Sevmek sevinmek sevilmek
Dövmek dövünmek dövülmek
Giymek giyinmek giyilmek
Görmek görünmek görülmek
İsme getirilen “–len” ekiyle fiile getirilen “-İş” ve “-leş” eki de dönüşlülük anlamı katabilir:
O gün pek içlendim.
Trafik polisini görünce adam tutuştu.
Birazdan sakinleşir.
Not: Edilgen fiille dönüşlü fiil karıştırılabilir:
Özgür konferansta oldukça sıkıldı. dönüşlü
Sabaha kadar kurşun sıkıldı. edilgen
d. İşteş Fiil
Fiilde bildirilen işin birden fazla kişi tarafından yapıldığını; işi beraber ya da karşılıklı yaptıklarını bildiren fiillerdir.
“-oş” ekiyle yapılır.
Dövüşmek, uçuşmak, gülüşmek, görüşmek...
Ya “birlikte” ya da “karşılıklı” anlamı katar.
Kuşlar uçuştu birlikte
Çocuklar gülüştü. birlikte
Öğrenciler kaçıştı. birlikte
Arada bir yazışırız. karşılıklı
Onunla Ankara’da tanıştık. karşılıklı
Bazı filler “ş” sesini yapılarında barındırır ve işteşlik ifade ederler. Bunlara anlamca işteş fiiller de denebilir.
Yarışmak, savaşmak, üleşmek, güreşmek, barışmak, konuşmak...
Bazı işteş fiiller bir surumdan başka bir duruma geçmeyi ifade ederler. Bunlarda işteşlik anlamı zayıftır.
Buharlaşmak, güzelleşmek, ağırlaşmak, sertleşmek, sakinleşmek...
Durum, gün geçtikçe kötüleşiyor.
Hasta, biraz daha iyileşti.
Güneşte fazla kaldığından iyice esmerleşti.
Rengi giderek koyulaşıyor.
Not: Yapısında “ş” sesi bulunduran bütün fiiller işteş değildir. Bunlara dönüşlü de denebilir.
Dostluğumuz günden güne gelişiyordu.
Sonunda öfkesi yatıştı.
Daracık bir yere sıkıştı.
Boyunda büyük işlere girişti.
Fırtınadan sonra deniz yatıştı.
Otobüs kalkmak üzereyken yetişti.
Evinden uzakta kalmaya alıştı.
Bazı fiiller “-lE-ş” şeklinde iki ek alarak, bazıları da “-lEş” şeklinde tek ekle işteş yapılırlar.
Kucak-la-ş-, selâm-la-ş-;
Toka-laş, bayram-laş...
Çoğu nesne alamaz; ama bazı işteş fiiller nesne alabilirler.
Kazandıkları parayı paylaştılar.
Dostları ilə paylaş: | 
