Üst Akıl İngiliz Derin Devletinin İçyüzü Cilt

İngiliz İç ve Dış İstihbaratı: MI5-MI6

İngiliz gizli istihbarat servisi MI6, dünyanın ilk istihbarat teşkilatı olarak bilinen İngiliz Askeri Haber Alma Teşkilatı'nın 6. kısmını temsil etmektedir. Sadece Kraliçe'ye karşı sorumludur. Kraliçe Elizabeth, MI6'in M bölümü tarafından bilgilendirilmektedir ve bu onu, ABD Başkanlarından bile daha bilgili hale getirmektedir.³¹³ MI5 iç istihbarattan sorumluyken, MI6 sadece dış istihbarata yönelmiştir.

Tek istisnası ise Kuzey İrlanda'dır. Kuzey İrlanda, Britanya'nın parçası olmasına rağmen, İngiliz Dış İstihbarat Servisi MI6 tarafından izlenmektedir.

MI6, II. Dünya Savaşı sırasında Churchill tarafından kurulan Özel Operasyonlar İdaresi'nin (SOE) devamı niteliğindedir. Kuşkusuz II. Dünya Savaşı döneminde SOE'nin içinde ülkesini korumak adına canlarını siper eden vatanseverler bulunduğu gibi bugün de MI6 içinde bu uğurda çalışan vatanseverler bulunmaktadır. Fakat bu durum, her iki organizasyonun da İngiliz derin devleti projesi olduğu ve büyük ölçüde İngiliz derin devletinin himayesinde hareket ettikleri gerçeğini değiştirmemektedir. Söz konusu vatanseverler, buradaki ithamlardan münezzehtir.

MI6'in ilk oluşma süreci ise Osmanlı dönemine rastlar. Dünyanın ilk istihbarat teşkilatı olarak bilinen MI6, Rusya ile İngiltere arasında gerçekleşen Reval Görüşmeleri'nin ardından Osmanlı Devleti'ndeki gelişmeleri yakından takip etmek için organize olmuştur. Bir başka deyişle şekillendiği ilk andan itibaren en büyük hedefi, Türkler ve Türk toprakları olmuştur. İngiliz tarihçi Keith Jeffery, 800 sayfalık The History of the Secret Intelligence Service 1909-1949 (Gizli İstihbarat Servisi'nin Tarihi 1909-1949) adlı eserinde, MI6'in Osmanlı'daki gelişmeleri takip etmek için kurulduğunu ve bu dönem boyunca Osmanlı yönetim birimlerinin MI6 ajanlarınca takip edildiğini açıkça belirtmektedir.

Ankara Üniversitesi'nden Bülent Gökay, "Spying in the Ottoman Empire" (Osmanlı İmparatorluğunda Casusluk) isimli makalesinde ilk İngiliz ajanların 1878'de Abdülhamid döneminde Osmanlı Devleti'nde faaliyetlerine başladığını belirtmektedir. Dolayısıyla, henüz MI6 kurulmadan önce bile, İngiliz derin devleti Osmanlı topraklarında ajanlık faaliyetlerine başlamıştır. Konuyla ilgili detaylı bilgilere kitabın 1. cildinden ulaşabilirsiniz.

Savaş tarihi uzmanlarından John Ferris, MI6 sayesinde Osmanlı yöneticilerinin çok yakından izlendiğini, attıkları adımların daha önce bilindiğini belirterek "İngiltere'nin kazananı belli bir satranç oyunu oynadığını" söylemektedir.³¹⁴

Ferris, The British Army and Signals Intelligence During the First World War (I. Dünya Savaşı'nda İngiliz Ordusu ve Sinyal İstihbarat) adlı eserinde Arap, Ermeni ve Rum isyanlarının MI6 ajanlarının denetiminde çıktığını açıkça söylemektedir. MI6 ajanlarının, başta Enver ve Talat Paşa olmak üzere çok sayıda Osmanlı subayı ve devlet adamı ile yakın ilişkide olduğunu söyleyen Ferris, MI6'in bu devlet adamlarını da kullandığını belirtmektedir.

İngiliz tarihçi Keith Jeffery'e göre ise İngiltere, sadece Osmanlı'da değil, yeni Türkiye Cumhuriyeti'ndeki istihbarat faaliyetlerine de erken başlamıştır. MI6, bu yüzden en önemli ajanlarını Türkiye'ye göndermiştir. Özellikle İstanbul'a gelen ajanlar daha sonra en üst noktalara tırmanmışlardır. Bu yıllarda Türkiye'ye yollanan iki ajan Harold Gibson ve Wilfred Dunderdale özel olarak görevlidirler.³¹⁵