Türkiye’de lise ve üniversite mezunu kadınların işgücüne katılım kararlarının incelenmesi Program Kodu: 1001 Proje No

3.2.Eğitim

Eğitim durumunun katılım kararındaki etkisini incelemek için referans kategori olarak lise mezunları belirlenmiştir. Ekonometrik analiz daha eğitimli kadınların işgücüne katılma ihtimallerinin daha yüksek olduğunu ortaya koymaktadır (Tablo ). Lise mezunlarına kıyasla önlisans mezunu kadınların işgücüne katılma ihtimallerinin daha yüksek (yüzde 7,7 puan) olduğu görülmektedir. Benzer şekilde işgücüne katılma ihtimalleri lise mezunlarına kıyasla lisans mezunlarında yüzde 24,2, yüksek lisans mezunlarında yüzde 23,4 daha yüksektir (Tablo ). Kısaca eğitim seviyesi yükseldikçe kadınların işgücüne katılım ihtimallerinin yükseldiği görülmektedir. Bu noktadan hareketle yüksek ücretlerin ikame etkisinin kuvvetli olduğu söylenebilir.

Örneklemde 25-44 yaş grubunda olmakla birlikte hala öğrenci olan kadınlar bulunmaktadır. Tüm örneklemde öğrenci olan kadınların işgücüne katılım oranlarının yüzde 16,3 daha düşük olduğu göze çarpmaktadır (Tablo ). Öğrenciler okula devam mecburiyetleri sebebiyle işgücüne katılmıyor olabilirler. Anne örnekleminde ise öğrenci kadınların işgücüne katılım ihtimali yüzde 27,1 daha yüksektir (Tablo ). Bu kadınların çocukları belli bir yaşa geldikten sonra işgücü piyasasına dönmek isteyen ve bunun için yıpranmış işgücü becerilerini yenilemeye çalışan kadınlar oldukları düşünülebilir (Tablo ).

Tablo . Evli veya anne olan kadınların ortalama yaşları

	Evli		Anne
	Ortalama	Standart Hata	Ortalama	Standart Hata
Öğrenciler	34,2	0,13	35,9	0,14
Öğrenci olmayanlar	30,7	0,81	33,4	0,94
Toplam kişi	2.317		1.715

Tablo 'te öğrenci olma ve işgücü durumuna göre annelerin ve evli kadınların dağılımı verilmiştir. Bu veriler de öğrenci olan anneler ve öğrenci olan evliler arasında işsiz olma ihtimalinin daha yüksek olduğuna işaret etmektedir.

Tablo . Evli veya anne olan kadınların öğrenci olma durumlarına göre işgücü durumu

	Öğrenci Olan Anneler	Öğrenci Olmayan Anneler	Tüm Anneler	Öğrenci Olan Evliler	Öğrenci Olmayan Evliler	Tüm Evliler
Çalışan	14	424	438	8	561	569
	%37,8	%25,3	%25,5	%16,7	%24,7	%24,6
İşsiz	11	110	121	14	123	137
	%29,7	%6,6	%7,1	%29,2	%5,4	%5,9
İnaktif	12	1.144	1.156	26	1.585	1.611
	%32,4	%68,2	%67,4	%54,2	%69,9	%69,5
Toplam	37	1.678	1.715	48	2.269	2.317
	%100,0	%100,0	%100,0	%100,0	%100,0	%100,0

Evli kadınların işgücüne katılım kararlarında eşlerinin eğitim durumlarının önemli bir etken olduğu görülmektedir. Ekonometrik analiz eşi lise mezunu olmayan kadınların işgücüne katılma ihtimallerinin yüzde 5 puan daha yüksek olduğunu ortaya çıkarmaktadır (Tablo ). Tablo ’da eşlerin eğitim durumuna göre hane gelirleri ortalamaları verilmektedir. Eşin eğitiminin nispeten düşük olduğu hanelerde toplam gelirin de düşük olduğu görülmektedir. Bu durumda kadınların hane ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla işgücüne katıldıkları düşünülebilir. Diğer bir deyişle gelir etkisiyle kadınların işgücü arzının arttığı söylenebilir.

Tablo . Eşin eğitimine göre ortalama hane geliri

	Ortalama	Standart Hata	Gözlem sayısı
Eşin eğitimi: Liseden az	1.646	63,8	327
Eşin eğitimi: Lise mezunu	1.753	39,6	1.333
Eşin eğitimi: Lisans ve üstü	2.454	76,1	633