Maliyet bedelinin mükelleflerce tespit edilememesi halinde maliyet bedeli yerine; Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre, takdir komisyonlarınca tespit edilecek bedel, kazancı bilanço veya işletme hesabı esasına göre tespit edilen işletmelerde ise son bilançoda veya envanter kayıtlarında gösterilen değer esas alınacaktır.
KAR PAYLARI Hisse senedi kar payları GVK’nun Geçici 67 nci maddesinin kapsamı dışında olduğundan tevkifata tabi değildir. Gelir Vergisi Kanununun 22 nci maddesi hükmü uyarınca, TAM MÜKELLEF KURUMLARDAN elde edilen kar payının yarısı gelir vergisinden istisna olup, kalan tutar, Diğer Beyana Tabi Gelirlerle Birlikte GVK’nun 86 ıncı maddesinde belirtilen beyan haddini aşması halinde (2008 yılı için 19.800 YTL) beyan edilecektir. Beyan edilen tutar üzerinden hesaplanan gelir vergisinden kurum bünyesinde yapılan % 15 oranındaki tevkifatın tamamı mahsup edilecektir.
ÜCRET GELİRİNİN BEYAN EDİLMESİ 2008 yılında elde ettikleri ücret gelirleri nedeniyle beyanname vermek zorunda olanlar ;Birden fazla işverenden alınan ve kesinti yoluyla vergilendirilen ücretlerden, birinciden sonraki işverenden alınan ücretlerin toplamı 19.800 YTL’ yi (Gelir Vergisi Kanununun 103. maddesinde yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutar) aşan ücretler, Ücretlerini yabancı bir memleketteki işverenden doğrudan doğruya alan ve GVK 23/14 NCÜ MADDESİNDEKİ İSTİSNADAN YARARLANMAYAN hizmet erbabı, İstisnadan faydalanmayan yabancı elçilik ve konsolosluk memur ve hizmetlileri, Maliye Bakanlığı’nca yıllık beyanname ile bildirilmesi gerekli görülen ödemeler, Kesinti yoluyla vergilendirilmeyen yukarıda sayılanlar dışında kalan ücretler,
ÜCRET GELİRİNİN BEYAN EDİLMESİ ÖRNEK Gerçek usulde ticari kazanç sahibi Bay (Y), ticari kazancının yanında tamamı kesinti yoluyla vergilendirilmiş iki işverenden ücret geliri de bulunmaktadır. Ticari Kazanç 25.000-YTL Birinci işverenden alınan ücret 30.000-YTL İkinci işverenden alınan ücret 15.000-YTL Mükellef elde etmiş olduğu ticari kazancı nedeniyle mutlaka beyanname verecektir. Birinci işverenden alınan hariç, ikinci işverenden alınan ücret geliri ise 19.800 YTL’lik beyan sınırını aşmadığından ücret gelirleri beyannameye dahil edilmeyecektir.
ÜCRET GELİRİNİN BEYAN EDİLMESİ ÖRNEK Serbest Avukatlık yapan (A), 2008 yılında 10.000 YTL serbest meslek kazancı, tevkif suretiyle vergilendirilen üç ayrı işverenden de ayrı ayrı sırasıyla 5.000 YTL, 19.000 YTL ve 50.000 YTL ücret geliri elde etmiştir.Bu durumda birden sonraki her işverenden alınan ücret toplamı (19.000 + 5.000=( 24.000 YTL, 19.800 YTL’yi aştığından tüm gelirlerini (74.000 + 10.000 =) 84.000 YTL beyan edecektir.
TİCARİ KAZANCIN TESPİTİNDE ÖZELLİK ARZ EDEN DURUMLAR Kazancın tespitinde kanunen kabul edilen ve edilmeyen giderlerin ayrıştırılması gerekmektedir. Ayrıca, kazancın tespitinde;Vergiyi doğuran olay tahakkuk esasına bağlandığından, gelirin ve giderin mahiyet olarak kesinleştiği tarih itibariyle tahsil edilmesi ya da ödenip ödenmediğine bakılmaksızın dönemsellik esası da göz önüne alınarak kazancın tespit edilmesi gerekmektedir.
GÖTÜRÜ GİDER UYGULAMASI ( %0,5) İhracat, yurtdışında inşaat, onarma, montaj ve taşımacılık faaliyetinde bulunan mükelleflere, bu dönem giderlerine ilaveten, bu faaliyetlerden döviz olarak ELDE ETTİKLERİ HASILATIN BİNDE BEŞİNİ AŞMAMAK şartıyla, yurt dışındaki bu işlerle ilgili giderlerine karşılık olmak üzere götürü olarak hesapladıkları tutarı gider olarak indirebilmektedirler. Götürü gider uygulamasında, mükelleflerin bu uygulamaya yönelik olarak herhangi bir belge ibraz etme yükümlülükleri bulunmamaktadır. Söz konusu uygulamadan ihracat, yurt dışında inşaat, onarım, montaj, taşımacılık ile uğraşanlar yararlanabilecektir. Götürü gider uygulamasından GVK’nun 45 inci madde kapsamındaki işleri yapan dar mükellefler hariç olmak üzere tam ve dar mükellefler yararlanabilecektir. (GVK.Md.40)
GÖTÜRÜ GİDER UYGULAMASI ( %0,5) Döviz olarak elde edilen ihracat hasılatının Türk Lirası karşılığının tespitinde, hasılatın kanuni defterlere kaydedildiği tarihte geçerli olan ve T.C. Merkez Bankasınca tespit ve ilan edilmiş döviz alış kurlarının esas alınması gerekmektedir.Hasılatın kanuni süreden sonra kayıtlara intikal ettirilmesi halinde, götürü gider uygulamasında dikkate alınacak hasılat, kayıtlara intikal ettirilmesi gerektiği tarihteki kur üzerinden hesaplanacaktır. Dövizlerin yurda getirilmesi gerektiği tarihe kadar doğan kur farklarının ise bu uygulamada dikkate alınmamaktadır.İşletmenin yurt dışı faaliyetlerine ilişkin olarak yapılan belgesiz giderlerin de Tekdüzen Muhasebe Sisteminde ilgili gider hesaplarında izlenmesi ve dönem sonunda "690 Dönem Kar-Zarar" hesabına aktarılması gerekmektedir.
İŞVERENLER TARAFINDAN ÜCRETLİLER ADINA ÖDENEN BİREYSEL EMEKLİLİK KATKI PAYLARININ İNDİRİMİ Gelir Vergisi Kanununun 40/9 Maddesi uyarınca, işverenler tarafından ücretliler adına bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı paylarının, ücretlerle ilişkilendirilmeksizin, ticari kazancın tespitinde gider olarak indirilebilmektedir.
Dostları ilə paylaş:
|
