İnternet Aracılığında Medya Yazarı Olabilmek: Türkiye’deki Weblog Yazarları Üzerine Bir Araştırma Değerlendirme
Yüklə 71,23 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Anahtar Kelimeler
- Key Words: Media literacy, new media, blog, blogger 1. Giriş
- 2. Medya Okuryazarlığı – Medya Yazarlığı
- 3.‘Yeni Medya’da Yazarlık : ‘Blog’ ve ‘Blogger’ Kavramları
- 4.Türkiye’deki Weblog Yazarları Üzerine Bir Değerlendirme
- İnternet Vasıtasıyla Medya Yazarlığı: Kişisel Bloglar www.burakbudak.com
- www.berkankaradag.com
- www.emiryildirim.com.tr
- www.farukyavuz.com
|
İnternet Vasıtasıyla Medya Yazarı Olabilmek: Türkiye’deki Weblog Yazarları Üzerine Bir Araştırma Uzm.Aslı Sezgin1, Prof.Dr.Aykut Gül2 1Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, Halkla İlişkiler Uzm. 2Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, Rektör Yrd. aslisezgin@osmaniye.edu.tr , aykutgul@osmaniye.edu.tr Özet: “Medya Okuryazarlığı” önemi gün geçtikçe artan bir kavramdır. Gündelik yaşantımızı çevreleyen ve önemli etki alanına sahip olan medyadan gelen mesajları bilinçli bir şekilde anlamlandırabilmemiz, medyayı doğru okuyabilmemizi de sağlayacaktır. Medya okuryazarı olmanın önemini vurgulamak isteyen bu çalışma, özellikle “medya yazarı” olabilmenin gereklerine, yine, yeni bir kavram olarak karşımıza çıkan “yeni medya”nın penceresinden bakmayı amaçlamaktadır. Çalışmada, internet aracılığıyla medya yazarı olabilmenin bir örneği olan weblog yazarlığı, Türkiye’deki bazı örnekler üzerinden incelenmiştir. Anahtar Kelimeler: Medya okuryazarlığı, yeni medya, ağ günlüğü (blog), ağ günlüğü yazarlığı (blogger)
Abstract: Media Literacy is a concept which gains ground by the day. To construe the messages obtained through media, which enclose our life and have crucial effects, will lead us to give the right meaning to it. This study wants to emphasize the importance of the media literacy and explains especially the requirements of being “a media writer” from a point of neoteric concept’s view named as “new media”. In this study, “weblog writing”, an example of being media writer through the channel of internet is analysed by giving some samples around Turkey. Key Words: Media literacy, new media, blog, blogger 1. Giriş Okuryazarlık kavramı, günümüzde pek çok kavramın anlamının ve içeriğinin değişmesine paralel bir şekilde, değişen ve gelişen bir kavram olarak yeniden anlamlandırılmaktadır. Tarihsel olarak yaşanan dönüşümlerde önemli bir rol üstlenen okuryazarlık, artık medya vasıtasıyla farklı bir görünüme, tanıma sahip olmuştur. Günümüzde okuryazar kavramını ikiye bölüp incelemek gerekir; zira gerek yazılı sembolleri gerekse kitle iletişim metinlerini/yayınlarını yazmaktan ziyade okuyan (izleyen, dinleyen, bunlara bakan vb.) bir okuryazar tipiyle karşı karşıyayız. Televizyonu izleriz ama bir televizyon yazarı değiliz. Oysa bilgisayar bu eğilimi bir parça tersine çevirmeye başladı. Bilgisayar ve internet sayesinde artık kullanıcılar, çeşitli formlar altında televizyona göre bilgisayarda hem okur hem yazar olma olanağı elde etmiştir 1. Bu çalışmada, öncelikle medya okuryazarlığı ve özellikle “medya yazarlığı” kavramları, ardından da medya yazarlığına örnek olarak ele alınacak olan weblog yazarlığı konuları açıklanacaktır. Weblog yazarlığı hakkında aktarılan bilgiler “yeni medya” kavramı ve “yeni medyada yazarlık” başlığı altında incelenecektir. Çalışmanın son bölümünde Türkiye’deki blog yazarları üzerine, medya yazarlığının gerekleri çerçevesinde içerik değerlendirmesi yapılacaktır. 2. Medya Okuryazarlığı – Medya Yazarlığı 1992’de Aspen Institute’de gerçekleşen konferansta, medya okuryazarlığı, “büyük çeşitlilik gösteren formlardaki mesajlara ulaşma, bunları çözümleme, değerlendirme ve iletme yeteneği” olarak tanımlanmıştır. 1998’de yapılan farklı bir tanımlamada ise medya okuryazarlığı, “okullardaki eğitim aracı, bilinçli vatandaşlar için bir değer, araştırmacılar için bir değişken, kültürel bir sorun, kamunun ortak endişesi” şeklinde açıklanmaya çalışılmıştır 2. Potter, medya okuryazarlığını açıklamaya çalışırken öncelikle “okuryazarlık” kavramı ve bu kavramın tanımı üzerinde durmuştur. Potter’a göre birçok insanın zihninde “okuryazarlık” kavramı, yazılı-basılı medya ile ilişkilendirilerek, “okuyabilme” yeteneği şeklinde anlaşılmıştır. Bazı kaynaklar televizyonu ve sinemayı da içine alarak bu kavramı “görsel okuryazarlık” şeklinde genişletmişlerdir. Bazı kaynaklarda ise, teknolojik gelişmelere de bağlı olarak “bilgisayar okuryazarlığı” şeklinde bir sınıflandırma yapılmıştır 3. Medya okuryazarlığı, medyadan gelen etkilere kendimizi açtığımız, oradan gelen mesajları yorumlamamızı sağlayan bakış açılarından oluşur. Bakış açılarımızı bilgilerden kurarız. Bilgilerimizi oluşturmak, inşa etmek için ise araçlara ve hammaddeye ihtiyaç duyarız. Bu araçlar bizim yeteneklerimizdir. Hammaddeler ise medyadan ve çevreden edindiğimiz bilgilerimizdir. Mesajların ve onların birbirleri ile olan etkileşimlerinin farkında olmalıyız 3. Medya okuryazarlığı, imajlar ve mesajlar denizinde güvenle yol almamıza yardımcı olur. Bugün bizler dünyadaki olaylar hakkındaki bilgileri artık yalnızca birer kâğıt parçası üzerindeki kelimeler vasıtasıyla yazılı olarak almamaktayız. Etkili imajlar ve sesler farklı medyalar aracılığıyla bizlere ulaşmaktadır 4. Medya okuryazarlığı, kişinin eleştirel çözümleme sürecine ve kendi mesajlarını (basılı, işitsel, görsel, çoklu medya ile) yaratmayı öğrenmesine gönderme yapmak için kullanılmaktadır 5. Medya araçlarının giderek gelişmesi ve çeşitlenmesi sonucunda, medya okuryazarlığı konusu önem kazanmıştır. Medyadan gelen mesajları bilinçli olarak anlamlandırmamız dışında, medya ürünlerinde, üretim sürecinde de aktif olarak bulunabilme imkânı ortaya çıkmıştır. Yalnızca izleyici, dinleyici, okuyucu olmanın dışında, medya yazarı olarak, medya üretim sürecinde bulunabilmek mümkün hale gelmiştir. Böylece, bilgiye ulaşmanın kolaylığının yanı sıra, bilginin farklı şekillerde aktarılabilme imkânı da ortaya çıkmıştır. Günümüzde, geniş okur kitlelerinin ilgilerini çekecek türde metinler elektronik ortama aktarılmaktadır 6. Bu aktarım esnasında, medya okuryazarı olmanın gereklerine uygun olarak bir takım ilkeler vurgulanmalıdır. Aşağıda belirtildiği gibi medya iletilerini çözümlemede sıralanan maddeler, bu metinlerin inşa edilme sürecinde de dikkate alınmalıdır:
Bilgiye ulaşmanın giderek kolaylaştığı bir dönemde, medyanın etkilerinin psikolojik, davranışsal, tutumsal ve bilişsel sonuçlar doğuracağını göz önüne almak gerekmektedir 7. Bu doğrultuda, yalnızca medya mesajlarını okuma sürecinde değil, onları inşa etme sürecinde de bir takım kriterlere uyulması gerekir. Medya okuryazarlığı kişisel bir özellik değildir ve bireyler tarafından öyle basitçe kazanılacak bir beceri de değildir7. 3.‘Yeni Medya’da Yazarlık : ‘Blog’ ve ‘Blogger’ Kavramları Tüketim alışkanlıklarımızı, bilgi edinme yollarımızı, boş zamanlarımızı değerlendirme şekillerimizi, haberleşme yöntemlerimizi medya vasıtasıyla belirleyerek onun hayatımızda giderek daha da vazgeçilmez bir yer edinmesini sağlamaktayız. Medyanın gelişip şekillenmesi sonucunda ortaya yeni bir kavram olarak çıkan “yeni medya” kavramı çerçevesinde medya okuryazarlığını inceleyecek olursak, bu noktada özellikle medyanın sosyalleştirme işlevine dikkat çekmek gerekir. Kültürel sistemlerin iletilmesi, farklı gruplara katılım konusunda yeni medya önemli bir role sahip konumdadır. Günümüzde yeni iletişim ortamları ‘yeni medya’ olarak isimlendirilmektedir. Yeni medya kavramı 1970’lerde, bilgi ve iletişim tabanlı araştırmalarda, sosyal, psikolojik, ekonomik, politik ve kültürel çalışmalar yapan araştırmacılar tarafından ortaya atılmış bir kavramdır. Ancak bu anlamlandırma 90’larda bilgisayar ve internet teknolojisi ile birlikte genişlemiş ve farklı boyutlara ulaşmıştır 8. Yeni medya, bütün bilinen farklı ortamları bir araya getirme yetisine sahip bir özelliktedir. Buna ‘multi medya’ ya da ‘çoklu ortam’ denilmektedir 8. Çalışmanın bu bölümünde, yeni medyanın sosyalleştirme işlevine uygun olarak ve çalışmanın sınırlılıkları gereğince Türkiye’de bilişim teknolojileri kullanımı ile ilgili verilere değinmek gerekmektedir. 2010 yılı Nisan ayı içerisinde TÜİK tarafından gerçekleştirilen “Hane Halkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması” sonuçlarına göre hanelerin %41,6’sı İnternet erişim imkânına sahiptir. Aynı araştırmanın sonuçlarına göre 16-74 yaş grubundaki bireylerde bilgisayar ve İnternet kullanım oranları sırasıyla erkeklerde %53,4 ve %51,8, kadınlarda %33,2 ve %31,7’dir. Bu oranlar önceki yılın aynı dönemi için sırasıyla erkeklerde %50,5 ve %48,6, kadınlarda %30,0 ve %28,0’dir. İnternet kullanan bireylerin %72,8’i e-posta göndermek-almak, %64,2’i sohbet odalarına, haber gruplarına veya çevrimiçi tartışma forumlarına mesaj göndermek, anlık ileti göndermek, %58,8’i haber, gazete ya da dergi okumak, haber indirmek, %55,7’si mal ve hizmetler hakkında bilgi aramak, %51,2’si oyun, müzik, film, görüntü indirmek ya da oynatmak için İnterneti kullanmıştır 9. İstatistikî verilerden de anlaşıldığı şekliyle giderek artan bir orana sahip olan internet kullanımı amaçlar açısından da farklılaşmaktadır. Bilinçli birer medya okuryazarı olmak konusunda atılan adımlar internet kullanımı alanında da kendini hissettirmektedir. Bilgi içeriğine zaman ve sınır engeline takılmadan ulaşmanın yanı sıra bu içeriğin hazırlayıcısı, denetleyicisi ve değiştiricisi olmak konusunda da söz sahibi olunan “yeni medya yazarlığındaki” en çarpıcı örnek ağ günlüğü yazarlarıdır (blogger). Sosyal paylaşım ağlarının dışında, kişiye özel, ağ günlükleri (weblog) vasıtasıyla medya yazarı olmak, “yeni medya” dan bilgi paylaşımı yapabilmek, meslek, yaş, sınır tanımaksızın mümkün hale gelmiştir. Geleneksel iletişim araçlarından ayrı duran sayısal televizyon, internet, GSM, WAP, GPRS, CD, VCD, DVD, etkileşimli CD, çift taraflı CD ve benzeri sayısal teknolojiler, yeni medya olarak tanımlanmaktadır 10. Ağ günlüğü (weblog) yeni medyada hızla çoğalan bir paylaşım alanı olarak tanımlanabilir. Fikirlerin, düşüncelerin herkesle paylaşıldığı, üreticilerinin “blogger” olarak isimlendirildiği webloglar sayesinde yeni medyada bireysel olarak yazarlık yapılmaya başlanmıştır. Medya okuryazarlığı tanımında vurgulanan, “eleştirel çözümleme sürecine katılma ve kendi mesajlarını oluşturma” noktasında, blog yazarlığı önemli bir örnek olarak gösterilebilir. “Blog”, kişilerin mesleklerinden bağımsız olarak, günlüklerini online ortamda tutmaları, gündelik yazılarıyla fikirlerini, düşüncelerini insanlarla paylaşmaları sonucu ortaya çıkan web sitelerine verilen isimdir 11. “Blog”, kullanıcı için herhangi bir teknik bilgi gerektirmeden, kullanıcısının istediği şeyi, istediği şekilde yazan insanların oluşturdukları, günlüğe benzeyen web sitesidir. Blogları oluşturmak ve blogları güncellemek kolay olduğu için intenet kullanıcılarının herhangi bir programlama diline ya da teknik ayrıntıyı bilmelerine gerek duyulmamaktadır. Blog kelimesine karşılık olarak, Türkçe’de “açıkgünlük”, “ağ günlüğü”, “e-günlük” gibi bazı isimler kullanılmaktadır 12. Gönderilen mesajların tersten kronolojik bir şekilde üstten alta doğru sıralandığı bloglar, sık sık güncellenen ve genellikle bir konu üzerine odaklanan kişisel sayfalardır. Bloglarda çoğunlukla her gönderinin sonunda yazarın adı ve mesajın gönderildiği zaman belirtilir 13. Bloglar kullanım alanlarına göre farklı iki kaynakta, farklı şekillerde gruplandırılmıştır. Buna göre ilk olarak, Introduction to Blogs, Bacon’s Executive White Paper Series, (V:1 2005),’ten aktaran Alikılıç ve Onat’a göre 11, bloglar, kişisel, temasal, yayıncıların sponsor olduğu ve kurumsal bloglar şeklinde dört gruba ayrılmaktadır. Alexander’dan aktaran Turan’ın belirttiği şekilde ise bloglar, kişisel, bağlantı toplayıcı, gazetecilik, siyasal ve iş için olmak üzere beş farklı gruba ayrılmaktadır 14. Video (vblog), fotoğraf (photoblog), mobil araçlar (moblog) gibi farklılaştırılmış, zenginleştirilmiş bloglardan söz etmek de mümkündür. 4.Türkiye’deki Weblog Yazarları Üzerine Bir Değerlendirme Türkiye’deki blog yazarlarının profilini çıkarmaya yönelik olarak 1417 blog sahibi 717 blogger ile 01 Aralık 2008 – 15 Ocak 2009 tarihleri arasında yapılan “Türkiye’de Blog Yazarlığı Araştırması” sonuçlarına göre, %70’i 20-30 yaş arasında değişen bloggerların %35’i üniversite mezunu, %33’ü ise üniversite öğrencisi olarak belirtilmiştir 15. Aynı araştırmada, bloggerların %70 oranında kişisel konularda yazdıkları, sırasıyla %52 oranında internet, %41 teknoloji, %32 müzik konusuna ağırlık verdikleri belirtilmiştir15. Bu çalışmada, daha önce de farklı gruplandırmalar şeklinde yapıldığı belirtilen blog grupları arasından yalnızca ‘kişisel bloglar’ değerlendirilecektir. Medya yazarı olmanın gereklerinin kişisel bloglar yoluyla açıklanmasının uygun olacağı düşünülmüş; kurumsal, temasal sınıflandırması içerisinde yer alan blogların medya yazarlığı konusundaki değerlendirmelerde, belirlenen kategorilere uygun özellikler taşımadığı gözlenmiştir. Çalışmanın kapsam ve sınırlılıklarının belirlenmesi amacıyla, yalnızca Türkiye’deki bloglar ve bloglardaki metinlerin medya yazarlığı çerçevesinde içerikleri değerlendirilecektir. Medya yazarlığı konusunda bloggerların sahip oldukları özelliklerin ortaya çıkartılması amaçlanan çalışmada, blogların da genel olarak incelenmesi ve medya yazarı olmanın gerekleri açısından değerlendirilmeleri, belirlenen genel kriterler çerçevesinde gerçekleştirilecektir. Çalışmada incelenmek amacıyla seçilen bloglar, google arama motorunda, arama kriteleri yazıldığında ilk sırada yer alan, yani internet kullanıcıları tarafından en çok ziyaret edilen sonuçlar arasından seçilmiştir. İçerik değerlendirmesi yönteminin gereği olarak, sonuçların nesnel olmasına (farklı gözlemciler tarafından aynı sonuçlara ulaşılmasına), araştırmanın amaçlarına uygun yönlerin gözlenebilmesine yani sistemliliğe ve genel sonuçlar elde edilmesine dikkat edilmiştir 16. Araştırmada ayrıca nicel sonuçlar, rakamsal olarak değil, “daha az, daha çok, pek çok, pek az” gibi terimlerle de belirtilmiştir 16. Bununla birlikte içerik çözümlemesinde sıklıkla kullanılan bazı kategoriler (konu, konuya yaklaşım, amaçlar, hedefe ulaşmada kullanılan yöntemler, kullanılan kaynaklar, hedefler, zaman, ifade biçimi) belirlenmiş ve bloglardaki içerik bu kategorilere göre incelenmiştir. İnternet Vasıtasıyla Medya Yazarlığı: Kişisel Bloglar www.burakbudak.com Kendisini ‘blogger’ olarak tanımlayan ve ‘sosyal medya’ya duyduğu ilgiden dolayı blog yazmaya başlayan, harita mühendisliği öğrencisine ait olan bu kişisel blogda, yazarın ilgi alanına göre çeşitli konular hakkında yapmış olduğu yorumlar bulunmaktadır. Kategorilere ayırarak incelendiğinde, blogda genel olarak, yazarın ilgi alanı içerisinde yer aldığı düşünülen, sosyal paylaşım sayfaları hakkında güncel bilgiler, yazarın yorumları, gelişmeler konu olarak yer almaktadır. Blogger, hedef olarak daha çok gençleri seçmekte, blog içeriği farklı konu başlıkları altında kategorilendirilmektedir. Bu kategorilerden bazıları ‘gelişen teknoloji’, ‘google’, ‘internet dünyası’, ‘sosyal medya’, şeklinde belirtilebilir. Blogda ayrıca, ‘siyaset’, ‘üniversite hayatı’ gibi kategoriler de yer almaktadır. Blog Temmuz 2007 - Ağustos 2010 dönemini kapsayan bir arşive de sahiptir. Blogda yazarın yazılarında kullandığı kaynaklar genellikle belirtilmemiş, güncel konular, medyada yer alan haberler yazarın yorumlarıyla tekrar yazılmıştır. Blog, örneğin ürün reklamları ya da bir televizyon programı hakkında tamamen bloggerın yorumlayarak yazdığı pek çok yazının bulunduğu bir blog özelliği taşımaktadır. Blogger, yazılarında hitap biçimi olarak daha çok sade bir dil kullanmış, yorumlarını ifade ederken konuşma diline özgü bir üslup ile yazmıştır. Aşağıdaki ifade buna örnek olarak gösterilebilir: “Son zamanlarda o kadar saçma sapan yarışma duyar olmuştuk ki açıkçası bu bana iyi geldi. Nedeni ise çocukların yarıştırılması ve ya şarkı yarışması falan olması değil…” Son olarak bu blogun son 10 yazısına yapılmış olan toplam yorum sayısı 64’tür. 2009-2010 yıllarında yazılan yazı sayısı ise 67’dir. www.berkankaradag.com En çok ziyaret edilen bloglar sıralamasında ikinci sırada yer alan bu blogun yazarı kendisini, ‘gördüğünü yazan, yazmak istediğini yazan’ biri olarak tanıtmıştır. Ocak 2010 – Kasım 2010 arası yazıların bulunduğu blogda, blogger tarafından beğenilmiş müzikler ve filmler, ‘tavsiye’, ‘dinledim’, ‘izledim’ başlığı altında yazılmıştır. Blogda, diğer internet sayfalarına bağlantılar, açıklamaları ile birlikte yazılmıştır. Yazılan yazılarda daha çok teknolojik gelişmelerle ilgili haberler konu olarak seçilmiştir. Konular bloggerın yorumu ile yazılmıştır. Blogdaki yazıların içeriği incelendiği zaman, pek çok yazının hedefi gençlerdir. Daha çok gençlerin dinleyeceği müzik türleri, filmler, sosyal paylaşım ortamları ile ilgili haberler blogda dikkat çekmektedir. Görsellerin yoğun olduğu yazılarda, güncel haberler için yapılan yorumlar kaynak belirtilmeden yazılmıştır. Blogda kısa anlatımlarla, sadece yorumların aktarıldığı bir hitap biçimi kullanılmıştır. Blogun son 10 yazısına, toplam 6 kişi tarafından yorum yapılmıştır. Blogda 2010 yılında toplam 209 yazı yazılmıştır. www.emiryildirim.com.tr ‘Kişisel olmayan blog…’ sloganını kullanan bu blogun yazarı hakkında herhangi bir bilgi mevcut değildir. Bu blog da diğerlerinde olduğu gibi en çok ziyaret edilen bloglar arasında yer almaktadır. Blogda yazılar konularına göre kategorilere ayrılmıştır. Bu kategorileri ‘donanım, eğitim, fıkra, film, genel, google, haberler, sağlık, şiirler, spor, teknoloji, wordpress’ şeklinde belirtilebilir. Bu blogda da diğerleri ile hemen hemen aynı kategoriler altında yer alan yazılar bulunmaktadır. Blog konu olarak incelendiğinde yine yazarın yorumlarının yer aldığı, güncel konularda yazılmış yazılar olduğu gözlenmektedir. Ancak, bu blogda diğerlerinden farklı bir içeriğin olduğunu da söylemek gerekir. Blogda pek çok cilt bakımı, kilo verme, egzersiz önerileri, uyku problemi çözümleri ile ilgili yazı yer almaktadır. Blogun konu içerikleri incelendiği zaman daha çok orta yaş düzeyindeki insanlar tarafından okunabileceğini söylemek mümkündür. Blogda yer alan pek çok yazının, yine diğer bloglardakinden farklı olarak kaynakları belirtilmiştir. Her paragrafın sonunda yazının alındığı kaynağa bağlantı sağlanmıştır. Şubat 2010 – Kasım 2010 tarihleri arasında yazılmış olan yazıların yer aldığı blogda, zaman zaman siyasi konulara da değinilmiştir. Blogda ayrıca yazılar içerisinde ürün tanıtımlarının da yapıldığı gözlenmiştir. Yazılarda kullanılan hitap biçimi de içeriğe göre değişmektedir. Yalnızca yazarın yorumunun yer aldığı yazıların dışında herhangi bir ürünle ilgili tanıtım yapan bir yazıda farklı bir anlatım seçilmiştir. Blogdaki yazılarda dikkati çeken diğer bir nokta da bilgisayar kullanımının yararlarının aktarıldığı yazıların yer almış olmasıdır. ‘Bilgisayar Oyunlarının 10 Yararı’, ‘Bilgisayarınızla Online Radyo Dinleyebilirsiniz’ başlıklı yazılar buna örnek olarak gösterilebilir. Blogun son 10 yazısına toplam 1 kişi tarafından yorum yapılmıştır.Blogda 2010 yılı içerisinde toplam 142 yazı yazılmıştır. www.blogkaan.com ‘Bir Blog Serüveni’ sloganını kullanan blogun yazarı, ‘gönlümce yazmaktayım’ diyerek ilgi alanına giren her türlü konuda blog vasıtasıyla takipçilerine ulaştığını belirtmiştir. Blogda konu olarak daha çok sinema, tv dizileri yorumları yer almaktadır. Bunun yanı sıra teknolojik gelişmeler, internet kullanımı hakkında bilgilerin yer aldığı yazılar da bulunmaktadır. Bu konular çerçevesinde incelediğimizde blogun hedefinin daha çok gençler olduğunu söylemek doğru olacaktır. Blogda, diğer bloglardan farklı olarak, takipçiler için ayrı bir bölüm yer almaktadır. Blogda yer alan yazılarda kaynak belirtilmemiştir. Blogger hitap biçimi olarak kendi yorumlarını aktardığı konuşma üslubunu kullanmıştır. Blogdaki yazılarda zaman zaman yazım yanlışlarına da rastlanmaktadır. ‘İnternetten Para Kazanmak’ başlığı altında yer alan bağlantı da blogda dikkati çeken farklı bir konudur. Bu başlık altında yer alan yazılarda yazar, kendi deneyimlerini paylaşarak internetten para kazanmanın yollarını aktarmıştır. Blogda, yazar kendisi ile iletişim kurulabilmesi için farklı sosyal paylaşım ortamlarındaki iletişim bilgilerini bağlantılar yoluyla takipçilerini iletmektedir. Bu bağlantılar, blogda görsellerle belirtilmektedir. Blogda bulunan son 10 yazıya, 4 kişi tarafından yorum yapılmıştır.2010 yılında bu blogda 173 yazı yer almıştır. www.farukyavuz.com En çok ziyaret edilen bloglar arasında yer alan bu blog diğerlerinden çok farklı olarak tek bir konu ve içerikle yazılmıştır. Web programlama alanında yazarın sahip olduğu bilgiler farklı konu başlıkları altında yer almaktadır. Nisan 2007 – Nisan 2008 tarihleri arasında yazılmış yazıların yer aldığı blog güncellenmemiştir. Ancak yine de en çok ziyaret edilen bloglar arasında yer almaktadır. Blogda yer alan kategoriler, ‘.net araçlar, .net genel, backorder, flash’ şeklinde isimlendirilmiştir. Bu kategorilerden ve genel olarak blogda yer alan yazıların içeriğinden de anlaşılacağı gibi blogun hedef kitlesi, bilgisayar kullanıcılarıdır. Yazılarda kaynak belirtilmemiş ve daha çok web programlama dili kullanılarak, didaktik bir anlatım tercih edilmiştir. Görsellere yer verilmeyen blogda, diğerlerinden farklı olarak reklam bağlantıları da bulunmamaktadır. Blogun son 10 yazısı, toplam 17 kişi tarafından yorumlanmıştır. Toplam yazı sayısı ise 35’dir. Sonuç ve Değerlendirme Bu çalışmanın sonucunda öncelikle medya yazarı olabilmenin gerekleri, medya okuryazarlığı kavramı vasıtasıyla aktarılmalıdır. Bu gereklilikler belirtilirken, özellikle ‘eleştirel medya okuryazarlığı’na vurgu yapılmalıdır. Buna göre medya yazarı,
Yeni medya vasıtasıyla medya yazarı olabilmek konusunda küçük bir araştırma yapmayı amaçlayan bu çalışma sonucunda, Türkiye’deki weblog yazarlarının medya yazarlığı konusundaki gerekleri uygulamaları konusunda bir inceleme yapılmıştır. Zaman ve mekân konusunda aynı anda pek çok insana ulaşabilme özelliği taşıyan internet, bu özelliğinden dolayı önemli bir kitle iletişim aracı görevini üstlenmiştir. Kolay ulaşılabilen pek çok yayın internet üzerinden yayınlanmaktadır. Türkçe karşılığı ‘ağ günlüğü’ olarak belirtilen webloglar, internetin yukarıda belirtilmiş olan özelliklerinden dolayı, kişisel birer günlük olmaktan çok, birçok insanın yararlanabildiği, okuyup yorumlayabildiği birer kaynak özelliğini taşımaktadır. Dolayısıyla da bu blogları yazanlar da medya yazarı olarak medya ürünleri üretmektedirler. Bu çalışmada incelenen, Türkiye’deki internet kullanıcılarının en çok takip ettiği webloglarda, medya yazarlığı konusunda genel olarak tespit edilen, içeriklerindeki yetersizliktir. Çoğu zaman kaynak gösterilmeksizin yazılan yazılar, kimi zaman belirli amaçlar doğrultusunda da yazılmıştır. Bloglarda dikkati çeken diğer bir nokta ise ticari amaçlar doğrultusunda kullanılabilir olmalarıdır. Yeni fikirler organize edebilmek konusunda da blogların yetersizliği göze çarpmakta, yazılar genellikle yorum düzeyinde kalmaktadır. Bloglardaki güncellemelere, yazılan yazılara ve bu yazılar için yapılmış yorum sayılarına bakınca, en çok ziyaret edilen bloglar olmalarına rağmen, az sayıda yazının olması ve az yorumun yapılması da ilgi çeken bir sonuçtur. Birçok insan tarafından takip edilen bu bloglar, diğer medya ürünlerinde olduğu gibi değerler ve beklentiler yayabilme gücüne sahipken, bu özellikleri verimli bir şekilde kullanılmamıştır. Bloglar aynı içerikle, benzer konuları kategorilendirerek, yeni ve farklı birer medya ürünü ortaya çıkartabilmeyi başaramamaktadırlar. Bu çalışmada incelenen ve en çok ziyaret edilen bloglar olma özelliğini taşıyan bu blogların, bu özelliklerinden dolayı, yorumcu sayıları ve yorumların özellikleri bakımından da incelenmesi yapılmıştır. Buna göre belirtilen blogların, son on yazısına yapılmış olan yorum sayıları aktarılmıştır. Bu sayıların özellikle 2. sırada yer alan blogdan itibaren oldukça az olması dikkat çeken bir sonuçtur. Bu çalışma sonucunda özetle belirtmek gerekirse, internet vasıtasıyla medya yazarı olabilmenin önemli bir örneği olan weblog yazarlığı, Türkiye’de henüz olması gereken noktada değildir. İçeriklerinin zenginleştirilmesi, toplumun yararının gözetilmesi, yeni fikirler üretilebilmesi anlamında çalışmalar yapılması gerekmektedir. Kaynaklar 1 İnal, K., ‘Medya Okuryazarlığı El Kitabı’, Ütopya Yayınları, 2009, ss.36. 2 Robbgrieco, M., ‘Media Literacy as an Independent and Interactıve Variable In the Knowledge Gap Hypothesis’, Media Education Lab, Temple University, School of Communications and Theater, Media Education Lab, Spring, 2007, ss.5. 3 Potter, W.J.,‘Media Literacy: A Cognitive Approach’, SAGE, 2004, ss.33-34. 4 Jols, T., Thoman, E., ‘Literacy for the 21st Century, An Overview and Orientation Guide To Media Literacy Education’, Center for Media Literacy, 2003, ss.21. 5 Hobbs, R., ‘Medya Okuryazarlığı Hareketinde Yedi Büyük Tartışma’, çev. Melike Türkan Bağlı, A.Ü. Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, cilt:37, sayı:1, 2004. 6 Altun, A. ‘E-Okuryazarlık’, Açık ve Uzaktan Eğitim Sempozyumu, 2002. 7 Binark, M., Bek M., ‘Eleştirel Medya Okuryazarlığı’, Kalkedon, 2007, ss. 45 – 47. 8 Vural, B., Bat, M., ‘Yeni Bir İletişim Ortamı Olarak Sosyal Medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine Yönelik Olarak Bir Çalışma’ Journal of Yasar University, 2010, ss.3348. 9 TÜİK, ‘2010 Yılı Hane Halkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırma Sonucu’, Haber Bülteni, sayı 148, 2010. 10 Törenli, N., ‘Yeni Medya, Yeni İletişim Ortamı’, Bilim ve Sanat Yayınları, 2005, ss.88. 11 Köroğlu, O., ‘Weblog Aleminin Etik Kuralları’,http://kadmon.blogspot.com/2005/08/weblog-aleminin-etik-kurallar.html, 2010. 12 Alikılıç, Ö., Onat, F., ‘Bir Halkla İlişkiler Aracı Olarak Kurumsal Bloglar’, Journal of Yasar University, 2007, ss.899. 13 Akar, E., ‘Blogla Pazarlama’, Tiem Yayınları, 2006, ss.31. 14 Turan, N., ‘Yeni Medya ve Gazetecilik’, Yüksek Lisans Tezi, 2007, ss.47. 15 Girgin, M., ‘Türkiye’de Blog Yazarlığı Araştırması Raporu’, 2009, http://murat.blogevi.org/blogcu/blog_arastirmasi_2009_detayli.pdf 16Öğülmüş,S.’İçerikÇözümlemesi’http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/506/6144.pdf, ss.213-228. Aspen Institute – Communications and Society Program: Aspen Report of National Leadership Conference on Media Literacy, December, 1992. Media Literacy Symposuim”, Journal of Communication, Winter, 1998. Yüklə 71,23 Kb. Dostları ilə paylaş:
|