2018 yili programi

Tedbir 402. Türkiye Afet Risk Azaltma Pianı (TARAP) hazırlanacaktır.	Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (S), İlgili Bakanlıklar, Mahalli İdareler, Üniversiteler, STKIar	Aralık Sonu	İlgili paydaşlann katılımı ile yapılacak çalıştaylar ve toplantılar neticesinde Türkiye Afet Risk Azaltma Planı hazırlanacaktır.
Yüksek afet riskli alanlar öncelikli olmak üzere afet risklerinin belirlenmesine yönelik mikro bölgeleme çalışmaları tamamlanacak ve imar planlaması süreçlerinde afet riskleri dikkate alınacaktır. (Kalkınma Planı p.1065)
Tedbir 403, Üîke genelinde mikro bölgeleme çalışmalarına devam edilecektir.	Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (S), Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Mahalli İdareler	Aralık Sonu	İmar planlarına altlık teşkil edecek olan mikro bölgeleme çalışmaları için standartlar oluşturulan kılavuzlara uygun olarak mikro bölgeleme çalışmaları yaygınlaştırılacaktır.
Afet risklerinin azaltılmasına yönelik uygulama mekanizmaları güçlendirilecek, afetlere hazırlık ve afet sonrası müdahalede özel önem arz eden hastane, okul, yurt gibi ortak kullanım mekânları ile enerji, ulaştırma, su ve haberleşme gibi kritik altyapıların güçlendirilmesine öncelik verilecektir, (Kalkınma Planı p.1067)
Tedbir 404. Kamu binalarının tüm afet türlerine karşı güçlendirilmesi ihtiyacinı tespit etmek üzere envanter çıkarılacaktır.	Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (S), Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, İlgili Kamu Kurum ve Kuruluşları, Mahalli İdareler	Aralık Sonu	Afet riski altındaki kamu binalarının güçlendirme ve yeniden yapım çalışmalarının bir program dâhilinde yapılabilmesi için envanter çıkarılarak önceliklendirme yapılacaktır.
Afetlere karşı daha etkin mücadele etmek üzere kamu kurum ve kuruluşları arasında hızlı, güvenli ve etkin bir veri paylaşımını sağlayacak afet bilgi yönetim sistemi kurulacak, etkin ve kesintisiz haberleşme temin edilebilmesi için iletişim altyapısı daha da güçlendirilecektir. (Kalkınma Planı p.1068)
Tedbir 405. Ulusal Afet ve Acil Durum Bilgi Yönetim Sistemi kurulması çalışmalarına devam edilecektir.	Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (S), Mahalli İdareler	Aralık Sonu	Afetlerle ilgili coğrafi, sosyal ve beşeri özellikler ile donanım, makine-teçhizat, insan kaynağı ve altlık afet bilgilerinin yer alacağı Ulusal Afet ve Acii Durum Bilgi Yönetim Sisteminin ikinci fazının geliştirmesi tamamlanarak afet ve acil durum yönetiminde yer alan diğer kamu kurum ve kuruluşlarının mevcut uygulamaları ile ilişkilendirilmesi sağlanacaktır.
Tedbir 406. Kesintisi z ve güvenli haberleşme altyapısı kurulacaktır.	Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (S), İlgili Kamu Kurum ve Kuruluşları	Aralık Sonu	Afet ve acil durumlara yönelik ülke çapında her şartta etkin ve güvenli haberleşmeyi sağlamak üzere kesintisiz haberleşmenin temin edilebilmesi için geliştirilen güvenli ağ yaygınlaştırılacak ve sayısal telsiz sistemi ile desteklenecektir.

Bina ve altyapı tesislerinin afetlere daha dayanıklı olarak inşa edilmesi sağlanacak ve inşaatların denetimi bağımsız, ehil ve yetkili kişi ve kurumlar aracılığıyla güçlendirilecektir. (Kalkınma Planı p.1069)
Tedbir 407. Yapıları n projelendirme, yapım ve denetim süreçlerine yönelik mevzuat güncellenecektir.	Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (S), Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Mahalli İdareler, Meslek Odaları	Aralık Sonu	Bina ve altyapı tesislerinin afetlere daha dayanıklı olarak inşa edilmesini sağlamak üzere yapıların projelendirme, yapm ve denetiminin ehil ve yetkili kişi ve kurumlar aradığıyla etkin olarak yapılması sağlanacaktır.

4. 
   KALKINMA İÇİN ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ 2.2.4.1. Uluslararası İşbirliği Kapasitesi
   

1. 
   Mevcut Durum
   

Türkiye'nin 2015 yılında 3.919 milyon ABD doları olarak gerçekleşen Resmi Kalkınma Yardımı (RKY) tutarı 2016 yılında yüzde 65,6 artışla 6.488 milyon ABD doları seviyesine yükselmiştir. Türkiye'nin 2015 yılında yüzde 0,50 olarak gerçekleşen RKY/GSMH oranı 2016 yılında yüzde 0,76 olmuştur. Böyiece Türkiye, BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinden biri olan üye ülkelerin resmi kalkınma yardımlarının GSMH'ya oranının yüzde 0,7 olması hedefine ulaşan sekiz ülkeden biri olmuştur. OECD Kalkınma Yardımları Komitesi (DAC) gözlemci üyeleri arasında yer alan Türkiye, 2016 yılı RKY tutarı açısından DAC üye ülkeleri ile kıyaslandığında 6'ncı sırada, RKY/GSMH oranı açısından ise 4'üncü sırada yer almaktadır. RKY tutarını DAC'a rapor laya n DAC dışı donörlerle kıyaslandığında ise Türkiye 2016 yılında l'ind sırada yer almaktadır.

TABLO II: 72- Türkiye'nin Resmi Kalkınma Yardımları	2012	2013	2014	2015	2016
RKY (Milyon ABD Doları)	2 533	3 308	3 591	3 919	6 488
RKY / GSMH (Yüzde)	0,32	0,40	0,45	0,50	0,76

Kaynak: TIKA, Dünya Bankası, OECD

2015. 
      yılında Türkiye'nin ikili resmi kalkınma yardımlarının toplamı 6,237 milyar ABD dolarıdır. Bu yardımlardan yararlanan ilk 10 ülke sırasıyla Suriye, Somali, Rlistin, Afganistan, Bosna-Hersek, Kırgızistan, Makedonya, Kazakistan, Azerbaycan ve Nijer'dir.
      

TABLO II: 73 - Türkiye'nin İkili Resmi Kalkınma Yardımlarının Bölgesel Dağılımı

(Milyon ABD Doiarı)	2012	2013	2014	2015	2016
Güney / Orta Asya	448	484	454	256	191
Orta Doğu	1 124	1 770	2 500	2 988	5 943
Balkanlar / Doğu Avrupa	88	98	134	222	190
Afrika	749	782	383	183	-306 (1)
Uzak Doğu	11	18	26	6	13
Amerika Kıtası	2	4	4	19	6
Diğer	1	3	1	169	198
Toplam	2 423	3 160	3 502	3 845	6 237

Kaynak: TİKA

(1) Tavizli kalkınma kredisi geri ödemesinden dolayı negatif görünmektedir.

Türkiye, kalkınma işbirliği alanında sahip olduğu özgün tecrübe ve uygulamalarıyla geleneksel donörlerden ayrışarak insani kalkınma yaklaşımını benimsemektedir. 2016 yılında Türkiye tarafından gerçekleştirilen resmi kalkınma yardımlarının yüzde 90'ı insani yardım niteliğindedir. 2015 yılında 2,74 milyar ABD doları olarak gerçekleşen RKY niteliğindeki insani yardım tutarı 2016 yılında 5,87 milyar ABD doları seviyesine ulaşmıştır.

2015. 
      yılında ülkemizdeki Suriyeli misafirlere yönelik olarak gerçekleştirilen toplam insani yardım tutarı ise 5,85 milyar ABD dolarıdır.
      

Resmi kalkınma yardımlarına ek olarak, diğer resmi akımlar, özel sektör kuruluşları tarafından diğer ülkelerde gerçekleştirilen doğrudan yatırımlar ve STKlann diğer ülkelere yaptığı yardımları içeren Türkiye'nin toplam kalkınma yardımlarının büyüklüğü 2016 yılında 7,94 milyar ABD doları olarak gerçekleşmiştir.

Türkiye çok taraflı uluslararası kuruluşlar, uluslararası finansal kuruluşlar ve ikili kalkınma kuruluşları ile sosyal ve ekonomik alanlarda işbirliklerine devam etmektedir. Türkiye'nin 2014 yılında 3.441 milyon ABD doları olarak gerçekleşen aldığı RKY tutarı, 2015 yılında 2.145 milyon ABD dolan olarak gerçekleşmiştir. Söz konusu yardımların 1.008 milyon ABD dolarlık kısmını RKY nitelikli tavizli kalkınma kredileri, 1,137 milyon ABD dolarlık kısmını ise hibe niteliğindeki RKY oluşturmaktadır. Söz konusu hibe tutarının önemli bir kısmı Türkiye'deki Suriyeli misafirlere yönelik sağlanan desteklerdir.

Yurt dışında insanlığın ortak birikim ve değerlerini esas alarak eğitim hizmetleri vermek ve geliştirmek üzere, burs imkânı sunmak, eğitim kurumlan ve yurtlar açmak, bu kurumlarda görev alabilecek eğitmenleri yetiştirmek amacıyla kurulan Türkiye Maarif Vakfının kurumsallaşmasına yönelik çalışmalar devam etmektedir.

Amaç ve Hedefler

Türkiye'nin kalkınma işbirliği ve dış yardım alanlanndaki beşeri, idari ve yasal altyapısı güçlendirilecek; bu kapsamdaki faaliyetlerin koordineli ve daha etkin bir biçimde yürütülerek ülkemizin kalkınmasına katkıda bulunması sağlanacaktır. Özel sektör ve STKlann kalkınma işbirliği faaliyetlerine aktif bir biçimde katılımları temin edilecek, bu alanda kamu ve özel sektör arasındaki işbirliği ve koordinasyon güçlendirilecektir.

Türkiye tarafından Orta Asya, Balkanlar, Afrika ve Orta Doğu'da yer alan ülkeler başta olmak üzere en az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin kalkınma çalışmalarına; bu ülkelerin ihtiyaçlarını, Türkiye'nin uzmanlaştığı alanları ve dış politika önceliklerini gözeten bir anlayışla katkı sağlanmaya devam edilecektir.

c) Politika ve Tedbirler Politika/Tedbir	Sorumlu /İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar	Süre	Yapılacak İşlem ve Açıklama
Kalkınma işbirliğinin politika çerçevesi ile idari ve hukuki altyapısı geliştirilecek, bu kapsamda Kalkınma İşbirliği Stratejisi oluşturulacak ve Kalkınma İşbirliği Kanunu hazırlanacaktır. (Kalkınma Planı p.1078)
Tedbir 408. Kalkınma İşbirliği ve Dış Yardım Faaliyetlerinin Düzenlenmesine Dair Kanuna ilişkin hazırlıklar tamamlanacaktır.	Başbakanlık (S), Dışişleri Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, AFAD, Hazine Müsteşarlığı, TİKA, YTB ve İlgili Kamu Kurum ve Kuruluştan	Aralık Sonu	Kalkınma işbirliği ve dış yardım konulannda kurumlar arası koordinasyonun sağlanması ile yetki ve sorumluluk alanlannın düzenlenmesi amacıyla başlatılan Kalkınma İşbirliği ve Dış Yardım Faaliyetlerinin Düzenlenmesine Dair Kanun Taslağı üzerindeki çalışmalar tamamlanacaktır.

| Tedbîr 409. Kamu [ kurum ve kuruluşlarının I dış ilişkiler birimlerinin | ortak çalışmalarına ! yönelik bir mekanizma i oluşturularak ortak j projeler geliştirilecektir.	Başbakanlık (S), İlgili Kamu Kurum ve Kuruluşları	Aralık Sonu	Türkiye’nin üyesi olduğu uluslararası kuruluş, girişim gibi platformlarda politika belirleyen bir ülke konumuna ulaşabilmesi için kamu kurum ve kuruluşlarının dış ilişkiler birimlerinin ortaklaşa çalışmaları sağlanacaktır. Bu amaçla kamu kurum ve kuruluşları tarafından hazırlanan faaliyet raporları incelenerek elde edilen çıktılar doğrultusunda ihtiyaç duyulan alanlara yönelik koordine edici ve verimliliği artırıcı bir mekanizma oluşturulacaktır.
Tedbir 410. Uluslarara sı ikili ve çok taraflı kuruluşlar ve STK'lar tarafından Türkiye’de yürütülen kalkınma işbirliği program, proje ve faaliyetlerinin onay, izleme ve değerlendirme süreçlerine ilişkin bir koordinasyon mekanizması oluşturulacaktır.	Kalkınma Bakanlığı (S), Başbakanlık, Dışişleri Bakanlığı, içişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, AF AD, TİKA, İlgili Kamu Kurum ve Kuruluşları	Aralık Sonu	Ülkemizde uluslararası ikili ve çok taraflı kuruluşlar ve STKIar tarafından yürütülen kalkınma işbirliği faaliyetlerinin onay süreçlerinin tanımlanması, izleme ve değerlendirmesinin yapılması doğrultusunda bir koordinasyon mekanizması oluşturulacaktır. Bu kapsamda mevzuat ve iş akış süreçleri ile çalışmalar yapılacak, söz konusu faaliyetlerin elektronik ortamda takibi için bir altyapı oluşturulacaktır.
Kalkınma işbirliği alanında çalışan merkezi kurumlar ve yurtdışı teşkilatlarının idari ve teknik kapasitesi güçlendirilecek; izleme, değerlendirme ve koordinasyon etkinleştirilecektir. (Kalkınma Planı p.1079)
Tedbir 411. Uluslarara sı ilişkileri koordine eden birimlerdeki insan kaynağı; bölge uzmanlığı, yaygın yabancı dil, yere! dil okuryazarlığı, diplomatik iletişim, müzakere teknikleri ve saha tecrübesi açısından güçlendirilecektir.	Başbakanlık (S), İlgili Kamu Kurum ve Kuruluştan	Aralık Sonu	Dış ilişkiler birimlerinde görevli personelin ülke/bölge/alan uzmanlığı, yaygın bir yabancı dili öğrenme ve kullanma, yerel dil okuryazarlığı açısından tecrübe kazanmaları teşvik edilecektir. Söz konusu personele ayrıca; Türk dış politikasının ilkeleri, dış politika analizi, ülke ve bölge analizleri, diplomasi, uluslararası kuruluşlar, müzakere teknikleri, anlaşma metinlerinin hazırlanması ve protokol kuralları gibi konularda gerekli eğitimler verilecektir. Ayrıca uzman görevlendirme ve hizmet alımı konularında söz konusu birimlerin esnekliği artırılacaktır.
Tedbir 412. Türkiye Maarif Vakfının kurumsallaşmasına ve eğitim işbirliklerinin artırılmasına yönelik teşebbüslerde bulunulacaktır. ;	Milli Eğitim Bakanlığı (S), Dışişleri Bakanlığı, İlgili kurum ve kuruluşlar	Aralık Sonu	Türkiye Maarif Vakfının kurumsallaşması ve eğitim işbirliği faaliyetlerini artırabilmesi amacıyla; Ülkemizin diğer ülkelerle imzaladığı işbirliği anlaşması, protokol, vb. uluslararası metinlerde, Vakfın yurt dışındaki çalışmalarını kolaylaştıracak maddelere yer verilmesi sağlanacaktır.

Mevcut Durum

Türkiye'nin AB'ye katılım müzakerelerinde 2017 yılı İtibarıyla 16 fasıl müzakereye açılmış, bir fasıl geçici olarak kapatılmıştır. Müzakereye açılmayan 19 fasıldan 14'ü AB üyesi bazı ülkelerin engellemeleri nedeniyle bloke edilmiş durumdadır.

AB bölgesel politikalarına uyum alanında, Kasım 2013 tarihinde müzakereye açılan, üyelik sonrası Yapısal Fonlar ve Uyum Fonu kullanımına imkân sağlayacak Bölgesel Politika ve Yapısal Araçların Koordinasyonu faslına (22'nci Fasıl) ilişkin Eylem Planı çerçevesinde çalışmalar sürdürülmektedir.

2007-2013 dönemine ilişkin IPA kapsamındaki proje ve operasyonel programların uygulamaları 31/12/2017 tarihinde sona erecektir. Bu alanda 2017 yılı sonu itibarıyla tamamlanamayan ve 2018 yılına sarkacak tüm proje faaliyetlerine ilişkin ödemeler ulusal bütçeden karşılanacaktır.

IPA'nın 2014-2020 yıllarını kapsayan II. Dönemi, I. Dönemin devamı niteliğinde olup ülkemizin hem AB müktesebatına uyumu ve müktesebatın uygulaması hem de ekonomik ve sosyal uyuma yönelik kapasitesinin geliştirilmesi hedefleri çerçevesinde yürütülmektedir. IPA II döneminde ülkemize yaklaşık 4,5 milyar Avro tutarında kaynak tahsis edilmiştir. Söz konusu kaynak dokuz farklı sektör için oluşturulan yıllık ve çok yıllı sektör destek programlan aracılığıyla kullanılmaktadır.

IPA II döneminde uygulanan çok yıllı sektör destek programları için ulaştırma sektörü haricinde bütçe kullanım yetkileri, ilgili finansman anlaşmalarının AB Komisyonu ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından imzalanarak yürürlüğe girmesiyle AB Komisyonu tarafından Türkiye'ye devredilmiştir,

Ülkemiz 10-15 Nisan 2016 tarihlerinde İstanbul'da gerçekleştirilen İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) 13'üncü İslam Zirvesi ile üstlendiği İİT Dönem Başkanlığı görevini sürdürmektedir. İslam İşbirliği Teşkilatı Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi (İSEDAK) kapsamında işbirliğine yön veren İSEDAK Stratejisinde öngörüldüğü üzere ticaret, turizm, ulaştırma ve iletişim, tarım, yoksullukla mücadele ve mali işbirliği alanlarında oluşturulan çalışma gruplarında üye ülke uzmanlarının düzenli olarak bir araya getirilerek bilgi üretilmesi, iyi uygulamaların paylaşılması, üye ülkeler arasında anlayış birliği oluşturulması ve politikaların uyumlaştırılması çabalan sürdürülmektedir.

Çalışma gruplarının toplantıları, her bir işbirliği alanında yılda iki kez Ankara'da düzenlenmektedir. 2017 yılı Kasım ayı itibarıyla altı işbirliği alanında (Ticaret, Tarım, Turizm, Ulaştırma ve İletişim, Mali İşbirliği ve Yoksulluğun Azaltılması) toplam 12 çalışma grubu toplantısı gerçekleştirilmiş olacaktır. Bu kapsamda, alanında uzman akademisyen ve danışmanlık kuruluşlarına İngilizce olarak hazırlatılan 12 araştırma raporu, ayrıca altı genel görünüm raporu ve her bir toplantı sonrasında tartışmalan özetleyen 12 toplantı raporu üretilmiş olacaktır.

Stratejinin bir diğer uygulama aracı olan İSEDAK Proje Finansmanı mekanizması kapsamında, üye ülkelerin ve ilgili İİT kuruluşlarının İSEDAK Stratejisindeki hedefleri hayata geçirmeye dönük teknik işbirliği ve kapasite geliştirme projelerine ülkemiz tarafından hibe desteği sağlanmaktadır. 2014-2017 yıllarını kapsayan ilk dört proje teklif çağrısı kapsamında 18 İİT ülkesi ve 2 İİT kuruluşu tarafından toplam 45 proje uygulanmış, bu projelerden 50^rden fazla İİT ülkesi yararlanmıştır.

2015. 
      yılında ilk sekiz ayda Türkiye'nin dış ticaretinin, geçen yılın aynı dönemine göre ABD doları bazında yüzde 12,5 oranında arttığı gözlenmiştir. Bu dönemde, Türkiye'nin sınır komşusu ülkelere yaptığı ihracat, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 7,1 artarak 14 milyar ABD doları; ithalat ise yüzde 56,6 artarak 9,6 milyar ABD doları olarak gerçekleşmiştir.