EDEBİYAT FATİHİ LİSESİ
9.SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI DERSİ
2.DÖNEM 1.YAZILIYA ÇALIŞMA SORULARI
www.edebiyatfatihi.net
KIR UYKUSU
Ne hoştur kırlarda yazın uyumak!
Bulutlar ufukta beyaz bir yumak,
Ağaçlar bir derin hulyaya varmış,
Saçında yepyeni teller ağarmış.
Baş yorgun, yaslanır yeşil otlara,
Göz dalgın, uzanır ta bulutlara.
Öğleyin bu uyku bir aralıktır,
Saf hava bir kanat gibi ılıktır.
O zaman gönülde ne varsa diner,
Yüzlere tülümsü bir buğu iner.
Erirken sıcakta yaz kokuları,
Ne hoştur, ne hoştur kır uykuları!
SORULAR
1) Yukarıdaki şiirin ikinci dörtlüğündeki kafiye ve redifleri bulunuz.
2) Yukarıdaki şiirin nazım birimi nedir ? Türk şiirinde hangi nazım birimleri kullanılmıştır ?
3) Yukarıdaki şiirin teması nedir ?
4) Yukarıdaki şiirin türü nedir ?
5) İmge nedir ? Yukarıdaki şiirden imgeli söyleyişleri bulunuz ..
6) Anlam iyileşmesi ve anlam kötüleşmesini açıklayıp örnek veriniz…
7) Perde sözcüğünü temel , mecaz ve terim anlamlarıyla birer cümle içinde kullanınız…
Temel:
Mecaz :
Terim :
8) Bilimsel metinlerle edebi metinler arasındaki farklardan beş tanesini maddeler halinde yazınız…
9) Aşağıda verilen künye yazımıyla ilgili ifadelerdeki yanlışları düzeltiniz.
a) Ahmet Hamdi Tanpınar, sayfa 79 ,2013 , Dergah Yayınları , İstanbul
a) ………………………
b) Attilâ İlhan, Sisler Bulvarı, Ankara: Dost Yayınları, 1960.
b) …………………………………
c) Hasan Ali Yücel , Edebiyat Tarihimizden , 1987, İletişim Yayıncılık , İstanbul
c) ……………………………………………….
ç) Orhan Veli (1953), Bütün Şiirleri, Varlık Yayınları, İstanbul
ç) ………………………………………………….
10) Aşağıdaki boş bırakılan yerleri uygun ifadelerle doldurunuz
Bilimsel bilgiyi iletmeyi sağlayan metinlere ………………………. Denir.
Slaytlarda başlık için …………….. , alt başlıklar için ……………………. Puntodan küçük tercih etmemelidir. (28-22)
Makale gibi araştırmaya dayalı yazılarda başka kaynaklardan alınan bilgilere ……………………. Denir.
………………………… ayrıntıları atma sanatıdır.
Bir yazıda yararlanılan bilginin kime ait olduğunu göstermeye ………………………… denir.
Öğretici metinlerde en çok ………………………….. anlatım biçiminden yararlanılır.
Edebiyatımızda İlk makale ……………………………. Döneminde yazılmıştır.
İlk makale ……………………………………………….. gazetesinde yayımlanmıştır.
İlk edebi roman ……………………………………..’in İntibah adlı romanıdır.
Roman edebiyatımıza önce ………………………………….. yoluyla girmiştir.
11) Romanın ögeleri nelerdir ?
12) Romadan çatışma nasıl ortaya çıkar ? Kısaca açıklayınız
13 ) Aşağıdaki metinde istenen isimleri (ad) ve türlerini bulup yazınız…
Ali nihayet iş bulmuştu.Bir haftadır fabrikaya gidiyordu.Anası memnundu. Namazını kılmış,duasını yapmıştı.İçindeki Cenabı Hak'la beraber oğlunun odasına girince uzun boyu,geniş vücudu ve çok genç çehresi ile rüyasında makineler, elektrik pilleri,ampuller gören, makine yağları sürünen ve bir dizel motoru homurtusu işiten oğlunu evvelâ uyandırmaya kıyamadı. Ali işten çıkmış gibi terli ve pembe idi.
TEKİL İSİM
|
|
ÇOĞUL İSİM
|
|
CİNS İSİM
|
|
SOMUT İSİM
|
|
ÖZEL İSİM
|
|
SOYUT İSİM
|
|
TOPLULUK
|
|
|
www.edebiyatfatihi.net
|
|
|
www.edebiyatfatihi.net
CEVAP ANAHTARIDIR
KIR UYKUSU
Ne hoştur kırlarda yazın uyumak!
Bulutlar ufukta beyaz bir yumak,
Ağaçlar bir derin hulyaya varmış,
Saçında yepyeni teller ağarmış.
Baş yorgun, yaslanır yeşil otlara,
Göz dalgın, uzanır ta bulutlara.
Öğleyin bu uyku bir aralıktır,
Saf hava bir kanat gibi ılıktır.
O zaman gönülde ne varsa diner,
Yüzlere tülümsü bir buğu iner.
Erirken sıcakta yaz kokuları,
Ne hoştur, ne hoştur kır uykuları!
SORULAR
1) Yukarıdaki şiirin ikinci dörtlüğündeki kafiye ve redifleri bulunuz.
Kafiyeler “t” yarım uyak , “lık” zengin uyak
Redifleri: lara” , “tır” redif
2) Yukarıdaki şiirin nazım birimi nedir ? Türk şiirinde hangi nazım birimleri kullanılmıştır ?
Nazım birimi dörtlüktür
3) Yukarıdaki şiirin teması nedir ?
Kır uykusu şiirin teması
4) Yukarıdaki şiirin türü nedir ?
Lirik şiir
5) İmge nedir ? Yukarıdaki şiirden imgeli söyleyişleri bulunuz ..
İmge, duyuyla edinilen bir deneyimin zihindeki görüntüsüdür, düşünsel bir resimdir.
Şiirde “bulutlar ufukta beyaz bir yumak
“ağaçlar bir derin hülyaya varmış”
“saçlarında yepyeni teller ağarmış”
“kanat gibi ılık”
“tülümsü bir buğu”
6) Anlam iyileşmesi ve anlam kötüleşmesini açıklayıp örnek veriniz…
Anlam iyileşmesi kötü anlam taşıyan bir kelimenin kullanımı ile birlikte iyi bir anlam kazanmasına denir.
Örneğin yaman kelimesi eskiden kötü anlamdayken anlam iyileşmesi yaşayarak becerikli, güçlü, tuttuğunu koparan olmuştur.
Anlam kötüleşmesi;anlamının iyi olduğu halde zamanla kelimenin anlamının kötüye kullanarak değişmesi durumudur.Örnek eskiden “canlı, mahlûk” anlamına gelen canavar günümüzde «yırtıcı, vahşi hayvan» anlamındadır.
7) Perde sözcüğünü temel , mecaz ve terim anlamlarıyla birer cümle içinde kullanınız…
Eve yeni perde aldık (temel)
Gözüme perde indi sanki (mecaz)
Oyunun ikinci perdesini izleyemedim (terim)
8) Bilimsel metinlerle edebi metinler arasındaki farklardan beş tanesini maddeler halinde yazınız…
BİLİMSEL METİN I EDEBİ METİN
Nesneldir , Özneldir
Üslup kaygısı yoktur , vardır
Açıklayıcı kanıtlayıcı anlatım ; edebi metinde betimleyici öyküleyici
Araştırmaya dayalıdır , yaratıcılığa dayalıdır
Dilin göndergesel işlevi , sanatsal işlevi
9) Aşağıda verilen künye yazımıyla ilgili ifadelerdeki yanlışları düzeltiniz.
a) Ahmet Hamdi Tanpınar, sayfa 79 ,19.Asır Türk Edebiyatı Tarihi , 2013 , Dergah Yayınları , İstanbul
a) Ahmet Hamdi Tanpınar, 19.Asır Türk Edebiyatı Tarihi , Dergah Yayınları, İstanbul, 2013
b) Attilâ İlhan, Sisler Bulvarı, Ankara: Dost Yayınları, 1960.
b) Attilâ İlhan, Sisler Bulvarı, Dost Yayınları, Ankara,1960
c) Hasan Ali Yücel , Edebiyat Tarihimizden , 1987, İletişim Yayıncılık , İstanbul
Hasan Ali Yücel , Edebiyat Tarihimizden , ,İletişim Yayıncılık , İstanbul,1987
ç) Orhan Veli (1953), Bütün Şiirleri, Varlık Yayınları, İstanbul
ç) Orhan Veli , Bütün Şiirleri , Varlık Yayınları , İstanbul , (1953)
10) Aşağıdaki boş bırakılan yerleri uygun ifadelerle doldurunuz
Bilimsel bilgiyi iletmeyi sağlayan metinlere bilimsel metin Denir.
Slaytlarda başlık için 28 , alt başlıklar için ……22…. Puntodan küçük tercih etmemelidir.
Makale gibi araştırmaya dayalı yazılarda başka kaynaklardan alınan bilgilere ……ALINTI…. Denir.
…ÖZET ÇIKARMA… ayrıntıları atma sanatıdır.
Bir yazıda yararlanılan bilginin kime ait olduğunu göstermeye …KAYNAK GÖSTERME… denir.
Öğretici metinlerde en çok …AÇIKLAYICI ….. anlatım biçiminden yararlanılır.
Edebiyatımızda İlk makale …TANZİMAT…. Döneminde yazılmıştır.
İlk makale ……TERCÜMAN-I AHVAL……….. gazetesinde yayımlanmıştır.
İlk edebi roman …NAMIK KEMAL..’in İntibah adlı romanıdır.
Roman edebiyatımıza önce …ÇEVİRİLER….. yoluyla girmiştir.
11) Romanın ögeleri nelerdir ?
Olay örgüsü , kişiler , yer –zaman ve anlatıcı
12) Romadan çatışma nasıl ortaya çıkar ? Kısaca açıklayınız
Bireyin kendisiyle , başka bir bireyle veya bireyin toplumla çatışması şeklinde ortaya çıkar. Örneğin doğa-insan çatışması , Doüu Batı çatışması vb.
13 ) Aşağıdaki metinde istenen isimleri (ad) ve türlerini bulup yazınız…
Ali nihayet iş bulmuştu.Bir haftadır fabrikaya gidiyordu.Anası memnundu. Namazını kılmış,duasını yapmıştı.İçindeki Cenabı Hak'la beraber oğlunun odasına girince uzun boyu,geniş vücudu ve çok genç çehresi ile rüyasında makineler, elektrik pilleri,ampuller gören, makine yağları sürünen ve bir dizel motoru homurtusu işiten oğlunu evvelâ uyandırmaya kıyamadı. Ali işten çıkmış gibi terli ve pembe idi.
TEKİL İSİM
|
FABRİKAYA , NAMAZINI
|
ÇOĞUL İSİM
|
MAKİNELER , YAĞLAR
|
CİNS İSİM
|
Vücut , piller , motor
|
SOMUT İSİM
|
Vücut , piller ,motor,
|
ÖZEL İSİM
|
Ali , Cenab-ı Hak
|
SOYUT İSİM
|
memnun
|
TOPLULUK
|
Metinde yok
|
Dostları ilə paylaş: |