Suudi arabistan ülke bülteni aralik 2012

Türk araçlarının Suudi Arabistan’a İhraç Taşımaları

2004	2005	2006	2007	2008	2009	2009 (Ocak-Kasım)	2010 (Ocak-Kasım)	Yıllık Değişim
6.983	8.853	8.819	11.989	10.446	11.626	10.544	10.726	%2

Suudi Arabistan plakalı taşıtların ülkemize yönelik taşıma sayıları yılda yaklaşık 8–10 araç olup Türk araçlarının Suudi Arabistan’a yönelik ihraç taşımaları 2009 yılında bir önceki yıla göre %11 artış gösterirken 2010 yılının Ocak-Kasım döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %2 dolayında artmıştır.

YATIRIMLAR

Türkiye’de yerleşik Suudi Arabistan ortaklı firmaların sayısı 161, söz konusu firmaların toplam sermaye tutarı 1,6 milyar TL olup bunların bir kısmı imalat sanayisinde faaliyet gösterirken diğerleri elektrikli makine ve cihaz imalatı, taşımacılık ve ulaştırma faaliyetleri, gıda ürünleri imalatı, tekstil imalatı, kâğıt ve kimyasal madde imalatı, mali aracı kuruluş faaliyetleri, inşaat, dış ticaret, perakende ticaret, gayrimenkul, otel ve lokanta işletmeciliği ile tarım gibi alanlarda yer almaktadırlar.

2020 yılına kadar uzun vadede, petrokimya, doğalgaz, elektrik, su arıtımı, telekomünikasyon gibi önemli sektörlerde Suudi Arabistan tarafından hayata geçirilmesi öngörülen yatırım projelerinin toplam maliyetinin 613 milyar dolar (2.3 trilyon Suudi Arabistan Riyali) olacağı tahmin edilmektedir. Söz konusu yatırım projeleri çerçevesinde; 140 milyar doların altyapı, 92 milyar doların petrokimya, 88.9 milyar doların elektrik ve su, 60 milyar doların telekomünikasyon, 53.3 milyar doların turizm, 50 milyar doların doğalgaz, 28.3 milyar doların tarım, 10.7 milyar doların bilgi teknolojileri ve 10 milyar doların eğitim ile ilgili projelere tahsis edileceği belirtilmektedir.

Suudi Arabistan’ın Türkiye’deki diğer önemli yatırımları arasında 2005 yılında Saudi Oger’e bağlı olan Dubai merkezli Oger Telecom tarafından Türk Telekom’un %55 hissesinin satın alınması, Suudi Arabistan gıda şirketi Savola tarafından Yudum Gıda’nın National Bank of Kuwait’ten satın alınması yer almaktadır. Ayrıca 2007 yılında Petkim’in %51 hissesini satın alan konsorsiyumda Suudi Arabistanlı Injaz Projects de yer almakta olup Saudi Basic Industries Corporation (SABIC) ile Başer Petrokimya ortaklığı ile Sabic Polimer Endüstrisi A.Ş. kurulmuştur.

National Commercial Bank of Saudi Arabia, Ülker Grubu ile Boydak Grubu'nun ortak olduğu katılım bankası Türkiye Finans'ın %60 hissesini satın almıştır.Suudi NCB bu hisseler karşılığında karşılığında 1 milyar 80 milyon dolar ödemiştir.
Eczacıbaşı Vitra, Ülker-FMC, Fırat Pen, Star Döşemelik Kumaş, Has Turizm, Cons Jeans Suudi Arabistan’da yerleşik olarak faaliyet gösteren Türk firmaları arasındadır.

MÜTEAHHİTLİK İLİŞKİLERİ

Türk müteahhitlik firmaları Suudi Arabistan’da 2012 yılı Kasım ayı sonu üstlendikleri projelerin toplam değeri 11.6 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.

Mekke Tünelleri, King Khalid Tünelleri, Yanbu Kuvvet Santrali ile Jubail Deniz Suyu Projesi Suudi Arabistan’da Türk firmaları tarafından tamamlanmış projeler arasında yer almakta olup Güney Cidde Kanalizasyon projesi, Manifa Causeway Projesi, Cidde Drenaj Kanalları Projesi, Doğu Eyaletleri Su İletim sistemi ve Murwani Barajı devam eden projeler arasındadır.

SUUDİ ARABİSTANLI FİRMALARLA İŞBİRLİĞİ İMKANLARI

• 
  Madencilik – mermer ihracatı
  

• 
  İnşaat ve taahhüt – anahtar teslimi tuğla ve kiremit fabrikaları kurulması ve/veya modernizasyonu, inşaat taahhütleri, Türkiye’de / Suudi Arabistan’da / üçüncü ülkelerde ortak yatırım, inşaat malzemeleri ihracatı, Türkiye’de ve Suudi Arabistan’da temsilcilik şeklinde ticari işbirliği, şirket evliliği, taşeronluk
  

• Danışmanlık – Mühendislik hizmetleri

• Çevre ve enerji – Enerji alanında Türkiye’de / Suudi Arabistan’da / üçüncü ülkelerde ortak yatırım

• 
  Turizm – Türkiye’de / Suudi Arabistan’da / üçüncü ülkelerde ortak yatırım
  

• 
  Kimyasal ürünler – Kimya ve petrokimya ürünleri ithalatı, Türkiye’de temsilcilik şeklinde ticari işbirliği
  

• 
  Petrol ürünleri – Petrol ürünleri ithalatı
  

• 
  Tekstil ve hazır giyim –İhracat, Suudi Arabistan’da ortak yatırım ve pazarlama hizmetleri şeklinde ticari işbirliği
  

• 
  Elektronik ve elektrikli makine, cihazlar – seramik makineleri ihracatı, Suudi Arabistan’da temsilcilik şeklinde ticari işbirliği
  

• 
  Gıda ve içecek – Buğday ve mamulleri ihracatı, Türkiye’de ve üçüncü ülkelerde bu alanda ortak yatırım, Suudi Arabistan’da pazarlama hizmetleri şeklinde ticari işbirliği, şirket evliliği, bisküvi, çikolata, gofret, kek, şekerleme, vb. gıda ürünleri ihracatı, endüstriyel gıda ve gıda katkı maddeleri alanında Türkiye’de / Suudi Arabistan’da / üçüncü ülkelerde ortak yatırım, Suudi Arabistan’da pazarlama hizmetleri şeklinde ticari işbirliği ve teknoloji transferi
  

• 
  Ağaç ürünleri – MDF, MDFLAM, Profil, Laminat, Süpürgelik, Duvar paneli ve bitiş malzemeleri, bu alanda Suudi Arabistan’da bayilik şeklinde ticari işbirliği
  

• 
  Mobilya – İhracat, Suudi Arabistan’da ortak yatırım ve pazarlama hizmetleri şeklinde ticari işbirliği
  

• Ortak üretim - Yurtdışından yerli üretim için ithal edilen kumaş, endüstriyel – bitkisel yağlar, süt tozu, peynir suyu tozu, un ve glikoz gibi ürünlerin Suudi Arabistan firmaları ile ortak üretimi

• Diğer - Suudi Arabistan pazarında Türk müteahhitleri daha fazla yer almalıdır.

Karşılaşılan Sorunlar ve İkili İlişkilerin Geliştirilmesine Yönelik Öneriler

• 
  Kefil sistemi; Suudi Arabistan’da faaliyet göstermek isteyen yabancı bir işadamının kendisine bir Suudi Arabistan vatandaşının kefil olması gerekmektedir. Bu da genel olarak yabancı yatırımcılar için önemli bir engel oluşturmaktadır.
  

• 
  Bürokratik engellerin azaltılması (özellikle Türkiye ve Suudi Arabistan ithalat ve ihracat mevzuatlarından kaynaklanan bürokratik engellerin azaltılması, sadeleştirilmesi ve uyumlaştırılması, tarife dışı engellerin kaldırılması).
  

• 
  Türk bankalarının verdiği teminat mektuplarının Suudi Arabistan makamlarınca kabul görmesine yönelik girişimlerde bulunulması, iki ülke arasındaki bankacılık sisteminin işadamlarının ihtiyaçlarına en uygun şekilde karşılık verebilecek hale getirilmesi, bu çerçevede Türk bankalarının akreditasyon işlemlerinin Suudi Arabistan bankalarınca daha etkin şekilde ele alınması.
  

• 
  Standartlar: Suudi Arabistan’a giren mallar için ihracatçı ülkedeki uygun bir kurumdan standarda uygunluk belgesi istenmektedir. TSE bunun için belge verse de bazı mallarda sorun çıkabilmektedir.
  

• 
  Taşımacılık boyutunda iyileşme sağlanması (özellikle uçakların yetersiz kapasiteleri -tekstil ürünlerinin- mallarının zamanında karşı tarafa ulaştırılmasında çekilen zorluklar, Türkiye’den giden nakil araçlarının yetersizliği nedeniyle ödenen yüksek navlun, kara nakliye imkânlarının olmaması)
  

• 
  Taşımacılıkla ilgili vize sıkıntıları:
  

• 
  Taşımacılık alanında vize sürelerinin uzatılması ve 6 aylık vize temin edilebilmesi önemlidir.
  

• 
  Taşımacılık lisansına (C2, L2) 6 aydan daha kısa süre önce kaydedilmiş araçları kullanacak sürücülere vize verilmemektedir. (Örneğin, 5 ay önce alınan veya kiralık araç listesine 5 ay önce kaydı yapılan ve Ulaştırma Bakanlığınca da onaylanan aracı kullanacak sürücüye vize verilmemektedir.)
  

• 
  Ayrıca Suudi Arabistan transit vize işlemlerinde, eşyaya ilişkin Fatura ve Menşe Şahadetnamesinin gidilecek ülkenin Büyükelçiliğince tasdik ettirilmesi uygulaması getirilmiş olup, tasdik ücreti olarak Türk firmaları 70–100 USD arasında ücret ödemektedir.
  

• 
  Türk Nakliyecileri bölge ülkelerinde ödemek zorunda kaldıkları sigorta ücretlerini düşürmek adına Arabistan’ın dâhil olduğu sigorta sistemine geçmek istemekte olup Türkiye’nin Suudi Arabistan, Suriye, Ürdün, Lübnan arasında kurulan ve son olarak Yemen’in de katıldığı sigorta sistemine dahil olması önemlidir.
  

• 
  Genel olarak vize alımında karşılaşılan zorluklar.
  

• 
  Çalışma izni temininde yaşanan sorunlar.
  

• 
  Hakediş ödemelerinde gecikmeler olabilmektedir.
  

• 
  Sosyal güvenlik alanında iki ülke arasında imzalanmış bir anlaşma olmayışı gönderilen işçiler için hem Türkiye’de hem de Suudi Arabistan’da sosyal güvenlik primi yatırılmasını gerektirmektedir.
  

• 
  Türkiye’den Suudi Arabistan’a satılan makineler zaman zaman idame ve bakım sorunu doğurabilmektedir.
  

• 
  Türk işçilerin para havale yapabileceği Türk Bankalarının anlaşmalı şubeleri yeterli sayıda ve yaygın olmadığından sıkıntı çekilmektedir. 
  

• 
  Resmi dairelerde iş takibi sadece Suudi vatandaşları tarafından yapılabilmektedir. Yabancıların devlet dairelerinde iş takibi yapmaları yasaktır.
  

• 
  Ülkede özellikle bakanlıklara ve belediyelere iş yapmak için gerekli olan müteahhitlik karnesinin çıkartılması yine çok uzun ve zor bir bürokratik süreçten geçmeyi gerektirmektedir.
  

TÜRK-SUUD İŞ KONSEYİ

24 –25 Mayıs 2000 tarihinde İstanbul’da yapılan Türkiye – Suudi Arabistan Karma Ekonomik Komisyon (KEK) 7. Dönem Toplantısı’nda iki ülke arasındaki ekonomik ve ticari ilişkileri geliştirmek amacı ile Türk – Suudi Arabistan İş Konseyi’nin kurulması hususu ele alınmış, Türk – Suudi Arabistan İş Konseyi 5 Mart 2003’te kurulmuştur.

Bu çerçevede, Riyad’da bulunan Suudi Arabistan Sanayi ve Ticaret Odaları Konseyi ile gerçekleştirilen temaslar sonucu, 11 Ekim 2003 tarihinde Suudi Arabistan Ticaret ve Sanayi Odaları Konseyi ile imzalanan anlaşma uyarınca Türk – Suudi Arabistan İş Konseyi faaliyetlerine resmen başlamıştır.

• 
  Gerçekleştirilen Etkinlikler
  

1. 
   Türk - Arabistan İş Konseyi Yürütme Kurulu’nun Suudi Başkonsolosu Mohammed J. Hashim’i ziyareti 01.04.2003 / İstanbul
   

2. 
   Cidde Ekonomik Forumu vesilesiyle Başbakan Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın 17 – 19 Ocak 2004 tarihleri arasında Suudi Arabistan’a yaptığı resmi ziyaret kapsamında verilen iş yemeği
   

3. 
   Türkiye – Suudi Arabistan Karma Ekonomik Komisyon (KEK) 8. Dönem Toplantısı’na katılım, Cidde 17–19 Mayıs 2004
   

4. 
   Türk – Suudi Arabistan İş Konseyi Birinci Ortak Toplantısı, 17 Eylül 2004, Grand Cevahir Otel, İstanbul
   

5. 
   Türk – Suudi Arabistan İş Konseyi İkinci Ortak Toplantısı, 6 Mayıs 2005, Ceylan Intercontinental Otel, İstanbul
   

6. 
   Suudi Arabistan Kralı Abdullah’ın Türkiye’ye resmi ziyareti vesilesiyle TOBB/DEİK tarafından düzenlenen Çalışma Yemeği ve Toplantı (10 Ağustos 2006, Çırağan Sarayı, İstanbul)
   

7. 
   Türk – Suudi Arabistan İş Konseyi Üçüncü Ortak Toplantısı, 21 Kasım 2006, TOBB Plaza, Konferans Salonu, İstanbul
   

8. 
   Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’a yeni atanan Büyükelçi Sn. Naci Koru ile tanışma toplantısı, 14 Şubat 2007 Çarşamba, TOBB Plaza
   

9. 
   Başbakan Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla düzenlenen Türk – Suudi Arabistan İş Konseyi IV.Ortak Toplantısı, 25 Şubat 2007, Cidde
   

10. 
    T.C. Maliye Bakanı Sayın Kemal Unakıtan’ın Katımlarıyla Türk-Suud İşadamları Forumu, 5–6 Nisan 2008, Cidde
    

11. 
    Türk – Suudi Arabistan İş Konseyi V. Ortak Toplantısı, 9 Mayıs 2008, TOBB Plaza, İstanbul
    

12. 
    Türk – Suudi Arabistan İş Konseyi VII. Ortak Toplantısı, 26 Kasım 2008, Conrad Oteli, İstanbul
    

13. 
    T.C. Cumhurbaşkanı Sayın Abdullah Gül’ün Katılımlarıyla Türk – Suud İşadamları Forumu, 04 Şubat 2009, Riyad
    

14. 
    T.C. Cumhurbaşkanı Sayın Abdullah Gül’ün Katılımlarıyla Türk-Suud İş Konseyi VIII. Ortak Toplantısı, 5 Şubat 2009, Cidde
    

15. 
    Türk – Suudi Arabistan İş Konseyi IX. Ortak Toplantısı, 10 Haziran 2009, TOBB Plaza, İstanbul
    

16. 
    Türk – Suudi Arabistan İş Konseyi X. Ortak Toplantısı, 13 Aralık 2009, Cidde Ticaret ve Sanayi Odası, Cidde
    

FAYDALI ADRESLER

Faydalı Adresler:
Suudi Arabistan Merkez Bankası (SAMA) www.sama.gov.sa

Suudi Arabistan Genel Yatırım İdaresi (SAGIA) www.sagia.gov.sa

Ekonomi ve Planlama Bakanlığı www.planning.gov.sa
T.C. Riyad Büyükelçiliği, Suudi Arabistan
Adres : P.O.BOX: 94390, RIYADH, 11693 SAUDI ARABIA

Tel : [phone]

Faks : 00 966-1 488 78 23
T.C. Cidde Başkonsolosluğu, Suudi Arabistan

Adres : P.O.BOX 70 MEDINAH ROAD, KILO 6 AL-ARAFAT STREET AL- HAMRA JEDDAH 21411 SAUDI ARABIA

Tel : [phone]

Faks : 00 966-2 665 22 80

T.C. Cidde Ticaret Müşavirliği, Suudi Arabistan
Adres : P.O. Box 2338 Jeddah 21451 Kingdom of Saudi Arabia

Tel  : [phone]

Faks : ([phone]
E-posta : [e-mail]