Tilimizda faol bo`lgan 23 sodda son mavjud.
birliklar
o`nliklar
yuz,ming,million,milliard
Sonlar narsalar, belgi xususiyatlar, harakat holatlarining miqdori yoki tartibini bildiradi. SHunga ko’ra sonlar dastlab ikki guruhga bo’linadi:
SANOQ
JAMLOVCHI
KASR
TAQSIM
CHAMA
DONA
Son sanoqni bildiruvchi sonlar sanoq sonlar deyiladi. Yetti o’lchab bir kes. Narsaning miqdorini donalab ifodalaydigan sonlar dona son deyiladi. Ular –ta qo’shimchasi yordamida yasaladi. Dona so’zi ham ishlatiladi. nafar shaxslarga bosh hayvonlarga tup O’simliklarga litr suyuqlikka gramm Og’irlikka -lab, -larcha -tacha
ov,
-ala -ovlon
Chama sonlar -narsaning miqdorini chamalab, taxminlab ko’rsatadi. Jamlovchi sonlar – narsaning miqdorini jamlab ko’rsatadi.
Ichkaridan yoshi yetmishlardan oshgan nuroniy bir chol chiqib keldi.
Ikkovining orasida hech qanday sir yotmaydi.
Narsalarning miqdorini taqsimlab ko’rsatadigan sonlar taqsim sonlar detiladi. Ular –tadan qo’shimchasi yordamida yasaladi.
Butun miqdorning qismini ifodalovchi sonlar kasr son deyiladi. Butun miqdorni ifodalovchi qism ko’pincha chiqish kelishigida keladi.
Laylak har yili uchtadan bola ochar ekan.
Ularning to’rtdan uch qismi o’z ahamiyatini yo’qotdi.
Tartib sonlar. Narsalarning katma – ketlik tartibini bildiradigan sonlar tartib sonlar deyiladi. U – (i)nchi qo’shimchasi yordamida yaaladi. Tartib sonlar arab raqami bilan yozilganda –(i)nchi qo’shimchasi o’rnida arab raqamidan so’ng chiziqcha yoziladi: 3- kurs, 1- sentabr. Shoikrom har kuni uni maktabdan olib kelar, ikkinchi smenada dars tugaguncha poylab turar edi. 9x1=09
9x2=18
9x3=27
9x4=36
9x5=45
9x6=54
9x7=63
9x8=72
9x9=81
9x10=90
