Tematik değerlendirme raporu

HİBE PROGRAMI ANALİZİ⁴

Tematik Değerlendirme kapsamında, İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Operasyonel Programı’nın (İKGOP) 2. ve 3. öncelik eksenleri altında uygulanan Türkiye’de Hayat boyu Öğrenmenin Geliştirilmesi (HBÖ) ve Özellikle Kız Çocuklarının Okullaşma Oranlarının Arttırılması (IEREFG) Hibe Programlarından faydalanan tüm hibe faydalanıcısı kuruluşlara ve nihai faydalanıcılara ulaşmayı hedefleyen bir çevrimiçi anket çalışması yapılmıştır. İkisi HBÖ ve IEREFG hibe faydalanıcısı kuruluşlar ve biri bahsi geçen her iki hibe programının nihai faydalanıcıları için olmak üzere toplam üç soru formu tasarlanmıştır.

Her bir hibe programı için tasarlanan soru formları 47’şer soru içerirken, nihai faydalanıcılar için hazırlanan soru formunda 48 soru yer almaktadır. Anket çalışmasındaki soruların çoğunluğu çoktan-seçmeli olmakla birlikte, ankete katılanların uygulamayla ilgili zorlukları ve başarıları kendi sözcükleriyle ifade etmelerine fırsat verebilmek için değerlendirme ekibi açık uçlu sorular da sorulmasını tercih etmiştir. Online anket çalışması, çevrimiçi bir yazılım programı olan ‘Survey Monkey’ ile uygulanmıştır.

Hibe programlarının uygulanması tamamlanmış olduğundan, anketin bağlantı adresi (link) sadece Hibe Faydalanıcılarına gönderilmiş ve nihai faydalanıcılara ulaşmak için destekleri istenmiştir. 51 soru formu her iki hibe programının faydalanıcı kuruluşları tarafından doldurulmuş olup, bu sayı oransal olarak %38,6’ya eşittir. Bununla birlikte, nihai faydalanıcılardan da 49 yanıt alınmıştır. Coğrafi dağılımı açısından bakıldığında, yanıtların, NUTS 2 bölgesinin farklı şehirlerinden geldiği görülmektedir.

Aşağıda yer alan tablo, her bir hibe programı için gelmiş olan yanıtların sayısal ve oransal dağılımını göstermektedir:

Tablo: Online araştırma çalışması yanıtları

Hibe Programının Adı		Uygulanmış olan Toplam Proje Sayıları		Yanıtlanan Toplam Anket Sayısı	Yanıtlanma Oranı
HBÖ	43		24		%56
IEREFG	89		27		%30
TOPLAM	132		51		%38,6

Anket sonuçları, ilgili temalara göre, aşağıda özetlenmiştir:

1. Proje Geliştirme, Başvuru ve Seçim

Anket sonuçları, HBÖ kapsamında uygulanan projelerin çoğunlukla mesleki ortaöğretim öğrencileri ve mezunlarına, özellikle kadınlar olmak üzere işsiz yetişkinleri ve çalışanlarına, IEREFG hibe projeleri ise; okuldan ayrılmış veya ayrılma riski bulunan özellikle ortaöğretim çağındaki kız öğrencilere, kültürel, sosyal ve diğer sebeplerle eğitim olanağı bulunmayan özellikle ortaöğretim çağındaki kız öğrencilere ve kız çocuklarını okula göndermek istemeyen ve/veya buna imkan bulamayan ailelere ulaşılma hedefinde olunduğunu ortaya koymaktadır.

Projelerin amaçlarını ve hedef gruplarını belirlemek amacıyla; HBÖ hibe faydalanıcılarının büyük çoğunluğu (%80) ilgili bölge eğitim müdürlükleri, odalar ve birlikler ile görüşmeler yapıp raporlarından faydalanırken, %92,6 oranında IEREFG hibe faydalanıcısı kuruluş İŞKUR, TÜİK, MEB gibi kurumların istatistikleri ve üniversite / ilgili kuruluş üyelerinin yayınlarından faydalanmıştır.

Hibe faydalanıcısı kuruluşlar proje yönetimi ve uygulaması konusunda sınırlı tecrübeye sahiptirler. HBÖ hibe faydalanıcılarının %80,8’i geride kalan üç yıl içerisinde proje uygulamazken, benzer şekilde IEREFG hibe faydalanıcılarının %96,4’ü de proje tasarlama ve uygulama olanağı bulamamıştır.

Her iki hibe programının da faydalanıcı kuruluşlarının büyük bir çoğunluğunun, son üç yıl içerisinde, benzer projelere tasarım ve uygulama aşamalarında ortak olarak katılması söz konusu olmamıştır.

Hibe faydalanıcısı kurum ve kuruluşların pek çoğu (HBÖ için %92,6 ve IEREFG için %85,2), teklif çağrılarından, Milli Eğitim Bakanlığı, Merkezi Finans ve İhale Birimi, AB Delegasyonu ve Çalışma ve Sosyal Bakanlığının web siteleri aracılığıyla haberdar olurken diğer web-siteleri ve e-mail gruplarını takip etmek de hibeler hakkında daha fazla bilgi alabilmek için kullanılan etkin yöntemlerden biri olarak ifade edilmiştir. Bu yöntemlere ek olarak, HBÖ hibe faydalanıcılarının %44,4’ü teklif çağrısı bilgi günlerine katılmıştır.

Hibe faydalanıcılarını %74,1’ine göre katılmış oldukları bilgilendirme günleri / toplantıları faydalı olmuş ancak proje geliştirilmesi ve yazımı için yeterli süre bırakmayacak ölçüde geç düzenlenmiştir.

Ankete yanıt verenlerin büyük çoğunluğu (%85,2) başvuru rehberi ve formlarını, anlaşılması kolay olduğu için kullanıcı dostu olarak değerlendirirken, HBÖ hibe faydalanıcılarının %55,6’sı bu formların proje hazırlayıcılarına daha iyi hizmet edebileceği kanısındadır.
HBÖ hibe faydalanıcılarının %50’si proje geliştirilmesi ve yazımı konusunda, MEB ve/veya bölge kuruluşlarından destek aldığını belirtirken, IEREFG hibe faydalanıcılarının çoğunluğu (%78,6) yeterli destek alamadıklarını ifade etmişlerdir.

Destek alanların %73,3’ü, faaliyetleri, bütçeyi ve sonuçları formüle ederek planlama yapma noktasında bu desteğin faydalı olduğunu vurgularken, %60,6 bölgesel ihtiyaçlara yanıt verecek proje fikri / konsepti geliştirilmesinde oldukça faydalı olduğunu belirtmiştir.

2.