Tasarım, genellikle görsel sanatlar, mühendislik, mimari, ve diğer yaratıcı işler çerçevesinde ele alınır.
Tasarlamak, yeni bir obje (makine, bina, ürün vs) için bir plan yaratma ve geliştirme sürecine işaret eder.
Tasarı, ise hem son plan veya taslak (bir çizim, modelleme vs) ; ya da bir plan veya taslağın sonucu (üretilen bir obje) için kullanılır.
Görsel sanatlar içinde en bilinenlerinden grafik tasarım olmak üzere, mimari, mühendislik, endüstriyel tasarım ve moda tasarımını örnek gösterebiliriz.
Görsel sanatlar içinde en bilinenlerinden grafik tasarım olmak üzere, mimari, mühendislik, endüstriyel tasarım ve moda tasarımını örnek gösterebiliriz.
Ya kurala göre dizayn ya da dizayna göre kural seçmelisiniz.
Her nesnenin kendine has tasarımı vardır.
Tasarımda belirli standart kurallar vardır ve bu kurallar belirli noktalarda oluşturulur:
Tasarımda belirli standart kurallar vardır ve bu kurallar belirli noktalarda oluşturulur:
Ergonomi
Psikoloji
Bilişsel algı
Sosyallik
Ekonomiklik
Bunlar tasarımın temel alanlarıdır.
Tasarım kurallarının temelini teoriler oluşturur. Tasarımcılar teoriler üzerinde pratik yaparak ürünlerini ortaya koymuş olur.
Tasarım kurallarının temelini teoriler oluşturur. Tasarımcılar teoriler üzerinde pratik yaparak ürünlerini ortaya koymuş olur.
Bir kuralın kural olması için temel alanlar birbiriyle ilişki içinde kurulur.
Yeni kuralların oluşmasında literatürdeki diğer kurallar ışık olmalıdır.
Mükemmel bir kural, teoriyi ardına, insanı ön plana almalıdır.
Tasarım kuralları, bir ürünün kullanışlılığını desteklemek için, etkileşimli bir sistem tasarımının genel esaslardır.
Tasarım kuralları, bir ürünün kullanışlılığını desteklemek için, etkileşimli bir sistem tasarımının genel esaslardır.
Esaslar üç ana kategoriye ayrılmıştır:
Esaslar üç ana kategoriye ayrılmıştır:
Öğrenilebilirlik: Kullanıcılar ile ürün arasında yüksek performans elde etmede, özellikle yeni kullanıcıların sistem ile etkileşiminde önemlidir.
Esneklik: Bilgi değiştikçe, sistemin de kullanıcılara yönelik değişmesidir.
Sağlamlık: Kullanıcıların ihtiyaç ve istekleri arttıkça buna göre sistemde sağlanacak destek te arttırılmalıdır.
Tasarımda bulunması gereken en genel şartlar şunlardır:
Tasarımda bulunması gereken en genel şartlar şunlardır:
Hukuk güvenliği: Yapılacak yeni tasarılar için literatür incelenmelidir.
Algılanabilirlik: Bir adım anlaşılmazsa diğer adıma geçilemez.
Alışkanlıklar: Tasarım sistemleri insanın psikolojik algısına uyum sağlamalıdır.
Alışkanlıklar: Tasarım sistemleri insanın psikolojik algısına uyum sağlamalıdır.
Genellenebilirlik: Sistemde bir parça aynı zamanda bir bütünün parçasıdır.
Tutarlılık: Bir tasarı, içinde küçük tasarı parçacıklarıyla uyumludur.
Öğrencilerin interaktif sistemi kullanmalarını ve maksimum düzeyde bir performans almalarını sağlayan sistemin özelliğidir.
Öğrencilerin interaktif sistemi kullanmalarını ve maksimum düzeyde bir performans almalarını sağlayan sistemin özelliğidir.
Kullanıcının etkileşim geçmişi onun gelecekte vereceği etkileşim kararlarını etkiler.
Tahmin edilebilirlik kullanıcı merkezli bir yapıya sahiptir.
Sentezlenebilirlik
Sentezlenebilirlik
Kullanıcının daha önce gerçekleştirdiği işlemlerin mevcut durumunu etkilediğini anlayabilme yeteneğidir.
Aşinalık
Aşinalık
Yeni bir kullanıcı için, etkileşimli bir sistemdeki aşinalık kullanıcıda var olan önceki bilgiler ile etkili bir etkileşim için gerekli bilgi arasındaki ilişkinin ölçülmesidir.
Genellenebilirlik:
Genellenebilirlik:
Kullanıcının özel bir etkileşim bilgisini benzer durum ya da durumlar için kullanabilmesi durumudur.
Tutarlılık:
Tutarlılık:
Benzer durumlarda ortaya çıkan davranışların arasında benzerlik ve uyumun olmasıdır.
Kullanıcı ve sistemin bilgiyi alış-veriş edebilecekleri yolların çokluğudur.
Kullanıcı ve sistemin bilgiyi alış-veriş edebilecekleri yolların çokluğudur.
Yani; değişik yetenek ve tercihlere izin vermelidir.
Kullanım metodu tercihleri içermeli
Kullanıcının hızı, hassaslığı ve davranış biçimine uyarlanabilmeli.
Diyalog İnisiyatifi (Dialog initiative) : Kullanıcı ile sistem arasındaki ilk diyalog başlarken, hangisinin diyalogda inisiyatif sahibi olduğudur.
Diyalog İnisiyatifi (Dialog initiative) : Kullanıcı ile sistem arasındaki ilk diyalog başlarken, hangisinin diyalogda inisiyatif sahibi olduğudur.
System pre-empty : Diyalogun sistem tarafından başlatılmasıdır. Kullanıcının sisteme ulaşması için talepte bulunması gerekir.
User pre-empty : Kullanıcının sistemle serbest etkileşimde bulunmasıdır.
Multi-treading : Sistemin,
Multi-treading : Sistemin,
kullanıcının aynı anda,
birden fazla görevle
etkileşimde bulunmasını sağlayabilme yeteneğidir.
Görev Geçişkenliği(task migrataility) : Sistem ve kullanıcı arasındaki görev kontrolünün birbirlerine devredebilmesidir. Güvenliğin kritik olduğu durumlarda kontrolün devredilebilmesi etkili olabilir. Örneğin ; acil durumlarda otomatik pilotun devreye girmesi.
Yerine Geçebilirlik(substitutivity) : Birbirine eşit olan giriş ve çıkış değerlerinin, birbirlerinin yerine geçebilmesidir. Örneğin; başlangıç ve bitiş noktası verilen bir çizginin program tarafından çizilebilmesidir.
Yerine Geçebilirlik(substitutivity) : Birbirine eşit olan giriş ve çıkış değerlerinin, birbirlerinin yerine geçebilmesidir. Örneğin; başlangıç ve bitiş noktası verilen bir çizginin program tarafından çizilebilmesidir.
Representation multiplicity : Bir durumun açıklaması için esnekliğin sağlanması. Örneğin, inch kavramı yerine cm kullanmak gibi.
1.Gözlenebilirlik (Observability): Kullanıcıya sistemin iç durumunu değerlendirme izninin verilmesi durumudur. Bunlar;
1.Gözlenebilirlik (Observability): Kullanıcıya sistemin iç durumunu değerlendirme izninin verilmesi durumudur. Bunlar;
Browsability: Sistemin geçerli iç durumunun ara yüzün sınırlılığı ile araştırılma imkanının sağlanmasıdır.Bilgisayarım simgesi üzerinde sağ tıklayıp sistem bilgilerine ulaşılabilir.
Operation Visibility: Kullanıcının bir sonraki işlemde nasıl bir performans gösterebileceğidir.
Operation Visibility: Kullanıcının bir sonraki işlemde nasıl bir performans gösterebileceğidir.
2.Düzeltilebilirlik (Recoverability): Bir hatanın farkına varıldığında kullanıcıya bunu düzeltebilme imkanının sağlanmasıdır.Forward and backward olmak üzere iki çeşit hata vardır.