tarixiy metod yaratilgan bo‘lsa, 2-bosqichda umumiy tilshunoslik faniga asos
solindi.
XVII asr tilshunoslari ratsionistlarning “aql inson faoliyatida yetakchi rol
o‘ynaydi”, degan fikrini olib, uni tilga tadbiq qilganlar, ya’ni aqlga, mantiqqa
aloqador bo‘lgan qonuniyatlarni tilga nisbatan qo‘llaganlar. Shuning uchun Por-
Royal tadqiqotchilari tadqiqot ishlarini fransuz tilini tavsiflashdan boshlagan
bo‘lsalar ham, o‘z fikrlarini dalillashda grek, lotin, hatto qadimgi yahudiy tili
dalillariga ham murojaat qilganlar. XVII-XVIII asrlar davomida “ratsional” va
“universal” grammatikalarning bir necha variantlari yaratilgan bo‘lib, ular falsafiy,
mantiqiy grammatika deb ham yuritilgan. Ularning fikricha, gap mantig‘ida
universal grammatikaning falsafiy asosi bo‘lgan ratsionalizm mavjud (ratsionalizm
– aql).
Dostları ilə paylaş: