Yildiz tekniK ÜNİversitesi fen b

2.1 Atığın Tanımı Ve Çeşitleri 

Kullanılma  süresi  dolan  ve  yaşadığımız  ortamdan  uzaklaştırılması  gereken  maddeler  “atık” 

olarak tanımlanır. Atıklar üretim ve tüketim sürecinin bir olgusudur. Projelerde kullanılan katı 

atık  miktar  ve  niteliğine  ilişkin  verilerin  eksik  veya  hatalı  oluşu,  katı  atık  yönetiminde, 

özellikle  de  geri  kazanım  ve  bertaraf  konularında,  yanlış  tercihlere  ve  uygulamalara  yol 

açmaktadır.  Katı  atıklar  kaynakları  itibariyle  evsel  atıklar,  tıbbi  katı  atıklar,  tehlikeli  atıklar, 

endüstriyel atıklar ve inşaat atıkları olarak 5 kategoriye ayrılmaktadır[1]. 

•  Evsel  Atıklar:  Konutlardan  ve/veya  iş  yerlerinden  ortaya  çıkan  içlerinde  tehlikeli 

zararlı  madde  içermeyen  atıklara  “evsel  atıklar’  denir.  Örneğin;  yiyecek  atıkları,  şampuan 

ambalajları, meyve suyu kartonları ve şişeleri, plastik su ve meşrubat şişeleri, cam kavanozlar, 

teneke ve metal konserve kutuları evsel atıklara örnek verilebilir.  

•  Tıbbi  Atıklar:  Hastane,  klinik  ve  muayenehane  gibi  sağlık  ve  tedavi  merkezlerinden 

oluşan atıklar ile kullanılmış ilaç, tıbbi malzeme, ameliyat ve tedavi sırasında oluşan atıklar 

tıbbi atıklara örnek verilebilir.  

•  Tehlikeli Atıklar: Sanayiden ve  çeşitli üretim tesislerinde ortaya çıkan insan ve  çevre 

sağlığına zarar verecek olan atıklara ‘tehlikeli atıklar’ denir. Örneğin; pil, boya, akü ve çeşitli 

kimyasallar.  

•  Endüstriyel  Atıklar:  Sanayi  ve  üretim  tesislerinde  bir  işlem  sırası  veya  sonrasında 

ortaya  çıkan  katı  atıklara  “endüstriyel  katı  atıklar’  denir.  Örneğin;  gemi  inşa  prosesinin 

gerçekleştiği tersanelerde meydana gelen atıklar bu atık kategorisi içerisinde ele alınabilir. 

---

 

 

5 

•  İnşaat Atıkları: Yapılan inşaatlar, yıkımlar, evlerdeki tamiratlar sırasında ortaya çıkan 

taş, toprak, demir, tahta türü atıklara ‘inşaat atıkları’ denir. 

Genel  olarak  atığın  tanımlanması  için  atığa  ait  üç  temel  kavram  mevcuttur.  Bunlar:  Atığın 

miktarı,  Fiziksel  ve  Kimyasal  özellikleri,  Bu  iki  kavramın  zaman  içinde  ne  ölçüde 

değiştiğidir. 

Ayrıca atıkları etkileyen fiziksel ve kimyasal bazı parametreler vardır. Fiziksel parametreler, 

ürünün cinsi, kapasite, çalışan sayısı, coğrafi konum ve iklim, hammadde özellikleri, birim 

hacim  ağırlığı,  tane  büyüklük  dağılımı,  boşluk  oranı,  sıkışabilirlik,  su  içeriği  olarak 

sayılabilir. Kimyasal parametreler ise organik madde içeriği, kül miktarı, ph düzeyi, karbon 

miktarı,  azot  miktarı,  yakıt  değeri,  hidrojen,  oksijen,  kükürt  miktarı,  ağır  metaller,  klorür, 

diğer toksik maddelerdir[2].