CumhurbaşkanliğI, MİlletvekiLLİĞİ ve iHTİyar heyeti ÜyeliĞİ seçİmlerinde sandik kurullarinin görev ve yetkileriNİ



Yüklə 138,12 Kb.
tarix15.01.2019
ölçüsü138,12 Kb.
#96884


CUMHURBAŞKANLIĞI, MİLLETVEKİLLİĞİ VE İHTİYAR HEYETİ ÜYELİĞİ SEÇİMLERİNDE SANDIK KURULLARININ GÖREV VE YETKİLERİNİ

GÖSTEREN GENELGE
Bölüm I

OY VERME GÜNÜNDEN ÖNCEKİ İŞLER
Cumhurbaşkanlığı, Milletvekilliği ve İhtiyar Heyeti Üyeliği seçimleri sözlerinin anlamları
Madde 1. Bu genelgede geçen “Cumhurbaşkanlığı Seçimi” sözleri Belediye başkanlığı ve Muhtarlık, “Milletvekilliği Seçimleri” sözleri Belediye meclisi üyeliği, “İhtiyar Heyeti Üyeliği Seçimleri” sözleri de İhtiyar Heyeti Üyeliğine ilişkin seçimleri içine alır.
Birden fazla seçimin birlikte yapılması halinde tek sandık kurulu bulunması
Madde 2. Cumhurbaşkanlığı, Milletvekilliği ve İhtiyar Heyeti Üyeliği seçimleri aynı günde yapılacak olursa oy verme işleri aynı sandık kurulları tarafından yürütülür.

Sandık kurulu başkanının ilkin yapacağı işler

Madde 3. Sandık kurulu başkanı oy verme gününden en az 48 saat önce ilçe seçim kurulu başkanından:


a) ağzı mühürlü bir kese içine konulmuş numaralı bir mühür;

b) her kapalı oy verme yeri için bir "EVET" mühürü;

c) seçim çevresinde bulunacak oy verme yerleri sayısı toplamına eşit miktarda bölge adaylarının onaylı listesi;

ç) bir oy sandığı;

d) oy verme yeri sayısınca stampa ve yeterli mürekkep;

e) sandık sayısınca örneğine uygun onaylı tutanak defteri;

f) örneğine uygun basılı tutanak kağıtları;

g) örneğine uygun basılı sayım cetvelleri;

ğ) bir boş torba;

h) uygun sayıda tükenmez kalem;

ı) gerektiği takdirde oy verme yeri inşası için malzeme;

i) yeteri kadar beyaz boş kağıt ve gerekli başka eşya;

j) her yaprağı ilçe seçim kurulu tarafından mühürlü ve sonu onaylı iki nüsha sandık seçmen listesi;

k) Yüksek Seçim Kurulunca hazırlanmış bütün partili ve bağımsız adayları kapsayan oy pusulaları.

ve diğer gerekli araçları teslim alarak zamanında sandık yerinde bulundurur.

(Yasa m. 84)


Sandık kurulu başkanının kurulu toplaması

Madde 4. Sandık kurulları oy verme gününden 48 saat önce göreve başlar. Toplantı yer, gün ve saatını kurul başkanı üyelerine bildirir.

Oy verme günü seçim işleri bitinceye kadar çalışmaya aralıksız devam eder.

Sandıkların konulacağı yerin belli edilmesi


Madde 5. Sandık alanında, sandıkların konulacağı yeri sandık kurulu saptar. Sandığın konulacağı yerin belirtilmesinde seçmenin oyunu kolaylıkla, serbestçe ve gizli şekilde verebilmesi göz önünde tutulur.


Sandık, okul avlusu veya salonları, mabetlerin elverişli kısımları gibi geniş, umumi yerlere konur. Açık yerlerde, saçağı, sahanlığı, sundurması bulunan yerler seçilir.
Kışla, karargah, ordugah gibi askeri bina ve tesislere, karakollara ve parti binalarına sandık konulamaz. Aynı yerde dörtten fazla sandık bulundurulamaz.

(Yasa m.90)



Kapalı oy verme yeri

Madde 6. Sandık kurulları oy serbestliğini ve gizliliğini sağlayacak ve bitişik olmayacak şekilde her yüz seçmen için en az bir kapalı oy verme yeri hazırlar.


Kapalı oy verme yeri; içerisi dışarıdan gözetlenemeyecek ve seçmenin oyunu gizlilik ve rahatlık içinde kullanabilceği şekil ve nitelikte olur.
Bölge adaylarının onaylı listesi kapalı oy verme yerinde asılı durur.
Kapalı oy verme yerinde yazı yazmaya elverişli masa veya benzeri bir şey, stampa, kalem ve kurutma kağıdı bulundurulur. (Yasa m.91, 92)

Sandık yerinin belirtilmesi

Madde 7. Sandık kurulu başkanı sandığın konulduğu yeri göze çarpacak işaretlerle halka duyurur.


Sandığın bulunduğu yere giden sokakların başına o yeri gösteren yazılar ve işaretler (Örneğin "10 sayılı sandığa gider" yazısı ve ok işareti) konulur. (Yasa m.87)

Bölüm II
OY VERME GÜNÜ İŞLERİ

Oy verme günü sandık kurulunun toplanma zamanı

Madde 8. Sandık kurulu oy verme günü en geç saat 7.00'de sandık başında toplanarak, başkan ve üyeleri göreve başlamazdan önce, ilk iş olarak, sandık başında bulunanlar önünde birer birer aşağıdaki şekilde and içerler.


"Hiçbir etki altında kalmaksızın, hiç kimseden korkmadan seçim sonuçlarının tam ve doğru olarak belirmesi için görevimi Yasaya göre dosdoğru yapacağıma namusum, vicdanım ve bütün mukaddesatım üzerine and içerim." (Yasa m.86)

Sandık başında bulunabilecekler

Madde 9. Siyasal partilerin gözlemcileri ile adayları ve bağımsız adaylarla gözlemcileri sandık başı işlerini izlemek üzere hazır bulunabilirler. Bağımsız aday gözlemcileri üçten fazla olursa sandık kurulu başkanı bunlar arasında adçeker, adları ilk çıkan üç gözlemci sandık başında bırakılır; diğerleri sandık alanında kalabilirler. (Yasa m. 88)




Sandık alanında düzen ve başkanın yetkileri

Madde 10. Sandık alanı, sandığın kapalı oy verme yerinin ve sandık kurulunun yerleştiği mahallin 100 metre mesafesi içinde kalan çevredir. Sandık alanında düzenin sağlanması sandık kurulu başkanına aittir. Sandık alanında seçmenin oyunu tam bir serbestlikle ve gizli şekilde kullanmasına veya sandık kurulunun görevini yapmasına engel olmaya kalkışanları, yahut da oy verme işini bozmaya yeltenenleri başkan uyarır. Bu uyarmayı dinlemeyenleri sandık alanından dışarı çıkartabilir. Bu işlerde polis kuvvetleri başkanın emrine göre hareket etmek zorundadırlar. (Yasa m. 105, 106)



Kurul üyelerinin sandık başına gelmemesi halinde yapılacak işler

Madde 11. Sandık başında oy verme başlamadan önce veya oy verme sırasında Kurul üyeleri üçten aşağı düşerse, bu durum tutanağa geçirilir ve yedekler göreve çağrılır. Bu mümkün olmazsa o sandık alanında seçmen yeterliliğine haiz ve okur yazarlar arasından başkanın seçeceği kimselerle doldurulur.


Sandık Kurulu başkanının görevi başına gelmemesi halinde, Kurul aksine karar vermedikçe, yerine üyelerden en yaşlısı başkanlık eder. (Yasa m.25, 26)
Oy verme gününde sandık kurulunun oy verme başlamadan hemen

önce yapacağı işler

Madde 12. Sandık Kurulu başkanı oy verme işlerine başlamadan önce sandığın boş olduğunu hazır bulunan sandık kurulu üyeleri ile gözlemciler önünde saptayarak sandığı kapatır; mühür bozulmadan açılamayacak şekilde sandık mühürü ile mühürler.


Sandık kurulu ilçe seçim kurulu başkanından teslim alınan arkaları ilçe seçim kurulu mühürü ile mühürlenmiş oy pusulalarını birer birer sayar ve her birinin arkasına ve İlçe Seçim Kurulu mühürünün hemen yanına sandık kurulu mühürünü de basar; böylece arkasında ilçe seçim kurulu ile sandık kurulu mühürleri basılı bulunan çift mühürlü oy pusulası sayısını saptar. (Yasa m.93, 97)
Sandık kurulu yaptığı bu işlemleri tutanak defterine geçirir ve altını imzalar.


Oy verme süresi

Madde 13. Oy verme günü saat 8.00'den 18.00'e kadar geçecek zaman oy verme süresidir. Ancak saat 18.00'e geldiği halde sandık başında oylarını vermek üzere bekleyen seçmenler, başkan tarafından sayıldıktan sonra sıra ile oylarını kullanırlar. (Yasa m. 113)



Oy vermede sıra

Madde 14. Oy verme günü sandık başına gelecek seçmenler, sandık kurulu önüne başkan tarafından sıra ile birer birer alınırlar. Gebeler, yaşlılar, hastalar ve sakatlar bekletilmezler. (Yasa m. 114)



Oy verme yetkisi

Madde 15. Seçmen kütüğüne kayıtlı her seçmen, oy verme hakkına sahiptir. Bir seçmen, birden fazla oy kullanamaz. Seçmen kütüğüne kaydı olmayanların oy kullanmalarına izin verilemez.


Oy verme gününe kadar haklarında seçme yeterliliğini yitirdiğine dair Seçim Yasasının yetkili kıldığı mercilerden resmi belge gelmiş bulunanlara seçmen kütüğünde kayıtlı olsalar bile oy verdirilmez. (Yasa m. 110)

Seçmenin kimliğinin tesbiti

Madde 16. Seçimde seçmen oyunu kullanırken, üzerinde fotoğrafı bulunan ve kimliğini kanıtlamaya yarayan aşağıdaki resmi belgelerden birini sunmak zorundadır.

Kıbrıs Türk Federe Devleti veya Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti kimlik kartı veya polis kimlik kartı veya Kıbrıs Türk Federe Devleti veya Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti pasaportu veya Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sürüş ehliyeti.

Yukarıdaki belgelerden birini sunmayanlar oy kullanamazlar.

(Yasa m.111,115)

Madde 17. Hiçbir seçmene, sandık başında müdahale, telkin veya tavsiyede bulunulamaz ve hiçbir seçmen oyunu kullandıktan sonra sandık başında kalamaz.

(Yasa m. 112)


Oy vermeden önceki işler

Madde 18. Kurul başkanı, kimliğini 16. maddede belirtilen belgelerden biri ile ispat eden seçmenin adını seçmen litesinde bulur ve birden fazla seçim birlikte yapılıyorsa ilkin Cumhurbaşkanlığı seçimi için hazırlanmış bulunan ve masa üzerinde bulunan arkası çift mühürlü oy pusulasını, hiç bir tarafında herhangi bir işaret bulunmadığını ve çift mühürlü olduğunu kurul üyelerine, gözlemcilere ve seçmene gösterdikten sonra seçmene verir ve oy pusulası üzerinde oyunu nasıl kullanacağı hakkında kendisine 20. maddede belirtilen bilgileri verir. Bundan hemen sonra kurul başkanı milletvekilliği seçimine ait arkası çift mühürlü oy pusulasını seçmene verir ve yukarıda yazılı işlemleri aynen tekrar eder. Cumhurbaşkanlığı, Milletvekilliği ve İhtiyar Heyeti Üyeliği seçimlerine ilaveten başka seçim yapıldığı hallerde de kurul başkanı o seçime ait oy pusulasını da seçmene verir ve yukarıda yazılı işlemleri aynen tekrar eder. Bütün seçimler için oy pusulası ile "EVET" mühürü seçmene verildikten sonra kurul başkanı seçmene hangi kapalı oy verme yerine gireceğini ve orada oyunu kullandıktan sonra oy pusulasını gizliliği bozmayacak biçimde ancak oy pusulasının arkasında bulunan sandık kurulu mühürünün sandık kurulunca görülecek şekilde katlayacağını ve sandık kurulu önünde kapalı oy sandığına atması gerektiğini aksi takdirde oyunun geçerli sayılmayacağını anlatır.


Oy pusulalarını ve "EVET" mühürünü alan seçmen varsa yanında getirdiği fotoğraf makinesi, telsiz veya cep telefonu ve benzeri cihazlarını kurul başkanına teslim ederek doğruca kapalı oy verme yerine gider ve oyunu kullanmadan başka yere gidemez. (Yasa m. 115)
Cumhurbaşkanlığı, Milletvekilliği ve İhtiyar Heyeti Üyeliği Seçiminde oyların nasıl kullanılacağı
Madde 19. Kapalı oy verme yerinde seçmen, Cumhurbaşkanlığı seçimi için aldığı oy pusulasının dilediği adaya ait bölümünün herhangi bir yerine, kurulca kendisine verilen "EVET" yazılı mühürü sadece bir defa basar.

Milletvekilliği seçiminde, oyunu siyasal partilerden biri lehine kullanmak isteyen seçmen, kapalı oy verme yerinde, birleşik oy pusulası üzerinde, dilediği siyasal partinin ambleminin ve adının altında yer alan dörtgen içerisine kendisine verilen "EVET" yazılı mühürü sadece bir defa basar. Seçmen, oyunu kullandığı siyasal partinin listesinde ad ve soyadları bulunan adaylardan hangilerini tercih ettiğini ad ve soyadları karşısında bulunan dörtgenin içerisine kalemle işaret koymak sureti ile belirtebilir. Seçmen tercih hakkını kullanıp kullanmamakta serbesttir. Ancak seçmen bu tercih hakkını kullanmak isterse o siyasal partinin listesinde ad ve soyadları yazılı adayların yarısı için kullanmak zorundadır. Kesirler hesaba katılmaz. (Yasa m.101 (1) (2))
Milletvekilliği seçiminde oyunu, oy pusulasında adı ve soyadı bulunan partililere veya partililer ile bağımsız adaylara karışık olarak vermek isteyen seçmen, oyunu oy verme yerinde bulundurulan kalemle, oy vermek istediği adaylara, ad ve soyadları karşısındaki dörtgenler içerisine işaret koymak suretiyle KARMA olarak kullanır. Ancak seçmen oyunu karma olarak kullanmak isterse, bu hakkını, en az o bölgeden çıkarılacak milletvekili sayısının yarısı kadar aday için kullanmak zorundadır. Kesirler hesaba katılmaz. Karma olarak kullanılan oy pusulasında geçersiz sayılan işaretler dışındaki işaretlerin sayısı, o bölgeden çıkarılacak milletvekili sayısının yarısından az olması halinde (kesirler hesaba katılmaz) o oy pusulası geçersizdir. (Yasa m. 101 (4))
İhtiyar Heyeti Üyeliği seçiminde seçmen, oy pusulası üzerinde ad ve soyadları bulunan adaylardan hangilerine oyunu vermek istiyorsa, orada bulundurulan kalemle oyunu vermek istediği adayların ad ve soyadları karşısında bulunan dörtgenin içine işaret koymak suretiyle oyunu kullanır. Adayların ad ve soyadları karşısında bulunan dörtgenler dışına konan işaretler geçersizdir. İşaretlerin tamamı dörtgenler dışına konulmuş ise, o oy pusulası geçersiz sayılır. Seçmen oyunu o seçim bölgesi için seçilmesi gereken İhtiyar Heyeti Üyesi sayısı kadar aday için kullanmak zorundadır. İşaretlenen aday sayısı seçilmesi gereken sayıdan az veya çok olduğu takdirde o oy pusulası geçersiz sayılır. (Yasa m. 101 (8))
Oyunu bu madde kurallarına göre kullanan seçmen oy pusulasını, kapalı oy verme yerinden ayrılmadan, kullandığı oyun gizliliğini bozmayacak biçimde katlayıp Sandık Kurulu önünde kapalı oy verme sandığına atar ve "EVET" yazılı mühürü Sandık Kurulu Başkanına verir. (Yasa m.101)
Kurul başkanı oyunu sandığa atmış bulunan seçmene, seçmen listesindeki adı karşısına imza attırır. İmza atmasını bilmeyen veya herhangi bir nedenle imza atamayacak durumda olan seçmen, sol elinin başparmağını basar. Bu parmağı olmayan seçmenin hangi parmağını basmış olduğu yanına yazılır. Hiç parmağı olmayan seçmenin durumu ismi yerine kaydedilir.

Görmezler, ileri derecede görme özürlü olanlar, felçliler veya bu gibi bedeni sakatlıkları açıkça belli olanlar kendi istemleri üzerine, diledikleri bir seçmenin yardımı ile oylarını kullanabilirler. (Yasa m. 117)
Seçmenlere, oy pusulasını aldıktan sonra, oylarını kullanmadan danışmak veya görüşmek amacı ile başka bir yere gitmelerine veya sandık alanında başka bir kimse ile görüşmelerine izin verilmez.
Kurul başkanı veya üyeleri herhangi bir seçmene oy verme yerinde herhangi bir yardımda bulunamazlar.

Kurul Başkanı tarafından seçmene oyunu nasıl kullanacağı hakkında verilecek bilgi
Madde 20. A) Cumhurbaşkanlığı seçimi için:

Kurul Başkanı oyunu kullanacak seçmene,


1. Oy pusulasında, oyunu vermek istediği adaya ait bölümün, diğer bölümlere taşmamak koşulu ile, herhangi bir yerine "EVET" mühürünün basılması gerektiğini;
2. "EVET" mühürüne ilaveten oy pusulasının herhangi bir yerine başka herhangi bir işaretin konulamayacağını, konulduğu takdirde oy pusulasının geçersiz olacağını söyler.
B) Milletekilliği seçimi için:

Kurul Başkanı oyunu kullanacak seçmene aşağıda ifade edildiği gibi 3 türlü oy kullanabileceğini açıklar:



1. Mühür:

Oyunu siyasal partilerden biri lehine kullanmak isterse, oy pusulası üzerinde o siyasal partinin adının ve ambleminin altında yer alan dörtgen içerisine "EVET" mühürünü sadece bir defa basması gerektiğini;


2. Mühür + tercih:

Oyunu siyasal partilerden biri lehine "EVET" mühürünü basıp kullandıktan sonra, isterse o parti listesinde ad ve soyadları bulunan adaylardan hangilerini tercih ettiğini ad ve soyadları karşısında bulunan dörtgen içerisine işaret koymak sureti ile bildirebileceğini, ancak tercih hakkını kullandığı takdirde o siyasal partinin listesinde ad ve soyadları yazılı adayların, kesirler hesaba katılmamak koşulu ile, yarısı için kullanmak zorunda olduğunu ve dörtgen dışına konan işaretlerin geçersiz olduğunu;



3. Karma:

Oyunu sadece bir siyasal parti lehine kullanmak istemez ve oy pusulasında ad ve soyadları bulunan partili ve bağımsız adaylara karışık olarak vermek isterse, o zaman oy verme yerinde bulunan kalemle oy vermek istediği adayların ad ve soyadları karşısındaki dörtgen içerisine işaret koyması gerektiğini, ancak karma oy kullandığı takdirde oyunu en çok o bölgeden çıkarılacak milletvekili sayısı kadar veya, kesirler hesaba katılmamak koşulu ile, en az bu sayının yarısı kadar aday için kullanmak zorunda olduğunu; karma oyun, tümü ile bir parti adayları lehine kullanılamayacağını; karma oy olabilmesi için en az bir parti adayları ile bağımsız adaya veya en az iki parti adaylarına veya yeterli sayıda bağımsız aday olması halinde sadece bağımsız adaylara oy kullanılabileceğini söyler.

C) İhtiyar Heyeti Üyeliği seçimi için:

Kurul Başkanı oyunu kullanacak seçmene,



  1. Oy pusulası üzerinde ad ve soyadları bulunan adaylardan hangilerine oyunu vermek istiyorsa, orada bulundurulan kalemle oyunu vermek istediği adayların ad ve soyadları karşısında bulunan dörtgenin içine işaret koymak suretiyle oyunu kullanabileceğini;

  2. Adayların ad ve soyadları karşısında bulunan dörtgenler dışına konan işaretlerin geçersiz olduğunu, işaretlerin tamamının dörtgenler dışına konulması halinde o oy pusulasının geçersiz sayılacağını;

  3. Seçmenin oyunu o seçim bölgesi için seçilmesi gereken ihtiyar heyeti üyesi kadar aday için kullanmak zorunda olduğunu; bu sayıdan az veya çok aday için kullandığı takdirde o oy pusulasının geçersiz sayılacağını söyler.

Kapalı oy verme yerinde kalma

Madde 21. Bir seçmen, kapalı oy verme yerinden dışarı çıkmadıkça hiç kimse oraya giremez. Ancak, oyunu kullanmak için gerekli süreden daha uzun bir süre kapalı oy verme yerinde kalan seçmen başkan tarafından uyarılır; çıkmamakta devam ederse çıkarılır. (Yasa m. 116)



Okuyup yazma bilmeyen seçmenlerin oylarını


nasıl kullanacakları
Madde 22. Okuyup yazma bilmeyen seçmenlere oylarını kullanmaları konusunda başkaları tarafından sandık başında yardım edilemez. Okuyup yazma bilmeyen seçmen sorduğu ve istediği takdirde kurul başkanı Cumhurbaşkanlığı seçiminde oy pusulası üzerinde bulunan siyasi partilere ve bağımsız adaylara ait işaretlerin ve milletvekilliği seçiminde oy pusulası üzerinde bulunan siyasi partilere ait işaretlerin hangisinin hangi partiye veya oy pusulasındaki bölümlerin hangisinin hangi partiye veya bağımsız adaylara ait olduğunu açıklar.


Sandık kurulu görevlilerinin oy vermeleri

Madde 23. Sandık kurulu başkan ve üyeleri, o seçim bölgesinde oy vermeye yetkili olmak koşulu ile, hangi seçim çevresinin sandık seçmen listesinde kayıtlı olurlarsa olsunlar, seçmen kartını göstermek koşulu ile görevli oldukları sandıkta oy verebilirler.


Seçim bölgesinde görevli ve o seçim bölgesinde oy vermeye yetkili bulunan polis mensupları seçmen kartını göstermek koşulu ile hazır bulundukları sandıkta saat 18.00'den sonra oy verebilirler; bunun için sandık başında oy vermek için bekleyen seçmenlerin oylarını kullanmış olmaları gerekir.
Sandık kurulu başkan ve üyeleri ile polis mensuplarının adları ve kimlikleri oy kullandıkları sandığın seçmen listesine yazılarak adları karşısına imza alınır. Sandık kurulu başkanı ve üyeleri ile polis mensuplarının o sandıkta oy kullandıkları tutanağa geçirilir. Bu kişilerin veya bir kısmının görevli oldukları sandığın seçmen listesinde kayıtlı olmaları halinde, kayıtlı olanların isimleri seçmen listesine tekrar yazılmaz. (Yasa m. 118)
Bölüm III

OY VERME BİTTİKTEN SONRA YAPILACAK İŞLER

Sayım ve döküm başlamadan önce yapılacak işler

Madde 24. Oy verme işi bitince kurul başkanı bunu yüksek sesle duyurur ve oy vermenin bittiği saat tutanak defterine geçirilir. Oy sandıkları saat 18.00'den önce açılamaz. Sandık seçmen listesindeki bütün seçmenlerin saat 18.00'den önce oylarını kullanmış olmaları halinde dahi, sandık saat 18.00'den önce açılamaz.

Sandık açılmazdan önce masa üzerinde sandıktan başka ne varsa kaldırılır. Bundan sonra sandık seçmen listesinde yazılı seçmenlerin toplamı ile adları karşısındaki imza veya parmak izleri sayılarak oy vermiş olanların toplamı saptanır ve tutanağa geçirilir. Sonuç yüksek sesle duyurulur. (Yasa m.120)


Sayım ve dökümün açık olması ve sayım düzeni tedbirleri

Madde 25. Sayım ve döküm, açık olarak yapılır. Sayım ve döküm yerinde hazır bulunanlar sayımı ve dökümü izlerler.


Sandık kurulu sayım ve döküm çalışmalarının selamet ve düzeni bakımından, sayım döküm masası etrafında boş kalması gereken kısmı bir kararla belirtir ve bu kısım etrafında (ip germe gibi) hazır bulunanların bu işlemleri izlemelerine engel olmayacak tedbirleri alabilir. (Yasa m.119)

Kullanılmayan oy pusulaları

Madde 26. Kullanılmayan oy pusulaları sayılır. Oylarını veren seçmen sayısına eklenir ve böylece sandık kuruluna daha önce teslim edilen oy pusulası toplamına uygun olup olmadığı saptanır. Kullanılmayan oy pusulaları her biri karşılıklı köşeleri arasında çaprazlama iki çizgi çekilmek sureti ile birer büyük çarpı işareti ile iptal edilir. Kullanılmayan oy pusulaları paket halinde mühürlenir ve üzerlerine sayısı yazılır. Bundan sonra sandıktan çıkacak oy pusulalarının konmasına özgü torbanın boş olduğu saptanır. Bu işlemler tutanağa geçirilir. (Yasa m. 102,121)



Sandığın açılması ve oy pusulalarının sayılması

Madde 27. Yukarıda yazılı işlemler tamamlandıktan sonra oy sandığı oy verilen yerde hazır bulunanların gözü önünde açılır ve çıkan oy pusulaları sayılarak toplamı tutanağa geçirilir. Sandıktan çıkan oy pusulası sayısı oy veren seçmen sayısı ile karşılaştırılır. Bu pusulaların sayısı oy veren seçmen sayısından fazla olduğu takdirde, bütün oy pusulaları tek tek elden geçirilerek çift mühürlü olmayan ve belli koşullara uygun bulunmayan veya herhangi bir işaret veya imza veya mühür taşıyarak seçmenin kim olduğunu belirleyenler ayrılır. Bunların düşülmesi, fazlalığın giderilmesine yetmediği takdirde, kurul başkanı kalan oy pusullarının arasından fazlayı karşılayacak sayıda oy pusulasını gelişigüzel çekerek ayırır. Ayrılan oy pusulalarının sayısı tutanağa geçirilir ve bu oy pusulaları açılmadan derhal yakılmak sureti ile yok edilir. Bundan sonra geçerli oy pusulaları sayılarak sandığa konur ve bunlar, ara verilmeksizin, aşağıdaki hükümlere göre, sandıktan tekrar çıkarılıp sayım ve döküm işlemleri yapılıp bitirilir. Bütün bu işlemler tutanak defterine ve gerekli tutanaklara geçirilir ve ilan edilmesi, asılması gereken tutanaklar ilan edilir ve asılır. (Yasa m.122)


Sayım ve döküm cetvellerinin boş olduğunun orada

bulunanlara gösterilmesi
Madde 28. Sandık kurulu başkanı sayım ve döküm işine başlamadan önce sayım ve döküm cetvellerinin boş ve yazısız olduğunu orada bulunanlara gösterir. (Yasa m.124)

Başkanın sayım ve döküm sırasında kurul üyeleri arasında

iş bölümü yapması
Madde 29. (a) Başkan, varsa değişik siyasal partilere bağlı iki üyeyi (yazıcı üye) sayım ve döküm cetvellerini işlemek;

(b) Siyasal partilere bağlı bir üyeyi oy pusulalarını sandıktan çıkarıp kendisine vermek;

(c) bir üyeyi de dökümü yapılmış oy pusulalarını torbaya atmak; işleri ile görevlendirir. (Yasa m. 124)

Sandıktan çıkan oy pusulalarının açılması ve sayım ve

döküm cetvellerinin nasıl kullanılacağı
Madde 30. Görevli üye sandıktan oy pusulalarını teker teker alarak başkana verir, başkan oy pusulalarını açar, birden fazla seçim olması halinde her seçime göre hazırlanmış ayrı ayrı renklerdeki oy pusulalarını her seçime göre ayırır. Böyle bir ayırım yapıldıktan sonra, varsa ilkin Cumhurbaşkanlığı ile ilgili, oy pusulalarını herkesin görebileceği ve işitebileceği şekilde başkan okur.

Oy pusulasının geçerli olup olmaması hesaba katılıp katılmaması hususunda tereddüt edilirse bunlar cetvele dökümü yapılmadan ayrılır. O seçim ile ilgili bütün oy pusulalarının okunması bittikten sonra ayrılmış olan oy pusulalarının aşağıdaki maddeler uyarınca geçerli olup olmadıkları, hesaba katılıp katılmayacakları hususu kurulca karara bağlanarak tutanağa geçirilir ve geçerli sayılanlar ile hesaba katılmasına karar verilenler de cetvele işlenir. Geçerli sayılmayan veya hesaba katılmayan oy pusulaları ayrı paket halinde saklanır. Geçerli sayılmayan oy pusulalarının sayısı ilgili cetvele geçirilir.


Aynı yöntemle milletvekilliği seçimi ile ilgili oy pusulaları herkesin görebileceği ve işitebileceği şekilde okunur ve Cumhurbaşkanlığında yapılan işlemler aynen tekrarlanır.
İhtiyar Heyeti Üyeliği seçimi ile ilgili oy pusulalarına da aynı yöntem ve işlem uygulanır. (Yasa m.124)
Cumhurbaşkanlığı seçiminde sayım ve döküm cetvellerinin

nasıl kullanılacağı
Madde 31. Cumhurbaşkanlığı seçiminde yazıcı üye olarak görevlendirilen üyelerin her birine, seçime katılmış olan partili ve bağımsız Cumhurbaşkanlığı adaylarının adlarını ihtiva eden Form YSK 33 olarak isimlendirilen sayım ve döküm cetvellerinden birer tane verilir. Başkan geçerli oy pusulalarını okudukça oyu alan adayın Form YSK 33’deki adı hizasında bulunan ve içerisinde rakamlar olan karelere “1” rakamından başlayarak bir işaret koymakla oylar cetvele işlenir.
Böylece okunan ve sayım cetveline işlenen oy pusulalarını başkan diğer görevli üyeye verir ve o da bunu torbaya atar. Bütün oy pusulaları okunduktan sonra her adayın aldığı oy sayısı, adı hizasında en son işaretlenen sayı ile belli olur ve rakamla ve yazı ile özel bölümüne yazılır.
Oy pusulalarını kurulun diğer üyeleri ile parti ve bağımsız aday gözlemcileri görebilir. Bağımsız aday ve parti gözlemcilerine sayım masası başında yer verilir. Ancak parti gözlemcileri üçten ve bağımsız aday gözlemcileri ikiden fazla ise parti ile bağımsız aday gözlemcileri arasından ayrı ayrı başkan tarafından kurul önünde ad çekme sureti ile sandık başında kalacak üç parti ve iki bağımsız aday gözlemcisi saptanır. Diğer gözlemciler için sayım işlemini yakından izleyebilecekleri bir yer ayrılır. (Yasa m.124)

Sayımın ilanı ve sonucun tutanaklara geçirilmesi

Madde 32. Oyların sayımı ve sayım cetvellerine sonuçların geçirilmesi biter bitmez sandık kurulu başkanı bu sonuçları yüksek sesle ilan eder. Bundan sonra kurul Form YSK 36 A tutanağını doldurur ve sandık çevresi içinde herkesin görebileceği bir yere asar. Bu tutanak bir hafta süre ile olduğu yerde asılı kalır. Tutanağın, onaylı birer örneği, derhal siyasal partilerin ve isterlerse bağımsız adayların gözlemcilerine verilir, bir onaylı örneği de ilçe seçim kuruluna götürülür. (Yasa m. 128, 129)


Milletvekilliği seçiminde sayım ve döküm cetvellerinin

nasıl kullanılacağı
Madde 33. Yazıcı üyelere, seçime katılmış olan partili ve bağımsız adayların adlarını ihtiva eden "A" cetveli olarak isimlendirilen Form YSK 34, "B" cetveli olarak isimlendirilen Form YSK 34 A ve "C" cetveli olarak isimlendirilen Form YSK 34 B sayım ve döküm cetvellerinden birer tane verilir.

"A" cetveline "Siyasal Partilerin ve Bağımsız Adayların” aldığı oylar yazılır.
"B" cetveli partili veya bağımsız adaylara verilen oyların sayım ve dökümü için kullanılır.
"C" cetveli ise sadece partili adaylara verilen tercihli oy işaretleri için kullanılır.

Başkan oy pusulalarını okurken oy pusulası üzerindeki bir partinin adının ve ambleminin altında yer alan dörtgen içerisine "EVET" mühürü kullanılmış ise o siyasal parti listesinde adları bulunan adayların her birine "B" cetvelindeki adları karşısında bulunan ve içerisinde rakamlar olan karelere "1" rakamından başlayarak bir işaret koymakla birer oy işlenir.


Bir seçmen oyunu oy pusulasında adı bulunan partili veya bağımsız adaylara karışık olarak vermiş ise oy alan bu adayların her birine de aynı şekilde "B" cetvelinde birer oy işaretlenir.
Bütün oy pusulaları okunduktan sonra partili ve bağımsız adayların her birinin aldığı oy sayısı adları hizasında en son işaretlenen sayı ile belli olur ve rakamla ve yazı ile özel bölümüne yazılır.
Oy pusulasında adı bulunan bir siyasal parti listesindeki tüm adayların her birinin "B" cetvelinde gösterildiği şekilde, aldıkları oyların toplamı o partinin aldığı oyu; her bağımsız adayın, yine "B" cetvelinde gösterildiği şekilde toplam olarak aldığı geçerli oy sayısı da o bağımsız adayın aldığı oyu gösterir. Bu suretle siyasal partilerle bağımsız adaylardan her birinin almış olduğu geçerli oy sayısının toplamı "A" cetvelindeki adları karşısına yazılır.

Bir seçmen oy pusulasındaki herhangi bir siyasal partinin lehine "EVET" mühürünü kullandıktan sonra o siyasal parti listesinde bulunan adayların adları karşısındaki dörtgene tercih işaretini koymuşsa ve bu pusula tercihli oy pusulası olarak geçerli ise bu adayların her birinin "C" cetvelindeki adları karşısında bulunan ve içerisinde rakamlar olan karelere "1" rakamından başlayarak bir işaret koymakla birer tercih işareti işlenir. Bu suretle partili adayların her birinin almış olduğu

geçerli tercih işaretleri sayısının toplamı "C" cetvelindeki adlarının karşısına yazılır.

Sayımın ilanı ve sonucun tutanaklara geçirilmesi

Oyların sayımı ve sayım cetvellerine sonuçların geçirilmesi biter bitmez sandık kurulu başkanı bu sonuçları yüksek sesle ilan eder. Bundan sonra cetvellere ve tutanak defterine dayanarak Form YSK 35 kurul tarafından doldurulur ve sayım ve döküm sonucu başkan tarafından ilan edilir. Bundan hemen sonra, kurul Form YSK 36'yı doldurur ve onu imzaladıktan sonra, sandık çevresi içinde herkesin görebileceği bir yere asar ve bu form bir hafta süre ile olduğu yerde asılı kalır. Form YSK 36'nın onaylı birer örneği derhal siyasal partilerin ve isterlerse bağımsız adayların gözlemcilerine verilir ve bir onaylı örneği ilçe seçim kuruluna götürülür. (Yasa m.136)




İhtiyar Heyeti Üyeliği seçiminde sayım ve döküm cetvellerinin


nasıl kullanılacağı

Madde 34. Yazıcı üyelere, seçime katılmış olan adayların adlarını ihtiva eden “A CETVELİ” olarak isimlendirilen Form YSK 34 ve “B CETVELİ” olarak isimlendirilen Form YSK 34 A sayım ve döküm cetvellerinden birer tane verilir.


Başkan geçerli oy pusulalarını okudukça oyu alan adayın “B CETVELİ” ndeki adı hizasında bulunan ve içerisinde rakamlar olan karelere “1” rakamından başlayarak bir işaret koymakla oylar cetvele işlenir.
Böylece okunan ve sayım cetveline işlenen oy pusulalarını başkan diğer görevli üyeye verir ve o da bunu torbaya atar. Bütün oy pusulaları okunduktan sonra her adayın aldığı oy sayısı, adı hizasında en son işaretlenen sayı ile belli olur ve rakamla ve yazı ile özel bölümüne yazılır.
Her bir adayın “B CETVELİ” nde gösterilen toplam oy sayısı “A CETVELİ” ndeki adları karşısına yazılır. “A CETVELİ”, adayların herbirinin almış olduğu geçerli oy sayısının toplamını gösterir.

Sayımın ilanı ve sonucun tutanaklara geçirilmesi

Oyların sayımı ve sayım cetvellerine sonuçların geçirilmesi biter bitmez sandık kurulu başkanı bu sonuçları yüksek sesle ilan eder. Bundan sonra cetvellere ve tutanak defterine dayanarak Form YSK 35 A kurul tarafından doldurulur ve sayım ve döküm sonucu başkan tarafından ilan edilir. Kurul doldurulmuş olan YSK 35A’yı imzaladıktan sonra, sandık çevresi içinde herkesin görebileceği bir yere asar ve bu form bir hafta süre ile olduğu yerde asılı kalır. Form YSK 35 A'nın onaylı birer örneği derhal bağımsız adaylara veya gözlemcilerine verilir ve bir onaylı örneği ilçe seçim kuruluna götürülür. (Yasa m.136)



Cumhurbaşkanlığı seçiminde sonuçların saptanmasında

geçerli sayılmayacak oy pusulaları
Madde 35. Aşağıda belirtilen oy pusulaları geçerli değildir:
1. Sandık kurulunca verilen özel surette basılmış oy pusulaları dışında kalan oy pusulaları;

2. Arkasında biri ilçe seçim kurulu başkanlığına diğeri sandık kuruluna ait çift mühür taşımayan oy pusulaları;

3. Hangi seçmen tarafından atıldığı belli olacak şekilde imza, mühür veya işaret taşıyan oy pusulaları;

4. Birden çok adaya "Evet" mühürü basılmış oy pusulaları;

5. Bir adaya ayrılan bölüm içerisine birden çok "Evet" mühürü basılmış oy pusulaları;

6. Hiçbir adaya "Evet" mühürü basılmamış oy pusulaları. (Yasa m.126)



Milletvekilliği seçiminde sonuçların saptanmasında geçerli

sayılmayacak oy pusulaları
Madde 36. Aşağıda belirtilen oy pusulaları geçerli değildir:

1. Sandık kurulunca verilen özel surette basılmış oy pusulaları dışında kalan oy pusulaları;

2. Arkasında biri ilçe seçim kurulu başkanlığına diğeri sandık kuruluna ait çift mühür taşımayan oy pusulaları;

3. Hangi seçmen tarafından atıldığı belli olacak şekilde imza, mühür veya işaret taşıyan oy pusulaları;

4. Birden çok siyasal parti listesine "Evet" mühürü basılmış oy pusulaları;

5. Birden çok "Evet" mühürü basılmış oy pusulaları;

6. Hiçbir siyasal parti listesine "Evet" mühürü basılmamış ve kalemle adaylara karışık oy verilmemiş oy pusulaları;

7. Hiçbir siyasal parti listesine "Evet" mühürü basılmamış ve kalemle seçilecek sayıdan çok veya, kesirler hesaba katılmamak koşulu ile, bu sayının yarısından az adaya karışık oy verilmiş oy pusulaları;

8. Bir siyasal partiye ayrılmış bölüm içine basılı olsa bile "Evet" mühürünün siyasal partinin ambleminin ve adının altında yer alan dörtgen içerisine basılmadığı oy pusulaları.

(Yasa m. 126)


Not: Cumhurbaşkanlığı seçiminde "Evet" mühürünün bir adaya ayrılmış bölüm içerisinde herhangi bir yere basılı olması yeterli iken milletvekilliği seçiminde "Evet" mühürünün bir siyasal partinin ambleminin ve adının altında yer alan dörtgen içerisine basılması oy pusulasının geçerliliği için koşuldur. (Yasa m.100,101)


Milletvekilliği seçiminde sonuçların saptanmasında geçerli sayılan ve hesaba katılan oy pusulaları
Madde 37. Aşağıda belirtilen oy pusulaları geçerli olup hesaba katılır:

Seçmen oy pusulasında bir siyasal partinin ambleminin ve adının altında yer alan dörtgen içerisine "Evet" mühürünü bastıktan sonra tercih hakkını kullanırken başka bir siyasal parti listesinde bulunan adayların veya bağımsız adayların ad ve soyadlarının karşısındaki dörtgenler içerisine de işaret koymuş

ise bu işaretler hükümsüzdür ve o oy pusulası tercihsiz veya karma olmayan oy pusulası sayılarak, listesine "Evet" mühürü basılan siyasal partinin lehine kullanılan oy pusulası kabul edilir. (Yasa m.101)

Milletvekilliği seçiminde tercihli oy pusulası olarak

hesaba katılan ve katılmayan oy pusulaları
Madde 38.

1. "EVET" mühürü taşımayan herhangi bir oy pusulası tercihli oy pusulası olarak kabul edilmez.


2. Oy pusulasında bir siyasal partinin ambleminin ve adının altında yer alan dörtgen içerisine "Evet" mühürü basılmasına rağmen, o siyasal partinin listesinde ad ve soyadları yazılı adayların karşısında bulunan dörtgenler içerisinde o siyasal partinin listesinde ad ve soyadları yazılı adayların, kesirler hesaba katılmamak koşulu ile, yarısından çok veya az tercih işareti bulunan oy pusulası tercihsiz oy pusulası sayılır.
3. Oy pusulasında bir siyasal partinin ambleminin ve adının altında yer alan dörtgen içerisine "EVET" mühürü basıldıktan ve siyasal partinin listesinde ad ve soyadları bulunan adayların ad ve soyadları karşısındaki dörtgenlerin içerisine o siyasal partinin listesinde ad ve soyadları yazılı adayların yarısı için tercih işareti konduktan sonra aynı listede bazı adayların ad ve soyadları karşısındaki dörtgenler dışına da tercih işareti konmuş ise dörtgenler dışına konan bu işaretler geçersizdir ancak dörtgenler içerisinde o siyasal partinin listesinde ad ve soyadları yazılı adayların yarısı için tercih işareti bulunduğu ve bu tercih işaretleri geçerli olduğu cihetle böyle bir oy pusulası tercihli oy pusulası olarak kabul edilir. (Yasa m.101)

Milletvekiliği seçiminde karma oy pusulası olarak hesaba

katılan ve katılmayan oy pusulaları
Madde 39.

1. Bir oy pusulasının karma oy pusulası olarak kabul edilebilmesi için;

a. "Evet" mühürü taşımaması,

b. O bölgeden çıkarılacak milletvekili sayısı veya kesirler hesaba katılmamak koşulu ile, bu sayının en az yarısı kadar aday için adayların ad ve soyadları karşısındaki dörtgenler içerisine kalemle işaret koymak sureti ile oy kullanılması,

c. Oyların birden çok siyasal parti adayları arasında veya en az bir siyasal parti adayları ile bağımsız adaylar arasında kullanılması koşuldur.
Bağımsız aday sayısı o bölgeden çıkarılacak milletvekili sayısının, kesirler hesaba katılmamak koşulu ile, en az yarısı kadar ise yeterli sayıda bağımsız adaya oy verilmesi halinde böyle bir oy pusulası karma oy pusulası olarak kabul edilir.
2. "Evet" mühürü taşıyan bir oy pusulası karma oy pusulası kabul edilmez. Bir siyasal partinin ambleminin ve adının altında yer alan dörtgen içerisine "Evet" mühürü basılmış bir oy pusulasında adaylara karışık olarak oy kullanılmış olsa bile adaylar için kullanılan işaretler hükümsüz sayılır ve o oy pusulası karma oy pusulası olarak kabul edilmeyerek, listesine "Evet" mühürü basılan siyasal parti lehine kullanılan oy pusulası olarak kabul edilir. (Yasa m.101)
3. Bir seçim bölgesinden çıkarılacak milletvekili sayısından çok veya kesirler hesaba katılmamak koşulu ile, bu sayının yarısından az aday için karma oy kullanılmış oy pusulası geçerli oy pusulası olarak kabul edilmez.
4. "Evet" mühürü taşımamasına rağmen sadece bir siyasal parti adaylarına oy kullanılan oy pusulaları karma oy pusulası olarak kabul edilmez; bu oy pusulası geçersizdir.
5. Karma oy kullanılan oy pusulasında adayların ad ve soyadları karşısında bulunan dörtgenler dışına konan işaretler geçersizdir. Karma oy kullanılan bir oy pusulasında adayların ad ve soyadları karşısında bulunan dörtgenler dışına konan ve geçersiz olan işaretler dışında adayların ad ve soyadları karşısında bulunan dörtgenler içerisinde o bölgeden çıkarılacak milletvekili sayısından çok veya kesirler hesaba katılmamak koşulu ile, bu sayının yarısından az olmayan işaretler var ise, böyle bir oy pusulası karma oy pusulası olarak kabul edilir.


İhtiyar Heyeti Üyeliği seçiminde sonuçların saptanmasında geçerli sayılmayacak oy pusulaları.
Madde 40. Aşağıda belirtilen oy pusulaları geçerli değildir:


  1. Sandık kurulunca verilen özel surette basılmış oy pusulaları dışında kalan oy pusulaları;

  2. Arkasında biri ilçe seçim kurulu başkanlığına diğeri sandık kuruluna ait çift mühür taşımayan oy pusulaları

  3. Hangi seçmen tarafından atıldığı belli olacak şekilde imza, mühür veya işaret taşıyan oy pusulaları;

  4. “Evet” mühürü basılmış oy pusulaları;

  5. Hiçbir adaya oy verilmemiş oy pusulaları;

  6. Oy işaretlerinin tamamı dörtgenler dışına konulmuş oy pusulaları;

  7. Seçilecek sayıdan az veya çok adaya oy verilmiş oy pusulaları.

Sayıma ilişkin, kağıt ve belgelerin paketlenerek

torbaya konulması
Madde 41. Sandık kurulları her seçime ilişkin kağıt ve belgeleri ayrı ayrı olmak üzere ilçe seçim kuruluna teslim etmek için aşağıda yazılı şekilde hazırlar:

1. Hesaba katılan ve geçerli sayılan oy pusulalarını;

2. Sandık kurulunca düzenlenen tutanakları;

3. Alt tarafı imzalı sayım ve döküm cetvellerini;

4. Hesaba katılmayan oy pusulalarını;

5. Geçerli sayılmayan oy pusulalarını;

6. İtiraza uğrayan oy pusulalarını ;

7. Kullanılmayarak iptal edilmiş bulunan oy pusulalarını;

8. Tutanak defterini;

ayrı ayrı paketler halinde sıralayarak, sayılarını üzerlerine yazarak ve üzerlerini sandık

kurulunun mühürü ile mühürleyip imzaladıktan sonra torbaya koyar.


Sayıma ilişkin kağıtların ve mühürlerin ilçe seçim kurulu başkanına teslimi
Madde 42. Yukarıdaki maddeye göre hazırlanan torbayı, sandık kurulu mühürü ile "EVET" mühürlerini sandık kurulu başkan ve üyeleri ilçe merkezine götürerek ilçe seçim kuruluna teslim eder. Gözlemciler de isterlerse ve taşıtta yer varsa veya taşıt kendileri tarafından sağlanmak sureti ile götürme işlemine katılabilirler. Bu işlerde polis kuvvetleri, sandık kurulu başkanının emrine göre hareket etmek zorundadır. İlçe seçim

kurulu, bu torbayı ve mühürleri alarak torbayı getiren üyeler önünde açıp içindekiler hakkında müfredatlı üç nüshadan ibaret bir tutanak düzenler. Bu tutanakların alt tarafı torbayı ve mühürleri teslim edenler ile ilçe seçim kurulu başkanı ve üyelerden biri tarafından imza edilir. Bu tutanağın bir nüshası Yüksek Seçim Kuruluna gönderilecek evraka bağlanır, bir nüshası da sandık kurulu başkanına verilir. (Yasa m. 130)



Bölüm IV

ŞİKAYET VE İTİRAZLAR

Şikayet ve itirazların ne demek olduğu

Madde 43. Sandık kurulu başkanlarına veya bu kurulların yaptıkları işlemlere veya aldıkları tedbirlere ve bunlara benzer sair işlemlere veya herhangi bir kimsenin Yasanın koyduğu yasaklara aykırı davranışlarına karşı bu işlemlerin veya tedbirlerin veya sair işlemlerin düzeltilmesi veya yasaklara aykırı davranışların önlenmesi için sandık kurullarına sözle veya yazı ile başvurulabilir. Bu başvurmaya şikayet denilir.


Sandık kurullarınca verilmiş herhangi bir kararın Yasaya aykırı olması yüzünden kaldırılması veya yasaya uygun bir şekle sokulması için ilçe seçim kuruluna başvurulabilir. Bu başvurmaya da itiraz denilir. (Yasa m.154,155)

Şikayete yetkili kimseler

Madde 44. Şikayete yetkili kimseler yalnız şunlardır:

1. Seçme yeterliğine sahip yurttaşlar. Yani 18 yaşını bitirmiş olup da kısıtlı veya kamu hizmetlerinden yasaklı olmayan ve seçmen kütüklerine kaydedilmiş kadın erkek her Yurttaş.

2. Siyasal partiler veya bunların tüzüklerine göre kuruluş kademelerinin başkanları veya vekilleri,

3. Gözlemciler,

4. Adaylar,

5. Milletvekilleri (Yasa m.154)

Şikayetlerin nasıl ileri sürüleceği ve sözlü şikayetin

tutanağa geçirilmesi
Madde 45. Şikayet pulsuz bir dilekçe ile veya sözle ileri sürülebilir. Sözlü şikayetler gerekçesi ile birlikte özel bir tutanağa yazılır. Bu tutanağa adı soyadı ve adresi de yazılarak şikayetçiye imza ettirilir, şikayetçi imza edemezse parmağı bastırılır.

Şikayet üzerine yapılacak inceleme

Madde 46. Şikayet dilekçesini alan veya şikayeti yukarıdaki madde gereğince tutanağa geçiren kurul ilkin şikayetçinin şikayete yetkili kimselerden olup olmadığını inceler ve şikayetçi şikayete yetkili kimselerden değilse başka bir yön üzerinde durmaksızın şikayeti hemen reddeder. Kurul şikayetçinin şikayete yetkili kimselerden olduğunu anlarsa o zaman şikayetin haklı veya yerinde olup olmadığını inceler.



Şikayetin karara bağlanması

Madde 47. Şikayetin haklı veya yerinde görülmesi halinde, kurul karar yazmaya ihtiyaç olmaksızın şikayet konusu tedbir veya işlemi düzeltir veya bu tedbir veya işlemi kaldırır. Şikayetçinin şikayete yetkili olmaması veya şikayetin süresinden sonra ileri sürülmüş olması veya haksız görülmesi halinde kurulca şikayetin reddine karar verilir. Bu halde kurul kararının tutanak defterine yazılması ve bu kararın başkan ve üyeler tarafından imzalanması gerekir.


Kurulun kararları salt çoğunlukla verilir. Oylarda eşitlik halinde başkanın katıldığı tarafın oyu üstün tutulur.

Şikayetin reddine ilişkin kararın bir sureti şikayetçiye verilir. (Yasa m.155)



Şikayetin süresi ve süresinden sonra yapılan


şikayetin reddi
Madde 48. Şikayet, en geç seçim sonuçlarını saptayan tutanağın sandık kurulunca düzenlenmesine yani yazılıp onu imzalaması gerekli kimselerin hepsi tarafından imzalanması anına kadar kurula ulaşmalıdır.
Tutanak imzalandıktan sonra yapılan şikayetler dikkate alınmaz. (Yasa m.164)

Sandık kurullarının kararlarına itiraz

Madde 49. Sandık kurullarının kararları ve tutanakların düzenlenmesi işleri aleyhine ilçe seçim kurullarına itiraz edilebilir.


Bu itirazlar sandık kurullarınca seçim sonuçlarını gösteren tutanağın düzenlenmesine kadar sandık kurulu aracılığı ile, sözle veya yazı ile yapılabileceği gibi, oy verme gününün ertesi günü saat 17.00'ye kadar doğrudan doğruya ilçe seçim kuruluna yazı ile yapılabilir.

Sözlü itiraz sandık kurulunca gerekçesi ile birlikte özel bir tutanağa geçirilir. Bu tutanak, ad, soyadı ve adresi de yazılarak itirazcıya imza ettirilir. İtirazcı imza atamazsa parmağı bastırılır. Gerek sözlü gerek yazılı itirazların ileri sürülmüş olduğunu ve yapıldığı tarihi gösteren bir alındı kağıdı itirazcıya verilir. (Yasa m.165)


İtiraz üzerine verilecek karara sandık kurulunun uymak

zorunda olması
Madde 50. İtiraz üzerine ilçe seçim kurulu başkanınca veya ilçe seçim kurulunca verilen kararla sandık kurulunun bir işlemi veya tedbiri düzeltilirse veya sandık kurulunun kararı hükümsüz bırakılırsa bu karar hemen sandık kuruluna bildirilir. Sandık kurulu bu karara uymak yani bu kararı olduğu gibi yerine getirmek zorundadır.
Şikayetin veya itirazın ileri sürülmesinin

seçim işlerini durdurmayacağı
Madde 51. Sandık kurullarının kararlarına veya tutanakları düzenleme işlerine itiraz edilmiş veya kurulların veya başkanlarının işlemlerine veya tedbirlerine karşı şikayet edilmiş olması, oy vermeye ve her türlü seçim işlerinin devamına engel olmaz. Yani herhangi bir itiraz veya şikayet yokmuş gibi seçim işlerine sandık kurullarınca devam olunur. (Yasa m. 156)

Bölüm V
SUÇLAR VE GENEL KURALLAR
Sandık kurullarının görev ve yetkilerine ilişkin

suçlar ve cezalar
Madde 52. Kurullara seçildiği halde haklı bir neden olmaksızın görevi başına gelmeyenler 5.50 YTL. (5.500.000.-TL)'ye kadar para cezasına çarptırılabilirler.
Seçim başladıktan sonra kuruldaki görevlerini haklı bir neden olmaksızın terkedenler altı aya kadar hapis cezasına veya 5.50 YTL. (5.500.000TL)'ye kadar para cezasına veya her iki cezaya birden çarptırılabilirler. (Yasa m. 172)
Bu kurallar sandık kurulu üyelerine duyurulur.

Kurul üyelerinin kurul kararlarına uymaması

Madde 53. Sandık kurullarının çoğunlukla vermiş oldukları her çeşit kararlara uymayan kurul üyeleri, bir yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilirler. (Yasa m. 171)


Görevi savsama ve kötüye kullanma

Madde 54. 1976 Seçim ve Halkoylaması Yasasının uygulanması ile görevli veya bu yasaya göre görevlendirilen kimseler, görevlerini herhangi bir şekilde savsadıkları veya kötüye kullandıkları takdirde yürürlükteki mevzuat uyarınca cezai kovuşturmaya tabi tutulabilirler. (Yasa m. 174)




Sandık alanında suç işlenmesi halinde kurulun görevi

Madde 55. Sandık alanında, seçim ile ilgili olsun veya olmasın bir suç işlenmesi halinde sandık kurulu durumu bir tutanağa geçirir ve sanığı polise teslim eder.

(Yasa m. 107)
Sandık kurulu başkan ve üyelerinin verilecek

derslere gitme ödevi
Madde 56. Sandık kurulu başkanları gerek bu genelge gerekse seçime ilişkin yasalar kurallarınca kendilerine yüklenen ödevleri öğrenmek üzere ilçe seçim kurulu başkanlığınca verilecek derslere gitmek ve sonuna kadar ders yerinde kalmak zorundadırlar.

Genelgenin dayanağı ve yürürlüğe girmesi

Madde 57. Bu genelge değiştirilmiş şekliyle 1976 Seçim ve Halkoylaması Yasasının 20. maddesinin (1). fıkrası uyarınca Yüksek Seçim Kurulunun 25 Ocak 2005 tarihli toplantısında alınan karar uyarınca onaylanmıştır.




Yüklə 138,12 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin