A. Kadir (1917, İstanbul -1985, İstanbul) Şair, yazar. Kara Harp Okulu'nda öğrenciyken Nâzım Hikmet'le tanıştığı ve "muzır neşriyat" (zararlı kitaplar) okuduğu için tutuklandı

Sedefadası Vapuru Şehir Hatları İşletmesi yolcu vapuru. 1973'te, Camialtı Tersanesi'nde motorlu yolcu vapuru olarak inşa edildi. 610 grostonluktur. 2.100 yolcu alabilmektedir. Uzunluğu 67 m, genişliği 12,2 m, sukesimi 2,6 m'dir. Her biri 990 beygirgücünde, Hollanda yapımı 2 adet dizel motoru vardır. Çift uskurludur, saatte 14 mil hız yapmaktadır. Bostancı ve İn-ciburnu adlı iki de eşi vardır.

II:307c.

Sedefçiler Camii bak. Atik Ali Paşa Külliyesi

Sedefçiler Çarşısı II:476b. Sedefkârlık mad. W:487a. Seden, Kemal I:192b

Sedes, Halil

388

389

Seldüz, Sacit

Sedes, Halil III:494a.

Sedes, Selami İzzet (1896, İstanbul -1964, İstanbul) Yazar, gazeteci. Galatasaray Sultanisi'nde ve bir süre Edebiyat Fakültesi'nde okudu. Servet-iFü-nun ve Yeni Mecmua 'da şiir, yazı ve öykü yayımladı. Maurice Leblanc ve Sir Canon Doyle'dan dilimize yaptığı çevirilerle Batı'nın "Arşen Lüpen" ve "Şarlok Holmes" gibi iki popüler polisiye kahramanını ilk tanıtan çevirmen oldu. Eserlerinden bazıları şunlardır: Geceye Âşık (1922), Gönül Avcısı (1926), Aşkım Günahımdır (1926), Küçük Hanımın Kısmeti (1933), Canım Ayşe (1933), Fadime (1933), Bir Kadın Geçti (1934), Okşanmayan Kadın (1944). Ayrıca tiyatro üzerine yazdığı üç kitabı da bulunan Selami İzzet Sedes, ünlü romancı Mehmed Rauf Bey'in kızıyla evliydi.

Seele Kethüdalığı III: 53c.

Sefa Yedikule'de, Merhaba mevkiinde geleneksel İstanbul meyhanelerinin son örneklerinden olan ve o âdetleri, töreleri sürdüren mütevazı bir içkili lokantadır. Müdavimleri yöre sakinleri ile eski meyhane alışkanlıklarını koruyan ve kentin çeşitli yerlerinden gelen müşterilerdir.

Sefa Bahçe Sineması I:540b. Sefa Bahçesi III: 179a. Sefa Tepesi I:481b, V:6c.

Sefaköy Küçükçekmece İlçesi'nde, Kü-çükçekmece merkezinin doğusunda, Halkalı merkezinin güneyinde yer alan geniş bölge. D-100 (eski E-5) ve TEM otoyollarım birbirine bağlayan, kuzey-güney doğrultusundaki bağlantı yolunun doğusunda basın sektörünün yeni merkezi Güneşli bulunurken, batısında Sefaköy uzanır. Sefaköy'ün güneyinden doğu-batı doğrultusundaki D-100 Otoyolu geçmektedir.

III:384c. Sefaköy Kolektörü IV:236a.

Sefarad Yahudileri I:138b, IV:10b, VH:401b, 404a.

Sefarethaneler bak. Elçilikler

Sefer Ağa Çeşmesi Süleymaniye'de, Kirazlı Mescit Sokağı'ndadır. Banisi Tersane Kethüdası Sefer Ağa'dır. 1029/ l620'de kesme taştan, klasik üslupta yaptırılmıştır. Sivri kemerinin içinde bozulan aynataşının yanında bir tas yuvası vardır.

Sefer Dede V:319c.

Sefer Kethüda Mescidi mad. VI:489a. Sefercioğlu, Nejat VI:6c. Seferoğlu Apartmanı I:281c.

Sefir III:l49b.

Seger, Martin III:560c.

Seğirdim Aşçıları Yeniçerilerin gereksinimi olan etleri salhaneden hayvanlara yükleyerek, Etmeydanı'ndaki kasaphaneye teslim eden ustalara veri-

len ad. Bunlar taşıma sırasında koşar adımla hareket ederler, önlerinden kimsenin geçmemesi için "savulun" nidasıyla bağırırlardı. Seğirdimler, etleri önceleri Edirnekapı ve Yediku-le'den getirirken, sonraları yalnızca Yedikule'den getirir olmuşlardır. Etleri, usta çavuş denilen bir zabit, belirli ölçülere göre dağıtır; yine seğirdim aşçılarınca bu etler kışlaya götürülürdü. Seğirdim aşçılarının diğer bir işi de, altı ayda bir saraya ve Babıâli'ye börek, poğaça sunup, bahşiş almalarıydı. Bu bahşişleri, dışarıda ayrıca gördükleri işlere sermaye yaparlardı.

Sehî Çelebi (?, Edirne -1548, Edirne) Şair ve biyografi yazarı. Heşt Behişt adlı tezkiresinde tanıttığı 216 şairden pek çoğu İstanbulludur. Sehî'nin bu eseri, Osmanlı Türkçesi ile yazılmış ilk şair biyografileri kaynağı kabul edilir.

Sehreng-i İstanbul İstanbul'da imal edilen bir tür ipekli kumaş. Sehreng-i Bursa denilen bir türü daha vardı. Genellikle üç renkli olduğu için bu adı almıştır. Çiçekli ya da benekli olanları da vardı.

Seidell, Robert IV:490b.

Sekban Yeniçeri Ocağı'nın başlıca üç zümresinden biri olup ağa bölükleri ve cemaat ortalarından sonra gelirdi. 196 yeniçeri ortasından 34'ü sekban ortasıydı. Yaya olan sekbanlar sefer olmadığı zamanlarda padişahın maiyetinde ava çıkarlar veya padişah için avlanmak üzere Istranca Dağla-n'na giderlerdi. Büyük subayları sek-banbaşıydı. Taşrada ise eyalet valilerinin maiyetlerinde sekban, sarıca, levent denen birlikler bulunurdu.

Sekban Ali Bey Medresesi Fatih İlçesi'nde, Sultanselim'de, Salih Zeki So-kağı'ndaydı. Sekban Ali Efendi'nin yaptırmış olduğu medreseden bugün hiçbir iz kalmamış olup binanın yapım tarihi ve mimari özellikleri hakkında bilgi bulunmamaktadır.

Sekbanbaşı Abdurrahman Ağa Türbesi bak. Ayakapı Mescidi

Sekbanbaşı Ferhad Ağa Mescidi mad. VI:489b.

Sekbanbaşı İbrahim Ağa Mescidi

mad. VI:489c.

Sekbanbaşı Kara Halil Medresesi Fatih İlçesi'nde, Atik Ali Paşa Mahallesi'n-deydi. I. Süleyman (Kanuni) dönemi (1520-1566) sekbanbaşılarmdan Kara Halil tarafından Mimar Sinan'a inşa ettirilmişti. Yapı hakkında daha fazla bilgi bulunmadığı gibi, yeri dahi tam olarak belirgin değildir.

Sekbanbaşı Mehmed Ağa Mescidi

mad. VJ:490c.

Sekbanbaşı Yakub Ağa Mescidi Eminönü İlçesi'nde, Beyazıt'ta, Yakup Ağa Fırın Sokağı'nda, Hasan Paşa Ham'nın arkasında yer alan bu fevkani cami, II.

Mehmed (Fatih) dönemi sekbanbaşılarmdan Yakub Ağa (ö. 1461) tarafından yaptırılmış, son halini 19. yy'da almıştır. Kagir, dört ağaç direk ile taşınan, ahşap çatılı bir yapıdır. Son cemaat yerinin üstünde de boydan boya bir mahfil bulunmaktadır. Bakır külahlı minber, Hamamı Halil Ağa tarafından konulmuştur, minber de vaaz kürsüsü gibi sade ve basittir. Harim kısmında süsleme olarak sadece ortadaki avizenin asılı olduğu, iri yapraklı tavan göbeği görülmektedir. Tuğla minaresi erken devir Osmanlı mimarisinin özelliklerini taşımaktadır. Yapının batı tarafında bir meşrutası vardır.

II:184b.

Sekban-ı Cedid mad. VI:491a, I:3a, 185c.

Sekbanlar Fırını Yeniçeri Ocağı'ndaki sekban ortalarının besledikleri tazı ve diğer köpeklerin ekmeklerini pişirmek için yapılmış olan fırın. Bu köpeklere sekban tazıları denirdi.

Sekizinci, İbnürrefik Ahmet Nuri mad. VI:491a, 198c.

Sekreterlik Meslek Lisesi İki yıllık bir okul olarak 1959'da açıldı. 1971'de Sekreterlik Meslek Lisesi adını aldı. 1991'de Anadolu Sekreterlik Meslek Lisesi haline dönüştürüldü. Halen Milli Eğitim Bakanlığı Ticaret ve Turizm Öğretim Genel Müdürlüğü'ne bağlı olarak Mecidiyeköy'deki binasında öğretim faaliyetini sürdürmektedir.

Seksoncular Yeniçeri Ocağı'nın 71. cemaat ortası erleri. Sansoncu da denen bu zümre, seksoncubaşmın .buyruğunda padişah için av köpekleri, tazı yetiştirirlerdi. Tophane sırtlarında av hayvanlarına mahsus bir çiftlikleri vardı. İstanbul civarındaki av partilerine köpeklerle katılırlar; padişah, Edirne'ye gittiği zaman da köpekleri oraya götürürlerdi. Ayrıca Atmeyda-m'nda ve saray avlusunda, avlaklarda, yetiştirdikleri hayvanlara padişah huzurunda av talimleri, yarışları yaptırtırlardı. 16. yy'dan sonra Bostancı Oca-ğı'ndan da zağarcılar ve seksoncular yetiştiği için, 71. Orta eski fonksiyonundan uzaklaştı.

Sel, Niyazi (1908, İstanbul - 1990, İstanbul) Futbolcu. Spora Kadıköy Sultanisi'nde öğrenciyken başladı. 1925 'te Fenerbahçe kulübüne girdi ve genç takımlardan yetişti. 1929-1938 arasında Fenerbahçe birinci takımında 216 maç oynadı, 79 gol attı. En parlak döneminde ayağı kırılarak futbol sahalarından uzaklaşmak zorunda kaldı. Futbolu bıraktıktan sonra Fenerbahçe kulübünde idari ve teknik hizmetlerde bulundu. Futbol Federasyonu'nun çeşitli kademelerinde de görevler aldı. Anadolu Ajansı ve TRT'de çalıştı.

Selahattin Adil Paşa (1882, İstanbul -1961, İstanbul) Asker ve siyaset adamı. L Dünya Savaşı'nda Çanakkale ve

doğu cephelerinde görev aldı. Kurtuluş Savaşı sırasında güney cephesi komutanlığı, batı cephesinde 2. Kolordu komutanlığı ve İstanbul komutanlığı (1922) yaptı. 1923'te emekliye ayrıldı. Demokrat Parti Ankara milletvekili olarak TBMM'de bulundu (1950-1954). Anıları Hayat Mücadelen (1982) adıyla yayımlandı.

VI:23c. Selahattin Pınar VII:349c.

Selahî Efendi (Hazine-i Hassa Kâtibi) VII:54lb.

Selam Ağası Padişah bir yere gittiğinde yanında bulunan ve onun adına selam veren saray görevlisi. Vezirlerin de selam ağaları bulunurdu.

Selam Çavuşu Alaylarda padişah ve ve-zirazam atına binerken veya inerken alkışlamakla görevli çavuş. Maiyette bulunanlar bu alkışa "hu" diye karşılık verirlerdi. Fatih Kanunnamesi'nde belirtilmesi eskiden beri var olan bir görev olduğunu göstermektedir.

Selamet Basımevi III:183b.

Selamet-i Amme Heyeti 9 Kasım 1918' de İstanbul'da Rıfat Sabit, eski dahiliye nazırlarından Mustafa Arif ve Mehmed Ali, muharrir Fazıl Ahmed (Aykaç) ve Asaf Muammer (Kütayis) tarafından kurulmuş siyasal örgüt. I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı Devleti'nin uğradığı yenilginin yarattığı bozgun havasını dağıtmak, muhtemel bir işgal karşısında, işgal kuvvetlerine karşı milli varlığı temsil etmek amacıyla kurulan örgüt, kısa süre sonra dağıldı.

Selamet-i Osmaniye Fırkası 17 Aralık 1918'de Sirkeci'de Ananyadis Hanı'n-da kurulmuş siyasal parti. Kurucuları Amasya Mebusu İsmail Hakkı Paşa, ulemadan Fazıl Efendi, emekli Ferik Ferid Paşa, tüccardan Kudret Haki, eski İstanbul polis müdürü Mehmed Ali beylerdi. Milli Kongre'nin kurucuları arasında yer almış, Osmanlı Sulh ve Selamet Cemiyeti ile birleşerek Sulh ve Selamet-i Osmaniye Fırkası'nı oluşturmuştur.

Selamet-i Umumiye Kulübü 1906 veya 1907'de, İstanbul'da, çoğunluğu Hukuk Mektebi'nde okuyan öğrenciler tarafından kurulmuş gizli dernek. Kurucuları arasında İbrahim Naci, Giritli Ali, Fuad Şükrü, Abdullah Abud, Dr. Rıza Abud, Yenişehirli Salih, Pertev Tevfik, Mustafa (Demokrat), Hereke Fabrikası sermakinisti Rıza beyler vardı. Faaliyeti, başlıca Jön Türk yayınlarını İstanbul'da dağıtmakla sınırlıydı. 1908'de II. Meşruti-yet'in ilanından sonra gizliliği bırakan dernek, daha sonra Osmanlı Demokrat Fırkası'nın çekirdeğini meydana getirmiştir.

VII: 17c.

Selami Ali Baba Türbesi VII:443b. Selami Ali Efendi (ö. 1692) II:395a,

395b, VI:59c, VII:4l4c. İlgili maddeler:

Selami Ali Efendi Tekkesi (Fıstıkağacı) VI:492a

Selami Ali Efendi Tekkesi (Kısıklı) VI:492b

Selami Ali Efendi Tekkesi (Selamsız) VI:492b

Selami Ali Efendi Çeşmesi mad. VI:491b.

Selami Ali Efendi Suyolu VI:491c, VII:351a.

Selami Ali Efendi Tekkesi (Fıstıkağacı) mad. VI:492a, VII:5l6c.

Selami Ali Efendi Tekkesi (Kısıklı) mad. VI:492b.

Selami Ali Efendi Tekkesi (Selamsız) mad. VI:492b, II:4l4a.

Selami Ali Mahallesi Üsküdar îlçesi'nde yer alır. İcadiye, Altunizade, Pazarbaşı, Murat Reis, Valide-i Atik, Toygar Hamza, Solak Sinan ve Hacı Hesna Hatun mahalleleriyle çevrilidir. Nüfusu (1990) 20.711'dir.

Selami Çeşmesi mad. VJ:492c, I:530a.

Selami Tekkesi bak. Şeyh Selami Efendi Tekkesi

Selamiçeşme Kadıköy İlçesi'nde, Bağdat Caddesi üzerinde, Çiftehavuzlar-Fe-neryolu arasında yer alan semt. Burada bir çeşme ve namazgah bulunmaktaydı. Eskiden hacca gidenler yola çıkmadan önce çeşmede abdest alıp, namazgahta namaz kılarlardı, bu açıdan Selamiceşme de Haydarpaşa Çaym'ndaki Ayrılık Çeşmesi benzeri bir özelliğe sahipti. Bugün Selamiceşme Namazgahı yerinde durmamakta, rokoko tarzındaki zarif çeşme ise suyu akmasa da Bağdat Caddesi üzerindeki yerini korumaktadır.

I:529c, VII:l6a.

Selamiceşme Araba Vapuru Şehir Hatları İşletmesi araba vapuru. 1988'de, Camialtı Tersanesi'nde motorlu araba vapuru olarak inşa edildi. 1.077 grostonluktur. 62 otomobil almaktadır. Uzunluğu 67,2 m, genişliği 20,5 m, sukesimi 3,7 m'dir. Türkiye, Pendik-Sulzer yapımı, her biri 840 beygirgü-cünde 2 adet dizel motoru vardır. Çift uskurludur, saatte 14 mil hız yapmaktadır.

Selamîlik VI:492a, 492c.

Celvetîlik II:394b Selamiye I:534b. Selamlık mad. VI:493a. ilgili madde:

Harem III:552b Selamlık Alayı bak. Cuma Selamlığı

Selamlık Köşkü (Neşatâbâd Sarayı) III:69b.

Selamsız İJsküdar İlçesi'nde, Üsküdar'ın

merkezinin kuzeyine düşen Fethi Paşa Korusu'nün doğusundaki Sultante-pe ile Bağlarbaşı ve Bülbülderesi arasında kalan semt. Kuzeyinde İcadiye bulunur. Üsküdar'ın merkezi ile Bağlarbaşı arasındaki birbirine paralel iki caddeden güneyde olan Selami Ali Efendi (ve onun devamı Gazi Caddesi) eskiden Selamsız Caddesi adıyla anılmaktaydı.

I:534b, II:5l4a, IIL383a. Selamsız Tekkesi II:395b. Selanik IV: 10a. Selanik Bankası II:47b. Selanik Bonmarşesi IV:184b.

Selanikî Mustafa Efendi mad. VI:495a, II:206b, III:210c, V:337b, VII:lc, 286b.

Selanikliler mad. W:495c, 535a. Selaniko Sinagogu II: l la.

Selatin Meyhane Esnafın gedik usulüne göre çalıştığı ve dükkân sayısının sınırlı olduğu yıllarda "gedikli meyhane" yerine kullanılan söz. Selatin meyhaneler, İstanbul'un sayılı meyhaneleri olduğu için tertip, düzen ve temizlik bakımından özen gösterilirdi. Aşçısı, temizlikçisi ve sofra uşağıyla; yemek, meze ve içkileriyle; müşteri ve müdavimleriyle; hizmet ve muamele-siyle dikkati çeken selatin meyhanelerde ayaktakımıyla düşkün ayyaşlar barınamazdı.

Selçuk Hatun II:93a. ilgili madde: Selçuk Sultan Camii VI:497c

Selçuk Hatun Camii bak. Selçuk Sultan Camii

Selçuk Hatun Türbesi bak. Bayezid Külliyesi

Selçuk, Münir Nurettin mad. VJ:496b, I:481a, 527a, II:143c, 559b, III:296a, IV:392b, 443b, 507b, V:45b, 481a, 530c, VI:68c, 264b, VII:50b, 137c, 204c.

Selçuk Sanayi Mektebi VI:283a. Selçuk, Selim II:388c, 389a. Selçuk, Sevgi IV:358b.

Selçuk Sultan Camii mad. VI:497c, IV: Ib.

Seldüz, Sacit (1929, İstanbul) Voleybolcu, basketbolcu. Galatasaray kulübünde 1945-1946 sezonunda başladığı voleybolda başarı göstererek yılın en iyi kütörü seçildi. Daha sonra oynadığı Vefa takımı Türkiye şampiyonu oldu. 1948'de milli takıma seçildi. Basketbola geçerek bu sporda da başarı kazandı ve Fenerbahçe kulübüne transfer edildi. Bu takımı 2. kümeden 1. kümeye geçiren kadroda yer aldı. Basketbolda 48 kez milli formayı giydi. 1957'de basketbolü bıraktıktan sonra Fenerbahçe'de antrenörlük yaptı.

Selek, Sabahattin

390

391

Sepetçi Hanı

SeUm H Türbesi mad. VI.-504b, 487b. Selim Baba (ö 1782) rv:15b.

Selek, Sabahattin IV:225b. Sehşık, Çiğdem IV:527a.

Selim I (Yavuz) mad. W:498a, I:424a, 435b, 553b, II:92c, 114a, 117a, 331c, 375a, 443b, IV:3c, 10e, 67b, 132c, V:l40c, 145a, 396c, VI:498a, VILSOb, 83b. nli maddeler:

Bayezid II II:83b

Sultan Selim Külliyesi VTI:62a

Yavuzselim VII:447a

Selim I Türbesi bak. Sultan Selim Külliyesi

Selinin mad. VI: 501a, I:l68c, 441a, 449a, II:359c, 364a, III:210b, W: 104a, 132c, 387a, V:333c, 498a, VI:48c, 74a, 95c, 157c, 398b, YII:287a, 404c, 542a.

İlgili maddeler;

Büyükçekmece Köprüsü II:358a Selim II Türbesi VI:504b

Selim m mad. VI:505b, I:33a, 63a, 103b, 122c, 168e, 344c, 444b, II:24c, 34a, 172c, 190a, 190c, 197a, 236a, 286a, 294b,3l6b,345b,373b, 503b, III:238c, 405a, 4l7b, 508b, IV:6c, 19b, 132c, 185c, 211c, 237a, 3Hb, 323a, 381b, 494c, V:71b, 76c, 132c, löla, 189a, 254a, 421b, 458a, 555c, VI:l4b, 81a, 88b, 105a, 132b, 356a, 396a, VTI:132b, I65b, 167a, 230c, 257b, 280a.

ilgili maddeler: Alemdar Olayı 1: 185a

Kabakçı Mustafa Ayaklanması IV:323a

Mihrişah Valide Sultan Camii V:458b Nizam-ı Cedid VL90c Selim III Çeşmesi VL511c Selimiye Camii VI:512c Selimiye Tekkesi VI:5l6c Şevkiye Köşkü VII:l65b Teşvikiye Camii VII:257b

Selim IH Çeşmesi Beşiktaş'ta, Uzunca-ova Caddesi'ndedir. 1205/1790'da inşa edilmiştir. Beşik örtülü, cephesi sıvalı, büyük bir haznenin önündedir. Mermerden yapılmıştır. Aynataşı kabartma bir çerçeve içindedir. Teknesi sağlamdır.

SeUm in Çeşmesi (Çiçekçi) mad. VI:511c.

SeUm IH Çeşmesi Eminönü İlçesi'nde, Kumkapı'da, Nişanca Mahallesi'nde, Mabeyinci Yokuşu'ndadır. Kaba yontulmuş kesme taştan 5x5x3 m boyutlarındaki, üç bölümlü tonoz örtülü büyük bir su haznesine sahip çeşmeyi III. Selim 1214/1799'da inşa ettirmiştir. Su haznesine açılmış mihrap şeklindeki bir oyuk ve oyuğa yerleştirilmiş sade bir aynataşından ibarettir. Oyuğun hemen üzerinde kitabe, kitabenin de üzerinde III. Selim'in tuğrası yer almaktadır. Tuğranın sa-

ğında ve solunda, alternatif olarak yerleştirilmiş ay-yıldız motifleri ve bu motiflerle birlikte tuğrayı çerçeveleyen oval biçimli, girland benzeri bir süsleme bulunmaktadır. Bu süslemenin etrafında ince bir silme ve silmenin tepesinde iki kademeli açılmış yelpaze şeklindeki stilize yaprak desenleri ile tuğra, çerçeve içine alınmıştır. Bugün suyu akmamaktadır ve harap durumdadır.

Selim m Çeşmesi (Yıldız Sarayı) VII:524a.

SeUm m Türbesi bak. Laleli Külliyesi Selim m Yatak Odası VTI:288b. SeUm (ö. 1669, Şehzade) V:544c. SeUm (ö. 1924, Şamlı) V:538c. SeUm Ağa (Hacı) ilgili madde:

Hacı Selim Ağa Kütüphanesi III:478c

SeUm Baba Tekkesi Üsküdar İlçesi'nde, Toygartepesi'nde, Tembel Hacı Mehmet Mahallesi'nde bulunmaktaydı. Nakşibendî tarikatı şeyhlerinden "Selim Baba" lakaplı Hacı Selim Efendi tarafından 1226/1811'de vakfedilmiş olan tekke "Şeyh Selim", "Şeyh Selim Efendi" gibi adlarla da anılmaktadır. Söz konusu tekkenin, aynı mahallede bulunan ve Mirat 'ta (13147 1896) içinde Nakşibendî ayini icra edildiği bildirilen Toygar Hamza Mes-cidi'nin "demnunda" faaliyet göstermiş olması ihtimal dahilindedir. Ayin günü perşembe olan tekke ortadan kalkmış bulunmaktadır.

SeUm Dede (ö. 1743) IV:442b.

SeUm Dede (ö. 1777) III:362c, V:428a.

Selim Efendi (ö. 1719, Şeyh) V:485a.

SeUm Faris III:258a.

Selim Giray I:32c.

SeUm Melhanıe II:550a, III:494a.

Selim Paşa (Ferik) IIL512c.

SeUm Paşa (?, ? - 1872, istanbul) Asker ve devlet adamı. Vezir rütbesiyle çeşitli yerlerde valilik yaptı. Kırım Savaşı (1853-1856) sırasında Batum'u kuşattı. Hassa Ordusu müşirliğine kadar yükseldi. V:386a.

Selim Paşa (?, ? -1888, istanbul) Asker ve devlet adamı. Mekteb-i Harbiye'nin kuruluşunda bazı genç subaylarla birlikte Avrupa'ya gönderildi. Harbiye ve mühendishane nazırlıklarında, Tophane Meclisi üyeliğinde bulundu. Yazdığı ders kitapları uzun süre Mekteb-i Harbiye'de okutuldu.

Selim Sabit Efendi (1829, Vize - 1910, İstanbul) Eğitimci. İstanbul'da hem medresede hem Darülmuallimin'de okudu. Daha sonra Paris'e gitti. 1859' da İstanbul'a döndü. Memurluk, Mek-

teb-i Sultani'de (Galatasaray Lisesi) müdür yardımcılığı, Meclis-i Maarif azalığı, reisliği, Mekâlib-i Rüşdiye müdürlüğü, Encümen-i Teftiş ve Muayene reisliği görevlerinde bulundu. Emekli olunca Darülmuallimin'de metodoloji ve psikoloji (usul-i tedris ve ruhiyat) muallimi oldu. Okuma ve yazmayı kolaylaştıran ilk alfabenin ya-msıra çeşitli ders kitapları yazdı. İstanbul okullarında ve buradan yayılmak suretiyle de Türkiye'de usul-i cedit denen yeni öğretim metodunun uygulanmasına öncülük etti. II. Abdülha-mid döneminde (1876-1909) yazdığı tarih ders kitabında "tahttan indirme" anlamına gelen "hal" sözcüğünü kullandığı için saraya jurnal edildi ve öğretmenlikten atıldı. Yaşamını sıkıntılar içinde sürdürdü.

IV: 188a.

Selim Satı Paşa (?, ? -1847, İstanbul) Devlet adamı. Kâtip olarak gittiği Mısır'da Kavalalı Mehmed Ali Paşa'mn hizmetine girdi ve damadı oldu. Nizip Sava-şı'nda (1839) Osmanlı tarafına geçerek ferik rütbesi aldı. Mekteb-i Harbiye nazırlığı, Aydın valiliği ve Şûra-yı Askeri reisliği görevlerinde bulundu.

IV:460a.

Selim Sırrı Efendi (ö. 1812, Şeyh Ha-ce) IV:20c, 374b, VL38c.

SeUm Şidyak II:420a.

Selimbria II:24a, VII:499b.

Selime Hatun Camii bak. Kadı Mescidi

Selime Hatun Mescidi III:311a.

Selimî I. Selim (Yavuz) (hd 1512-1520) tarafından kullanıldığı için onun adıyla anılan eski bir kavuk. Boyu "müce-vezze"den daha uzun olup yaklaşık 65 cm'di. Tepesi düz ve yukarısı ağzından geniş bir başlıktı. Yeniçeri Oca-ğı'nın kaldırılışına kadar (1826) her padişah, bazı küçük değişikliklerle bu kavuğu giymiştir. Bazı yüksek devlet görevlilerinin de önceden belirlenmiş çeşitli resmi görev ve toplantılarda "se-limî" kavuk giymeleri kılık kıyafete de yer veren kanunnamelerde emredilmiştir.

Selimiye mad. VI:512a, VII:30a. ilgili maddeler:

Abdülmecid Meydan Çeşmesi I:52c Ahmed Ağa Camii I:118c Selimiye Camii VI:512c Selimiye Tekkesi VI:5l6c

Selimiye Üskadar'ın Selimiye semtinde dokunduğu ya da III. Selim'e nispet edildiği için bu adla anılan eski bir kumaş. Bunların çok güzel işlemeli olanları vardı. Açık pembe ya da tahin renginde selimiyeler oldukça değerliydi. Yollu ve düz çiçekli örnekleri de vardı. Bohça, yorgan yüzü ve entari yapımında kullanılmıştır.

Selimiye Camii mad. VI:512c,

IV:101b, 103a, 539b, V:134b, VI:508b, 510c, 512a, 5l6c, VII:347b.

ilgili maddeler:

Altunbezer, İsmail Hakkı I:228a Barok Mimari II:6lb

Selimiye Cami-Tekkesi VII:239b.

Selimiye Halk ve Çocuk Kütüphanesi 1969'da, Üsküdar'da, Kışla Caddesi no. 54'te açıldı. Bina 1801-1805 arasında III. Selim tarafından sıbyan mektebi olarak inşa ettirilmiştir. 1969'da açılan çocuk bölümünden sonra 1976' da da üst katında halk kitaplığı bölümü hizmete girdi. Kütüphanenin toplam kitap sayısı 12.985'tir.

Selimiye Hastanesi L346a.

Selimiye Kışlası mad. VI:515a, I:193c, 215c, II:36b, 37a, 37b, 37c, 239a, 425a, IIL552b, IV:539c, 566c, V:8b, 372c, VI:73a, 491a, 510c, 512a, VII:29c, 347c.

Selimiye Orduevi VI:135c.

Selimiye Spor Kulübü Adını taşıdığı semtte 1946'da kuruldu. Forma renkleri kırmızı-laciverttir. Bir dönem voleybol, basketbol, güreş, atletizm ve su sporlarıyla da meşgul olan kulüp günümüzde sadece futbol dalında faaliyet gösterebilmektedir. Kulübün minik, genç (B), genç (A), yıldız ve A takımları 1992-1993 sezonunda 1. amatör kümede grup şampiyonu olmuş, A takımı grup şampiyonluğunun ardından İstanbul ikincisi olma başarısını göstermiştir. Başkanlığını Muharrem Cenk Kalaycı'nın yaptığı kulübün 200'ün üzerinde lisanslı sporcusu, 125 civarında üyesi vardır. Kulüp lokali, Kadıköy-Üsküdar yolu üzerinde, Tıbbiye Caddesi'nde, Selimiye futbol sahasının yanındadır.