8.1.VİRANŞEHİR
Phragmites australis bitkisi kullanılarak yapılan bir çalışmadır.
Şekil 8.1.1vahşi çöp depolama alanı öncesi
Şekil 8.1.2 Çöp Depolama Sahası Kurutuldan Sonra
Şekil 8.1.3 Yapım Çalışmaları
Şekil 8.1.4 Çalışma sonrası (Arıkan, 2005, VİRANŞEHİR EKİLMİŞ SULAKALAN PROJESİ )
8.2. Paşaköy Arıtma Tesisi İçinde İnşa Edilmiş Yapay Sulak Alan
Paşaköy atıksu arıtma tesisi çıkış suyuyla beslenen, ayrı ayrı üç tane sulak alan sistemi vardır. Yüzeyaltı akışlı bir sistemdir. köklü bitki olan cyperus (Japon şemsiyesi) kullanılmıştır.
8.3. Ömerli’deki Baraj Suyunu Koruma Amaçlı İnşa Edilen Pilot Ölçekli Yapay Sulak Alan
Ömerli barajı suyunu kirleticilerden koruma için yapılmış bir çalışmadır. üç sistemden oluşmaktadır. Yüzeyaltı akışlı birinci sistemde köklü bitkiler(Cana, Cyperus, Typhia,Juncus gibi)
-
Serbest yüzey akışlı ikinci sistemde yüzücü bitkiler (Lemna, Pistia, Salvina gibi)
-
Serbest yüzey akışlı üçüncü sistemde batık bitkiler (Elodea, Egeria gibi) kullanılan bitkilerdir.
8.4.İzmir-Torbalı-Korucuk Köyü Yapay Sulak Alan Tesisi
Foseptik ve yatay akışlı yapay sulak alan kullanılarak yapılmış bir sistemdir.
8.5.İzmir-Torbalı-Çakırbeyli Köyü Yapay Sulak Alan Tesisi
Köyün kanalizasyonu ve foseptiği vardır. bu sistemlerden yararlanılarak Yüzey altı yatay akışlı bir yapay sulak alan tesisi yapılmıştır. Kullanılan bitki ise Vetivergras kullanılmıştır.
8.6.Manisa-Akhisar-Sakarkaya Köyü Yapay Sulak Alan Tesisi
Atıksuyun arıtımı foseptik ve yüzeyaltı yatay akışlı yapay sulak sistem kurularak yapılmaktadır (Eremektar ve ark., 2005)
9. DÜNYADAN ÖRNEKLER
Sulak alanlarda arıtım dünyanın çeşitli yerlerinde sıkça kullanılan bir yöntemdir.
Tablo 9.1(Anonim, 2003, yapay sulak alanlar sunusu)
Uygulamaya geçiş tarihi
|
Atıksuyun cinsi
|
1975
|
Petrol rafine
|
1978
|
tekstil
|
1979
|
Balık çiftliği
|
1982
|
Ötrofik göl suyu
|
1982
|
Yüzey suları
|
1988
|
Kompostliçi
|
1988
|
Hayvan çiftliği
|
1989
|
Ötrofik göl
|
1991
|
Kağıt fabrikası
|
9.1.Amerika,Pensilvanya
Şekil 9.1Alkali madeni drenajı için yapılmış yüzey akışlı bir arıtma (Jan Vymazal, 2010, Constructed Wetlandsfor Wastewater Treatment)
9.2.Avustralya
Şekil 9.2Evsel atıksular için yapılmış yüzey akışlı yapay sulak alan (2010) arıtma (Jan Vymazal, 2010, Constructed Wetlands for Wastewater Treatment)
9.3.Çek Cumhuriyeti
Phalarisarundinacea(kanarya kamışı otu), Iris pseudacorus(süsen) kullanılmıştır.
Şekil 9.3 Evsel atıksu için yapılmış yatay akışlı yapay sulak alan (2010)
9.4.İsviçre
Phragmitesaustralisbitkisi ile beraber yatay akışlı bir sulak alan kullanılmıştır(Jan Vymazal, 2010, ConstructedWetlandsforWastewaterTreatment)
Şekil 9.4 evsel atık su için yapılmış bir yapay sulak alan
9.5. İsrail
Yapay sulak alan teknolojisini kullanan en önemli ülkelerden biridir. İsrail’de genellikle yüzeyaltı akışlı yapay sulakalan sistemi tercih edilmektedir.(Anonim, 2011, Türkiye’de ve İsrail’de yapay sulak alanlar ile atıksu arıtımı ve atıksuyun sulama amaçlı olarak tekrar kullanımı)
Şekil9.5 Tel Aviv yakınlarında Yarkon Nehri kenarında kullanılmakta olan yüzey altı akışlı yapay sulak alan
Şekil 9.6 Kibutz Lotan yapay sulak alan havuzları(Anonim, 2011, Türkiye’de ve İsrail’de yapay sulak alanlar ile atıksu arıtımı ve atıksuyun sulama amaçlı olarak tekrar kullanımı)
10. SONUÇ VE ÖNERİLER
Son yılarda artan çevre sorunlarının çözümü için geliştirilen yaklaşımlar kurumsal anlamda yeniden yapılanmayı gerektirmektedir. Gerçekleştirilecek projelerin hem çevresel hem de ekonomik anlamda sürdürülebilir olması gerekmektedir. Yapay sulak alanlar ekonomik, bakım, işletme maliyeti düşük ve gerekli personel sayısının azlığı diğer klasik arıtma türüne göre son yıllarda daha çok alternatif sunmaktadır. Yapay sulak alanlara ekilen bitkiler, mikroorganizmalar, hayvanlar, toprak bileşenleri ve atık sudaki kirleticiler arasında karmaşık ve bütünleşmiş mekanizmalar mevcuttur. Yapay sulak alanlardan yüksek arıtma verimi sağlanabilmesi için sistemi oluşturan bu birimlerin ve ekolojilerinin iyi bilinmesi gereklidir.
Sanayinin gelişmesi, yeni teknolojilerin uygulanması ve enerji gereksinimi sularda kirlilik artışına neden olmuştur. Böylece bilinen arıtma sistemlerinin dışında doğal olarak giderim sağlanılan birçok bitki türleri ile çalışma yapılmıştır. Lemna minor L. Bitkisi bulunduğu ortam sıcaklığına kolay adapte olabilen ve çabuk üreyebilen bir bitki türü olup bünyesinde en çok fosfor biriktiren bitki olduğu saptanmıştır. Diğer bitki türleri de mevsim şartlarına pH değerlerine göre arıtım sağlamaktadır. Alan özellikleri ve iklim şartlar uygun olduğunda arıtımda verimli gerçekleşir. Ekonomik bir yöntem olması ile de gelecek vadeden bir arıtım sistemi olacaktır.
KAYNAKÇA
1. Anonim A Çevre ve Orman Bakanlığı 2010: Atık su Arıtma Tesisleri Teknik Usuller Tebliği, Sayı 27527
-
Anonim B. 2013. Bartın Üniversitesi, Çevre Mühendisliği, Çevre Mühendisliği Laboratuvarı Deney Föyü
-
Anonim C, 2009 Sulak Alanlar Önemi Temel Sorunlar
-
Arıkan Y., 2005, Viranşehir Ekilmiş Sulakalan Projesi
-
Cowardin ve Arkadaşları,1979
-
DAĞLI, S., 2004. Atıksulardan sulakalan sistemleriyle Fosfor giderimi, Doktora Tezi
-
Demirörs B., 2006. Çukurova bölgesinde yapay sulak alan teknolojisinin kırsal alanda kullanımının araştırılması Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi
-
Dirim S., 2006. Aşağı Kelkit Havzası Doğal Sulak Alanında Bitkilerle Fosfor Gideriminin Araştırılması. S.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi
-
G. Eremektar, A. Tanık,İ. Arslan-Alaton, M. Gürel,S. Övez, ve D. Orhon, 2005, Türkiye’de Doğal Arıtma Uygulamaları ve Projeleri Sunusu
-
Görkem İ., 2006. Tokat İlinde Yapay Sulak Alanlar İle Bu Sistemde Kullanılan Typha Latifolia. Bitkisinin Evsel Atıksu Arıtmada Kullanılabilirliğinin Araştırılması. G.Ü. Fen Bil. Ens., Bitki Koruma Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi
-
Hasar,H., U. İpek, E. Öbek, Y. Saatçi. 2000 “Su mercimeğinin ileri arıtımda kullanımı”. SKKKD, 1, s.9-13
-
http://www.ramsar.org/index.html
-
İ.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
-
İnanç,2001:Yapay Sulak Alan İncelenmesi
-
Kabii,2005
-
Karpuzcu, M. 1994: Çevre Kirlenmesi ve Kontrolü, Kubbealtı Negriyatı:28, Dördüncü Baskı, İstanbul.
-
Mühendislik, Ankara 2010 (yayınlanmamış),
-
Nalbur, B. 1997. “Yüzen Akuatik Bitki Sistemlerinde Azot Giderim Prensipleri”, İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul
-
Özen Ö. 2006. S.Ü. Kampüsü Atıksularının Ekilmiş Sulak Alanda Mıscanthus X Gıganteusile ArıtımıVe Bitkinin Hasat Sonrasında Adsorban Özelliği. S.Ü. Fen Bilimleri Entitüsü, Çevre Mühendisliği, Yüksek Lisans Tezi
-
Öztürk İ., Timur H., Koşkan U., 2008. Atıksu arıtımının esasları, Evsel, Endüstriyel Atıksu Arıtımı ve Arıtma Çamurlarının
-
Pamay 1993; Acartürk 2001; Güler 2006 Park ve Bahçelerimiz için Bitki Materyali II. Orhan Ofset, İstanbul.
-
Schueler 1992 ve Thunhorst 1993 Sulak Alanlarda Yetiştirilen Bitkiler
-
SÖĞÜT, Z. 1998. “Su Bitkileri ve Peyzaj Mimarlığında Kullanımı”. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Genel Yayın No: 122. Ders Kitapları Yayın No: A-35. Ç.Ü.Z.F. Ofset Atölyesi, Adana. 204 S.
-
Şener G. 2007.Ankara İli Kırsal Alanlardan Kaynaklanan Atıksuların Doğal Arıtma(Yapay Sulak Alan) İle Arıtılması. İ.Ü Fen bil. Ens., çevre mühendisliği, İstanbul, Yüksek Lisans Tezi
-
Yetik S. 2008. Atıksuların Yapay Sulak Alanlarda Arıtımının İncelenmesi. Sakarya Üniversitesi Fen bilimleri enstitüsü, yüksek lisans tezi,
-
YILMAZ, C., Sucul Bitkilerle Su Kalitesi Kontrolü, Yüksek Lisans Tezi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Fen Bilimleri Enstitüsü, Gebze, 2003.
-
Yüzeyaltı akışlı sistemler (YILMAZ, C., Sucul Bitkilerle Su Kalitesi Kontrolü, Yüksek Lisans Tezi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Fen Bilimleri Enstitüsü, Gebze, 2003.
-
(www.Alpakvaryum.com)
-
(www.arastiralim.com)
-
(www.ekoses.com)
-
(www.loadtr.com)
-
(www.yapi.com.tr) Haberler/bakanlik-sulak-alanlar-yok-olmuyor_76313_.html
12. ÖZGEÇMİŞ
Fatma AK, 1991 de Mersin’de doğdu. İlköğrenimini, orta öğrenimini Mersin’de tamamladı. 2009 yılında Bartın Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümüne başladı ve hala eğitimini burada devam ettirmektedir.
ADRES BİLGİLERİ
Gazi Mahallesi Toros Caddesi Zübeyde Hanım Apartmanı kat4 daire7 Silifke/ MERSİN
Tel : 05067600269
E-posta: fatma3374@hotmail.com
Murat Hüseyin ÜNSAL, 1991'de İstanbul'da doğdu. İlköğrenimini ve orta öğrenimini İstanbul’da tamamladı. 2009 yılında Bartın Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümüne başladı ve hala eğitimini burada devam ettirmektedir.
Tel :05375095950
E-posta: murath.unsal@hotmail.com
Mahmut TINGIR, 1990’da Giresun’da doğdu; ilköğretimini İstanbul’da tamamladı. Zeytinburnu Zühtü Kurtulmuş lisesinden mezun olduktan sonra 2009 yılında Bartın Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümüne başladı ve hala eğitimini burada devam ettirmektedir.
Tel: 05462533433
Osman BALCI, 1991 ‘de Ankara’da doğdu. İlköğrenimini ve orta öğrenimini Ankara’da tamamladı. 2009 yılında Bartın Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümüne başladı ve hala eğitimini burada devam ettirmektedir.
Tel:05383295533
Dostları ilə paylaş: |