Yahudiylik dinining muqaddas manbalari haqida nimalar bilasiz?
Yahudiylik dinining asosiy muqaddas manbalari quyidagilardir:
Tanoh - Yahudilarning eng asosiy muqaddas kitobi bo'lib, Tevrat, Neviya va Zaburlardan iborat.
Tevrat - Yahudilikning sharoitlarga asoslanadigan hojalik qonunlari va maslakatlari berilgan kitob. Muso olingan kitob hisoblanadi.
Neviya - Yehoshua, Shofter, Regel, Samuil va o'ng va chap qo'llarga oid kitoblarga boshqaruvchi kitob.
Zabur - David payg'ambar yozgan do'stlarni avaylagan shoirlik asarlar majmusi.
Talmud - Tevrat bilan bog'liq masalalar, masalahlar va izohlar ifodalangan kitob.
Kabbala - Tevratning sirli ma'nolaridan iborat tasavvufiy-mistik ta'limot.
Mishna - Tevratga oid qonun va maslakatlar to'plami.
Gumara - Mishnagaga izohlar va sharhlar.
Haloha - Yahudi hayotining barcha sohalarini nazorat qiladigan qonunlar to'plami.
Bunga o'xshash muqaddas manbalar asosiy diniy hujjat sifatida xizmat qiladi.
Konfutsiylik qachon va qaerda vujudga kelgan?
Konfutilik dininining vujudga kelishi quyidagicha:
Konfutsiy 551 yilda Chang'an shahrida (indiki Sian, Xitoy) tug'ilgan.
U o'z davrida aqliy rivoj etgan bo'sh zamonda yashab, jamiyatda sodirlashuvini sezdi.
Konfutsiy tarixiy tafakkur, Jahonning tuzilishi va insonparvarlik qonuniyatlarini o'rganish bilan shug'ullandi.
U 510-480 yillarda yashab, asosan Lu davlatida o'qituvchi, davlat xizmatchisi, mudir sifatida ishladi.
Konfutilik binafsha, ahloq, oila, davlat boshqaruvining asoslari to'g'risidagi o'z fikrlarini bayon etdi.
Uning fikrlari 450 yillardan keyin Luning "Bosh mashg'ulotlari" deb nomlangan asarida to'planip, Konfutilik tarixan shakllandi.
Konfutilik Jahon siyosati, ijtimoiy muammolarga, insoniylikka oid fikrlar tizimidir.
Shunga ko'ra, Konfutilik Konfutsiy payg'ambarning fikrlari asosida Xitoyda, asosan 510-450 yillar oralig'ida vujudga kelgan diniy-falsafiy qarashlarning tizimidir.
Dostları ilə paylaş: |