|
1- tema. Pedagogikaliq konfliktologiyanin’ ma’nisi, obiekti, predmeti, maqseti, waziypalari ha’m pa’n retinde payda boliwi Reje
|
tarix | 24.11.2023 | ölçüsü | 21,89 Kb. | | #134107 |
| 1 тема
1- Tema. Pedagogikaliq konfliktologiyanin’ ma’nisi, obiekti, predmeti, maqseti, waziypalari ha’m pa’n retinde payda boliwi
Reje:
Pedagogikaliq konfliktologiya pa’ninin’ payda boliwi ha’m rawajlaniwi.
Pedagogikaliq konfliktologiyanin’ ma’nisi, obiekti, predmeti.
Pedagogikaliq konfliktologiyanin’ maqset ha’m waziypalari.
Tayansh tu’sinikler: Konflikt, daw, qarama-qarsiliq, to`qnash, psixik baylanis, miynet ja’maati,konfliktli jag’day, majaro, keyip, konflikttin’ dawam etiw waqti.
Pedagogikaliq konfliktologiya pa’ninin’ payda boliwi ha’m rawajlaniwi
Pedagogikaliq process ayriqsha quramali social struktura bolip, shaxslar ara baylanislardin’turaqli processinen ibarat esaplanadi. A’lbette, bul processte eki subyekt ortasindag’i munasebetlerdi unamli forma shen’berinen shetke shig’iw jag’daylari da gu’zetiledi..
Pedagogikaliq processde shaxslar ara munasebetlerdin’ keskinlesiwi na’tiyjesi retinde konfliktlerdin’ju’zege keliwi gu’zetiledi.
Konflikt o’zi ne? Bul pa’n u’yreniwshi obyektler nelerden ibarat? Konfliktlerdin’ kelip shig’iwin, sebep ha’m aqibetlerin u’yreniwshi pa’n “Konfliktologiya” bolip, ol latinsha “conflictus” du’gilisiw bolip esaplanadi. Pa’n ko’z qarasinan da’slepki ma’rte konfliktti ilimiy u’yreniw ma’mleket ha’kimiyati, ja’miyet ag’zalari ha’m de bo’lek social toparlar arasindag’i qarama-qarsiliqlardi u’yreniwden ibarat. Keyinirek ilimiy qizig’iwshiliqlardi artip bariwi menen social,siyasiy,milliy, toparlar ara ha’m shaxslar ara konfliktler pa’n obyektine shen’ber basladi. Konfliktologiya XXa’sirdin’ ekinshi yariminan baslap pa’n retinde qa’liplese baslag’annan keyin, ja’miyette konflikttin’ tutqan orni u’yreniw, ja’miyet turmisinda ju’da za’ru’rligi sebepli etnik ha’m gruppalar ara konfliktli munasebetlerdi u’yreniw sistematik tiykarda olardi analiz qiliw ha’m o’z ara tuwri sheshimge keliw za’ru’rli mu’ta’jliklerden birine aylandi.
Konflikt ha’r bir insannin’ o’mirinin’ ajiralmaytug’in bo’legi. Hesh bir insan konfliktlerden o’zin “kepillik berilgenmen” dep isenim menen ayta almaydi. Ha’r birewimiz balaliq da’wirlerimizden konflikt jag’daylarg’a tu’semiz ja’ne bul jag’daylardan shig’ip ketiw jol ha’m usillarin qidiramiz. Konflikt social ha’diyse ekenligi haqqinda. Konflikt rawajlaniwdan ha’r bir insan, jaqin ag’ayinlar, miynet ja’maati ortasindag’i tinish ha’m tatiwliqqa tiykarlang’an osuda turmis ta’rizi ziyan ko’riwi mu’mkinligi haqqinda sipatlama beriw.
Pedagogikaliq konflikt-pedagogikaliq processde shaxslar ara mu’nasebetlerdin’keskinlesiwi na’tiyjesi retinde ju’zege keliwshi mashqalali jag’day bolip tabiladi. Pedagogikaliq konfliktlerdin’ to’mendegi formalari ju’zege keledi:
1. Talaba-talaba;
2. Talaba-oqitiwshi;
3. Oqitishi-oqitiwshi.
Pedagogikaliq konfliktologiyanin’ predmeti - ta`lim processindegi qarama-qarsiliqlar haqqinda faktlar, olardin’ payda boliw mexanizmi ha’m nizamliqlari, olardin’ rawajlaniwi ha’m juwmaqlaniwi bolip tabiladi.
Pedagogikaliq konfliktologiyanin’ obyekti - ta`lim sistemasindag’i sistemali, jag’day ha’m na’tiyjeli qarama-qarsiliqlar.
Pedagogikaliq konfliktologiya pa’nin oqitiwdan maqseti – bolajaq oqitiwshilardi zamanago’y pedagogikaliq konfliktologiya tiykarlarina tiyisli bilimler menen qurallandiriw. Usinin’ menen birge jaslarg’a turmisdag’i konfliktlar boyinsha ken’ teoriyaliq ha’m a’meliy bilimler beriw arqali jaslardi ja’miyette o’zbetinshe ha’m aktiv puqara retindegi qatnasiwi ushin jay jaratiw, basqa insanlar menen ta’biy bolg’an tu’rli social, ekonomikaliq, ruwxiy-psixik, psixologiyaliq eki ta’rep baylanislarda olar sanasin, oylawi ha’m etikasinda kishipeyillik, mehribanliq, hadalliq, shin ju’rektenlik, tuwri so`zlik, hu’jdaniylik, o`z so`zinde turiw siyaqli pa’ziyletlerdi qa’liplestiriwden ibarat.
Pedagogikaliq konfliktologiya pa’ninin’ wa’ziypalari:
- gumanitar pa’nler tarawi retinde onin’ obyekti ha’m predmetindegi izertlew ha’m tiykarg’i kategoriyalari haqqinda talabalarda qiyallardi qa’liplestiriw;
- pedagogikaliq iskerliginin’adamgershilikke jo’neltirilgenligin aship beriw;
- konfliktlerdi saplastiriw ha’m aldin aliw, sheshimin tabiwdin’ tiykarg’i forma ha’m usillarin iyelew;
- pedagogikaliq konflikttin’ nizamliqlari ha’m faktorlari haqqinda toliq oyda sa’wlelendiriwdi qa’liplestiriw;
- pedagogikaliq konfliktli jag’daylardi analiz qiliw ha’m tu’siniw, uliwma ilimiy jantasiwdi aniqlay biliwden ibarat esaplanadi.
Bekkemlew ushin sorawlar:
1. Konflikttin’ o’zi ne?
2. Pedagogikaliq konfliktologiyanin’ pa’n retinde rawajlaniwi.
3. Ha’r bir insan o`zin konfliktlerden turaqli qa’wipsizlik etkenmen dep ayta aladima?
4. Pedagogikaliq konfliktologiyanin’ maqseti ne?
5. Pedagogikaliq konfliktologiyanin’ waziypalari qanday?
Paydalanilg’an a’debiyatlar:
Axmedova M.T. Pedagogikaliq konfliktologiya.-T.: TDPU, 2014.-304 b.
Ibragimov X., Yoldoshev Ol. Ha’m basqalar. Pedagogikaliq psixologiya.-T.: O’zbekistan filosoflari milliy ja’miyeti, 2009 j.-400 b.
Xoliqov A. Pedagogikaliq uqip.-T.: Tejew-finans, 2011 j.-420 b.
Dostları ilə paylaş: |
|
|