Amaliy mashg’ulot 1 Mavzu

AMALIY MASHG’ULOT - 1
Mavzu: Ma’lumotlar turlari va algoritmlari. Ma’lumotlarning abstrakt tuzilmalari. Algoritmlami ishlab chiqish va tahlil qilish. Ma’lumotlar va ulami ifodalash bosqichlari. Ma’lumotlar tuzilmasini klassifikatsiya qilish. Ma’lumotlami asosiy abstrakt turlari.
Ishdan maqsad: Daturlash tillarida ma’lumotlarning standart turlari. Ma’lumot tiplari va ularni ishlatish. Ma’lumotlarning oddiy sozlangan, unar va binar amallar va ularni tadqiq qilish.
Qo’yilgan masala: C++ tilida ma’lumotlarning standart turlari va ularga doir misollarning dasturini ishlab chiqish.
Ish tartibi:

1. 
   Tajriba ishi nazariy ma’lumotlarini o’rganish;
   
2. 
   Berilgan topshiriqning algoritmini ishlab chiqish;
   
3. 
   C++ dasturlash muhitida dasturni yaratish;
   
4. 
   Natijalarni tekshirish;
   
5. 
   Hisobotni tayyorlash va topshirish.
   

Nazariy qism
C++ dasturlash tilida har bir o'zgaruvchi yoki o'zgarmasni tipi ya'ni ma'lumot tipi bilan yoziladi.
Ma'lumotlar turi o'zgaruvchini saqlaydigan ma'lumot hajmi va turini belgilaydi:

Type	Typical Bit Width	Typical Range
char	1byte	-127 dan 127 yoki 0 dan 255
unsigned char	1byte	0 dan 255
signed char	1byte	-127 dan 127
int	4bytes	-2147483648 dan 2147483647
unsigned int	4bytes	0 dan 4294967295
signed int	4bytes	-2147483648 dan 2147483647
short int	2bytes	-32768 dan 32767
unsigned short int	2bytes	0 dan 65,535
signed short int	2bytes	-32768 dan 32767
long int	8bytes	-2,147,483,648 dan 2,147,483,647
signed long int	8bytes	same as long int
unsigned long int	8bytes	0 dan 4,294,967,295
long long int	8bytes	-(2^63) dan (2^63)-1
unsigned long long int	8bytes	0 dan 18,446,744,073,709,551,615
float	4bytes
double	8bytes
long double	12bytes

Ma’lumotlar toifalari
Amallar odatda unar ya’ni bitta operandga qo’llaniladigan amallarga va binar ya’ni ikki operandga qo’llaniladigan amallarga ajratiladi.
Binar amallar additiv ya’ni qo’shuv [+] va ayirish [–] amallariga, hamda multiplikativ ya’ni ko’paytirish [*], bo’lish [/] va modul olish[%] amallariga ajratiladi. Additiv amallarining ustuvorligi multiplikativ amallarining ustuvorligidan pastroqdir. Butun sonni butun songa bo’lganda natija butun songacha yaxlitlanadi. Masalan, 10/3=3, (-10)/3=-3, 10/(-3) =-3.


AMALIY QISM:


//Har bir talabaga ajratilgan amaliy topshiriq bajariladi. Tayyorlangan dasturiy vosita skrinshotlari joylashtiriladi.
XULOSA
//Amaliy mashg’ulot bo’yicha umumiy xulosalar yoziladi, bajarilgan ishlar tahlil qilinadi.

AMALIY MASHG’ULOT- 2
Mavzu: Ma'lumotlar tuzilmalarining umumiy ko'rinishi (massiv, vector,yozuv) Chiziqli ma’lumotlar tuzilmalari. Statik va dinamik massivlar. Chiziqli konteynerlar va ularni qo’llash. Iteratorlar.


Massiv — belgilangan miqdordagi elementlarni oʻz ichiga oladigan konteyner va ushbu elementlar bir xil turdagi boʻlishi kerak. Koʻpgina maʼlumotlar tuzilmalari oʻzlarining algoritmlarini amalga oshirish uchun massivlardan foydalanadilar. Massiv tushunchasini tushunish uchun quyidagi muhim atamalar keltirilgan.
• Element — bir qatorda saqlanadigan har bir massiv element deb ataladi.
• Indeks — bir qator elementning har bir joylashuvi massivni aniqlash uchun ishlatiladigan raqamli indeksga ega.


AMALIY QISM:


//Har bir talabaga ajratilgan amaliy topshiriq bajariladi. Tayyorlangan dasturiy vosita skrinshotlari joylashtiriladi.
XULOSA
//Amaliy mashg’ulot bo’yicha umumiy xulosalar yoziladi, bajarilgan ishlar tahlil qilinadi. Savollarga javob beriladi.
AMALIY MASHG’ULOT- 3
Mavzu: Ma’lumotlami qidirish usullari, algoritmlar va ulaming samaradorligi. Qidiruv tushunchasi va uning vazifasi. Chiziqli qidiruv. Binar qidiruv. Qidirish usullari samaradorligi va optimallashtirish
Ishdan maqsad: Ushbu laboratoriya ishining maqsadi talabalar qanday qidirish usullari va algoritmlari mavjudligini va ularning samaradorliklarini baholashni o’rganishlari kerak. Shu asosda qidirish usullarini qiyosiy tahlil qilishlari, C++ dasturlash tilida qidirish bilan islashni va ularga oid dasturlar tuzishni o’zlashtirishlari kerak.
Qo’yilgan masala: Talabalar topshiriq variantiga mos qidirish usuli yordamida masalani yechish dasturini yaratish ko’nikmasiga ega bo’lishlari kerak.
Ish tartibi:
1.Tajriba ishi nazariy ma’lumotlarini o’rganish;
2.Berilgan topshiriqning algoritmini ishlab chiqish;
3. C++ dasturlash muhitida dasturni yaratish;
4. Natijalarni tekshirish;
5.Hisobotni tayyorlash va topshirish.



Aytaylik bizga massiv berilgan:
a[]={15, 23, 7, 45, 87, 16};
Bizga ushbu massivda biron bir element bor yoki yo'qligini tekshira oladigan dastur tuzish sharti qo'yilgan. Ushbu masalani yechishda eng birinchi xayolga keladigan usul - bu massivni ketma-ket har bir elementini solishtirib chiqish va bu usul: