Xulosa Psixolog Djon Mareno tomonidan shaxslararo munosabatni o’rganish uchun taklif qilingan sotsiometriya metodini 9-sinflarga o’tkazdim. Qo’lga kiritgan natijalardan shunday xulosa olindi. 1-savol

Xulosa
Psixolog Djon Mareno tomonidan shaxslararo munosabatni o’rganish uchun taklif qilingan sotsiometriya metodini 9-sinflarga o’tkazdim. Qo’lga kiritgan natijalardan shunday xulosa olindi.
1-savol. Guruh ichidagi guruhchalarni aniqlashga qaratilgan bo’lib, o’quvchilarga shunday savol bilan murojat qildim.”Agar sinfingizda mas’ulyatli ish topshirilsa sinfingizdagi kimlar bilan birga bajarishni xoxlar edingiz”. Olingan natijalar shuni ko’rsatdiki bu guruh 5 ta asosiy guruhshalardan tashkil topgan.
1-guruhcha a’zolari Abdullayeva Nafisa, Abdukarimova Hilola, Abdusharipova Roziya, Mahkamova Nigora, Mirzayeva Madina, Rustamova Dilrabo. Agar jadvalga etibor bersak Fatxullayeva Maloxat bu guruhga kirishga intiladi. Lekin bu guruh a’zolari Fatxullayeva M.ni o’z guruhchalariga qabul qilishmayapti.
2-guruhca a’zolari Botirov Ulug’bek, Iskandarov Alijon, Mirahmidov Mamurbek, Nazirov Abduxalil, Nazarov Abdulla hisoblanishadi.Bu guruhcha ichida Botirov Ulug’bek boshqa guruhcha a’zolariga qaraganda o’ziga xos statusga (mavqiy) ega ekanligigi jadvaldan ko’rinib turibdi. Bu guruhchaga Abrorov Axror qo’shilishni, yani shu guruh a’zosi bo’lishni xoxlaydi.
3-guruhcha a’zolari Ismoilova Hilola, Salimova Dildora, Xoldorova Nigina bo’lib , bu guruh o’zoro juda ham jips guruhchadir. Ikkilanmasdan aytish mumkinki bu guruh o’zoro do’stlik va o’zoro hurmat asosida tashkil topgan guruhdir.
4-guruhcha a’zolari Nigmatov Farid, Saidxo’jayev Jamshid, Hamidazimov Fazliddin. Bu guruh haqida ham 3-guruhchaga tigishli fikrlarni aytish mumkin. Yani bu guruh a’zolariga ham jipslik ko’zga tashlanadi. Guruhcha ichidagi a’zolarning statuslari bir xil.
5- a’zolari Nosirova Kamola, Sobirova Shoxsanam, Rahimov Sherzod, Uktamova Fotimalar hisoblanishadi.Guruhchaga e’tibor bersak 3 ta qiz va 1 ta o’gil boladan tashkil topgan. Sobirova Shoxsanam Nasirova Kamola bilan yaxshi. munosabatga ega, N.Kamola esa R.Sherzod va U.Fotima bilan munosabati yaxshi. Jadvalga e’tibor bersak Rahmonov Sherzod bu guruhchani ustiniga o’xshaydi. Sababi U.Fotima Shoxsanam va Kamola bilan yaxshi munosabatga bo’lgani uchun emas balki Sherzodga bo’lgan yaxshi munosabati uchun bu guruh a’zosiga aylangan. O’z navbatiga N.Kamola va S.Shoxsanamni U.Fotimaga emas balki bir-biriga va R.Sherzodga nisbatan yaxshi munosabati yaqqol ko’zga tashlanadi.
Guruh ichida yakkalanib qolgan guruh a’zolariga Abrorov Ahror, Fayzullayeva Muxlisa, Fatxullayeva Maloxat, Shokarimov Sarvarni ko’rsatish mumkin.Ajralib qolgan guruh a’zolarini qaysidir guruhga qo’shilishga xoxshi bor. Masalan Fatxullayeva Malohat 1-guruhchga qo’shilishni xoxlaydi.
Olingan natijalarni aniqligi ekspert tomomidan tasdiqlandi. Men psixolog sifatida sinf rahbariga o’z tavsiyalarimni berdim
2-savol. Guruhdagi liderni aniqlashga qaratilgan. Quyidagi savol bilan murojat qildik-”Agar sinfingiz tarqatib yuborilsa, boshqa sinfga kim bilan birga o’qishni xoxlardingiz?”. Tadqiqot natijalaridan xulosa qiladigan bo’lsak, guruh lideri deb Iskandarov Alijonni ko’rsatishimiz mumkin. Jadvalga e’tibor bersak bu yaqqol ko’zga tashlanadi. Iskandarov Alijon esa guruh lideri sifatida Botirov Ulug’bek va Salimova Dildorani ko’rsatgan. Guruhchalar o’rtasida liderlikka raqobat ko’zga tashlanmaydi.
3-savol. Guruhdagi yulduzni aniqlashga qaratilgan bo’lib ,natijalar tahlili shuni ko’rsatdiki, bu guruh yulduzi Xoldorova Nigina ekanligi ma’lum bo’ldi.Guruhdagi boshqa a’zolarga nisbatan yaqqol ajralib turibdi. Tadqiqot natijalari bilan ekspert xulosalari mos keldi.
4-savol. Guruh tashkilotchisini aniuqlash. Najijalarga ko’ra guruhdagi etakcvhi tashkilotchi Iskandarov Alijon. Keyigi nomzodlar sifatida Xoldorova Nigina, Nazarov Abduxalilni ko’rsastish mumkin. Guruh tashkilotchisini tanlashda guruh ichidagi guruhchalarga o’zoro raqobat ko’zga tashlanmaydi. Ekspert xulosalari ham tadqiqot xulosdalarini tasdiqladi.
5-savol. Guruhdagi sirdoshni aniqlashga qaratilgan bo’lib, tadqiqot natijalaridan quyidagi xulosalarga keldim. Jadvalga e’tibor bersak guruhni ko’pchilik a’zosi o’z sirini Iskandarov Alijonga va Xoldorova Niginaga ishonib aytadi.
Fayzullayeva Muxlisa, Xoldorova Nigina,Iskandarov Alijon o’zoro sirdosh ekanlar. Og’ir damlarida bir-biriga suyanishi ma’lum bo’ldi.
Saidxo’jayev Jamshid va Mahkamova Nigora o’zoro sirdosh.O’z sirlarini bir-birlariga ishonishar ekan. Guruhni boshqa a’zolariga o’zoro tanlanishlar ko’zatilmadi.
Abdullayeva Nafisa- Iskandarov Alijon,Saidxo’jayev Jamshid, ;
Abrorov Axror-Botirov Ulug’bek, Xoldorova Niginaga ;
Abdukarimova Hilola - Mahkamova Nigora, Mirzayeva Madina, Xoldorova Niginaga;
Abdusharipova Roziya- Mahkamova Nigora, Saidxo’jayev Jamshid, Xoldorova Niginaga;
Botirov Ulug’bek - Nazarov Abdullaga;
Ismoilova Hilola- Iskandarov Alijonga;
Nirzayeva Madina- Botirov Ulug’bek, Iskandarov Alijon, Nazarov Abduxalilga;
Mirahmedov Mamurbek- Saidxo’jayev Jamshid, Xoldorova Nigina, Shokarimov Sarvarga;
Nazarov Abdulla- Iskandarov Alijonga;
Nosirova Kamola- Abdukarimova Hilola, Xoldorova Niginaga;
Nigmatov Farid- Iskandarov Alijon, Xoldorova Niginaga;
Salimova Dildora- Iskandarov Alijonga;
Raxmonov Sherzod- Mahkamova Nigora, Xoldorova Niginaga;
Rustamova Dilrabo- Fayzullayeva Muxlisa,Fatxullayeva Malohat va Xoldorova Niginaga;
Uktamova Fotima- Abdukarimova Hilola, Fayzullayeva Muxlisaga;
Hamidazimov Fazliddin- Iskandarov Alijonga;
Shokarimov Sarvarga- Abdukarimova Hilola va Xoldorova Niginaga o’z sirini aytishi va og’ir damlarda suyanishi tadqiqot natijalari ko’rsatdi.
Guruh a’zolaridan Sobirova Shoxsanam va Fatxullayeva Maloxat o’z sirini sinfdan hich kimga ishonib aytmas ekan.Yani ikala guruh a’zosi va guruh o’rtasiga o’ziga xos barir bor.
Sinf raxbariga xulosalardan kelib chiqib o’z tafsiyalarimni berdim.