TüRKİye turizm coğrafyasi

Geleneksel Safranbolu Evleri

Safranbolu’yu ülkemizde ve dünyada ön plana çıkaran en önemli unsur geleneksel Türk Mimarisi tarzındaki Safranbolu Evleri’dir. Bu evler bir yandan kentsel konumlarıyla, diğer yandan mimarileriyle dikkate değerdirler. Başka bir anlatımla Safranbolu Evleri yüzlerce yıllık bir süreçte oluşan Türk Kent Kültürü’nün günümüzde yaşamaya devan eden en önemli yapı taşlarıdır. Bu nedenle Safranbolu Evleri hakkında yeterli bilgi sahibi olabilmek için, yörenin ikliminden başlayarak kültürü, aile yapısı, ekonomisi ve gelenekleri hakkında bilgi edinmek gerekir. İlçe merkezinde 18 ve 19. yy. ile 20. yy. başlarında yapılmış yaklaşık 2000 Geleneksel Türk Evi bulunmaktadır. Bu eserlerin 800 kadarı yasal koruma altındadır.
Evler, Safranbolu’nun iki ayrı kesiminde gruplanmış durumdadır. Birincisi “Şehir” diye bilinen ve kışlık olarak kullanılan kesim; ikincisi “Bağlar” diye bilinen ve yazlık olarak kullanılan kesim. Şehir, yönetim merkezinin bulunduğu Kale, alışveriş merkezinin bulunduğu Çarşı, evlerin bulunduğu Akçasu, Gümüş, Musalla, Kıranköy ve Tabakhane Semtleri’nden oluşmaktadır. Bu kesim, iklimin olumsuz etkilerine karşı korunmuş, alçak rakımlı iki vadinin içindedir. Burada evler birbirine yakın inşa edilmekte ve sokaklar da dolayısıyla dar olmaktadır. Bağlar birkaç yüz metre daha yüksekte, hava akımlarına açık ve daha geniş araziler üzerindedir. Hemen hemen herkesin bir kışlık, bir de yazlık evi vardır. Yöre halkı kışın şehirdeki evinde yaşar ve yazın havaların ısınmasıyla Bağlar’daki yazlık evine göçer. Ancak “Çarşı”da üretim ve ticaret hayatı yazın da aynen sürer.
Evlerin yerleştirilmesinde, iklim gerekleri kadar evin oluşturacağı görünüm ve göreceği manzara da dikkate alınmıştır. Bir ev penceresinden, avlu dış kapısından ya da iki evin arasından görülecek manzara kesinlikle bir bütündür. İlk bakışta gözden kaçabilecek olan bu titizlik şehrin ve yapıların tümüne egemendir.Şehrin genel yapısından Safranbolu Evleri’ne doğru gidildikçe bu evlerin büyük bir kültür birikiminin, maddi zenginliğin ve yüksek düzeyde ustalığın ürünü olduğu görülmektedir. Çelik Gülersoy’un ifade ettiği gibi Safranbolu’da hiçbir ev derme çatma bir kulübe tarzında değildir. Tüm evler bahçe içinde, çoğunlukla üç katlı, 6-8 odalı, geniş hacimli insan ihtiyaçlarına
uygun olarak tasarlanmış ve estetikle biçimlendirilmiş büyük konaklardır.Safranbolu Evi’nin boyutu ve biçimini belirleyen üç temel unsurdan söz edilebilir: Çok nüfuslu büyük aile yapısı, yağışlı iklim, kültürel ve maddi zenginlik. Erkek evlatların evden ayrılması daha çok ekonomik yönden yeterli ve güçlü hale gelmeleriyle mümkün olur.

Mümtazlar Konağı

1888 yılında Gazi Süleyman Paşa Medresesi Baş Müderrisi Müftü ve Müderris Ziya Efendi tarafından yaptırılmıştır. Geleneksel Osmanlı-Türk mimarisinin en belirgin özelliklerini gösteren konak, alttaki hayat bölümü ile birlikte üç katlıdır. Harem ve selamlık bölümleri birbirinden ayrılan evin üç ayrı giriş yeri bulunmaktadır.

Köprülü Camii

Safranbolu Çarşısının içinde Çeşme Mahallesi’ndedir. Sadrazam Köprülü Mehmet Paşa tarafından yaptırılmıştır. 1661/1662 yılında ibadete açılmıştır. Caminin ana mekanı kare planlıdır. Sekizgen kasnağa oturan kubbesi çinko kaplıdır. Tek şerefeli minaresi vardır.

Kıran Kilisesi (Sen Stefano Kilisesi)

Bu kilise Safranbolu'da, Kıranköy olarak bilinen mevkiindedir. 1956 yılında kilise onarılarak cami haline getirilmiş ve Ulu Cami adını almıştır. Mehmet Behçet'in Kastamonu Asar-ı Kadimesi'nde belirttiğine göre bu kilise Miladi 515 yılında inşa edilmiştir.

Trabzon

Ayasofya Müzesi ( Haghia Sophia Kilisesi )

Şehrin 3 km batısındaki müze, 13.yy'dan kalma bir kilise olup, duvar freskleri ve bahçesi görülmeye değerdir. Trabzon’daki Komnesos Devleti krallarından I. Manuel zamanında, 1238-1263 yıllarında yapıldığı sanılmaktadır.

Uzungöl Tabiat Parkı

Çaykara ilçesi sınırları içindedir. Trabzon’a 95 km, Çaykara’ya 19 km uzaklıktadır. Zengin bitki örtüsü, yaban hayatı ve manzara güzelliklerine sahip olması nedeniyle sahanın 1625 hektarlık bölümü, 1989 yılında tabiat parkı olarak ilan edilmiştir.

Altındere Milli Parkı

Trabzon’un Maçka İlçesine bağlı Altındere Milli Parkı, Trabzon şehir merkezine 45 km mesafedir. Parkta avlanma yasak olup yeme-içme , konaklama ve kamping hizmetleri verilmektedir.

Gülbaharhatun Camii

Ortahisar’ın batı kesiminde ve Atapark’ın güney yönündedir. Yavuz Sultan Selim’in annesi Ayşe-Gülbahar Hatun adına 1514 yılında Zağnos köprüsünün yakınında bir külliye içerisinde yaptırılmıştır.

Haghios Eugenius Kilisesi (Yeni Cuma Camii)

Tabakhane Köprüsü’nün doğusunda yer alır. Haç planlı olup, 14. yüzyılda inşa edilmiş olması muhtemeldir. Kilise, Trabzon’da 3. yüzyılda yaşayan Hıristiyan Azizi St. Eugenius’a ithaf edilmiştir.

Sumela Manastırı

Şehir merkezine 45 km mesafede, Maçka ilçesinden ve Altındere Milli Parkından geçilerek ulaşılabilir. Foto safarinin yanı sıra köy sosyal yaşantısının da görülebileceği ender yerlerden biri konumundadır. Manastıra, zigzaglar çizerek yaklaşık olarak 45 dakikada ulaşılır. Oldukça zorlu bir tırmanış gerektiren (15 dakika) manastıra otomobil ile de varmak mümkündür.Kuruluş hikayesi M.S. 4. yüzyıla dayanan manastır kompleksi içerisinde, yemekhane, mutfak, keşiş odaları, kutsal su (Ayazma) ve kaya kilisesi mevcuttur. Manastır iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm ilk yapılan bölümdür ve tapınak yerinin içi ve dışı İncil’den alınmış konuların freskleriyle süslüdür. İkinci bölüm, yatak odalarını, salonları, kitaplıkları, kilerleri, erzak depolarını ve helaları kapsayan dört kattan oluşmuştur.

Vazelon Manastırı

Maçka İlçesine 14 km, Trabzon'a 35 km mesafede, çam ormanları içerisinde yer alan manastıra, 10 dakikalık bir yürüyüşle ulaşılabilmektedir. Yohannes’e adanan Vazelon Manastırı’nın ilk kurucusu ve yapım tarihi bilinmemektedir. Bununla beraber bazı araştırmacılar M.S. 270 ve M.S. 317 tarihleri üzerinde durmaktadır.

Aksaray