HiNDİstan ehl-i hadîs ekolü 4 HİNDİstan ehl-i kuran ekolü 4

Yüklə 0,86 Mb.

səhifə	1/30
tarix	12.01.2019
ölçüsü	0,86 Mb.
	#95722

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 30

HİNDİSTAN HİCRET HAREKETİ
Bibliyografya

HİNDİSTAN EHL-i HADÎS EKOLÜ 4

HİNDİSTAN EHL-İ KURAN EKOLÜ 4

FHİNDİSTAN HÂKSÂR HAREKETİ 4

HİNDİSTAN HİCRET HAREKETİ 4

Bibliyografya : 4

HİNDİSTAN HİLÂFET HAREKEtT 5

Bibliyografya : 6

HİNDİSTAN MÜSLÜMANLARI BİRLİĞİ 6

Bibliyografya : 8

HİNDUİZM 8

A) Tarih. 8

B) Kutsal Metinler. 10

C) İnanç Esasları. 10

D) Ahlâk ve İbadet. 11

Bibliyografya : 12

HİNDÛŞAH es-SÂHİBÎ 12

Eserleri. 12

Bibliyografya : 13

HİNDÛŞÂHÎLER 13

Bibliyografya : 14

HİNDUVÂNÎ 14

Bibliyografya : 15

HİNT ÜSLÛBU 15

HINZ, WALTHER 15

Bibliyografya : 16

HİPOKRAT 16

Bibliyografya : 18

HİRA 18

Bibliyografya : 19

HİRAKL 20

HÎRE 20

Bibliyografya : 22

HÎRELİLER 22

HÎRÎ 22

Eserleri. 23

Bibliyografya : 23

HİS 24

HİSÂB 24

HISAFI 24

Bibliyografya : 24

HİSÂLÎ ABDURRAHMAN ÇELEBİ 24

Eserleri. 25

Bibliyografya : 25

HİSAR 25

Bibliyografya : 26

HİSAR 26

Bibliyografya : 28

HİSAR, ABDÜLHAK ŞİNASİ 28

Eserleri. 29

Bibliyografya : 31

HİSAR BEY CAMİİ 31

HİSARBUSELİK 31

Bibliyografya : 32

HİSBÂNİYYE 32

HİSBE 32

I. Fıkhı Hükmü 32

II. Tarihçe 34

Bibliyografya : 44

Hint Alt Kıtası. 45

Bibliyografya : 46

Osmanlı Devleti. 46

Bibliyografya : 48

HİSS-İ MÜŞTEREK 48

HİSSE SENEDİ 48

HİSSİYYÂT 48

HİŞÂM I 48

Bibliyografya : 49

HİŞÂM II 49

Bibliyografya : 51

HİŞÂM III 51

Bibliyografya : 52

HİŞÂM B. ABDÜLMEÜK 52

Bibliyografya : 54

HİŞÂM B. AMMÂR 55

Eserleri. 56

Bibliyografya : 56

HİŞÂM B. AMR 56

Bibliyografya : 57

HİŞÂM B. ÂS B. VÂİL 58

Bibliyografya : 58

HİŞÂM ed-DESTÜVÂÎ 58

Bibliyografya : 59

HİŞÂM B. HAKEM 59

Bibliyografya : 60

HİŞÂM B. HAKÎM 61

Bibliyografya : 61

HİŞÂM B. SÂÜM 61

HİŞÂM B. UBEYDULLAH 61

Bibliyografya : 62

HİŞÂM B. URVE 62

Bibliyografya : 62

HİŞÂMİYYE 62

HİŞÂMİYYE 63

HİTABET 63

Bibliyografya : 65

Arap Edebiyatı. 65

Bibliyografya : 68

Türk Edebiyatı. 68

Bibliyografya : 71

HİTAP 72

Bibliyografya : 73

HITTI, PHİLİP KHURİ 73

Bibliyografya : 75

HİTTÎN SAVAŞİ 75

Bibliyografya : 77

HIVE HANUGI 77

Bibliyografya : 80

HİNDİSTAN EHL-i HADÎS EKOLÜ ^¹

HİNDİSTAN EHL-İ KURAN EKOLÜ ^²

FHİNDİSTAN HÂKSÂR HAREKETİ

Hindistan'da İnâyetullah Han {ö. 1963) tarafından başlatılan dinî, içtimaî ve siyasî bir hareket.^³

HİNDİSTAN HİCRET HAREKETİ

I. Dünya Savaşı'ndan sonra Hintli müslümanlann Afganistan'a hicret etmelerini teşvik için ortaya çıkan hareket.

Bu hareketi ortaya çıkaran şartlar Hindistan Hilâfet Hareketi ile doğrudan alâkalıdır ve aynı şekilde dinî-siyasî muhteva taşımaktadır. İngiltere Başbakanı Lloyd George'un, Osmanlı Devleti'nin dinî-siyasî statüsünün değişmemesi ve halifenin kutsal topraklardaki haklarının korunması için kendisine başvuran Hindistan Hilâfet Hareketi heyetine verdiği sert cevap Hint müslümanlannı şaşkınlığa uğrattı (Mart 1920). Böylece 1. Dünya Savaşı sonrasında İtilâf devletlerinden özellikle İngiltere'nin Osmanlılar'a karşı takındığı tutum bazı Hintli müslümanlar arasında, Osmanlı halifesi ve devletine reva görülen muamelelerden sonra hâlâ Hindistan'da yaşamaya devam edip etmemenin dinen uygunluğu hususunda bir tartışmaya yol açtı. Esasen Hindistan'da İngiliz hâkimiyetinin yerleşmeye başlamasıyla birlikte görülen bu gelişme geleneksel dârülis-lâm-dârülharp tartışmasının bir uzantısıydı. Ancak Hicret Hareketi her ne kadar Hilâfet Hareketi'nin bir neticesi ise de liderleri arasında görüş farklılıkları mevcuttu. Bir kısım ulemâ Hindistan'ın dâ-rülharb sayılamayacağını, dolayısıyla hicrete gerek bulunmadığını savunuyordu. Cem"iyyet-i Ulemâ-i Hind, Diyûbendî ve Birîlvî ekollerine mensup pek çok âlim, hicret gibi hayatî bir karara ancak dinî mükellefiyetlerin serbestçe yerine getiri-lemediği durumlarda son çare olarak başvurulması gerektiğini söylüyordu. Buna karşılık Âzâd Sübhânî, Senâullah Amrit-sârî ve İslâmâbâdlı Münîrüzzaman gibi hicret taraftarları. İngilizler'in Hindistan'ı işgal etmelerinden itibaren ülkenin dâ-rülharp ve hicretin de dinî bir yükümlülük haline geldiğini ileri sürdüler. Artık bu noktada Hindistan müslümanlanya cihat ya da hicret etmek zorundaydılar; fakat cihat mümkün olmadığına göre tek yol hicretti. Bu görüş Ebü'l-Kelâm Âzâd ve Mevlânâ Muhammed Ali gibi etkili kişiler tarafından da desteklendi. Ebü'l-Kelâm Âzâd bir fetva yayımlayarak Afganistan'a hicretin vacip olduğunu, Hindistan'da sadece geçerli bir mazereti bulunanlarla mücadeleyi sürdürmek isteyenlerin kalabileceğini söyledi.^⁴

Hicret temayüllerinin güçlenmesi üzerine kampanyalar düzenlendi ve çeşitli şehirlerde hicret büroları açıldı; özellikle cami ve medreselerde yoğun bir propaganda başlatıldı. Hareketin en hararetli savunucusu Amritsar'dan Gulâm Muhammed Azîz adlı bir gençti. Sonradan Azîz Hindî ismiyle tanınan Gulâm Muhammed müs-lümanların bu harekete katılmalarını sağlayabilmek için büyük gayret gösterdi; hatta ilk günlerde yola çıkanlara yardımcı olunacağına dair Afgan hükümetinden destek sözü aldı. Hicret taraftarlığına tesir eden faktörlerden biri de Hindu toprak ağalarının, fakir halkın Afganistan'da daha iyi imkânlara kavuşacağı ümidini istismar ederek ucuz toprak satın alma hesaplarıyla yaptıkları teşviklerdir. Osmanlı Devleti'ne kabul ettirilen Sevr Antlaşma-sı'nın (20 Mayıs 1920) açıklanmasından kısa bir müddet sonra Afganistan sınırına insan akını başladı. Ağustos 19Z0'ye gelindiğinde 25.000'e yakın kişi sının geçmişti. Afgan hükümeti önceleri muhacirlerin iç siyasete karışmamaları şartıyla bu durumu hoşgörü ile karşıladı; ancak daha sonra bu kadar insanla başa çıkamayacağını düşünerek sınırları kapattı. Bazı kaynaklarda, bu amaçla yola çıkanların sayısı 500.000 ile 2 milyon arasında tahmin edilmekteyse de ^⁵ daha gerçekçi verilere göre bu rakamın 60.000 civarında olduğu sanılmaktadır. Kadın ve çocukların çoğunlukta bulunduğu muhacirler yüzlerce kilometrelik yol boyunca açlık, aşırı sıcaklık ve çeşitli hastalıklarla mücadele ettiler. Bunların çektikleri sıkıntılar ve Afganistan'da karşılaştıkları beklenmedik durumlardan dolayı 20.000 kadarı geri döndü: ancak daha Önce bütün mülklerini ellerinden çıkardıkları için zor duruma düştüler. Geri kalanların pek çoğu yollarda telef oldu; çok az bir kısmı da Orta Asya'ya ve Türkiye'ye gitmeyi tercih etti.

Tamamen hissiyatın hâkim olduğu bir ortamda acele ile ve düzensiz bir şekilde başlatılan hicret hareketi sonuçta tam anlamıyla bir faciaya dönüşmüş ve hem katılanları hem de onların yakınlarını perişan etmiştir.

Bibliyografya :

İndia Office Library and Records (London), Public Series (1920); Muhammed Ali. Freedom ofFaith and its Price, London 1920, s. 117; Gulâm Hüseyin Suhte. Destân-ı Hicret, Amritsar 1921; P. C. Bamford, TheHistoriesofNon-co-operation and The Khilafat Movements, Delhi 1925, s. 158; A. Toynbee. Suruey ofInternational Affairs of 1925, London 1927, V/l, s. 255; Ebü'l-Kelâm Azâd, Teberrükât-t Âzâd(nşı. G. R. Mihr), Haydarâbâd 1959, s. 203-204; Mustlir U. Haq. Müslim Poliücs in Modern İndia 1857-1947, Lahor, ts., s. 99, 122-124; W. C. Smlth. Modern islam in İndia, Lahore 1963, s. 226; Azîz Hindî Amritsarî. Tehrik-i Hicret ki Tarih (nşr. S. R. A. Ca'ferî, Eurâk-ı Gumgeşteh içinde), Lahor 1968, s. 753-932; Iqtidar Husain fjureshi, Ulema in Politics, Karachi 1972, s. 262-265; Azmi özcan, Pan-lslâmizm, Osmanlt Devleti, Hindistan Müslümanları oe İngiltere 1877-1924, Ankara 1997, s. 241-243; a.mlf.. -İngiliz Yönetimi Altındaki Hindistan'da Dârü'1-İslâm-Dâ-rü'I-Harb Tartışmaları", Yeni Toplum, I, İstanbul 1992, s. 140-146; F. S. Briggs, "The İndian Hij-ret of 1920", MW, XX/2 (1930). s. 164-168; M. N. Qureshi, "The Ulama of British İndia and the Hİjrat of 1920", Modern Asİan Studies, Xfl/1, Cambridge 1979, s.41-59. İTİ