Thokur ijodi

Thokur ijodi
Thokur avvalo,shoir va nosir,ayni chog'da dramaturg,musavvir hamdir.Javoharlal Neru ijodkor haqida:"U siyosit arbob emas,lekin she'r va qo'shiqlarida hind xalqi taqdiri va ozodligini yuragiga juda yaqin olib kuylagan buyuk siymodir", deb yozgan.U Kalkuttada tug'ilib o'sgan bo'lsa-da ,Angliyada huquqshunoslikka o'qib qaytgach,xslq hsyotiga yaqintoq bo'lish maqsadida qishloqda yashay boshlaydi.Dastlab dehqonlarning juda ezilganini ko'rgan adib asta ularning ichki olamiga nazar solib,ajoyib shaxlarni kashf etadi.1901- yilda o'z maktabiga ,so'ng kollejiga asos soladi,keyinchalik u Vishvaxarati universitetiga aylanadi.Bu bilan uingluz mustsmlakachilari ta'lim sohasida olib borgan siyosatga qarshi boradi.Shu sababli Mahatma Gandi uni "Buyuk vijdon posboni" deb atagan.Thokur she'riyatida ikkita asosiy mavzu yetakchilik qiladi:birinchisi - hayotni kuylash,ikkinchisi - teran gumanizm,insonga hamdardlik,uning tahqir etilishiga qarshi ruhiy isyon.Shu bois Thokur "Nazmda quvonch va iztirob yonma-yon keladi" deydi.Hayotni esa Tangri taolo qudratining namoyon bo'lishi, deb biladi.
"Gitanjali"asari haqida.Gitanjali so'zi git + anjali so'zlaridan tuzilgan. Git- "qo'shiq " ma'nosini va anjali - bu " qurbonlik " degan ma'nolari ya'ni "Qurbonlik qo'shiqlari"ni anglatadi. Gitanjali dastlab bengal tilida yozilgan she'rlar o'rta asrlardagi hind fidoyilik qo'shiqlariga asoslangan edi. 1912 yilda ularning ingliz tiliga tarjimasi Yevropa tomoshabinlari orasida keng ommalashdi.1913 yilda Shvetsiya akademiyasi tomonidan Nobel mukofotiga sazovor bo'ldi.Thokur o'zining teran sezgir, yangi va go'zal oyatini va mahorat bilan tarjima qilingan she'riy fikrini G'arb adabiyotining bir qismiga aylantirdi.
Thokur avvalambor lirik shoirdir. Uning so'zlari mazmunga ham, shaklga ham boy va ular dunyoning fikrlari, tuyg'ulari va ohanglari uyg'unligi bilan ajoyib tarzda ajralib turadi.Thokur qo'shiqlari mavzularning xilma-xilligi bilan o'zgacha.Ularda butun olam jihatlarida ilohiylik namoyon bo'ladi. U Xudo, sevgi, tabiat, bolalar, dunyo va insoniyatga muhabbat va hokazolarga bag'ishlangan qo'shiqlar yozgan.Shoir sifatida dastlabki muvaffaqiyatlari tufayli Thokur o'z asarlari bilan qit'alarni aylanib chiqishga muvaffaq bo'ldi va Yeyts, Albert Eynshteyn va Mahatma Gandi kabi musiqa, san'at va hind davlat arbobi kabi intellektual kuchlarning yaqin hamkori bo'lgan.

Xemenguey ijodi

1929-yilda nashr etilgan Ernest Xemingueyning "Alvido Qurol" romani XX asrning birinchi yarmida Yevropa jamiyatini xavotirga solgan bir qancha muhim masalalarga to'xtaladi. Asarning asosiy mavzusi va syujet harakatining harakatlantiruvchi kuchi Birinchi Jahon urushi edi. Sanitariya otryadining leytenanti Frederik Genri va hamshira Ketrin Barkli o'rtasida bo'lib o'tgan muhabbat qissasi - bu romanning ikkinchi asosiy mavzusi. Harbiy kundalik hayot va samimiy insoniy his-tuyg'ular muallifga mumtoz san'at muammolarini - odamning dunyodagi o'rnini bilish va "urush" va "tinchlik", "hayot" va "o'lim", "imon" va "ishonchsizlik" ning muhim kompleks turlarini aniqlash imkoniyatini berdi.
"Alvido qurol" romani ko'p jihatdan - avtobiografik. Ernest Xeminguey, uning asosiy qahramoni singari, Italiya frontida xizmat qilgan, yaralangan, Milan kasalxonasida yotgan va hamshira tufayli tirik qolgan. 1948-yildagi "Kirish so'zi" da muallif ko'plab urushlarda ishtirok etganligi va bu bilan uni "partizan" qilgani haqida aytadi.
Xemenguey asarida jasurlik uchun joy bor.Urush vaqtida jang maydonini tark etganlar yo o'qqa tutiladi yoki oilaviy sharmandalikka duchor bo'ladi. Italiya hukumati hiyla-nayrangi: xo'rlangan askarning oilasi ovoz berish huquqidan, jamoatchilik hurmatidan va davlat himoyasidan mahrum. Har kim uning uyiga kelib,oila a'zolari bilan xohlagan narsani qilishi mumkin. Jangchilarning hech biri o'z qarindoshlari uchun bunday dahshatli taqdirni xohlamaydi, shuning uchun ular yashirincha surunkali kasalliklar, mayda jarohatlar yoki urushning kuchayishi uchun umid qilib kurashishadi.Bu o'sha davrdagi urushning daxshatli ko'rinishlaridan biri desak adashmaymiz.Asar syujeti fojiali sevgi bilan cheklanib qolmaydi. "Alvido qurol" bir vaqtning o'zida iste'dod namunasi bo'lgan urush romani shu bilan birga jang sahnalari,falsafiy axloqning dahshatli manzarasini yaratgan kuchli anti-militaristik roman.Asarda odamning tashqi kuchlarning cheksiz zarbalariga qarshi turish, "mag'lubiyatdagi g'alaba" ning yana bir o'zgarishi namoyon bo'ladi.
Genri sevgi uchun "alohida tinchlik o'rnatadi" - Italiya armiyasining halokatli vaziyati arafasida leytenant Genrixning qochib ketishi, uning roman bilan "xayrlashishi" ham ramziy ma'noga ega: bu xususan Xemingueyning o'ziga xos xususiyatlarini ajratib turadigan ijtimoiy qarashning namoyon bo'lishidir. Leytenant ijtimoiy majburiyatlarini buzib, jamoatning axloqiy qoidalariga (xususan ofitserlik vazifasiga) qarshi chiqib, shaxsiy tanlovini amalga oshiradi.
"Alvido qurol" romani orqali Xeminguey jahon harbiy nasrining rivojlanishiga sezilarli ta'sir ko'rsatdi. Bu asar asosida film ishlangan va uning bir necha versiyalari bor. 1957-yil ishlangan film versiyasida leytenant Genri rolini Rok Xadson ijro etgan.
Tanqidchi V. Allenning so'zlariga ko'ra, bu kitob "dunyo adabiyotidagi eng buyuk sevgi voqealaridan biridir".