Proposition – gap
Gaplar ma’no jihatdan uchga bo’linadi:
proposition énonciative (darak gap)
Aujourd’hui nous avons trois leçons.
proposition interrogative (so’roq gap)
Avez-vous lu ce roman?
proposition impérative (buyruq gap)
Ne faites pas de bruit!
Gaplar bo’lishli va bo’lishsiz bo’ladi:
Proposition affirmative
Nous irons au cinéma
Proposition négative
Nous n’irons pas au cinéma
Proposition simple (sodda gap)
Sodda gaplar asosan ega va kesimdan (bosh bo’laklardan) iborat bo’ladi. Bundan tashqari sodda gapda ikkinchi darajali bo’laklar (to’ldiruvchi, aniqlovchi, hol) ham bo’lishi mumkin:
Demain j’acheterai une jolie montre à ma soeur.
Hol, ega, kesim, aniqlovchi, vositasiz to’ldiruvchi, vositali to’ldiruvchi
Gapda so’z tartibi
I o’rin
II o’rin
III o’rin
IV o’rin
V o’rin
Maman
a fait
un beau
cadeau
à son fils.
ega
kesim
aniqlovchi
to’ldiruvchi
to’ldiruvchi
vositasiz
vositali
I o’rin
II o’rin
III o’rin
Akmal
fait
ses devoirs
ega
kesim
to’ldiruvchi
Qo’shma gaplar
Ikki va undan ortiq sodda gaplarning mazmun jahatidan birikuvidan tashkil topgan gaplar qo’shma gap deyiladi.
Qo’shma gaplar ikkiga bo’linadi:
bog’langan qo’shma gap
ergashgan qo’shma gap
Bog’langan qo’shma gaplar ikki va undan ortiq mustaqil gaplardan tashkil topadi.
ex: Il a appris un peu l’anglais, mais il ne parlait guère.
Bog’langan qo’shma gaplar quyidagi bog’lovchilar yordamida o’zaro bog’lanadi: et, ou, mais, car, aussi, tantôt … tantôt, pourtant, cependant, par contre etc.
Ergashgan qo’shma gaplar birdan ortiq sodda gaplardan tashkil topadi. Bunday gaplar bosh va ergash gapdan iborat bo’ladi.
Ergashgan qo’shma gaplar ma’nosiga ko’ra turlicha bo’ladi. To’ldiruvchi, aniqlovchi va hol ergash gaplar.
ex: Je sais que tu partiras demain; (to’ldiruvchi)
Ce qu’elle lit est intéressant; (aniqlovchi)
Quand nous nous remîmes en marche, il était la nuit close; (hol)
Dostları ilə paylaş: |
