Tez özetleri Astronomi ve Uzay Bilimleri Anabilim Dalı

Bazı Flavanon-Oksim Bileşiklerinin Sentezi, Karakterizasyonu ve

Antioksidan Kapasitelerinin İncelenmesi
Bir flavanon glikozidi olan naringin (4’,5,7-Trihidroksiflavanon-7-rutinozid) (N) greyfurtta bol miktarda bulunan ve greyfurta acı tadını veren başlıca flavonoiddir. Naringinin aglikonu olan naringenin (4’,5,7-Trihidroksiflavanon) (NG) ise portakal, limon ve greyfurtta bulunan önemli polifenolik antioksidanlardan biridir. Flavanon oksimler, antikanser ve radyoprotektör antiradikal aktiviteye sahip bileşiklerin sentezinde kullanılmaları sebebiyle oldukça önemli bileşiklerdir. Bu amaçla bu tez çalışmasında naringin ve naringenine karşılık gelen oksim bileşiklerinin: “naringin oksim (N-Ox)” ve “naringenin oksim (NG-Ox)” sentezi yapılmıştır. Sentezlenen oksim bileşiklerinin yapısı FT-IR, ¹H-NMR ve elementel analiz teknikleri ile karakterize edilmiştir. Sentezlenen oksim bileşiklerinin (NG-Ox ve N-Ox) ve bu oksim bileşiklerinin başlangıç maddelerinin (NG ve N) birlikte HPLC analizleri yapılmış, bu bileşiklerin farklı alıkonma zamanları olduğu gösterilmiştir. Anabilim Dalımız’da geliştirilmiş olan ‘bakır(II) iyonu indirgeyici antioksidan kapasite tayini’ olarak ifade edilen spektrofotometrik CUPRAC yöntemi kullanılarak sentezlenen oksimlerin antioksidan kapasiteleri belirlenmiştir. CUPRAC yönteminde kullanılan kromojenik bakır(II)-neokuproin reaktifinin, antioksidan bileşikler varlığında 450 nm’de maksimum absorpsiyon gösteren bakır(I)-neokuproin kelatına indirgenme yeteneğinden yararlanılarak “Troloks Eşdeğeri Antioksidan Kapasite” (TEAC) katsayıları elde edilmiştir. N, NG ve oksim bileşiklerinin TEAC katsayıları normal CUPRAC yöntemiyle sırasıyla; 0.02, 0.52, 0.05, 1.80 ve inkübasyonlu CUPRAC yöntemiyle ise sırasıyla; 0.13, 4.70, 2.28, 7.12 olarak bulunmuştur. CUPRAC yönteminde toplamsallığın kanıtlanması açısından farklı konsantrasyonlarda sentetik karışımlar (N, NG ve oksim bileşiklerini içeren) hazırlanıp bu karışımların beklenen ve gözlenen toplam antioksidan kapasite (TAC) değerleri karşılaştırılmıştır. Bununla birlikte bu tez çalışması kapsamında N, NG ve oksim bileşiklerinin hidroksil radikal (^.OH), süperoksit anyon radikal (O₂^.-) ve hidrojen peroksit (H₂O₂) süpürme aktiviteleri incelenmiştir. Söz konusu bileşiklerin % HRS aktiviteleri sırasıyla; 79.9, 81.5, 71.3 ve 73.5, % SRSA aktiviteleri sırasıyla; 4.79, 6.77, 12.2 ve 8.9; % HPS aktiviteleri sırasıyla; 3.3, 26.04, 18.6 ve 11.5 olarak bulunmuştur.