21. Yüzyıl pek çok açıdan tanımlanmaya çalışılan ve isim verilmeye çalışılan bir yüzyıl olma özelliğini sürdürmektedir
Yüklə 102,04 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Uygulama
- Örnekler: Acil Durum Düzenlemeleri, Finlandiya Örneği
- Evsizlere Yönelik Politika Uygulamaya İlk Kez Başlanması, Portekiz Örneği
- Konut Öncelikli Modelin Uygulanması, New York Örneği
- Avrupa Birliği Ülkelerindeki Ulusal Evsizlik Politikalarından Örnekler: Danimarka
- Birleşik Krallık
- Farklı ihtiyaçlar için farklı merkezler
- Aileler ve yalnızlar – madde bağımlısı olanlar için ayrı merkezler
- Ruh sağlığı bozuk evsizler için
- Evsizlerimizin topluma kazandırılması için gereken ileri adımlar
- (Evsizlere İlişkin Sosyal Hizmet Modeline Yönelik Bir Öneri)
- SEYYAR SATICILAR Seyyar Satıcı: Kimdir Kimlerdendir
Sorunları: Evsizler her çeşit şiddeti açık bir şekilde sokaklarda yaşamaktadırlar. Evsizler popülasyonu içerisinde yer alan evsiz kadınların karşılaştığı sorunlar; çocuklarının bakımında güçlükler yaşama, kendini toplumdan ve insanlardan izole etme, aile içinde şiddet yaşama, tecavüze uğrama, cinsel istismarla karşılaşma sokaklarda fiziksel şiddete maruz kalma, uyuşturucu madde kullanma, aile ve sosyal destekten yoksun olma, düşük benlik saygısına sahip olma, yakınlarında bulunan kişilere aşırı bağımlı olma ve çevrede gelebilecek her türlü saldırılara karşı savunmasız durumda olma, cinsel yolla buluşan hastalıklara maruz kalma gibi sorunlarla karşı karşıya kalmaktadırlar. Evsizler, öz bakım ve temel ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik hizmetleri sağlayacak ekonomik güce sahip değildirler. Sokakta uzun süre kalmaları, yaşam koşullarının olumsuzluğu söz konusu bireylerde çeşitli sağlık problemlerine yol açmaktadır (şizofreni, romatizma, zatürre vs.). Yine bu kişiler her türlü sosyal tehlike ve riske açık olup, bilhassa organ mafyası tarafından hayatları riske edilmektedir. Söz konusu kişilerin herhangi bir kuruluş veya resmi tedavi kuruluşundan hizmet alabilmesi için nüfus kimliğine ihtiyaç duyulmakta ancak nüfus kimlikleri olmadığı için gerekli tedavilerin başlatılması olası olamamaktadır. Yine sosyal kurumlara yerleşmede ruh sağlığına yönelik tedavisinin önceliği gerekmekte bu aşamada vasilik ve ilgili mahkemenin vasiye izin yetkisini vermesi gerektirmede olup bu durum evsizlerin sosyal kurumlara yerleştirilmelerinde problemlere yol açabilmektedir.
BM Engelli Hakları Sözleşmesinin 5.Maddesi Eşitlik ve Ayrımcılık Yasağını düzenlemekte olup 1.Fıkrası“Taraf Devletler,herkesin hukuk önünde eşit olduğunu ve ayrımcılığa uğramaksızın herkesin hukuk tarafından eşit korunmaya ve hukuktan eşit yararlanmaya hakkı olduğunu kabul eder”. 2.fıkrasında ”Taraf Devletler, engelliğe dayalı her türlü ayrımcılığı yasaklayacak ve engellilerin herhangi bir nedene dayalı ayrımcılığa karşı eşit ve etkili şekilde korunmasını güvence altına alacaktır. 3.Fıkrasında “Taraf Devletler, eşitliği sağlamak ve ayrımcılığı ortadan kaldırmak üzere engellilere yönelik makul uyumlaştırmanın yapılması için gerekli tüm adımları atacaktır. 4.Fıkrasında ”Engellilerin fiili eşitliğini hızlandırmak veya sağlamak için gerekli özel tedbirler, bu Sözleşme bakımında ayrımcılık sayılmayacaktır” denilmektedir. BM Engelli Hakları Sözleşmesinin 17. Maddesi Kişinin Bütünlüğünü Koruma hakkını düzenlemekte olup” Her kişi beden ve ruh bütünlüğüne diğerleriyle eşit bir şekilde saygı duyulması hakkına sahiptir” denilmektedir. Yine BM Engelli Hakları Sözleşmesi 25.Maddesi Sağlık ve 26. Maddesi Habilitasyon ve Rehabilitasyon Haklarına yönelik düzenlemeleri içermektedir. Uluslar arası insan hakları belgelerinde olduğu gibi Anayasamızda ve mevzuatımızda farklı gelişen ve özel gereksinimli kişiler “her kes”,”her kişi”,”tüm kişiler” ya da ”hiç kimse” olarak birer özne olarak temel haklara sahiptir. Bu nedenle yaşam hakkı, düşünce ve vicdan özgürlüğü,ifade özgürlüğü,ayrımcılığa uğramama,işkence ve kötü muameleye uğramama,kölelik yasağı,örgütlenme özgürlüğü,eğitim hakkı,sosyal güvenlik hakkı,çalışma hakkı,adil yargılanma hakkı,seyahat özgürlüğü,demokratik yaşama katılma hakkı,kanunlar önünde eşitlik hakkı,evlenme ve aile kurma hakkı,kişi güvenliği hakkı,mülkiyet hakkı,yeterli yiyecek edinme hakkı,barınma hakkı vb. haklar farklı ve özel gereksinimli kişileri de kapsar. Anayasamızın 2. Maddesinde Türkiye Cumhuriyetini sosyal bir hukuk devleti olarak tanımlanmaktadır. Yine kişilerin ve topumun refah, huzur ve mutluluğunu sağlamak görevi de Anayasanın “devletin temel amaç ve görevleri” başlıklı 5.maddesinde yer almaktadır. Anayasanın 10.maddesinde ayrımcılık yasağı temel olarak belirtilmiş olup “ herkes, dil, ırk,renk,cinsiyet,siyasi düşünce,felsefi inanç,din,mezhep ve benzeri sebeplerle ayrım gözetilmeksizin kanunu önünde eşittir.Devlet bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür. Bu maksatla alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı olarak yorumlanamaz.Çocuklar,yaşlılar ve engelliler gibi özel suretle korunması gerekenler için alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı sayılamaz” ifadesi belirtilmektedir. AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNDE EVSİZLERE YÖNELİK UYGULAMALAR ve TÜRKİYEDE YAPILABİLECEKLER Yasama:Birçok Avrupa ülkesinde kamu otoritelerinin nüfusa konut sağlama yükümlülüğü anayasada veya konut yasalarında belirtilmiştir. Evsizler için bireysel olarak sosyal yardım talep etme hakkı yasayla sağlanmaktadır. Yerel yönetimlerin evsizlerle ilgili yükümlü olduğu görevler yasalarca belirtilir. Evsizlerle ilgili hizmet sağlanması ve strateji oluşturulması yasal yükümlülüktür. Müdahale: Avrupa ülkelerinde genellikle basamak modelinden (staircase model), konut öncelikli bir modele (housing first) geçiş söz konusu. Önceden yaygın olan basamak modelinde evsiz insanların belirli aşamalardan geçerek (sosyal ve sağlık problemlerinin giderilmesi gibi), uzun vadede kalıcı konutlandırılmaları amaçlanırken, konut öncelikli model ise aksine başlangıç noktası olarak kalıcı konut edindirmeden sonra varsa diğer sağlık ve sosyal problemlerin çözümlenmesine odaklanır. Örneğin, Fransa’da öncelikli ihtiyacın ev olduğundan hareketle ve 2009-2012 yılları arasında konut öncelikli program uygulanarak evsizliğinin önüne geçme stratejisi takip ediliyor. Ayrıca, Finlandiya konut öncelikli model uygulanmakla birlikte, uzun vadede evsizliği önlemek için aktif rehabilitasyon desteği de sağlıyor. Ayrıca, evsizliği önleme noktasında uzun vadeli çalışmalar ve gerekli özel müdahaleler de söz konusu.. Uygulama:Belediyeler ya doğrudan (Almanya, İsveç, İngiltere de olduğu gibi) ya da STK’lar aracılığıyla, STK’ları fonlayarak hizmet yürütmekteler. Önleyici çalışmalar:Evsizlik durumuna karşı önlem alma çalışmaları da söz konusudur, haa AB ülkelerinde genel kanı önleyici çalışmaların evsizlikle mücadelede en öncelikli adım olması gerektiği yönündedir. Tüm ülkelerin yayınlanan evsiz stratejileri önleyici çalışmalardan bir öncelik olarak söz eder. Örneğin Avusturya ve Almanya’da haciz edilme ihtimali bulunan haneler için özel önleme merkezleri vardır. Önlemler: “Avrupa Evsizlik üzerine Konsensus Konferansı, 9-10 Ekim 2010” sonucunda evsizlere yönelik oluşturulan raporda, “çatısızlar” için acil konaklama imkânı, acil sığınma/barınma evleri oluşturulması, evsizler için geçici konaklama-geçici hosteller, uzun vadede de desteklenen veya basamaklı konaklama modelleri, şiddet mağdurları için sığınma evleri açılması önerilmiştir. Ayrıca, evsizler ve önceden evsiz olup barınma evlerine yerleştirilenler için destek programları, gündüz bakım evi, mobil yemek hizmetleri, sağlık, eğitim ve istihdam gibi hizmetlerin gerekliliği vurgulanmıştır. Örnekler: Acil Durum Düzenlemeleri, Finlandiya Örneği: “Uzun Dönemli Evsizliği Azaltma Programı” kapsamında evsizler desteklenmiş ve bağımsız yaşama geçme sürecine destek hizmetlerinin yanında, sağlık ve sosyal hizmet görevlilerinin çalıştığı yemek, yıkanma ve sağlık hizmetinin 7/24 verildiği evsiz servis merkezleri var. Evsizlere Yönelik Politika Uygulamaya İlk Kez Başlanması, Portekiz Örneği: “Sosyal Koruma ve Sosyal İçerme üzerine AB Stratejisi” bağlamında Avrupa Birliği komisyonunun, evsizlerle ilgili üye ülkeleri yaptırıma tabii tutacağını açıklamasına kadar Portekiz’de bu alanda ciddi bir uygulama yoktu. 2004-2005’te bütün yerel yönetimler ve belediyelerce uygulanan anketlerle durum tespiti yapıldı. 2007’de de devlet ve STK’lar bir araya gelerek, 2009 uygulamaya konan bir ulusal eylem planı geliştirdiler. Konut Öncelikli Modelin Uygulanması, New York Örneği: Yürütülen bu çalışmada öncelikli olarak kalacak yer ve beraberinde de fiziksel ve zihinsel tedavi, madde bağımlılığı önlemleri, eğitim ve istihdam sağlanması hedefleniyor. Bu uygulama Washington DC, Philadelphia, Amerika’nın bazı eyaletleri, Kanada, Japonya, İspanya, Hollanda ve Portekiz’de de yürütülüyor (http://www.pathwaystohousing.org/). Avrupa Birliği Ülkelerindeki Ulusal Evsizlik Politikalarından Örnekler: Danimarka Danimarka’nın 1990’lardan beri yürürlükte olan ve kayda değer bütçelerle desteklenen evsizlik politikaları vardır. 2009-2012 yılları için, ‘Konut Öncelikli’ yaklaşımı başlangıç noktası olarak gören politikaya yaklaşık 67 milyon Euro ayrılmıştır. Bugünkü politikanın temel amaçları uyum güçlüğüyle başa çıkmak, evsiz gençlere hizmet veren yurtlara alternatifler bulmak, geçici barınma merkezlerinde kalma süresini azaltmak ve hastanelerden ve sağlık hizmetlerinden ayrılanlar için kalacak yer temin etmektir. Finlandiya Finlandiya 1987’den beri evsizlik politikaları sürdürmektedir ve bu konuda kayda değer ilerleme sağlamıştır. Bugünkü politikası 2011 yılı itibariyle uzun süreli evsiz insan sayısını yarıya indirmek ve 2015 yılı itibariyle de uzun süreli evsizlik problemini tamamen ortadan kaldırmaktır. 2009-2011 planına yıllık toplam 100 milyon euro ayrılmıştır. ‘Konut Öncelikli’ yaklaşımının öncülerinden biri olan Finlandiya sığınak barınmalarını tamamen ortadan kaldırarak yerine uzun süreli barındırma sağlamayı kendisine hedef edinmiştir. Fransa Fransa 2008-2012 yılları için barınma ve evsizlik meselelerini ulusal öncelikler olarak kabul etmiştir. 2009’un Kasım ayında kapsamlı bir evsizlik politikası yürürlüğe koymuştur. Bu politikanın temel amaçları sokaktaki insan sayısını önemli ölçüde azaltmak ve barınma ve evsizlik problemi çeken insanlar için daha insan merkezli, bireyselleştirilmiş ve birey haklarına dayanan bir hizmet gerçekleştirmektir. Yaklaşımın ana unsuru Fransa’da 2007 yılında yasal bir temele kavuşan barınma hakkının uygulanabilirliğinin sağlanmasıdır. İrlanda İrlanda 2008-2013 yılları için ‘Eve Giden Yol’ adında bir politika başlatmıştır. Bu politika daha önce uygulanmış bir dizi politika sonucunda gerçekleştirilen ilerleme üzerine kuruludur. Politikanın altı temel amacı vardır: evsizliği önlemek, sokakta uyumaya yönelmeyi ortadan kaldırmak, uzun süreli evsizliğin yok edilmesi, uzun süreli barındırma ihtiyaçlarının karşılanması, evsizler için etkili hizmetler sağlamak ve fon temininde daha iyi bir işbirliğinin gerçekleştirilmesi. Hollanda Hollanda’daki günümüz ulusal evsizlik politikası dört büyük şehirdeki evsiz nüfusun belirlenmesi odaklıdır. İlk amaç evsizler olarak tanımlanan birinci grup hedef kitlenin durumunun geliştirilmesidir. İkinci aşamadaki hedef ise evsizlik tehlikesine açık olarak tanımlanan ve daha geniş bir kitleyi oluşturan insanların evsizlik problemine maruz kalmalarını önlemek ve bu insanlar için uygun desteği sağlamaktır. Temel amaç 2013 yılı itibariyle evsizliği ortadan kaldırmaktır. Bu iyi finanse edilmiş ve kişiselleştirmenin ve bütünlüğün temel unsurlar olduğu bir politikadır. Asıl odak noktası dört büyük şehir olmasına rağmen diğer şehirler de ulusal yaklaşıma dahil edilmiştir. Portekiz Portekiz’in ‘Evsizlerin Bütünleştirilmesi İçin – Önleme, Müdahale ve Takip Ulusal Politika’sı 2009’un Mart ayında ilan edildi. Bu, ülkenin ilk evsizlik politikası olup 2009- 2015 yıllarını kapsamaktadır. Portekiz evsizlik sorunu için politika geliştiren ilk Güney Avrupa ülkesidir. İsveç İsveç yirmi yıllık ulusal evsizlik politikaları tarihine sahiptir. 2007-2009 yıllarını kapsayan ulusal politika, evsizleşen insan sayısını azaltmak (ve çocukların evsizleşmesini tamamen engellemek), bazı sosyal hizmetler ya da diğer kişi ve kurumlar tarandan sağlanan barınma yerleri veya eğitim amaçlı barınma merkezlerinde kalan insanların devlet barındırma kurumlarına geçişini sağlamak ve barınma seçenekleri sunulmadan hapishanelerden, tedavi ve bakım birimlerinden tahliye edilen insan sayısını azaltmak odaklıdır. Bu politikaya göre herkesin başının üstüne bir çatı garanti edilmeli ve bu kişilerin kişisel ihtiyaçlarını karşılamaya dayanan işbirliği içinde adımlar atılmalıdır. Birleşik Krallık İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda’da birbirinden ayrı evsizlik politikaları bulunmaktadır İngiltere İngiltere 1990’ların sonunda sokakta uyumayı azaltma hedefiyle başlayan evsizlik sorununa çare bulma politikaları önemli sonuçlar almıştır. 1998’de hükümet sokakta uyuyan insan sayısını üçte iki oranında azaltmak için işe koyulmuştur. Bu amaç gerçekleştirildi ve 2008 yılında 2012 yılında sokakta uyumayı ortadan kaldırmayı amaçlayan yeni bir politikaya geçiş yapıldı. Söz konusu politika, yerel yönetimlere ve gönüllü derneklere üç yıl boyunca sağlanan 230 milyon poundluk evsizlik fonu ile finanse edilmektedir. Ayrıca İngiltere 2010 yılı itibariyle geçici barınma tesislerinde kalanların sayısını da yarıya indirmeyi amaçlamaktadır. Genel evsizlik politikası evsizliği önlemeye, ‘evsizlik tehlikesine açık insanlara destek sağlamaya’, evsizliğin nedenleri ve belirtileri ile ilgilenmeye, daha fazla insanın sokakta uyumaktan kurtarılmasına ve daha fazla ev sağlanmasına odaklanmaktadır. İskoçya İskoçya’nın 2001 ve 2003 yılları barındırma faaliyetleri evsiz insanlara barınma imkanı sunmaktadır. 2012 yılı itibariyle kendi rızaları dışında evsiz kalan tüm hane halkları, yasal olarak barınma hakkına sahip olacaklar. Galler 2009 yılında, Galler altı stratejik amacı olan bir on yıllık evsizlik planı ilan ei. Bu amaçlar: mümkün olan her yerde evsizliği önlemek, kurumsal ve siyasi sınırlar üzerinden çalışmak, hizmet dağıtımının merkezine hizmeti kullananı koymak, sosyal eşitliği ve hizmet alımındaki eşitliği sağlamak ve kaynakları en iyi şekilde kullanmak. Kuzey İrlanda Kuzey İrlanda’nın ilk evsizlik politikası 2002 yılında yayınlandı. Politikanın üç yaklaşımı evsizliği önlemek, evsizlikten korunmak için insanlara yardım etmek ve bir ev edindiklerinde insanları desteklemeye yönelik düzenlenmiştir. Norveç Norveç’in evsizlikle mücadeledeki politikası ulusal bir politika olarak ‘Daimi Bir Eve Giden Yol’ adı altında 2004 yılında başlatıldı. 2007’nin sonu için şu hedefler konuldu: Haciz başvuruları % 50 ve haciz sonucu evinden olma vakaları %30 oranında azaltılacak, hapishanelerden tahliye olan hiç kimse geçici barınma yerlerinde barınmak zorunda bırakılmayacak ve herhangi bir kurumdan tahliye edilen hiç kimse geçici barınmaya yönelmek zorunda bırakılmayacak. Ayrıca, kimseye kalite sözleşmesi olmaksızın gece barınaklarında kalmaları teklif edilmeyecek ve hiç kimse geçici barınma yerlerinde üç aydan fazla kalmayacak kalmayacak, devlet bu kişilere en geç üç ayın sonunda kalıcı bir barınma yeri temin edecek. 2009’dan beri, Norveç gençlerin evsizliğiyle başa çıkmaya özel önem vermektedir. Macaristan Macaristan’ın Sosyal Sorunlar Bakanlığı 2008’de ulusal bir politika başlaı. Macaristan ulusal bir politika geliştiren ilk Doğu Avrupa ülkesidir. Fakat politika henüz tamamlanamadı veya gerçekleştirilemedi. TÜRKİYEDE YAPILMASI GEREKENLER Farklı ihtiyaçlar için farklı merkezler: Sokakta yaşayan evsiz insanlarımız bazen yalnız bir kadın ya da yalnız bir erkek olabildiği gibi bazen çocukları da yanında olan bir kadın ya da bir erkek, bazen karı koca, bazen de çocuklarıyla birlikte sokakta kalan bir aile olabiliyor. Evsiz merkezleri bu durum göz önünde bulundurularak kurulmalı ve organize edilmeli. Örneğin sokakta kalan evsiz bir kadının yanında 15-16 yaşında oğlan çocuğu olabiliyor. Bu durumda olan insanlarımızın da çocuklarından ve ailesinden ayrı bırakılmayacağı şekilde bir hizmet modeli sunulmalıdır. Bazı evsiz kadınlar güç bela boş yer sağlanan kadın sığınma evlerine yerleştirilmeye çalışılsa bile yanında yaşı biraz büyük erkek çocuğu olduğu zaman kadın sığınma evleri de kapılarını bu insanlarımıza kapatmaktadır. Aileler ve yalnızlar – madde bağımlısı olanlar için ayrı merkezler: Evsizler için cinsiyet ve özel durumlarına göre ayrı ayrı hizmetler sunulabilecek farklı evsiz merkezleri kurulmalıdır. Yukarıda da anıldığı üzere kimi Avrupa Birliği ülkelerinde evsizlere yönelik kadın ve erkekler için ayrı ayrı evsizler merkezleri, açıldığı gibi alkol ve madde bağımlısı evsizler için de farklı mekanlar oluşturulmaktadır. Ruh sağlığı bozuk evsizler için: İl sağlık müdürlükleri ve bunlara bağlı ruh ve sinir hastalıkları hastanelerinde, sokaktaki evsiz insanlarımızın yer yok diye kabul edilmemesiyle ilgili sorunlar acilen giderilmelidir. Sokakta yaşayan evsiz insanlarımızın bir bölümü akıl ruh sağlığı yerinde olmadığı için bu insanlarımızın emniyet, jandarma, zabıta, Aile ve sosoyal politikalar bakanlığı, sağlık görevlileri vb. tarafından ilk etapta akıl ve ruh sağlığı yönünden tedavilerinin sağlanması için yatılı akıl ve ruh sağlığı hizmetleri veren uygun hastanelere götürmelidirler. Söz konusu evsizlerimizin ilgili hastanelere yatırılıp ücretsiz olarak tedavi ettirilmesi, ardından ruhsal özürlü kapsamında Aile ve sosoyal politikalar bakanlığı, bünyesindeki sosyal bakım ve rehabilitasyon merkezlerine yerleştirilmeleri gerekmektedir. Sağlık bakanlığının ilgili yönetmeliklerinde bu hususlar belirtilmekle birlikte uygulamada ciddi sıkıntılar mevcuttur. Evsizlerimizin topluma kazandırılması için gereken ileri adımlar: Kuşkusuz yukarıda anlatılan taleplerimiz karmaşık bir toplumsal sorun olan evsizliğin acil ve yakıcı veçhesinin, yani evsiz insanlarımızın sokakta karşılaştıkları yoksulluktan tacize, yalıtılmışlıktan ölüme her türden yakıcı sorunun geçici çözümüne yöneliktir. Evsizlerimizi topluma yeniden kazanmak için atılması gereken adımlar sorunun ileriki bir boyutudur ve yukarıda bahsedilen Avrupa Birliği ülkelerinde uygulanmakta olan farklı modeller örnek alınabilir. (Evsizlere İlişkin Sosyal Hizmet Modeline Yönelik Bir Öneri) Evsizlere yönelik olarak oluşturulan herhangi bir hizmet modeli olmayıp, halen var olanlar ise ya kış aylarında geçici olarak oluşturulan toplama merkezleri ya da Beyoğlu Kaymakamlığı’nın kimsesizler evi olup, buraya kabulde herhangi bir özrü olmamak ve 15 gün gibi kısa süreli kaldıktan sonra ayrılma şartı vardır. Evsizlerle ilgili sosyal sorunlar giderek artmaktadır ve çözüme yönelik herhangi bir hizmet modeli henüz oluşturulmuş değildir. Söz konusu alana ilişkin hizmetler oluşturulurken multi disipliner bir yaklaşımı benimsemek gerekmektedir. Sorun alanıyla ilgili olarak İl Sosyal Hizmetler Müdürlüğü, İl Sağlık Müdürlüğü, Emniyet Müdürlükleri, Sulh Hukuk Mahkemeleri, Nüfus Müdürlükleri ve Büyükşehir Belediyesinin eşgüdümü ve koordinesinde bir çalışma yürütülmesi zorunluluk arz etmektedir. Bu amaçla evsizlerin barınma, bakım ve temel ihtiyaçlarının karşılandığı, sağlık problemlerinin çözümlendiği, evsizlerle ilk görüşmelerin gerçekleştirildiği, yapılan görüşmeler sonucunda ailesi olan ve aileyle iletişimleri kopan evsizlerin tespit edilebileceği, iletişim kopuşuna neden olan aile içi problemler üzerinde durularak eve dönüş çalışmalarının gerçekleştirilebileceği, eve dönüş imkanı olmayan bir kuruluşa sürekli yerleştirilmesi gerekecek evsizlerin nüfus kimliğinin çıkarılma, vasilik sürecini tamamlama ve ilgili mahkemeden izin yetkisinin çıkarılma işlemlerinin yapılabileceği, evsizler arasında ruh sağlığı veya süreğen hastalıkları bulunanların tedavisinin gerçekleştirildikten sonra sürekli bakım ve rehabilitasyon hizmeti alabilecekleri Sosyal Hizmetler Ve Çocuk Esirgeme Kurumuna bağlı resmi veya Özel Bakım Merkezlerinden birine nakil işlemlerinin gerçekleştirilebileceği ARA BİR İSTASYON’un ACİL olarak açılması gerektiği düşünülmektedir. SEYYAR SATICILAR Seyyar Satıcı: Kimdir? Kimlerdendir? Türkiye’de kentleşme süreci, demografik, ekonomik, sosyal ve kültürel bakımdan ele alındığında, yapısal değişmelerin sonucunda ortaya çıkan bir süreç olduğu açıkça görülmektedir. Kırsal alanlardan kentlere olan göç ve kentin yapısal dönüşümünü kapsayan kentleşme, enformel meslekleri de beraberinde getirmiştir. Bunlardan biri olan seyyar satıcılar; “belli bir satış yerinde çalışmayan, tüketicinin bulunduğu yere giderek malını satışa sunan kimse” (TDK, 2012) olarak tanımlanmaktadır. Arapça kökenli seyyar kelimesi, belli bir yeri olmayan, gezici, gezgin, kolay taşınabilen, katlanarak taşınabilir duruma getirilebilen ya da portatif anlamlarına gelmektedir (TDK, 2012). Seyyar satıcı yerine kullanılan işportacı kavramı da “gezici olarak açıkta yapılan kayıt dışı satış” (TDK, 2012) olarak tanımlanmaktadır. Marjinal sektörde en çok bilinen ve en yaygın iş kolu olan seyyar satıcılık, mevsim şartlarına ve bölgesel özelliklere göre çeşitlilik göstermektedir. İşsiz kalan bireyin geçimini sağlamak amacıyla başvurduğu en yaygın enformel yollardan biridir. Fakat son yıllarda belediyeler, destekleyici ve düzenleyici politikalar kapsamında, seyyar satıcılara, sattığı maddelerin hijyenik kurallara uyması koşuluyla, kentin belirli mekânlarında resmi olarak satış yapmalarına izin vermiştir. Seyyar satıcılar, genelde simit, sebze, tekstil ürünleri, hırdavat, pamuk şeker vb. maddeleri, kayıt dışı olarak, satışa sunmaktadır Kentsel mekânlarda birçok yerde rastlanan seyyar satıcılar enformel sektörün içinde yer almaktadır. Seyyar satıcılar, formel iş ve tüketim alanları dışında veya alt sosyal kategorilerin ihtiyaçları için, iş olanakları yaratarak hareketli hizmetler sunmaktadırlar. Bazı seyyar satıcılar sattıkları malları kendi ev ortamı içinde bazı araç gereçlerle üretmektedir. Diğer bazıları ise sattıkları malları, toptan alarak aracılık etmektedirler. Seyyar satıcılar, kentin sokaklarında, caddelerinde, köşe başlarında, üst ve alt geçitlerinde, metro istasyonlarının çıkış noktalarında, kavşaklarda, kırmızı ışıklarda, otoyol bağlantı noktalarında, kısaca nüfusun zaman zaman yoğunlaştığı hareketli alanlarda; belirsiz bir zaman için geçici, ancak bu belirsizlik içinde de yerleşik hale gelerek satış yapmaktadırlar. Yerleşiklik, zabıta ya da ilgili denetim unsurlarının baskınları ile bozulmakta ise de, bu unsurların çekilmesiyle ve genellikle meşru kabul edilen bir iş bulununcaya kadar devam etmektedir Yüklə 102,04 Kb. Dostları ilə paylaş:
|