14. bahar sempozyumu türkiye psikiyatri derneği yıllık toplantısı

Psikanalizde Temel Kavramlar: Bilinçdışı

Ayhan Eğrilmez

Klinik psikiyatride karşılaşılan olguların, etiyopatogenetik özellikleri kadar, güncel gerçeklikler ve tedavinin devamlılığında, nükslerin önlenmesinde, aile, çift ve ilişki bağlamının dışında ele alınabilmesi pek mümkün olmamaktadır.

Bu gerçekliğin içinden klinik durumu, ayrı ve başlı başına başka bir şeymiş gibi çekip almak, aktüel pratiğe uygun değildir. Sistem, yapı, ilişki gerçekliğini yok saymak ya da sadece başlıklara indirgenmiş genel ifadelerle geçiştirmek, eksik değerlendirme ve müdahaleye yol açar. Bu durumdan kaçınmak yerine, enerjimizi, uygulamayı daha etkin kılmakta kullanabiliriz.

Birçok klinik durumun anksiyete ile ilintili semptomları; bireylerin, söz konusu yapılar arasında sıkışması, engellenmesi ve çaresiz kalması sonucu olarak ortaya çıkmaktadır. Bazı vakalarda, kişinin, klinik durumunun düzelmesi, içinde bulunduğu zorluğu aşmasına yeterli olurken, çok daha büyük bir çoğunlukta, yeterli olmaz ve durumun değişmeden, süreğen bir hal almasına neden olur.

Bu çalışmada, bir psikiyatristin, bu yapılara müdahale yeteneği ve yetkisi olduğunu bildiğimiz noktada, uygulamada, aile ve çift terapisinden nasıl yararlanılabileceğinden bahsedilecektir.

K- 2

Klinik Psikiyatride Aile ve Çift Terapisi Kursu

Aile-Çift Terapisinin Klinikteki Kullanımı

Murat Dokur

Klinik psikiyatride karşılaşılan olguların, etiyopatogenetik özellikleri kadar, güncel gerçeklikler ve tedavinin devamlılığında, nükslerin önlenmesinde, aile, çift ve ilişki bağlamının dışında ele alınabilmesi pek mümkün olmamaktadır.

Bu gerçekliğin içinden klinik durumu, ayrı ve başlı başına başka bir şeymiş gibi çekip almak, aktüel pratiğe uygun değildir. Sistem, yapı, ilişki gerçekliğini yok saymak ya da sadece başlıklara indirgenmiş genel ifadelerle geçiştirmek, eksik değerlendirme ve müdahaleye yol açar. Bu durumdan kaçınmak yerine, enerjimizi, uygulamayı daha etkin kılmakta kullanabiliriz.

Birçok klinik durumun anksiyete ile ilintili semptomları; bireylerin, söz konusu yapılar arasında sıkışması, engellenmesi ve çaresiz kalması sonucu olarak ortaya çıkmaktadır. Bazı vakalarda, kişinin, klinik durumunun düzelmesi, içinde bulunduğu zorluğu aşmasına yeterli olurken, çok daha büyük bir çoğunlukta, yeterli olmaz ve durumun değişmeden, süreğen bir hal almasına neden olur.

Bu çalışmada, bir psikiyatristin, bu yapılara müdahale yeteneği ve yetkisi olduğunu bildiğimiz noktada, uygulamada, aile ve çift terapisinden nasıl yararlanılabileceğinden bahsedilecektir.

K-8

Bağımlılıkta Denetimli Serbestlik Uygulamaları

Deneyimli Serbestlik Uygulamalarında Psikososyal Yaklaşımlar

Figen Karadağ

22 Aralık 2009/82 tarih ve sayılı genelge ile “Denetimli Serbestlik hükmüne tabi olanlar öncelikli olarak ikamet ettikleri bölgede -bünyesinde ruh sağlığı ve hastalıkları uzmanı ile psikolog bulunan- devlet hastanelerine müracaat edecekler ve işlemleri de “Denetimli Serbestlik Tedbiri Kararı Verilen Madde Kullanıcılarının/Bağımlılarının Sağlık Kurumlarına Müracaatlarında Yapılacak İşlemler” e göre tamamlanacaktır” kararı tüm illere bildirilmiştir. Bu bağlamda Türkiye Psikiyatri Derneği- Alkol, Madde Bağımlılığı Çalışma Birimi olarak hazırladığımız Denetimli Serbestlik programı Sağlık Bakanlığı tarafından kabul edilmiştir. Bu kursta denetimli serbestlik kavramı, idrar alma teknikleri ve toksikolojik incelemeler ve 6 oturumluk psikososyal tedavi programı gözden geçirilecektir.

K-11

Göz Hareketleri İle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşlemleme (EMDR) Kursu

EMDR’nin Nörobiyolojisi, Fibromiyaljide EMDR

Önder Kavakçı

Fibromyalji sendromu(FMS); etyolojisi belli olmayan, yaygın vücut ağrıları, belirli anatomik bölgelerde hassasiyet, azalmış ağrı eşiği, uyku bozuklukları, yorgunluk ve sıklıkla psikolojik sıkıntı ile karakterize eklem dışı romatizmal bir hastalıktır. Epidemiyolojik bulgular toplum örneklemlerinde FMS hastalarında özellikle depresyon, anksiyete ve somatoform bozukluklar olmak üzere psikiyatrik bozuklukların artmış olduğunu göstermektedir. Son dönem çalışmalar Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) ve FMS arasında bir ilişki olduğunu ileri sürmüştür. Fibromiyalji için uygulanan mevcut tedaviler yeterli iyileşme sağlayamamaktadır. En etkili tedavilerden kabul edilen Bilişsel Davranışçı Terapinin de etkisi sınırlıdır ve literatürdeki çalışmaları travma odaklı değildir. Bizim çalışmamız fibromiyaljide travmalara yönelik EMDR uygulamasının yararlı olabileceği hipotezini test etmiş ve olumlu sonuç almıştır.

EMDR psikodinamik, bilişsel, davranışsal ve danışan merkezli yaklaşımlar gibi çok iyi bilinen farklı yaklaşımların öğelerini bir araya getiren bir yöntemdir. Özellikle TSSB’de etkilidir ve çeşitli klavuzlarda TSSB için etkili tedaviler arasında gösterilmektedir. EMDR’nin ayrıca kronik ağrı, fantom ve migren ağrısında yararlı olduğuna dair bildiriler vardır. FMS’li hastalar üzerinde EMDR ile literatürde az çalışma vardır.

Shapiro’nun modeline göre; bir bilgi eğer sıkıntı verici ya da travmatik ise tam olarak işlenemez. Bellekte olayla ilgili ilk algılar beraberinde çarpıtılmış biliş ve algılar olarak depolanacaktır. İnsanların şu an sergiledikleri uyumsuz davranışlar bu sıkıntı verici anıların işlenmeden kalmasının sonucudur. TSSB’nun dalıcı belirtilerinin, travmanın işlenmemiş algı, affektif ve bilişsel elemanlarından kaynaklandığı varsayılır. Göz hareketleri ve diğer bilateral uyaranların bilgi işlemeyi uyardığı varsayımı vardır. Çalışmalar EMDR ve benzeri göz hareketlerinin anı ile ilişkili affekt ve imgelerin canlılığını azalttığını göstermişlerdir. Sıkıntı ve bununla bağlantılı kaçınmanın azalması duyarsızlaşmayı sağlayarak anı ile ilgili bilginin işlenmesini artırıyor olabilir. Olayın imgelerinin belirginliği azaldığında anıya daha kolay erişilebilir ve böylece anı ile ilgili bilgi; uyumsal bilgiye katılabilir. Sonuç olarak bellek ağı içinde daha fazla bağlantının kurulduğu varsayılmaktadır.

EMDR’nin etki mekanizması henüz tam olarak bilinmese de etki düzeneğini açılamaya çalışan çeşitli araştırma bulguları ve varsayımlar bu çalışmada sunulacaktır.

K-11

Göz Hareketleri İle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşlemleme (EMDR) Kursu