T. C. Brüksel büYÜkelçİLİĞİ Tİcaret müŞAVİRLİĞİ

Tablo - 10: Harcamalar bazında GSYİH (milyar Avro):
(sabit fiyatlarla)

	2004	2005	2006	2007	2008
Özel Nihai Tüketim	152,6	158,9	166,8	175,0	184,2
Kamu Nihai Tüketimi	65,9	69,0	71,3	74,3	79,6
Gayrisafi Sermaye Birikimi	56,7	61,5	66,8	72,5	78,0
Stok	1,8	1,3	3,5	3,0	4,0
Net Mal ve Hizmet İhracatı	12,4	11,2	9,8	9,9	- 1,7
Gayri Safi Yurt İçi Hasıla	289,6	302,1	318,2	334,9	344,2

Kaynak : Belçika Merkez Bankası

4.1.3. İstikrar Programı
Belçika’nın, 2009-2013 yıllarını kapsayan İstikrar Programı, söz konusu dönem itibariyle Belçika’nın maliye politikasını kapsamaktadır. Program, Aralık 2008 tarihli ekonomik iyileştirme programı dikkate alınarak hazırlanmıştır.
2008 yılında piyasalarda yaşanan gelişmeler, bütçe hedefinin ve istikrar programının da güncellenmesini gerektirmiş ve Haziran 2008 yılında yapılan idari bütçe denetiminin ardından 2008 rakamları adapte edilmiştir. Bu çerçevede 2008 yılı bütçe açığının GSYİH’ya oranı % 0.3 olarak hesaplanmıştır. Ulusal Hesap Enstitüsü tarafından 31.3.2009 tarihinde yayımlanan tahminlerine göre, 2008 yılı borçlanma gerekliliği % 1.2 olarak belirlenmiştir.
Güncellenmiş İstikrar Programı hedeflerinin, 2007-2010 yıllarını kapsayan İstikrar Programı hedefleri ile karşılaştırılmasını gösterir tablo, aşağıda sunulmuştur.
Tablo - 11: 2008-2011 İstikrar Programı’nın Bir Önceki Program İle Mukayesesi (GSMH’nın %’si)

% / GSYİH	2007	2008	2009	2010	2011	2012	2013
GSYİH Büyüme Oranı Önceki güncelleme Mevcut güncelleme Fark	2,2 2,8 0,1	1,9 1,1 -0,8	2,0 -1,9 -3,9	2,0 0,6 -1,4	2,0 2,3 0,3	2,3	2,1
Genel Denge Önceki güncelleme Mevcut güncelleme Fark	-0,2 -0,2 0,0	0,0 -1,2 -1,2	0,3 -3,4 -3,7	0,7 -4,0 -4,7	1,0 -3,4 -4,4	-2,6	-1,5
Brüt Borç Oranı Önceki güncelleme Mevcut güncelleme Fark	84,9 84,0 -0,9	81,5 89,6 8,1	78,1 93,0 14,9	74,7 95,0 20,3	71,1 94,9 23,8	93,9	92,0

Kaynak: Belçika Maliye Bakanlığı

4.2.TARIM
Belçika’da aktif nüfusun sadece % 0.6’sı tarım sektöründe çalışmakla birlikte, ülkenin toplam yüzölçümünün % 57’si tarım arazisidir. Toplam tarım üretiminin üçte ikisini canlı hayvan, et ve süt ürünleri oluşturmaktadır. Başlıca tarım ürünleri şeker pancarı, keten, hububat ve patatestir. Sebze, meyve ve süs bitkileri tarımı da özellikle Flaman bölgesinde önemlidir.
Tarım sektöründe öne çıkan politika, AB seviyesinde Ortak Tarım Politikası (CAP) reformu ile gerçekleştirilmiştir. Bu reform ile, çiftlik ödeme ve üretimi arasındaki bağlantı neredeyse ortadan kalkmakta, ödemeler; sağlık standartlarına uygunluk, hayvansal ve çevresel sağlık ile gıda güvenliği kriterlerine uygunluğa göre gerçekleştirilmektedir.
Tablo - 12: Tarım Üretimi

	2006	2007	% Değişme
İşletme Sayısı	49,850	48,013	-3.7
Tarımda çalışan sayısı	92,405	89,041	-3.6
Tarımsal arazi (Hektar)	1,382,390	1,370,285	-0.9
Hububat (Hektar)	329,614	329,894	+0.1
Sanayiye yönelik ürünler (Hektar)	120,328	120,177	-0.1
Patates (Hektar)	67,267	67,942	+1.0
Hayvan yiyeceği (Hektar)	253,356	255,147	+0.7
Sebze (Hektar)	1,027	1,023	-3.5
Nadas (Hektar)	27,586	24,610	-10.8
Çimenlik arazi (Hektar)	517,306	507,304	-1.9
Büyükbaş hayvan sayısı	2,663,076	2,649,392	-0.5
Domuz	6,294,904	6,255,404	-0.6
Küçükbaş hayvan	153,976	150,532	-2.2

4.3.SANAYİ
Sanayi sektörü, toplam istihdamın dörtte birini ve toplam katma değerin % 30’unu oluşturmaktadır. En önemli sanayi dalları enerji, imalat sanayi, inşaat ve sivil mühendisliktir.


Tekstil/deri/ayakkabı/hazır giyim, gıda/içki/tütün ürünleri, metalurji, metal işleme, makina imalatı, kağıt/matbaa ve bir dereceye kadar kimya sektörleri Belçika’da 19. yüzyıldan bu yana var olan geleneksel sanayi dallarıdır.
1960’lardan itibaren ise, hızlı ekonomik büyüme ve yabancı yatırımların artması sonucunda ortaya çıkan olumlu ekonomik ortam, özellikle kimya sanayi, ahşap ve mobilya, metal işleme, elektrikli makina ve teçhizat ve otomotiv sektörlerinin öne çıkmasını sağlamıştır.
Sanayide istihdam yoğunluğu bölgelere göre önemli farklılıklar göstermektedir. Flaman bölgesinin merkez ve kuzeydoğusu, istihdamın en yoğun olduğu bölgelerdir. Buna mukabil ülkenin güneyinin tamamı, Charleroi’dan Liege’e kadar olan Valon bölgesinde sanayileşmenin sınırlı kaldığını görüyoruz.

Anvers, ülke sanayiinin lider eyaleti konumundadır. Bu eyalet kimya sektörünün (rafineri, petrokimya, fotoğrafçılık malzemeleri, eczacılık ürünleri, vs.) yarısına evsahipliği yapmaktadır. Diğer taraftan Anvers şehri, dünyanın elmas merkezidir. Elmas sektörü, Belçika ticaretinde önemli bir yere sahiptir. Dünyada üretilen elmasların yarısından fazlası Anvers Elmas Borsası’ndan geçmekte ve kesilmiş elmasların çoğu ihraç edilmektedir.


Brüksel, ülkenin ikinci büyük sanayi merkezi olmakla beraber, giderek önemini yitirmektedir.
Gent, Charleroi ve Liege halen geleneksel ağır sanayi sektörlerinin ağırlıklı olduğu kentlerdir.
Flaman bölgesinde bulunan Kortrijk, küçük ve orta ölçekli firmaların aktif olduğu hafif sanayisiyle ön plana çıkarken, bölgenin kuzeydoğusunda buradaki işgücü avantajından yararlanan büyük firmalar ağırlık kazanmaktadır.
Son on-on beş yıla kadar sanayi genelde hammaddeye, demir ve su yollarına yakın bölgelerde yerleşirken, bugün bu yapı değişmiş ve daha çok şehir kenarlarında ve metropolitan bölgelerde, limanlar ve otoyollara yakın yerlere kaymıştır. Sanayi parkları hızla yaygınlık kazanmıştır.

Tablo - 13: Belçika Sanayi Üretim Endeksi (Brüt) (2000=100)

	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008
Toplam sanayi	99.4	100	100	102.5	101.4	106	109.0	108.1
Toplam sanayi; inşaat hariç	99.6	101	101.7	105.2	104.8	110	113.0	112.4
Madencilik	100.9	131.9	125.9	127.4	135.3	141.6	144.2	154.5
Elektrik, gaz ve su üretimi ve dağıtımı	97.4	99.8	102.4	100.3	110.9	118	119.2	116.7
İmalat sanayi; elektrik, gaz ve su üretimi ve dağıtımı	99.6	100.6	101.4	104.9	104.4	109.6	112.6	111.9
İmalat sanayi; elektrik gaz ve su hariç	99.9	100.8	101.3	105.6	103.5	108.4	111.7	111.2
Gıda, alkol ve tütün	103.6	108.4	112	117.8	119.5	124.2	130.4	132.4
Tesktil, konfeksiyon, deri ve ayakkabı	94.9	89.4	84.8	85.6	81	86.1	86.2	75.8
Ağaç işleme ve ahşap, mantar, hasır ve kamıştan imalat	101.4	109.6	111	113.1	111.3	119.7	124.8	110.2
Kağıt ve karton sanayi, matbaa ve basımevleri	97.2	98.3	100.4	103.9	102.8	106.1	109.5	102.3
Kömür, rafine petrol ürünleri ve nükleer yakıt; kimyasal, kauçuk ve plastik sanayi	98.2	105.2	111.1	117.1	112.2	115.3	114.5	115.6
Metal dışı diğer mineral ürün imalatı	98.4	100	101.4	104.9	103.4	110.3	112.9	113.3
Metalurji ve metal ürünler	97.7	98.5	100.1	98.2	90.2	96.1	103.0	110.3
Metalurji	88.6	89.3	91.6	83.8	69.6	72.1	72.9	82.3
Metal işleme	103.7	99.8	96.6	103.7	105.5	113	120.2	119.9
Metalden mamul maddeler	102.8	104.3	105.3	108.8	107.4	116.9	130.8	134.2
Makina ve ekipman	98.7	102.9	102.1	110.7	115.5	128.9	147.3	150.4
Elektrikli ve elektronik ekipman	95	86.1	84.7	88.8	87.4	92.9	92.4	93.1
Ulaşım araçları	115.2	106.7	96	107.8	113.5	116.7	119.0	112.8
Diğer imalat sanayii	95.6	87.6	72.4	68.1	64.8	64.7	64.8	61.1
İnşaat	98.6	95.6	92.8	91.7	88.1	90.7	93.2	91.8

Kaynak: Belgostat

4. 
   ULAŞTIRMA VE TELEKOMÜNİKASYON
   

• 
  Ulaştırma
  

Belçika, oldukça gelişmiş bir ulaşım altyapısına sahiptir. Dünyadaki en yoğun otoyol ağlarından birine sahip olan Belçika’da, otoyolların büyük bir kısmı Avrupa ulaşım ağının bir parçasıdır. Belçika’nın coğrafi konum avantajı ile birlikte karayolu altyapısının elverişliliği, ülkeyi önemli bir lojistik merkez haline getirmektedir.

Devlet Demiryolları (SNCB) 1926 yılında kurulmuş olup, 3.422 m demiryolundan ve bütün yurtiçi yolcu hizmetlerinden sorumludur. SNCB, 2005 yılından itibaren 2 ana birime bölünmüştür. Bunlardan biri, demiryolu altyapı harcamalarından sorumlu olan gruptur. Diğer birim ise, yolcu hizmetlerinden sorumludur.
Belçika, demiryolu ile taşımacılığa, GSMH’nın % 1’i oraninda destek vermektedir. Bu destekle, SNBC, demiryolu güvenliğini artırmak ve yük taşımacılığı için ek yatırımlar yapmak amacıyla projeler yönetmektedir. Bu projelerden biri, 2003 yılında başlatılan ve 2012 yılında tamamlanması öngörülen, toplam değeri 17 milyar Avro tutarındaki demiryolu altyapı geliştirme programıdır. Bu programın ana planlarından biri, Brüksel banliyö bölgeleri arasında hızlı bir tren ağı kurmak; Anvers Limanı’nı, Belçika’nın diğer bölgelerini ve komşu ülkelerini birbirine bağlayacak yeni demiryolu hattı açmaktır.

Kara ve demiryolunun dışında Belçika’da yaygın olarak kullanılan bir diğer taşıma aracı, Meuse ve Schelde nehirlerine bağlı, 1.570 km. uzunluğundaki iç su yolları şebekesidir. Bu yük taşıma şekli, demiryolu ile yapılan toplam taşımanın % 80’ine ulaşarak önem kazanmıştır.

Karayolu taşımacılığı daha ziyade perakende ve ticari amaçlı ürünlerin (inşaat malzemeleri, gıda ürünleri, vs.) taşımacılığında, iç su yolları yine inşaat malzemeleri, akaryakıt ve kimyasalların taşınmasında, demiryolları ise enerji ve çelik ürünlerinin taşınmasında tercih edilmektedir.
Belçika’da bir uluslararası (Brüksel Uluslararası Hava Limanı) ve dört bölgesel (Anvers-Deurne, Charleroi-Gosselies, Liège-Bierset and Ostend-Middelkerke) hava limanı bulunmaktadır. Anvers-Deurne hava limanı daha çok küçük havayolu şirketleri ve iş seyahatleri, Charleroi-Gosselies hava limanı havacılık sanayi, turizm ve iş seyahatleri ile bazı tarifeli hizmetler ve kargo, Liège-Bierset hava limanı kurye hizmetleri, turistik uçuşlar, Ostend-Middelkerke hava limanı ise hava taşımacılığı, tarifeli hizmetler ve turistik uçuşlar konularında hizmet vermektedir.

Sabena’nın iflasından sonra kurulan SN Brussels Havayolları, 2002 yılında faaliyete geçmiş ve Avrupa içi uçuşlar ile Afrika içi uzun uçuşlara odaklanmıştır. 2006 yılında Virgin Havayolları ile SN Brussels Havayolları birleşmiş ve 2007 yılı Mart ayından itibaren, Brussels Airlines olarak uçuş noktalarını artırarak seferlerine başlamıştır. Halihazırda Zaventem’de bulunan National Havalimanı’ndaki uçuşların % 40’ı, Brussels Airlines tarafından gerçekleştirilmektedir.

Belçika’nın 3 önemli limanı bulunmaktadır: Anvers, Gent ve Zeebrugge. Anvers Limanı, halihazırda Avrupa’nın en önemli limanlarından biridir. Her yıl, ortalama 120 milyon tondan fazla yük, dünyanın dört bir yanında, Schelde ırmağı kanalı ile Avrupa’ya dağıtılmak üzere, Anvers’e gelmektedir. Uzun vadeli demir yolu projesinin bir bölümü de Anvers Limanı’na ikinci bir demiryolu hattı yapmayı içermektedir. Bu projenin, 2010-2012 yıllarına kadar tamamlanması beklenmektedir.