Tehlike Belirleme ve Risk Değerlendirme Teknikleri Kamil Sami ekemen

Tehlike Belirleme ve Risk Değerlendirme Teknikleri

• Kamil Sami EKEMEN

• Makina Mühendisi

• Baş İş Müfettişi

• [e-mail]

Günümüz İSG Anlayışı

• Günümüzde insanın tüketim ihtiyaçları hızlı bir değişim ve gelişim göstermektedir.

• Bu değişim ve gelişime bağlı olarak endüstriyel alanda çeşitli üretim teknikleri geliştirilerek uygulanmaktadır.

İş Sağlığı ve Güvenliği

• Geliştirilen her yeni teknoloji ve çalışma tekniğine paralel olarak çalışanların sağlık ve güvenliğini olumsuz etkileyen faktörlerde çeşitlenmektedir.

• Bu faktörlerin çalışan üzerindeki muhtemel etkilerini ortadan kaldırmak veya en aza indirmek için çeşitli mücadele teknikleri geliştirilmiştir.

İSG Tehlike ve Riskleri ile Mücadele Silahları Nelerdir ?

• Geliştirilen bu mücadele teknikleri ile ilgili olarak kısaca şu açıklamaları yapmak mümkündür.

Günümüz İSG Anlayışı

• Çağdaş İSG anlayışı iki bölümde ele alınabilir.

• I. Makro planda,

• Ülke, ülke birlikleri yada Dünya çapında uygulamalar.

• II. Mikro Planda

• İşletme yada İşletme grupları bazında uygulamalar.

I. Makro planda

• a. Dünya Çapında Örgütler;

• Uluslararası Çalışma Örgütü (İLO)

• Uluslararası Standartlar Ofisi (ISO)

• Bu örgütler uluslararası standartlar hazırlayarak ürün ve sistemlerin tasarım ve imalat aşamasında güvenli olmasını sağlama çalışmalarını yürütmektedirler.

I. Makro planda

• b. Uluslararası Birlikler (Siyasi - Ekonomik)

• (AB ve benzeri )

• Oluşturulan birlikler ürünlerin;

• İnsanların

• Çevrenin

• Hayvanların

• sağlığına zarar vermesini önlemek ve rekabet şartlarında eşitliği sağlamak için çeşitli mevzuatlar oluşturmaktadırlar.

I. Makro planda

• c. Ülke Genelinde Uygulamalar;

• Hükümetler ülke çapında uygulanabilecek sağlık ve güvenlik politikaları ve sistemleri ile sektörel bazda uygulanabilecek standartlar ve yöntemler geliştirerek uygulamaya koymaktadırlar.

II. Mikro Planda

• a) İşletme yada İşletme grupları bazında uygulamalar

• b) Alan ve sektör bazında uygulamalar

• c) İşyeri bazlı uygulamalar

İSG Konusunda Global Yaklaşımlar-1

• Ürünlerin, sermayenin, teknolojinin ve iş gücünün dünya genelinde serbest dolaşımını hedef alan KÜRESELLEŞME sürecinde çalışanların sağlığını ve güvenliğini sağlama ve sürekli iyileştirme çabalarının temelinde serbest piyasa şartlarında rekabet eşitliğinin sağlanması çalışmaları önemli bir rol oynamaktadır.

İSG Konusunda Global Yaklaşımlar - 2

• Çalışma hayatının en temel girdileri olan;

• - İŞ EKİPMANI ve

• - HAMMADDE (yarı mamul, mamul)

• temininde güvenliğin sağlanması üzerinde çalışmalar yürütülmektedir.

İSG Konusunda Global Yaklaşımlar - 3

• Bu noktalarda yeterli iyileştirmeler sağlanamadan işyeri bazında yürütülen İSG çalışmalarından istenilen başarıyı sağlamak mümkün gözükmemektedir.

Tehlike Belirleme ve Risk Değerlendirme Teknikleri

• Ön Tehlike Analizi

• İş Güvenliği Denetlemesi

• Süreç/Sistem Kontrol Listeleri

• İşlemleri İnceleme Tekniği

• Göreceli Sıralama-Dow ve Mond Tehlike İndisleri

• Risk Analizi

• Olursa Ne Olur Analizi

• Tehlike ve İşletilebilirlik Analizi

• Hata Modları, Etkileri ve Kritiklik Analizi

• Hata Ağacı Analizi

• Olay Ağacı Analizi

• Sebep-Sonuç Analizi

• İnsan Hatası Analizi

• Tehlike Erken Uyarı Modeli

Hata Ağacı Analizi Lamba devresi örneği.

MAKİNA / TESİS KULLANIM ÖMRÜNÜN SAFHALARI

• İMALAT SAFHASI

• İŞLETME

• BAKIM - ONARIM

• TEKNİK PERİYODİK KONTROLLAR

• REVİZYON – MODİFİYE

• HURDAYA AYIRMA

14.Tehlike Erken Uyarı Modeli

• O halde yeni geliştirilen tehlike değerlendirme tekniğinde , kazalar meydana geldiği sistemin karakteristiklerine bağlı olarak analiz edebilmelidir . Yani kazaların her işletmenin yapısına göre tanımlanabilmesi gerekir .

14.Tehlike Erken Uyarı Modeli

• Kaza Sebebinin Bulunması

• “N e zaman riskteyiz ? “ , “Nerede en büyük risk altındayız ? “. Bunlar sağlık ve güvenlik uzmanları için tehlikeleri belirleme ve elimine etme amacıyla işyerini incelemede karşılaştıkları önemli sorulardır .

• Kazaların genellikle birden çok nedeni vardır . Bunu belirleyebilmek , ileride meydana gelebilecek benzer kazaları önlemek için alınacak önlemlere ışık tutar . Bu nedenler ortadan kaldırılabilirse kazalar önlenebilir . O halde bu nedenlerin tespiti gerekir (Erkan, 1989. ).

14.Tehlike Erken Uyarı Modeli

• İş kazaları genellikle iş güvenliğini gözardı eden ve tehlikeyi doğrudan emniyetsiz durum ve hareketlerin bir fonksiyonu olarak ortaya çıkar . Bunlar ise iş ortamının