Mavzu: qurilish ashyolarining fizik xossalari. Reja. Qurilish materiallarning chidamlilik darajasi

MAVZU: QURILISH ASHYOLARINING FIZIK XOSSALARI.

REJA.

1.QURILISH MATERIALLARNING CHIDAMLILIK DARAJASI.

2.ASHYOLARNING ZICHLIGI VA G’OVAKLIGINI ANIQLASH.

3.QURILISH MATERIYALLARNI ISHLAB CHIQARISHDAGI STANDARLAR

Qurilish ashyolarining fizik xossalari M ahsulotlarning sifatini baholashda, uning ichki tuzilishi xossalari bilan bogMiq qonuniyatni o‘rganishga doir ilmiy tekshirish ishlari maxsus tajribaxonalarda aniqlanadi. Ashyolaming fizik  xossalariga quyidagilar kiradi; ashyoning haqiqiy va o‘rtacha zichligi, g'ovakligi, bo‘shlig‘i; nam yutuv-  chanligi, suv shimuvchanligi, bug£ va gaz o'tkazuvchanligi; issiqqa, yuqori haroratga, alangaga, sovuqqa va radiatsiyaga ehidamliligi, 16 tok o ‘tkazuvchanligi, tovush yutuvchanligi, tovushdan muho-  fazalash va h.k.Zichlik.Ashyo zichligi uning tabiiy holatdagi hajm birliklar nisbati, uning o'rtacha zichligini (p), g‘ovaklarsiz hajmi hisoblansa, uning haqiqiy zichligini ifodalaydi: G ‘ovak va sochiluvchan ashyolarda p < l, zich ashyolarda esa p = l bo‘ladi.

Qurilish ashyolarining fizik xossalari M ahsulotlarning sifatini baholashda, uning ichki tuzilishi xossalari bilan bogMiq qonuniyatni o‘rganishga doir ilmiy tekshirish ishlari maxsus tajribaxonalarda aniqlanadi. Ashyolaming fizik  xossalariga quyidagilar kiradi; ashyoning haqiqiy va o‘rtacha zichligi, g'ovakligi, bo‘shlig‘i; nam yutuv-  chanligi, suv shimuvchanligi, bug£ va gaz o'tkazuvchanligi; issiqqa, yuqori haroratga, alangaga, sovuqqa va radiatsiyaga ehidamliligi, 16 tok o ‘tkazuvchanligi, tovush yutuvchanligi, tovushdan muho-  fazalash va h.k.Zichlik.Ashyo zichligi uning tabiiy holatdagi hajm birliklar nisbati, uning o'rtacha zichligini (p), g‘ovaklarsiz hajmi hisoblansa, uning haqiqiy zichligini ifodalaydi: G ‘ovak va sochiluvchan ashyolarda p < l, zich ashyolarda esa p = l bo‘ladi.

Ashyo zichligi orqali bino devorlarining issiqlikni saqlash qobiliyatini, hajtniga ko‘ra oglrligi kabi ko'rsatkichlarni bilish zarur. Ashyoning o‘rtacha zichügini Yevropa davlatlarida uning sotilishidagi zichligi deb ataladi. G‘ovaklik. Ashyodagi mayda bo‘shliqlar g‘ovaklar  deb ataladi. G ‘ovaklar havo, gaz yoki suv bilan to ‘yingan boiadi. Ashyodagi g‘ovaklar hajmini uning to i a hajmiga bo‘lgan nisbati (F, %) ifodalaydi. G ‘ovaklik va zichlik ashyoning asosiy xossalarini  ifodalovchi ko‘rsatkicAyrim qurilish ashyolarining g‘ovakliligi Bu ko‘rsatkichiar orqali ashyoning mustahkamligi, namla- nuvchanligi, issiqlik o‘tkazuvchanligi, muzlashga chidamliligi va boshqa xossalari to ‘g‘risida fikr yuritish mumkin. Ashyodagi g£ovaklar oicham i 1—2 mm dan katta boisa, u holda ular bo‘sh!iq deb ataladi.

• Ashyo zichligi orqali bino devorlarining issiqlikni saqlash qobiliyatini, hajtniga ko‘ra oglrligi kabi ko'rsatkichlarni bilish zarur. Ashyoning o‘rtacha zichügini Yevropa davlatlarida uning sotilishidagi zichligi deb ataladi. G‘ovaklik. Ashyodagi mayda bo‘shliqlar g‘ovaklar  deb ataladi. G ‘ovaklar havo, gaz yoki suv bilan to ‘yingan boiadi. Ashyodagi g‘ovaklar hajmini uning to i a hajmiga bo‘lgan nisbati (F, %) ifodalaydi. G ‘ovaklik va zichlik ashyoning asosiy xossalarini  ifodalovchi ko‘rsatkicAyrim qurilish ashyolarining g‘ovakliligi Bu ko‘rsatkichiar orqali ashyoning mustahkamligi, namla- nuvchanligi, issiqlik o‘tkazuvchanligi, muzlashga chidamliligi va boshqa xossalari to ‘g‘risida fikr yuritish mumkin. Ashyodagi g£ovaklar oicham i 1—2 mm dan katta boisa, u holda ular bo‘sh!iq deb ataladi.