T. C. Atatürk üNİversitesi edebiyat faküLtesi

7BÖLÜM

7.1SONUÇ ve ÖNERİLER

Toplumsal bir varlık olan insan için sosyal bilimler oldukça önemlidir. Bu tür alanlarla ilgili gelişmeler toplumu ilgilendirmekte ve etkilemektedir. Sosyal bir alan olarak sosyal bilgiler öğretimi diğer alanlar kadar eski değildir. Bu yüzden bu alanla ilgili çalışmaların sayısı oldukça azdır. Bu çalışmalar alanın gelişimine istenilen nitelikte katkı sağlayamamaktadır. Bu durumun çeşitli sebepleri vardır. Bunlar; araştırmacıların çalışmalarında yanlış veya eksik araştırma yöntemlerini kullanmaları ve konu seçiminde özgünlüğü sağlayamamalarıdır(Oruç ve Ulusoy, 2008).

Bireylerin çağdaş toplumun işlevsel bir üyesi olabilmesi, kendi iş ve yaşam koşullarını düzenleyebilmesi; özgür, bağımsız ve katılımcı bir kişilik oluşturabilmesi; hepsinden de öte çağdaş bir bakış açısı kazana-bilmesi okuryazarlık becerilerini geliştirebilmelerine bağlıdır.

Bilgi okuryazarlığı, değişik formatlardaki bilginin bulunması, erişilmesi, değerlendirilmesi, kullanılması ve iletilmesi becerileridir. Bu becerilerin kazandırılmasında eğitim kurumları öncelikli sorumludurlar. Üniversiteler de bu becerileri öğrencilere kazandırmak için bilgi okuryazarlığı programları geliştirmelidirler(Polat, 2005).

Bilgi çağının öğrenen toplumunu oluşturmada bireylere gereksinim duyacakları becerilerin kazandırılması eğitim kuruluşlarının sorumluluğundadır. Eğitim zincirinin son halkası ve bireylerin mesleki yaşamında büyük ölçüde belirleyici olan üniversitelere de, bu anlamda büyük sorumluluklar düşmektedir. Üniversiteler mevcut bilgilerin öğretilmesi yanında, geleceğin toplumunun şekillenmesinde gerekli olan beyin gücünü yetiştirmek gibi bir misyona sahiptir. Bu nedenle üniversiteler bilgiye nasıl ulaşılacağı, bilginin nasıl elde edilip yorumlanacağı ve bu bilginin sorun çözmede nasıl kullanılacağına ilişkin becerileri öğrencilerine kazandırmalıdır. Böylece öğrenciler gerek okul yaşamlarında ve gerekse mezun olduktan sonra karşılaştıkları sorunları çözmede ve herhangi bir karar vermede gereksinim duyacakları bilgileri bulma ve değerlendirme becerileri ile kendi kendilerine ve yaşam boyu devam edecek bir öğrenme becerisini de kazanmış olacaklardır. Böyle bir yaklaşım üniversite eğitiminin de nihai hedefleri ile birebir örtüşmektedir(Polat, 2006).

Sonuç olarak bu eğitim süresince kullanıcılara sağlamış olduğumuz “Web Tabanlı Eğitim Hizmeti” sonucunda kullanıcıların başarılı bir şekilde eğitimlerini tamamlamışlardır. Eğitimin kullanıcılara sağlamış olduğu kazanımları şu şekilde belirte biliriz.

• 
  Bilgi okuryazarlık ve bir bilgi okuryazarda olması gereken beceriler nasıl kazanılır,
  
• 
  Bir kütüphane okuryazarı olabilme şartları, özellikleri ve bu özellikler nasıl kazanılır.
  
• 
  Okur-yazarlık kavramalarının arasındaki ilişkileri belirleme,
  
• 
  Bilgi kaynaklarının türlerini
  
• 
  Bilgi kaynaklarının özelliklerini
  
• 
  İhtiyaca uygun kaynak seçmeyi
  
• 
  Web üzerindeki bilginin özelliklerini ve bu bilgilere nasıl erişildiği,
  
• 
  Kütüphane kaynaklarının özelliklerini
  
• 
  Bilgi arama araçlarını
  
• 
  Bir araştırmanın hangi bölümlerden oluşturulduğu,
  
• 
  Bir tez çalışması hangi bölümlerden oluşturulduğu,
  
• 
  Araştırma tekniklerinin uygulanması,
  
• 
  Akademik yayın nasıl hazırlanır,
  
• 
  Bir anket formu nasıl hazırlanır,
  
• 
  Telif hakkının ve adil kullanımın riayet etme,
  
• 
  İntihalin ne olduğunu ve intihalden kaçınmanın yollarını
  
• 
  Kaynak göstermenin önemini
  
• 
  Kaynak gösterme biçimlerini ve biçim seçmeyi
  
• 
  Farklı kaynak türleri için künye hazırlamayı
  
• 
  Kaynakça hazırlamayı
  
• 
  Gönderme ve alıntı yapmayı
  
• 
  Kaynak göstermeye yardımcı yazılımları
  
• 
  Yayın hazırlama sürecinde kolaylık sağlanması ve zamandan tasarruf etmeyi,
  
• 
  Daha etkili takım çalışmasını sağlayacak imkânların oluşturabilmeyi,
  
• 
  Kâğıt tüketiminin azaltılması ile daha çevreci bir yaklaşımın kazanılması,
  
• 
  Kaynakça veritabanı oluşturabilme, düzenleme yeteneği kazanma,
  
• 
  Yerel veritabanı oluşturabilme
  
• 
  Ortak çalışmaları yürütebilme,
  
• 
  Kaynakça gösterme programlarından; Mendeley, EndNote ve Zotero kullanımı.
  

Kazanımları özetleyecek olursak bir bilgi okuryazar bireyinin sahip olması gereken bütün vasıflarını başarıyla tamamlamıştır.

Kullanıcılarımıza yukarıdaki kazanımları nasıl belirlendiği konusunda, Eğitim programımızın başından sonuna kadar belirlemiş olduğumuz her bölümün başında ve sonunda çoktan seçmeli testlerin sonuçlarına dayanarak saptanmıştır.

Eğitim öncesi ön değerlendirme testlerinin sonuçları ile eğitim sonrası bölüm sonu değerlendirme testlerinin sonuçlarının karşılaştırmasına göre ön değerlendirme testi sorularının %70 doğru sonuç alınmışken %30 ise yanlış cevap vermiştir.

Eğitim sonrası uygulanan bölüm sonu test sonuçlarına bakacak olursak soruların %100’üne doğru cevap verilmiştir.
ÖNERİLER:

Toplumsal gelişmenin, refah ve huzurun, geleceğe güvenle bakabilmenin yolu, bilgiden geçer. Ancak doğru ve faydalı bilgiye ulaşmayı başaranlar yeryüzünde bireysel ve toplumsal gelişmeyi yakalayabilir ve yarınından emin olabilirler. Bu amaçla her bireyin ve toplumun yapması gereken bilgi edinme sürecinde geride kalmamak ve bu süreçte varabileceği en üst noktaya varmaktır.

Günümüzde bilginin gücünün her türlü alana hakim olması, bir anlamıyla bilgi çağı içerisinde yaşıyor olmamız bilgi ihtiyacının önemini daha da artırmaktadır. Bu amaçla hedef her alanda gerekli olan bilgiyi mümkün olan en kısa zamanda elde etmek ve yarınlara daha güvenle bakabilmek olmalıdır.

Elinizdeki bu modül; bilimsel araştırma kavramı, bilimsel araştırma yöntemleri, bilimsel verilerin değerlendirilmesi, yorumlanması ve raporlaştırılması ile ilgili bilgi ve becerileri kazandıracaktır.

Günümüzde bilim dallarının çokluğu ve bilgi çeşitliliğinin fazlalığı nedeniyle modülde verilen yöntemler tüm alanların ortak kullanabilecekleri genel bilgileri içermektedir. Bu araştırma yöntemlerinin kendi alanınıza uygulanması noktasında gayretli olmanız ve öğretmenlerinizin yönlendirmelerine riayet etmeniz kendi meslek alanınızda gelişiminiz açısından faydalı olacaktır.

KAYNAKÇA:

Akkoyunlu, B. ve Soylu, M. (2007). Öğretmenlerin Sayısal Yetkinlikleri Üzerine Bir Çalışma. Türk Kütüphaneciliği 24, 4 (2010), 748-768.

ALA, (1989). Presidential Committee on Information Literacy.Final Report.Chicago: American Library Association, [çevrilmiş elektronik adres] http://www.ala.org/acrl/publications/whitepapers/presidential adresinden 28.04.2013 tarihinde erişildi.

ALA, (2000). Yükseköğretim için Bilgi Okuryazarlığı Yetkinlik Standartları. http://www.ilipg.org/sites/ilipg.org/files/documents/2011/02/il-competency-standardsforhighereducationtr.pdf adresinden 05.04.2013 tarihinde erişildi.

Aldemir, (2003). Bilgiye Erişimde Yeni Yaklaşım: Bilgi Okuryazarlığı. http://www.ilipg.org/sites/ilipg.org/files/documents/2011/02/il-competency-standardsforhighereducationtr.pdf adresinden 05.04.2013 tarihinde erişildi.

Alpan, G. (2008). Görsel Okuryazarlik ve Öğretim Teknolojisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. Aralık 2008. Cilt:V, Sayı:II, 74-102.

Baltacı, D. ve Paçalı, D. ( 2010). Yaratıcı Kütüphane Girişimleri Tanıtım Grubu bilgi Okuryazarlığı Eğitim Programı “Bilgi Kaynakları” 19 Mayıs 2013 tarihinde http://www.ilipg.org/sites/ilipg.org/files/bo/sunumlar/BILGI_KAYNAKLARI.pdf adresinden erişildi.

Braden, R. A. ve Hortin, J. A. (1982). Identifying the theoretical foundations of visual literacy. Journal of Visual/Verbal Languaging, 2, 37-42.

Büyüköztürk, Ş.(2005). Anket Geliştirm Yöntemleri. Türk Eğitim Dergisi. http://www.tebd.gazi.edu.tr/arsiv/2005_cilt3/sayi_2/133-151.pdf 02.04.2013 tarihinde erişildi.

Duygu, K. (2007). Bilgi Okuryazarlığı ve Üniversite Kütüphnaleri: Bilgi Okuryazarlığı Planı Hazırlama Unsurları. Istanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yüksek lisan tezi. http://www.belgeler.com/blg/18w6/bilgi-okuryazarlii-ve-niversite-ktphaneleri-bilgi-okuryazarlii-plani-hazirlama-unsurlari-information-literacy-and-university-librariesparts-of-an-information-literacy-plan adresinden 29.04.2013 tarihinde erişildi.

Gurbetoğlu, A. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. http://www.agurbetoglu.com/files/2-%20ARA%C5%9ETIRMA%20%20T%C3%9CRLER%C4%B0.ppsx 19.05.2013 tarihinde erişildi.

Hamarat, B. (2009). Araştırma yöntemleri. http://www.slideshare.net/serhat_comu/aratrma-yntemleri-presentation 19.05.2013 tarihinde erişildi.

HÜBO, (2010). Hacettepe Üniversitesi Bilgi Okuryazarlığı. http://hubo.hacettepe.edu.tr/docs/hubo_gorme_engelli.doc 19.05.2013 tarihinde erişildi.

KTÜ, (2010). Kütüphane Bülteni. 02.04.2013 tarihinde http://www.ktu.edu.tr/library/subatbulten10.pdf adresinden erişildi.

Kurbanoğlu, S. (2004). Kaynak Gösterme El Kitabı. Üniversite ve Araştırma Kütüphanecileri Derneği; Ankara. 20.05.2013 tarihinde http://www.unak.org.tr/kitkaynak.htm adresinden erişildi.

Kurbanoğlu, S. (2010). Bilgi Okuryazarlığı: Kavramsal Bir Analiz. Türk Kütüphaneciliği 24, 4 (2010), 723-747. http://www.bby.hacettepe.edu.tr/yayinlar/dosyalar/2253-4361-1-PB.pdf 19.04.2013 tarihinde erişildi.

Kurbanoğlu, S. Atıf ve Kaynakça Düzenleme. 20.05.2013 tarihinde http://uvt.ulakbim.gov.tr/sbvt/kurultay4/kurbanoglu.pdf adresinden erişildi.

MEB, (2006). Meslekî Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi. Araştirma Teknikleri, Ankara. www.mustafaaltinisik.org.uk/s-BilimveBilimselDusunceNedir.ppt adresinden 13.05.2013 tarihinde erişildi.

Medyaokuryazarligi.org.tr, (2013). Medya Okuryazarlığı Nedir? http://www.medyaokuryazarligi.org.tr/nedir.html 20.05.2013 tarihinde erişildi.

Onat, A. (2010). Tez Yazımında Dikkat Edilmesi Gereken Bazı Teknik Kurallar. http://people.sabanciuniv.edu/onat/Files/TezYazimi.pdf 19.05.2013 tarihinde erişildi.

Oruç, Ş. ve Ulusoy, K. (2008). Sosyal Bilgiler Öğretimi Alanında Yapılan Tez Çalışmaları. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi Sayı 26, Sayfa 121 -132, http://www.ide.konya.edu.tr/egtfakdergi/Sayilar/sayi%2026/26_10_EFD-2008-034.pdf 22.05.2013 tarihinde erişildi.

Pardus-wiki.org, (2013). Zotere Nedir. http://tr.pardus-wiki.org/Zotero adresinden 02.04.2013 tarihinde erişildi.

Polat, C. (2005). Üniversitede Kütüphane Merkezli Bilgi Okuryazarlığı Programlarının Geliştirilmesi: Hacettepe Üniversitesi Örneği. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.

Polat, C. (2006). Bilgi Çağında Üniversite Eğitimi İçin Bir Açılım: Bilgi Okur‐Yazarlığı Öğretimi. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi Sayı 29 Erzurum. 19 Mayıs 2013 tarihinde http://e-dergi.atauni.edu.tr/index.php/taed/article/viewFile/1720/1719 adresinden erişildi.

Polat, C. (2008). Danışma kaynakları. 19 Mayıs 2013 tarihinde http://polatcoskun.wordpress.com/2011-2012-bahar/bby22-bilgi-kaynaklari-ve-hizmetleri-ii/ adresinden erişildi.

Polat, C. (2009). Bilimsel Bilgiye Erişim. 12 Mayıs 2013 tarihinde http://fbe.atauni.edu.tr/BilimEtik/2008_2009_Guz/5_%20Hafta%20-%20Bilimsel%20Bilgiye%20Eri%C5%9Fim%20(C%20Polat).pdf adresinden erişildi.

POTTER, W.James, Media Literacy, USA, Sage Publications, 1998.

ROBERT, A. (1996). Bilimsel Bir Makale Nasıl Yazılır ve Yayımlanır? [Çev. Gülay Aşkar Altay]. http://journals.tubitak.gov.tr/kitap/maknasyaz/maknasyaz.pdf 19.05.2013 tarihinde erişildi.

SÜSBE, (2008). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tez Hazırlama. ve Yazma Kılavuzu. Konya:

Taner, S. (2010). Bilgi Tanımlama ve Bilgi Erişim Aracı Olarak THESAURUS 21 Mayıs 2013 tarihinde http://www.iudergi.com/tr/index.php/edebiyat/article/view/710/pdf adresinden erişildi.

TDK. (2013). 19 Mayıs 2013 tarihinde http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_bilimsanat&view=bilimsanat&kategoriget=terim&kelimeget=y%C4%B1ll%C4%B1k&hngget=md adresinden erişildi.

TÜBA, (2011). Bilimsel Doğruluk İlkeleri'ni http://www.tuba.gov.tr/tr/etik.html adresinden 02.04.2013 tarihinde erişildi.

Uçak, N. ve Al, U. (2000). Internet'te Bilgi Arama Davranışları. Türk Kütüphaneciliği 14, 3, 317-331. 27 Mayıs 2013 tarihinde http://www.bby.hacettepe.edu.tr/yayinlar/dosyalar/1661-3321-1-PB.pdf adresinden erişildi.

Vikipedia, İntihal. http://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0ntihal 20.05.2013 tarihinde erişildi.

wikipedia, (2013). 23 Mayıs 2013 tarihinde http://tr.wikipedia.org/wiki/Kitap adresinden erişildi.