TəLİm və TƏRBİYƏ prosesiNİn həyata keçİRİLMƏSİ Layihə Avropa İttifaqı tərəfindən maliyyələşdirilir

Modulun adı: Təlim və tərbiyə prosesinin həyata keçirilməsi 
58 
Sxem 1.1. Qeyri
-
standart dərslərin tipləri
Qeyri
-
standart təlim formalarına müxtəlif tipli dərslərlə yanaşı fantaziyalaşdırılmış, 
yarış, açıq fikirlər, turnir, disput, evrika, məqbul, yaradıcılıq, tamaşa, müsabiqə, konfrans, 
inteqrasiya, oyun, səhnələşmiş nağıl, qarşılıqlı təlim, gəzinti və b. aid edilir. Onların təşkili 
təhsilin demokratik əsasda
qurulmasının
nəticəsi hesab olunur. 
İbtidai siniflərdə fənlərin tədrisində qeyri
-
standart təlim formalarına 
- 
ekskursiyalara, 
oyunlara, səhnələşdirilmiş nağıllara, yarışlara daha geniş yer verilir.
Belə təlim formaları 
şagirdlərin müstəqil işlərinə əsaslanaraq onların yaradıcı təfəkkürünü formalaşdırır. Belə 
təlim formalarının fənn kabinetlərində, laboratoriya və emalatxanalarda, tədris
-
təcrübə 
sahələrində, təbiət qoynunda, park və bağlarda keçilməsi təlimin keyfiyyətinə əsaslı təsir 
göstərir. Belə dərslərdə şagirdlər müəllimin verdiyi təlimat əsasında fərdi və ya kiçik qrupla 
ta
pşırığı yerinə yetirirlər. İbtidai siniflərin istənilən fənninin tədrisində qeyri
-
standart təlim 
formalarının tətbiqi mümkündür. 
Qeyri
-
standart dərslərin tipləri
İnkişafetdirici
Yeni materialın öyrənilməsi
Bilik, bacarıq və vərdişin inkişaf 
etdirən
Bilik və bacarığı fomalaşdıran
Biliklərin yoxlanılması
Təkrarlama 
- 
ümumiləşdirici
Qarışıq
Bilik və bacarıqların təsdiqi

---

Modulun adı: Təlim və tərbiyə prosesinin həyata keçirilməsi 
59 
Qeyri
-
standart 
təlim 
formasının 
strukturunu 
müəyyənləşdirməkdə 
müəllim
sərbəstdir. O, bu fəaliyyətdə şagirdlərin inkişaf
səviyyəsini, onların meyil və mara
-
ğını əsas
götürür.
İnformasiyaların
çoxaldığı,
uşaqların
məlumatının
artdığı
hazırkı
şəraitdə
dərsləri 
daha 
mütəhərrik
və
dinamik
şəkildə
qurmaq,
onu
maraqlı
fəaliyyət
obyektinə çevirmək tə
-
ləb olunur.
Bu 
baxımdan
qeyri
-
standar
t 
dərslərin
imkanları böyükdür.
Qeyri
-
standart təlim formalarının tətbiqinin üstünlükləri aşağıdakılardır:
•
Uşaqlar məqsədyönlü, düşüncəli, zəhmətsevər fəaliyyətə cəlb olunur. Onlar 
inadkarlıqla dayanaraq, fikirlərini sərbəst, qorxmadan söyləyir, rəqib tərəfin fikrinə 
hörmətlə yanaşır;
•
Məktəblilərdə özünə, öz bacarıqlarına inam artır, şagirdlərarası münasibətlər 
yaxşılaşır;
•
Şagirdlərin qabiliyyətləri üzə çıxır, onlar dərslərə şüurla, həvəslə yanaşır, müəllimə, 
bir-
birinə, valideynlərinə hörmət göstərir, öz mövqelərini biliklə və bacarıqla, dəlil
-
sübutla müdafiə edir;
•
Modelləşdirilən nağıl situasiyaları uşaqları real həyata yaxınlaşdırır, onların 
yaradıcı və dərketmə təfəkkürünü inkişaf etdirir.