Türk sinemasi’nin ekonomik yapisi ( 1896 – 2005 ) GİRİŞ
Haftalık Antrakt Sinema Gazetesi Raporu (2000-2005)
Yüklə 2,82 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Sinema Türü Bina Sayısı Perde Sayısı Kapasite
- Bölge Toplam İl Sayısı Nüfus (yaklaşık) Sinema Bulunan İl Sayısı
- Yabancı Filme Giden Seyirci Sayısı 2000
- Ülke Adı Film Sayısı Ülke Adı Film Sayısı
- Bölge Ortaksız Film Ortak Film
2.7.9.1 Haftalık Antrakt Sinema Gazetesi Raporu (2000-2005) İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın “Köprüde Buluşmalar” adlı paneli için Haftalık Antrakt Sinema Gazetesi tarafından 2006’nın Nisan ayında hazırlanan “Türk Sineması’na Bakış 2000–2005” adlı rapor, Türk sinema sektörünün değerlendirilmesi açısından son derece önemlidir. 1989 yılından beri yayınını sürdürmekte olan Haftalık Antrakt Sinema Gazetesi, sektöre ait en geniş veri tabanına sahip olması nedeniyle birincil kaynak durumundadır. Ocak 2006 itibariyle Türkiye’deki sinema, salon ve koltuk sayıları Tablo 2.47’deki gibidir.
[kaynak: Yavuz, 2006 : 3] [* : araç kapasitesi] 1995 yılında yapılan sayımlarda Türkiye’de 225 sinema 355 perde bulunurken on sene sonra bugün ülkemizde 559 sinema ve 1.333 adet sinema perdesi bulunmaktadır. Doksanlı yılların sonunda üç yüzü aşamayan sinema binası sayısı yirmi birinci yüzyılın ilk senesinde dört yüze yaklaşmaktaydı. O yıl, bu alanda yaşanan en iyi artış gerçekleşmiştir. Türkiye’deki 559 sinemada bulunan toplam koltuk sayısı 225.262’dir. Bu sinemalarda görevli dört binin üzerinde personel her hafta ortalama beş yüz bin sinemasevere hizmet vermektedir. Belirtilen sayılara, ülke çapında kimi zaman gösterim yapan ordu sinemaları ile üniversite salonları da eklendiğinde 35 mm. projeksiyon makinesi mevcut, altı yüzün üzerinde salon olduğu görülmektedir. Türkiye, özellikle 1990’dan önce açılan ve o günlerde sayıları oldukça fazla olan erotik film sinemalarına da sahiptir. Bu tür sinema salonlarının sayısı günümüzde yüzün üzerindedir (Yavuz, 2006 : 2). Türkiye’de belli başlı sekiz sinema işletmesi farklı semtler ve illerde açtıkları sinemalarla zincir halini almışlardır. Sekiz işletme, binaları ve salonları ile, düzenli programı olan aile sinemalarının toplam koltuk kapasitesi içerisinde yüzde ellilik bir paya sahiptir. Seksen bir ili olan Türkiye’de her ile yaklaşık yedi adet sinema salonu düşmesi gerekirken halen beyazperdesi olmayan iller mevcuttur. Sinema zengini olan iller olarak İstanbul, Ankara, Bursa, İzmir, Antalya, Adana, Muğla, Manisa, Samsun ve Konya öne çıkarken 120.000 nüfuslu Ardahan, 90.000 nüfuslu Bayburt, 400.000 nüfuslu Bitlis, 200.000 nüfuslu Gümüşhane, 100.000 nüfuslu Kilis, 400.000 nüfuslu Şırnak ve 80.000 nüfuslu Tunceli’de sinema salonu bulunmamaktadır (Yavuz, 2006 : 3). Bölgelere göre ayrıntılı(yaklaşık nüfus, sinema sayısı, perde sayısı, koltuk sayısı) dağılım verileri Tablo 2.48’de yer almaktadır. Tablo 2.48 : Bölgelere Göre Sinema, Salon ve Koltuk Sayıları (Ocak, 2006)
[kaynak: Yavuz, 2006 : 4] Doksanlı yılların ilk dilimine bakıldığında 1990’dan 1995 sonuna kadar 1.054 yerli – yabancı film sinemalarda gösterime çıkmıştır. 2000–2005 dilimi için ise gösterime giren film sayısı 1.110’dur. 56 filmlik bir artıştan bahsetmek mümkünse de, görece önemsiz olduğunu kabul etmek gerekir. Yerli filmlerin vizyon sayılarına bakıldığında, toplam film sayısında olduğu gibi küçük bir artışın yerli filmlerde de görüldüğü söylenebilir. 1990–1995 arasında 90 yerli yapım vizyon şansı bulurken on sene sonra aynı dilim için bu sayı 110’a çıkmıştır. Son on altı yılın vizyona giren film sayısı incelediğinde yıllık ortalamanın 178 olduğu görülmektedir. Vizyona giren yerli filmlerin sayısında büyük bir artıştan bahsetmek mümkün olmasa da bu filmlere giden seyirci sayısındaki artış gözle görülmektedir (Yavuz, 2006 : 4). 2000–2005 dilimindeki seyirci ve film sayılarının dağılımı için Tablo 2.49’a bakınız. Tablo 2.49 : Film ve Seyirci Sayılarının Dağılımı (2000-2005)
[kaynak: Yavuz, 2006 : 4] Görüldüğü üzere, 2004 ve 2005 yıllarında yerli filme giden seyirci sayılarında ciddi artışlar meydana gelmiştir ama bu artışların sebebi, rekor sayıda izleyiciye ulaşan birkaç filmdir. Verilerden hareketle, genel manâda, izleyicinin Türk Sineması’na yöneldiği sonucuna ulaşmak yanlış olur. Kabul etmek gerekir ki, Amerikan majörleri Türkiye’ye girdiğinden beri sinema istatistiklerinde daha sağlıklı verilere ulaşılmaktadır. Son birkaç yıl içinde yabancı dağıtım şirketlerinin şeffaflığı o denli üst bir mertebeye çıkmıştır ki, hangi filme kaçıncı haftasında kaç kişi gittiğinden ortalama bilet fiyatlarına kadar her türlü ayrıntılı veriye erişmek mümkündür. Bu şeffaflık anlayışının ve istatistiksel datalara verilen önemin, Türk sinema sektörüne olumlu yansımaları olduğu açıktır. Haftalık Antrakt Sinema Gazetesi’nin hazırladığı raporun filmlere dair yaptığı sınıflandırmanın başarısında bir pay da yabancı şirketlerindir. Türkiye’de son beş yılda sinema salonlarında izleyiciyle buluşan ortaksız(tek bir ülkenin ürettiği) filmlerin, ülkelere göre dağılımı Tablo 2.50’deki gibidir. Vizyona girme şansını yakalamış ortaksız filmlerde Amerikan hakimiyeti açıkça görülmektedir. Tablo 2.50 : Türkiye Vizyonundaki Ortaksız Filmlerin Ülkelere Göre Dağılımı (2000-2005)
[kaynak: Yavuz, 2006 : 6] Türkiye’de gösterime giren ortak yapım filmlerde de Amerika Birleşik Devletleri’nin üstünlüğü vardır (Tablo 2.51). Tablo 2.51 : Türkiye Vizyonundaki Ortak Yapım Filmlerin Ülkelerine Göre Dağılımı (2000 – 2005)
[ * : Yıldızla belirtilen ülkeler yalnızca ortak yapımlarla sinemalarımıza konuk olmuştur] [kaynak: Yavuz, 2006 : 6] Sinema filmlerinin ülkelerinin kültürünü aktaran bir tür kitle-iletişim aracı oldukları düşünüldüğünde, Türkiye’deki izleyicilerin hangi coğrafyayı sinema eserleri sayesinde daha yakından tanıdıklarını kavramak kolaylaşmaktadır. Bu tespitten hareketle Tablo 2.51’deki dizilimin hiç de şaşırtıcı olmadığı ortadadır. Tablo 2.51 : Gösterime Giren Filmler ve Geldikleri Coğrafya (2000–2005)
Yüklə 2,82 Mb. Dostları ilə paylaş:
|