Türk sinemasi’nin ekonomik yapisi ( 1896 – 2005 ) GİRİŞ

Çizim 4.7 : Eleştirmenlerin Ortalama Puanları için Tanımlayıcı İstatistikler



Çizim 4.8 : Eleştirmen Puanlarının Olasılık Dağılımı

Eleştirmenlerin verdiği puanlar, her üç kaynak içinde normal dağılımdan en çok uzaklaşan değerler olarak kendini göstermektedir. AD değeri, beyazperde ve IMDb değerlerinden yüksektir. Doğal olarak da, P-değeri 1’e en uzak olan da yine eleştirmen oylarıdır. 4,71 ortalamaya ve 1,53 standart sapmaya sahip eleştirmen oyları, 2,093 ile 7,899 arasında değişmektedir [ayrıntı için bkz. Ek 4.3]. Tablo 4.5’deki dal-yaprak gösteriminde açıkça gözükmektedir ki, eleştirmen oyları içinde üç film(Eşkıya, Gönül Yarası ve ‘Babam ve Oğlum’) dışadüşmüştür.

4.1.5. Kutu Gösterimi

Üç ayrı değerlendirme biriminin yani beyazperde, imdb ve eleştirmenlerin oylarının genel bir değerlendirmesi için Çizim 4.9’a bakmak faydalı olacaktır.

Çizim 4.9 : Oylamaların Ortak Kutu Çizimleri

Basit kutu çizimleri de göstermiştir ki, beyazperde oyları, imdb puanına nazaran daha cömerttir. Üç değerlendirme birimi içinde apaçık farklılığa sahip olan ve kendi ortalamaları diğer değerlendirme birimlerinden çok düşük olan oylar ise sinema eleştirmenlerinindir. Çizimden yola çıkarak; beyazperde kullanıcılarının filmlere daha yüksek puanlar verme eğiliminde olduklarını, eleştirmenlerin ise normal seyircilere nazaran oy verirken daha cimri davrandıklarını söylemek mümkündür.

Seyirci sayılarına ve oylamalara ait verileri kısaca değerlendirdikten, tablo ve çizimler eşliğinde özetledikten sonra oylamaların birbirleri arasındaki ve oylamaların seyirci sayıları ile arasındaki ilişkinin niteliğine dair çözümlemelere gelinmiştir.

4.2. Kruskal–Wallis Testi

Öncelikle her üç veri gurubunun aynı anakütleden gelip gelmediğini tespit maksadıyla parametrik olmayan testler içinde yer alan Kruskal-Wallis testi uygulanmıştır. 30 filme verilen otuzar puandan oluşan doksan veri, kendi içinde sıralamaya tabi tutulmuştur. Hipotez şu şekilde kurulmuştur.

H0 : H beyazperde = Himdb = Heleştirmen

H1 : H beyazperde ≠≠ Himdb ≠≠ Heleştirmen

H < χ² ise H0 kabul edilir

( χ² 0,005 için 10,60; 0,010 için 9,21 )

[χ² çizelgesi için kaynak: Newbold, 2000 : 940]

Tablo 4.6 : Kruskal-Wallis Sınaması Öncesi Sıralama Toplamları

En büyük oya 1 dendiğinde; sıralama toplamları :

beyazperde toplamı = 969

eleştirmen toplamı = 1907

imdb toplamı = 1219

En küçük oya 1 dendiğinde sıralama toplamları :

beyazperde toplamı = 1761

eleştirmen toplamı = 823

imdb toplamı = 1511

Serbestlik derecesi iki olmak üzere, doksan verinin sıralamalarını baz alarak çıkan sonuçlar Kruskal-Wallis formülünde yerine konduğunda her iki durumda da[en büyük ortalamaya birinci sıra verildiği durum ve en küçük ortalamaya birinci sıralama verildiği durum aynı çıkmalıdır çünkü toplamların ayrı ayrı kareleri toplamı aynıdır] sonuç 23,05 çıkmıştır.

23,05 sonucu %95 ve %99 güven aralığı için χ² (Ki kare) eşik değerlerinden büyüktür. H değeri 'ki kare' değerinden büyük çıktığı için, üç tür oylamanın anakütle ortalamaları aynıdır diyen sıfır hipotezi %0,5 anlamlılık düzeyinde bile reddedilmektedir.

%0,5 anlamlılık düzeyi için

H= 23,05 > χ²=10,60 H0 reddedilir. Oylamalar aynı ankütleden gelmemektedir.

%0,1 anlamlılık düzeyi için

H= 23,05 > χ²=9,210 H0 reddedilir. Oylamalar aynı ankütleden gelmemektedir

Zaten Kruskal-Wallis testine geçmeden önce verilen özetlerde, ortalamaların aynı anakütleden gelmeyebileceğine dair kuvvetli sinyaller görülmüştür. IMDb ve beyazperde oylarının birbirine yakınlığı görülmekteydi fakat eleştirmen oyları net bir şekilde farklı bir dağılıma sahip görünüyordu. Çizim 4.9’da işaretlerini veren bu durum, kendini sıralamada açıkça belli etmiştir. Oyların sıra toplamlarını gösteren Tablo 4.6’da, en küçük puana birinci sıra verildiği durumda ya da tam tersi durumda eleştirmen toplamlarının izlediği sıra dışı yol bu sonuca ulaşılmasını sağlamıştır. Eleştirmenlerin oylamaları, kesin bir şekilde IMDb ve beyazperde oylarından farklı bir anakütleden gelmektedir.
4.3. Spearman Sıra Korelasyonları
Değişkenler arasındaki ikili korelasyonlara bakmak için yani bir çift rassal değişken arasında ilişki yoktur diyen sıfır hipotezini sınamak için Spearman Sıra Korelasyonu sınaması yapılmıştır. Bu amaçla öncelikle her veri öbeğini kendi içinde 1 ile 30 arasında bir sıralamaya tabi tutmak gerekmektedir. Daha sonra birbirleri arasındaki farkların kareleri alınıp, toplanmış ve nihayetinde sıralama korelasyonun formülüne tatbik edilmiştir.

Spearman Sıra Korelasyonu için ikili veri tanımları Tablo 4.7’de verilmiştir.

Tablo 4.7 : İkili Veri Tanımları

D1 = eleştirmen imdb d1 = sıralama farkları

D2 = eleştirmen beyazperde d2 = sıralama farkları

D3 = eleştirmen seyirci sayısı d3 = sıralama farkları

D4 = imdb beyazperde d4 = sıralama farkları

D5 = imdb seyirci sayısı d5 = sıralama farkları

D6 = beyazperde seyirci sayısı d6 = sıralama farkları
Tablo 4.8 : Farkların Kareleri Toplamı ve Spearman Sonuçları

d1*d1	d2*d2	d3*d3	d4*d4	d5*d5	d6*d6
381	785,5	3857,5	900,5	3506,5	3736,5
0,915239	0,82525	0,141824	0,799666	0,219911	0,168743