1
OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI
RAQAMLI
TEXNOLOGIYALAR VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT
TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI SAMARQAND
FILIALI
“ZAMONAVIY AXBOROT, KOMMUNIKATSIYA
TEXNOLOGIYALARI VA AT-TA’LIM TATBIQI MUAMMOLARI”
MAVZUSIDAGI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ANJUMANI
MA’RUZALAR TO‘PLAMI
7-8 aprel 2023-yil
СБОРНИК ДОКЛАДОВ
Республиканской научно-практической конференции
“ПРОБЛЕМЫ ПРИМЕНЕНИЯ СОВРЕМЕННЫХ
ИНФОРМАЦИОННЫХ, КОММУНИКАЦИОННЫХ
ТЕХНОЛОГИЙ И IT-ОБРАЗОВАНИЯ”
7-8 апреля 2023 года
SAMARQAND 2023
349
O‘QUV JARAYONINI ARALASH TA’LIM TEXNOLOGIYALARI ASOSIDA
TASHKIL ETISH
Allamova Sh.Sh.
Chirchiq davlat pedagogika universiteti
Shohistabonu55@gmail.com
Bugungi globallashuv jarayonida ta’lim olishning internet texnologiyalariga
asoslanganligini
inobatga olgan holda, oliy ta’lim muassasalarida o‘quv jarayonini
samaradorligini aralash ta’lim asosida takomillashtirish metodikasini ishlab chiqish ahamiyatga
molik masalalardan biri hisoblanadi.
“Informatikaning nazariy asoslari” fani bo‘yicha yaratilgan aralash ta’lim muhiti
talabalarga fanni chuqur o‘rganish,
mustaqil, yakka tartibda va hamkorlikda o‘zlashtirishlari
uchun o‘quv jarayonini tashkil etishga qaratilgan.
Aralash ta’lim asosida Informatikaning nazariy asoslari fanining amaliy mashg‘ulotlari
station rotation va flipped classroom modellarining integratsiyasi orqali amalga oshiriladi.
Unga ko‘ra talabalar o‘qituvchi tomonidan taqdim etilgan nazariy materialni oldindan
o‘rganadilar, internetda joylangan nazariy material talabalarga video, fayllar ko‘rinishida taqdim
etiladi, ular o‘qituvchining o‘zi tomonidan tuzilgan va muallif tomonidan yaratilgan
blendedlearing.uz aralash ta’lim texnologiyalari saytida joylashtirilgan(1-rasm).
Rasm-1
. Muallif tomonidan yaratilgan blendedlearining.uz sayti orqali amaliy
mashg‘ulotlarga tayyorlanish
ketma-ketligi
Aralash ta’lim asosida tashkil etilgan o‘quv jarayonida turli bosma nashrlar (darsliklar,
qo‘llanmalar, metodik tavsiyalar, yo‘riqnomalar) va axborot-kommunikatsion texnologiyalari
vositalaridan foydalaniladi [1].
Darsga kelgan talabalar aralash ta’lim modellaridan biri joylarni
almashtirish modeli
asosida ishlaydilar. Guruhlarning tarkibi o‘sha kuni o‘qituvchi muayyan talaba oldiga qanday
maqsadlar qo‘yganiga qarab o‘zgaradi. Guruhlarga taqsimlashda talabalarning o‘rganilayotgan
mavzuga bo‘lgan qiziqishi yoki o‘quv materialini o‘zlashtirish tezligi asos bo‘lishi mumkin.
Guruhning optimal tarkibi taxminan 6-9 kishidan iborat[2].
Ushbu texnologiyada sinfi uchta zonaga (joylarga) bo‘linadi. Ushbu zonalarni tashkil
qilish uchun stollar bir joyda talabalar bir-biriga yaqin bo‘lishi va iloji bo‘lsa, boshqa joylarda
o‘qiyotgan talabalarga xalaqit bermasligi uchun o‘zgartiriladi. Dars davomida har bir guruh uchta
joydan ham o‘tadi. Darsning bir qismida talabalar o‘qituvchi bilan ishlaydi (frontal stantsiya),
so‘ngra loyiha (loyiha stantsiyasi) ustida ishlash uchun o‘zgartirilgan stollarda o‘tirishadi, so‘ngra
devorga (kompyuter stantsiyasiga) qarshi stollarda o‘rnatilgan kompyuterlarga o‘tishadi. Shunday
qilib, stansiya aylanish modelida o‘quv jarayonini tashkil qilish uchun 1:1 1 talaba uchun bitta
kompyuterdan (1:1 texnologiya) foydalanadi. Sinf simli internetga ulangan stol kompyuterlaridan
foydalanadi.
Frontal guruhda ishlaydigan bolalar vazifani oladilar. Har qanday texnologiya qo‘llanilishi
mumkin: rivojlantiruvchi ta’lim, muammoli yondashuv va boshqalar.
350
Frontal guruh talabalari mashqlar ustida ishlayotganda, o‘qituvchi
loyiha guruhiga
murojaat qilishi mumkin. Qoida tariqasida, loyiha guruhida talabalar hozirda dasturda
o‘rganilayotgan materialga tegishli topshiriq ustida ishlaydi. Bu vazifa “o‘zaro faoliyat” bo‘lishi
mumkin va bir nechta darslarda bajarilishi mumkin.
Biz quyida Flipped classroom va Station rotation modellari
integratsiyasiga asoslangan
o‘quv muhitidan foydalanish metodikasini loyihalaymiz (2-rasm).
Rasm 2.
Amaliy mashg‘ulotlarni Flipped classroom va Station rotation modellari
integratsiyasiga asoslangan o‘quv muhitidan foydalanish metodikasini loyihalash algoritmi