Kirisiw
Tárbiyanıń maqseti social jámiyet rawajlanıwı, rawajlanıwı, baǵdarı, social
munasábetler mazmunınan kelip shıǵıp belgilenedi. Búgingi kúnde Ózbekstan
Respublikasında sho’lkemlesken tárbiyanıń tiykarǵı maqseti bárkámal shaxstı
tárbiyalap voyaga jetkiziwden ibarat esaplanadi. Sebebi,
kadrlar tayarlaw milliy
modelimizdiń bas múddáhási bárkámal shaxs hám intellektuallıq intalı qánige
tayarlawdan ibarat bolıp, Ózbekstannıń xalıq aralıq u’lgilerdegi zamanagóy
rawajlanıwın támiyinley alatuǵın, ǵárezsiz pikir júrgizetuǵın, oylawlı, maman, bilimli
qániyge, usı waqıtta insannıń ishki sapaları barq uri’p kámalǵa jetkenge jetken
kadrlardı tayarlawdı kózleydi.
1
Usı maqsetti ámelge asırıwshı tiykarǵı faktorlardan
biri tárbiya procesi bolıp tabıladı. Tárbiyanıń maqseti nátiyjesi bárkámal áwladtı
qáliplestiriw bolıp tabıladı. Bul process óz-ara bolıp, ja’mlestirip hám basshılıqtı,
sonıń menen birge, oqıwshı shaxstıń ózi tárepinen aktivlik kórsetiwdi talap etedi. Bul
processte pedagog jetekshi wazıypanı atqaradı. Sebebi social tárbiyanıń ulıwma
maqsetleri, mánisin túsinedi, maqset jolında ámelge asırılıp atırǵan wazıypalar
sistemasınan jaqsı xabarlı, tárbiya formaları, metodlar hám qurallardı tıyanaqlı, ilimiy
tárizde tańlap aladı hám tárbiyaǵa nátiyjeni ámelde qollanıw etedi. Insan shaxsı kóp
sanlı faktorlar tásiri nátiyjesinde qáliplesedi hám rawajlanadı: obyektiv hám subyektiv,
tábiyiy jáne social, ishki hám sırtqı, adamlardıń sana-sezimine jáne oyına baylanıslı
bolǵan hám bolmaǵan. Sol sebepli insannıń ózi de sırtqı tásirdi jaysha
sáwlelendiriwshi tómen janzat emes. Ol óziniń jeke qáliplesiwi hám rawajlanıwı
subyekti bolıp tabıladı. Tárbiya - shaxstı maqsetke muwapıq jetilistiriw ushın
uyımlastırılǵan pedagogikalıq process bolıp, tárbi’yalani’wshi’ni’ń shaxsına úzliksiz
hám sistemalı tásir etiw imkaniyatın beredi. Tárbiya - shaxsda arnawlı bir fizikalıq,
psixik, etikalıq, ruwxıy sapalardı qáliplestiriwge qaratılǵan ámeliy pedagogikalıq
process; insannıń jámiyette jasawı ushın zárúr bolǵan sezimlerge ıyelewin támiyinlew
jolında kóriletuǵın ilajlar jıyındısı.
Sonday eken, tárbiya social hádiyse bolıp, insanıń
1 1. Mirziyoyev Sh. Milliy rawajlanıw jolımızdı buljımay dawam ettirip, jańa basqıshqa kóteremiz.- Tashkent:
“Ózbekstan” NMIU, 2017.- 592
