Gérondif (ravishdosh) Gérondif fe’lning o’zgarmas shakli bo’lib, gapdagi boshqa ish-harakati bilan bir vaqtda bajarilayotgan ish-harakatni ifodalaydi.
Gérondif o’zbek tilidagi ravishdoshga to’g’ri keladi.
Gérondif ni hosil qilish uchun fe’llarning birinchi shaxs ko’plikdagi Présent de l’Indicatif zamonida tuslangan shaklini olib, undagi “ons” shaxs va son qo’shimchasini olib tashlab, o’rniga “ant” qo’shimchasi qo’shiladi va gérandif oldida “en” yuklamasi qo’llanadi.
Ex: Elle est sortie en riant – U kulib chiqdi.
En écoutant l’explication du professeur, tu comprendras tout. – O’qituvchining tushuntirishini tinglab hammasini tushunib olasan.
Participe présent Participe présent ham gérondif kabi fe’lning o’zgarmas shaklidir. U o’zbek tilidagi hozirgi zamon sifatdoshiga o’xshaydi. Participe present ham gerondif kabi yasaladi, lekin uning oldida “en” yuklamasi qo’llanmaydi.
Ex: Je vois les oiseaux chantant dans le bois. Men o’rmonda sayrayotgan qushlarni ko’ryapman.
Participe présent gapda kesim bilan bir paytda bajarilayotgan ish-harakatni ifodalaydi.
Ex: Nous voyons les étudiants jouant au basket-ball. – Biz basketbol o’ynayotgan talabalarni ko’ryapmiz.
Adjectif verbal Adjectif verbal ham Participe présent kabi yasaladi. Adjectif verbal predmetning belgisini ifodalaydi va aniqlanmish – ot bilan rod va sonda moslashadi.
Ex: Un livre intéressant – qiziqarli kitob.
Une revue intéressante – qiziqarli jurnal.
Des livres interéssants – qiziqarli kitoblar.
Des revues intréressantes – qiziqarli jurnallar.
Participe présent o’ziga to’ldiruvchi qabul qilishi mumkin, lekin adjectif verbal o’ziga to’ldiruvchi qabul qilmaydi.
Ex: Je vois les étudiants traversant la rue. – Men ko’chani kesib o’tayotgan talabalarni ko’ryapman. Cette réponse est excellente. – Bu ajoyib javob.
Quyidagi uchta fe’ldan Participe présent, gerondif va adjectif verbal shakli boshqacha yasaladi. être – etant, avoir – ayant, savoir – sashant.
O’zlik fe’llarining Participe présent shaklida o’zlik olmoshi “se” saqlanadi.
Ex: se lever - se levant
s’habiller s’habillant