Tashkent Medical Academy Volume 3 | TMA Conference | 2022 The significance of the scientific, cultural heritage of Abu Rayhon Beruni and its role in the development of science Abu Rayhon Beruniy ilmiy-madaniy merosining ahamiyati va uning fan taraqqiyotidagi o‘rni 55 December 16 https://tma.uz/ Republican Scientific and Practical Conference mehnatga o„rgatish kerak deydi. Mehnat tarbiyasida o„sha davr tarbiya an‟anasiga
binoan vorislikka katta ahamiyat beradi. Beruniyning “Mineralogiya” asarida faqat
qimmatbaho metallar, toshlar haqida emas, hunarmandchilikka oid, shogird
tayyorlash jarayoni, ustalarning hunar o„rgatish metodlari haqida ham qimmatli
fikrlar bayon etilgan. Bunda hozirgi pedagogika fani tili bilan aytganda, shaxsiy
namuna metodidan foydalangani, ish jarayoni bevosita ham nazariy, ham amaliy
jihatdan ustaxonaning o„zida bajarilgani shogirdlarning malakali usta bo„lib
yetishishida katta ahamiyatga ega bo„lgan.
Shuning uchun ham Beruniy inson har tomonlama kamolga yetishi uchun u
ilmli bo„lishi bilan birga mehnatsevar va hunar egasi bo„lishi ham kerak deydi.
Kichik yoshidagi bolalar mehnatining asosiy turi o„z-o„ziga xizmatdir. Bu kichik
bolalar uchun ancha mashaqqatli ish. Shuning uchun bu yoshdagi bolalarni
mehnatning bu turiga o„rgatishda ko„pincha o„yin vaziyatlaridan foydalaniladi.
Avvaliga bolalar o„yin obrazi orqali mehnatga o„rgatiladi. Shu orqali bolalar ishonch
bilan harakat qilishni o„rganadilar. Sekin-asta o„z- o„ziga xizmat qilish malaka va
ko„nikmalari shakllana boradi.
Ta‟lim-tarbiyaviy ishning mazmuni maktabgacha ta‟lim yoshidagi bolalarni
kattalar mehnati bilan tanishtirish orqali ularga kattalarning mehnati ijtimoiy-foydali
mehnat bo„lib, narsa va buyumlarni yaratishga qaratilganligi, ular har bir kishi va
butun xalq uchun zarur ekanligi to„g„risida tushuncha berib boriladi. Masalan,
o„simliklarni, hayvonlarni parvarish qilish orqali ulardan olinadigan mahsulot kimlar
uchun va nima maqsadda ishlatilishi to„g„risida bilim va tushunchalar berib boriladi.
Xulosa
o„rnida
shuni
ta‟kidlash
joizki,
buyuk
mutafakkirimizning mehnat tarbiyasi xususidagi fikrlari bugungi