Tez özetleri Astronomi ve Uzay Bilimleri Anabilim Dalı 2

ADA İpek

Danışman : Doç. Dr. Ayten ERDEM

Anabilim Dalı : Biyoloji

Programı : Temel ve Endüstriyel Mikrobiyoloji

Mezuniyet Yılı : 2014

Tez Savunma Jürisi : Doç Dr. Ayten ERDEM

Prof. Dr. Ayşın ÇOTUK

Doç. Dr. Esra İLHAN SUNGUR

Doç. Dr. İrfan TÜRETGEN

Doç. Dr. Ümran SOYOĞUL GÜRER

Farklı Çevresel Koşullara Maruz Bırakılan Legionella pneumophila Bakterilerinin Tespitinde Uygun Yöntemlerin Belirlenmesi
Legionella cinsi bakteriler 59 tür ve 70 farklı serotipi ile doğal su kaynakları ve insan yapımı su sistemlerinde yaygın olarak bulunan, insanda Lejyoner hastalığı ve Pontiak ateşine neden olan patojen bir bakteridir. Legionella cinsi bakteriler soğutma kulesi, duş başlığı, klimalar, spa ve havuzlar gibi insan yapımı su sistemlerine geçtiklerinde uygun koşullar nedeniyle çoğalırlar. Besin yetersizliği, sıcaklık, pH, dezenfektan gibi çevresel şartlar ve ortamdaki diğer mikroorganizmalar, Legionella bakterilerini strese sokarak VBNC (viable but non-culturable) fazına girmesine neden olabilmektedir. Çevresel faktörlere maruz bırakılmış Legionella cinsi bakterileri içeren su örnekleri laboratuar ortamında incelendiğinde, bakterilerin Legionella bakterilerine özgü besiyerlerinde koloni oluşturamadığı bilindiğinden besiyerinde üreme olmaması bakterinin o ortamda var olmadığı anlamına gelmemektedir.
Çalışmamızın ilk aşamasında, farklı konsantrasyonlarda (10²-10¹⁰ h/L) standart L. pneumophila ATCC 33152 bakterisi ve çevresel L. pneumophila izolatı ile kontamine su örneklerinden L. pneumophila bakterilerinin geri kazanımı için kullanılan kültür, FISH ve semi-nested PZR yöntemlerindeki en düşük tespit etme değerleri belirlenmiştir. Çalışmamızın ikinci aşamasında da farklı sıcaklık (5 °C, 50 °C, 55 °C ve 60 °C), pH (2.2, 5.8, 7.0, 8.2) ve Huwa-San TR⁵⁰ biyositin farklı dozlarına (100 ppm ve 200 ppm) farklı sürelerde maruz bırakılan 10⁸ h/L konsantrasyonda L. pneumophila bakterileri ile kontamine edilen içme suyu örneklerinde geleneksel kültür, floresan in situ hibridizasyon (FISH) ve semi-nested PZR yöntemleri kullanılarak L. pneumophila bakterilerinin geri kazanımının saptanmasında en uygun yöntemin belirlenmesi amaçlanmıştır.
L. pneumophila bakterilerinin geri kazanım sonuçları konsantrasyona bağlı olarak değerlendirildiğinde, düşük konsantrasyonda L. pneumophila bakterilerini içeren örnekler için geri kazanımda en iyi yöntemin kültür yöntemi (10³ h/L) olduğu tespit edilmiştir. Uygulanan yöntemlerle konsantrasyona bağlı olarak geri kazanımın olabilmesi için su örneğinde, kültür yöntemi için en az 10³ h/L, FISH yönteminde 10⁵ h/L, semi-nested PZR yönteminde 10⁶ h/L L. pneumophila bakterisinin olması gerektiği saptanmıştır.
Farklı çevresel koşullara maruz bırakılan L. pneumophila bakterilerini içeren su örneklerinden L. pneumophila’nın geri kazanımı incelendiğinde, en yüksek geri kazanım oranının 5 °C’de 24 saat (%94), pH 2.2’de 0. dakika (%97) ve 200 ppm (0. saat) konsantrasyondaki biyosit uygulamasında (%95.75) FISH yöntemi ile sağlandığı tespit edilmiştir. Farklı çevresel koşullara (sıcaklık, pH, biyosit) maruz bırakılan L. pneumophila bakterilerini içeren örneklerin tümünden semi-nested PZR yöntemi ile geri kazanımın yapıldığı belirlenmiştir.
FISH ve semi-nested PZR yönteminin, farklı çevresel koşullara maruz bırakılan L. pneumophila bakterilerini içeren su örneklerinden geri kazanımında uygun yöntemler olduğu tespit edilmiştir.
Bu çalışma, ülkemizde farklı çevresel koşullara maruz bırakılan L. pneumophila bakterilerini içeren su örneklerinden kültür, FISH ve semi-nested PZR yöntemler kullanılarak geri kazanım oranlarının incelendiği ilk çalışma olması açısından önem göstermektedir.