	Erkin tushayotgan jismning harakati
203	Vertikal yuqoriga otilgan jismning harakati
204	Gorizontal otilgan jismning harakati
205	Gorizontga burchak ostida otilgan jism harakati
206	Erkin va erkin bo’lmagan jism
207	Absalut (mutlaq) qattiq va deformatsiyalanuvchi jism
208	Nazariy mexanika fanining asosiy qonunlari
209	Bog’lanish turlari va bog’lanish reaksiyalari
210	Qotish prinsipi (statikaning 5-aksiomasi)
211	Kuchni tashkil etuvchilarga ajratish.
212	Statik aniq va statik aniqmas masalalar
213	Teng ta’sir etuvchining momenti haqidagi Varin’on teoremasi
214	Tekislikda yotuvchi juftlarni qo’shish
215	Qo’shma konstruksiyalar hisobi
216	O’qqa nisbatan kuch momentining ta’rifi.
217	Kuchning o’qqa va shu o’qdagi nuqtaga nisbatan momentlari orasidagi munosabat
218	Kesishuvchi tekisliklarda joylashgan juftlarni qo’shish
219	Parallel kuchlar markazi (parallel kuchlarni qo’shish)
220	Jism og’irlik markazining koordinatalari uchun umumiy formulalar
221	Simmetrik jismlarning og’irlik markazi
222	Jismlarning og’irlik markazini aniqlashda bo’laklarga ajratish (to’ldirish) usuli
223	Tezlik gadografi
224	Nuqtaning to’g’ri chiziqli teks harakati.
225	Nuqtaning to’g’ri chiziqli teks tezlanuvchan harakati
226	To’g’ri chiziqli teks sekinlanuvchan harakat
227	Muvozanatlashgan kuchlar sistemasi
228	Statikaning 1,2-aksiomalari.
229	Statikaning 3,4-aksiomalari.
230	Statikaning 6-aksiomasi (bog’lanishdan qutilish prinsipi).
231	Nazariy mexanikaning asosiy maqsadi, vazifalari va amaliy ahamiyati.
232	Agar jism nuqtasining tezlik vektori =0,3t +4t berilgan bo‘lib, t=2s dagi tezlanishini aniqlang?
233	Qattiq jismning tezlik vektori =2 +3t +0,4t^3 berilgan bo‘lsa, t=3s vaqt uchun uning tezlanishini aniqlang.
234	Nuqtaning tezlik vektori =0,4t +2t berilgan bo‘lib, t=5c dagi tezlanishini aniqlang?
235	Nuqtaning harakati koordinatalar usulida berilganda traektoriya tenglamasini toping va grafikda tasvirlang? x=5t-6, y=4-2t
236	Agar nuqtaning harakati x=2t, y=8t^2qonun bo’yicha harakatlansa. Uning traektoriyasini va garfigini chizing?
237	Nuqaning harakati quyidagicha berilgan x=5sin10t, y=4cos10t. Uning trektoriyasini toping?
238	Nuqaning harakati quyidagicha berilgan x=5sin10t, y=4cos10t. Uning t=3s dan keyin tezligining modulini toping? Treaktoriyasini chizing?
239	Dekart koordinatalar sistemasida x=2-3cos5t, y=4sin5t-1 qonun bilan harakatlanadi. Uning traektoriya tenglamasi qanday bo’ladi?
240	Dekart koordinatalar sistemasida x=2-3cos5t, y=4sin5t-1 qonun bilan harakatlanadi. Uning t=2s dan keyin tezligining modulini toping va yo’nalishini aniqlang?
241	Snaryad x=20t-sin10t, y=1-cos10t qonun bo’yicha harakatlanadi. Snaryadning 1s dan keyin tezlanishining modulini toping?
242
243	Qattiq jism s=3t^3+4t traektoriya bo‘ylab harakat qilayotgan nuqta qancha vaqtda 15 m/s tezlikka erishadi?
244	Og‘ir yuk AC va BC vaznsiz sterjenlar yordamida devorga mahkamlangan. Agar AC sterjen devor bilan =60°, sterjenlar o‘zaro =45° burchak tashkil qilgan bo‘lib, AC sterjenning siqilishi F2=25N bo‘lsa, BC sterjendagi zo‘riqishni hisoblang.
245	Og‘ir yuk vaznsiz ikki sterjen yordamida yerga mahkamlangan. Agar AC sterjen yyerga nisbatan =60°, BC esa =30° burchak tashkil qilib, AC sterjenning ichki zo‘riqishi 43N bo‘lsa, BC sterjendagi reaksiya kuchini aniqlang.
246	Og‘irligi 20N bo‘lgan yuk shiftga mahkamlangan OA va OB sterjenlarga C nuqtaga bog‘langan arqon yordamida osib qo‘yilgan. Agar α=30° va β=45° bo‘lsa, OA sterjenda hosil bo‘lgan reaksiya kuchini toping.
247	Agar fermaga F=600N kuch ta’sir etsa, AB sterjendagi zo‘riqishni hisoblang.
248	Bir xil uzunlikdagi steijenlardan iborat fermaga F1=100N va F2 =200N kuchlar ta’sir etsa, AB sterjendagi zo‘riqishni toping.
249	Asosi OB=6Osm va balandligi ОA=45sm bo'lgan OAB uchburchak shaklidagi jismdan radiusi r=20sm li yarim doira kesib olingan. Uchburchakning qolgan qismining og'irlik markazi xc koordinatasini toping.
250	Radiusi r=0,6m va markaziy burchagi 2α=60° bo'lgan doiraviy sektor OAB ning og'irlik markazi xc koordinatasini toping.
251	Nuqtaning tezligi. Tezlikning har xil koordinatalardagi ifodasi
252	Tekislikda ixtiyoriy joylashgan kuchlar sistemasi muvozanatining uchinchi sharti.
253	Tekislikda ixtiyoriy joylashgan kuchlar sistemasining muvozanat shartlari (Muvozanatning uch xil shakli)
254	Tekislikda ixtiyoriy ravishda yo`nalgan kuchlar sistemasi. Bosh vektori va bosh momenti
255	Tekislikda kuchlar sistemasini keltirishning xususiy hollari. (kuch momenti, teng ta'sir etuvchi, kuchning qo'yilish nuqtasi, markaz)
256	Tezlanishni urinma va normal tuzuvchilarga ajratish. (tezlanish, tezlanishning tuzuvchilari, radius-vektor)
257	Tezlikni radial va transversal tuzuvchilarga ajratish. (tezlik, tezlikning tuzuvchilari, radius-vektor)
258	Trapetsiyaning og’irlik markazi (og’irlik markazi, radius-vektor)
259	Uchburchakning og’irlik markazi (simmetriya, mediana, yoy va sektor ogirlik markazlari)
260	Uchta kuch haqidagi teoremani ta`riflang va isbot eting
261	Ishqalanish kuchining harakat turiga bog’liqligi
262	Bir jinsli AB gorizontal balkaning og‘irligi 180N bo‘lsa, α=45° uchun A sharnirning reaksiya kuchini toping.
263	Og‘irligi 200N li gorizontal brus B sharnir hamda DE arqon yordamida mahkamlangan. Agar brusning o‘lchamlari 4AB=AC va =150° ma’lum bo‘lsa, B sharnirda hosil bo‘lgan reaksiya kuchini aniqlang.
264	Og‘irliklari 1 va 2 bo‘lgan ikki yuk B sharnirga va A blokka ip vositasida osilgan. Agar G2=90N, α=45°, β=60° byerilgan bo‘lsa, BC ipning taranglik kuchini hisoblang.
265	Og‘irligi 6N bo‘lgan yuk shiftga mahkamlangan teng uzunlikdagi AC va BC sterjenlarga rasmda ko‘rsatilganidek C sharnir orqali osib qo‘yilgan. Agar α=60° va BC sterjendagi zo‘riqish 6,94N bo‘lsa, AC sterjenning zo‘riqishini hisoblang.
266	Ikki sterjen AC va BC o‘zaro C sharnir yordamida bog‘langan. Agar C sharnirga D blok orqali og‘irligi 12N bo‘lgan yuk osilib, α=60° bo‘lsa, BC sterjenning reaksiya kuchini toping.
267	Og‘irligi G=8N bo‘lgan plastina (yassi shaklli jism) vertikal tekislikda joylashgan AB va CD arqonlar yordamida osib qo‘yilgan. Agar α=30° bo‘lsa, CD arqondagi taranglik kuchini aniqlang.
268	Og‘irligi 16N bo‘lgan 1-shar 2-sharga ip vositasida blok orqali bog‘langan holda muvozanatda turibdi. Agar α=30° bo‘lsa, 2-sharning og‘irligini toping.
269	Og‘irligi 10N bo‘lgan yuk devorga mahkamlangan, AB va BC sterjenlarga hamda D barabanga o‘ralgan arqon bilan C blok yordamida osilgan. Agar α=45° AB β=60° bo‘lsa, AC sterjenda hosil bo‘ladigan zo‘riqishni hisoblang.
270	Og‘irligi 14N bo‘lgan yuk devorga mahkamlangan. AC va BC sterjenlar hamda D barabanga o‘ralgan zanjir C blok yordamida osib qo‘yilgan. Agar zanjir sterjen bilan =30° burchaklar hosil qilsa, AC sterjenning zo‘riqishini aniqlang.
271	Tekislikda joylashgan kesishuvchi uchta 1, 2 va 3 kuchlar o‘zaro 135° burchak ostida yo‘nalgan bo‘lib, F1=F2=15N bo‘lsa, ular muvozanatda bo‘lishi uchun F3 kuch qanday qiymatga ega bo‘lishi lozim?
272	O‘zaro =45° burchak hosil qiluvchi ikki F1=F2=5N kuchlarning teng ta’sir etuvchisining qiymatini toping.
273	Nuqtaning harakati tenglamalari x=1+2sin0,1t; y=3t berilgan. Nuqtaning ordinatasi y=12m bo‘lgan paytidagi uning abtsissasi - x ni toping.
274	Nuqtaning harakati =3t +4t radius - vektor orqali berilgan bo‘lsa, r=5m bo‘lgan paytdagi y - koordinatasini hisoblang.
275	Nuqtaning harakati koordinatalar ko‘rinishida: x=3t, y=t^2 berilgan bo‘lsa, t=2s paytida nuqta koordinata boshidan qancha masofaga uzoqlashadi?
276	Nuqtaning harakati koordinatalar ko‘rinishida x=cost, y=2sint berilgan bo‘lsa, t=2,5s paytida nuqta koordinata boshidan qancha masofaga uzoqlashadi?
277	Nuqtaning harakati koordinatalar usulida x=2t; y=t berilgan bo‘lsa, qancha t vaqtdan keyin u koordinata boshidan 10m masofaga uzoqlashadi?
278	Nuqtaning harakati koordinatalar usulida x=2t, y=1-sin0,1t berilgan bo‘lsa, qancha t vaqtdan keyin nuqta Ox o‘qini kesib o‘tadi.
279	Nuqtaning harakat qonuni koordinata usulida: x=sint, y=cost ko‘rinishida berilgan bo‘lsa, qancha vaqtdan keyin nuqtaning radius-vektori Ox o‘qidan 45° burchak hosil qiladi?
280	A nuqtaning harakati koordinatalar usulida x=2cost, y=3sint berilgan bo‘lsa, t=1,5s paytda Ox o‘qi bilan radius-vektori qanday burchak tashkil qiladi?
281	Nuqtaning harakati =t^2+2t +3 radius-vektor orqali berilgan bo‘lsa, t=2s paytida nuqtaning tezligini toping.
282	Nuqta harakatining qonuni koordinata usulida: x=t^2, y=sint, z=cost berilgan bo‘lsa, t=1s paytda uning tezligini hisoblang.
283	Avtomobilning tezligi 12s mobaynida bir tekisda noldan 60km/soatgacha o‘zgarsa, uning tezlanishini aniqlang
284	To‘g‘ri chiziqli harakatdagi nuqtaning tezlanishi a=0,5m/s^2 bo‘lib, boshlang‘ich paytida, t=0 da, v0=0 bo‘lsa, 9m masofa bosib o‘tishi uchun qancha vaqt o‘tadi?
285	To‘g‘ri chiziqli harakatdagi nuqtaning tezlanishi o‘zgarmas a=0,3m/sek^2 bo‘lib, 6 sek o‘tgandan keyin 3 m/sek tezlikka erishsa, boshlang‘ich paytda nuqtaning tezligi qancha bo‘lgan?
286	To‘g‘ri chiziqli harakatdagi raketa tezligi 3 km/s dan 5 km/s ga etishi uchun unga 3g tezlanish berish kerak bo‘lsa, buning uchun raketaning dvigateli qancha vaqt ishlashi lozim?
287	Qo‘nayotgan samolyot erga 180 km/soat tezlik bilan tushadi va 1000 m masofa bosib o‘tib to‘xtaydi. C amolyotning pastga sekinlashini hisoblang.
288	Nuqta to‘g‘ri chiziq bo‘ylab a=0,2m/s^2 tezlanish bilan harakatni boshladi. Nuqtaning t1=4s dan t2=10s gacha bo‘lgan vaqtdagi bosib o‘tgan yo‘lini toping.
289	Tezlanishi =0,5t +0,2t^2 vektor orqali berilgan nuqtaning tezlanish modulini t=2s payt uchun hisoblang.
290	Tezlik =0,5t +0,2t^2 vektor orqali berilgan nuqtaning tezlanish modulini t=3s payt uchun hisoblang
291	Rasmdа tаsvirlаngаn chоrаk хаlqа оg’irlik mаrkаzining kооrdinаtаlаri аniqlаnsin.
292	Kuch qo‘yilgan nuqtaning koordinatalari va kuchning koordinata o‘qlaridagi proeksiyalari
293	Og‘irligi 200N bo‘lgan bir jinsli to‘g‘ri burchakli rom A sharli sharnir va B xalqa yordami bilan devorga biriktirilgan bo‘lib, uni CE arqon gorizontal holda ushlab turadi, arqon devorning A bilan bir vertikaldagi E nuqtatasiga qoqilgan mixga va romning C nuqtasiga bog‘langan; . Arqondagi tortilish kuchi va tayanchlardagi reaksiyalar aniqlansin.
294	ABCD kvadrat plitaning BD tomoni bo‘ylab gorizontal P kuch ta’sir qilsa, uni ushlab turadigan oltita tayanch sterjenlardagi zo‘riqishlar aniqlansin. O‘lchamlar rasmda ko‘rsatilgan
295	Trapetsiyaning og’irlik markazi koordinatalarini aniqlang
296	Uchburchakning og’irlik markazi koordinatalarini aniqlang
297	Silindrning og’irlik markazi koordinatalarini aniqlang
298	Konusning og’irlik markazi koordinatalarini aniqlang
299	Asosi kvadratdan iborat piramidaning og’irlik markazi koordinatalarini aniqlang.
300	Rasimda B sharnir orqali bog‘langan sterjenlarga F1=70N va F2=60 N li kuchlar ta’sir etsa, A tayanchdagi moment miqdorini aniqlang