A. Kadir (1917, İstanbul -1985, İstanbul) Şair, yazar. Kara Harp Okulu'nda öğrenciyken Nâzım Hikmet'le tanıştığı ve "muzır neşriyat" (zararlı kitaplar) okuduğu için tutuklandı

Yeni Mahalle Sarıyer İlçesi'nde yer alır. Sarıyer Merkez, Rumeli Kavağı mahalleleri ve istanbul Boğazı'yla çevrilidir. Nüfusu (1990) 2.986'dır.

VII:499a.

Yeni Mecmua Türk Ocağı'nın yayın organı, haftalık fikir dergisi. 12 Temmuz 1917'de yayıma girdi. 26 Ekim 1918' de 66. sayıda kapanmak zorunda kaldı, l Ocak 1923'te bu kez 15 günlük olarak çıktı. 20 Aralık 1923'te 90. sayıda kapandı. Ittihad ve Terrakki genel merkezince desteklenen dergi, Türkçülük akımının temellerini koymaya çalışıyordu. Kadrosunda Ziya Gökalp, Hamdullah Suphi (Tanrıöver), Celal Sahir (Erozan), Mehmed Fuad (Köprülü), Necmettin Sadık (Sadak), Yahya Kemal (Beyatlı), Ahmed Refik (Al-tınay) gibi dönemin en parlak yazarları bir araya gelmişti, içerik üzerinde ağırlığı en çok hissedilen Ziya Gökalp, burada kültürel Türkçülüğün yanısıra milli iktisat ve dayanışmacılık tezlerini sundu. Cumhuriyet Türkiye'sinin temelini oluşturan fikirlerin pek çoğu bu dergi çevresinde geliştirilmiştir.

I:137c, II:175b.

Yeni Mektep IV: l I4b.

Yeni Melek Sineması IV:184c, VII:9a.

Yeni Millet Parkı VII:67b.

Yeni Odalar mad. VII:467a, I:186a, III:202a, 224b, IV:433a, V:7c, VH:358a.

ilgili maddeler: Eski Odalar III:203c Yeniçeriler VII:472b

Yeni Operet Cemal Sahir'in gezici tiyatrosunda yer alan bazı tiyatro sanatçıları tarafından 1922'de kuruldu. Topluluk Kadıköy'de Hale Sineması'nda temsiller vermeye başladı. Ömer Aydın, Şeref, Nazik ve Garbis beyler ile Efruz Hanım topluluğun başlıca üyeleriydiler. Topluluğun orkestra şefi Muhittin Sadık'tı (Sadak). Topluluğun çalışmaları ancak bir mevsim sürdü.

Yeni Osmanlılar Cemiyeti Haziran 1865' te Ittifak-ı Hamiyet adıyla gizlice kurulan ve sonradan Yeni Osmanlılar Cemiyeti adını alan örgüt. Meşrutiyet rejiminin kurulmasını hedefleyen örgütün kurucuları Ayetullah, Nuri, Reşad, Mehmed Ali, Refik ve Namık Kemal beylerdi. Örgüte daha sonra Şinasi, Ali Suavi, Ziya Paşa, Mahmud Nedim Paşa ve Mustafa Fazıl Paşa da katıldı. Örgütün 1867'de Sadrazam Ali Paşa'yı öldürerek yerine Mahmud Nedim Paşa'yı geçirme planı açığa çıktı. Bazı üyeler tutuklandı, bazıları da yurtdışına kaçtı. Ali Suavi Londra'da cemiyetin yayın organı olarak Mubbir'i yayımladı. Namık Kemal ile Ziya Paşa ise Hürriyet gazetesini çıkarmaya başladı. Mustafa Fazıl Paşa zamanla cemiyetin fiili başkanı konumuna geldi. Mustafa Fazıl Paşa bir yandan da Sultan Abdü-laziz ile özel ilişkilerini sürdürdü ve ilişkilerini düzelterek istanbul'a döndü. Cemiyet üyeleri 1871'den sonra İstanbul'a dönmeye başladılar.

I:24c, 202a, II:70a, VII:17c. ilgili maddeler: Agâh Efendi I:90a Ali Suavi I:202a EbüzziyaTevfikIII:123b Namık Kemal VI:44b Ziya Paşa VII:563c

Yeni Sabah mad. VE:468a, 323a.

Yeni Sahne Hizmet-i Umumiye Müesse-' sesi sahibi İsmail Faik tarafından 1920' de kurulan gezici tiyatro topluluğu. Topluluğun müdürü Mehmed Rauf, rejisörü ise Kemal Emin (Bara) idi. Tiyat-roseverlerden eczacı Hamdi Nüzhet Ue Daloğlu Fuad da idare heyetinde yer alıyorlardı. Bu sırada Darülbedayi' den ayrılmış olan Behzad (Butak), İ. Galip (Arcan), Emin Beliğ (Belli), Raşit Rıza (Samako), Muvahhid, Onnik Bi-nemeciyan, Eliza Binemeciyan, Kınar ve Aznif hanımlar da bu toplulukta sahneye çıkmaya başladılar. Ertesi yıl

Darülbedayi'den gelenlerin ayrılmasıyla topluluk zayıfladı ve Hizmet-i Umu-miye'nin iflas etmesiyle de dağıldı. Yeni Sahra Mahallesi Kadıköy İlçesi'nde yer alır. Barbaros, Sahrayıcedit, Merdivenköy mahalleleri ve Üsküdar Ilçesi'yle çevrilidir. Nüfusu (1990) 28.499'dur.

VII:497c.

Yeni Saray bak. Topkapı Sarayı Yeni Ses Opereti bak. Ses Opereti Yeni Sinema (Şehzadebaşı) IV:184c. Yeni Süreyya Opereti VII:115a. Yeni Şark Kütüphanesi VII:449a. Yeni Tasvir-i Efkâr III: 124a. Yeni Tiyatro VI:538c. Yeni Tiyatro Heyeti I:89b.

Yeni Türk mad. VII:468a, III:529c, VII:26la.

Yeni Türk Mensucat Fabrikası

II:295c.

Yeni Türkü V:535a. Yeni Üsküdar Musiki Cemiyeti

II:559b.

Yeni Valide Camii IV:101a, 103a, V:134a, 355c.

Yeni Valide Külliyesi mad. VII:468c, I:ll4c, 117c, III:157a, IV:l66a, 539a, 539b, V:355b, VI:95c, VII:345a, 347b, 347c.

Yeni Valide Lokantası I:192c.

Yenibahçe Fatih İlçesi'nde, Adnan Menderes Bulvarı'nm (Vatan Caddesi) kara surlarına yakın bölümünde ve kuzeye doğru yükselen yamacın alt kısmında kalan semt. Bayrampaşa Deresi denilen ve kurumuş yatağından sonradan Vatan Caddesi'nin geçirildiği derenin buradaki bölümüne Yenibahçe Deresi de denildiği için bu adı almıştır.

Yenibosna mad. WI:470c, I:548b, III:384c.

Yenibosna Merkez Mahallesi Bahçelievler İlçesi'nde yer alır. Çobançeşme, Fevzi Çakmak, Zafer, Kocasinan Merkez mahalleleri ve Bağcılar Ilçesi'yle çevrilidir. Nüfusu (1990) 10.281'dir.

Yenicehisar I:251b.

Yeniçeri Ağası Yeniçeri Ocağı'nın komutanı olup, istanbul'un asayişinden, sarayın ve padişahın güvenliğinden sorumluydu. Önceleri terfi eden sek-banbaşı yeniçeri ağası olurken, 17. yy' da Enderun ağalarından vezirlik verilerek yeniçeri ağası atanmaya başlandı, istanbul'da, padişahın katıldığı her törende bulunur, padişah cuma selamlığına çıkmazsa o da çıkmaz, sefere gitmezse İstanbul'dan ayrılmaz ve orduya katılmazdı. Vezir rütbesi alan yeniçeri ağasına "ağa paşa" denir ve aynı zamanda divan üyesi olurdu. Arada, istanbul'da kol gezer, denetimlerde bulunur, özellikle de esnaflık eden yeniçerileri ya da esnaf işlerine müda-

hale eden ocak zorbalarını denetler, suçlu gördüklerini tutuklatırdı. Ağa Ka-pısı'nda oturan yeniçeri ağasının kalabalık bir maiyeti vardı. Sekbanbaşı-nın, kul kethüdasının, zağarcıbaşının, seksoncubaşının, başçavuşun, istanbul ağasının, yeniçeri kâtibinin katıldığı ağa divanına başkanlık ederdi, istanbul'da çıkan ocaklı ayaklanmalarında, yangınlarda sorumluluğu artan yeniçeri ağası kusurlu görülürse idam edilir veya sürgüne gönderilirdi.

ilgili madde:

Ağa Kapısı L94b Yeniçeri Ağası Sarayı II:183c.

Yeniçeri Ayaklanmaları bak. Ayaklanmalar

Yeniçeri Kışlası bak. Yeni Odalar Yeniçeri Müzesi mad. VII:471c, I:330b, VI:444c.

Askeri Müze I:350a

Yeniçeri Ocağı III:203c, 220a, IV:l43c 257c, V:372c, VI:491a.

Yeniçeriler mad. VU:472b, IV:432c. ilgili maddeler: /Acemi Ocağı I:6lc Ağa Kapısı I:94b Alemdar Olayı I:185a Ayaklanmalar I:478c Beylerbeyi Olayı II:205c Çınar Olayı ILSOOa Eski Odalar III:203c Etmeydanı III:224b Kabakçı Mustafa Ayaklanması IV:323a

Kuleli Olayı V:118a Kulluklar V: 119a

Patrona Halil Ayaklanması VL231b Vak'a-i Hayriye VII:357a Yeni Odalar VII:467a

Yeniçeriler Çınarı Topkapı Sarayı'mn birinci avlusunda Kozbekçüer Kapısı'na (Arkeoloji Müzeleri'ne) inen yol üzerindeydi. Fatih döneminden (1451-1481) kalma olduğu rivayet edilir. Bununla ilgili olarak bir de öykü vardır. Sarayın duvarlarından atlayıp avluya çıkan bir cariyeyi yakalayan görevli, kızı bu çınarın kovuğunda saklamış, daha sonra da kızlarağasma haber vermiş. Fatih olayı öğrenince adamı ödüllendirmiş ve isteği üzerine çınarın olduğu yerde "kız bekçileri" adlı yeni bir ocak kurulmasını buyurmuş. Bu deyim zamanla "kozbekçileri" olmuş. Enderun Taribi'ndeki bu bilgiden ayrı olarak Topkapı Sarayı'na gelen yabancı elçilerin gölgesinde resmi giyimli yeniçeri ortalarının sıralandığı bu çınara "Yeniçeri Çınarı" adını verdikleri bilinmektedir. 20. yy'ın başında kuruyan ağaç bir süre de o durumda korunmaya çalışılmış fakat daha sonra tama-

men ortadan kalkmıştır.

Yeniçeriliğin Kaldırılması bak. Vak'a-i Hayriye

Yenicesine Mescidi Beyoğlu İlçesi'nde, Kasımpaşa-Kulaksız'da, ibadullah So-kağı'ndadır. Banisinin adıyla Kadı Mehmed Camii olarak da anılan yapı 16. yy'a aittir. Çok harap durumda iken, büyük Kasımpaşa yangınında tamamen yanmış, Hacı Faik Bey tarafından 1964'te yeniden yaptırılmıştır. Kagir, ahşap çatılı bir yapıdır. Dört basamaklı bir merdivenle ulaşılan son cemaat yeri küçük bir mekândır. Sağ parçası bir oda şekline sokulmuş, sol tarafı ahşap basamaklı bir merdivenle üstteki kadınlar mahfiline çıkmaktadır, iki ince sütunun desteklediği bu mahfil yarım daire formlu, cumba şeklinde bir çıkıntı yapmaktadır. Mihrabı dört kademeli basit bir niş olup, minber ve vaiz kürsüsü ahşaptır. Alt ve süt sıradaki pencereleri sivri kemerlidir. Tek şe-refeli taş bir minaresi vardır.

Yenidünya, Alexandre D. İlgili madde: Milli Reasürans Hanı V:463c

Yenihisar I:251b.

Yenikapı mad. VU:476a, I:3b, III:25a, 153b, 153c, VTI:297a, 497a.

nli maddeler:

Eleutherius Limanı III:153b Eleutherius Sarayı III:153c Heptaskalon Limanı FV:52c Langa V:195a Mercimek Tekkesi V:394b Teodoros (Ayios) Kilisesi VH:245c Theodosius Limanı VII:263a

Yenikapı Deniz Otobüsü İskelesi IV:206b.

Yenikapı Fidanlığı III:3l4b.

Yenikapı Hamamı Zeytinburnu İlçesi'nde, Merkez Efendi Mahallesi'nde, Yenikapı Mevlevihane Caddesi'ndedir. Merkez Efendi Hamamı diye de anılmaktadır. Hadîka'da belirtildiğine göre hamamın iç kısmında Merkez Efendi'nin bir halveti vardı ve hasta olanlar orada yıkanarak şifa bulurlardı. Merkez Efendi Tekkesi vakfından olan yapı bir tek hamamdır ve halen kullanılmaktadır.

I:437b. Yenikapı Kilise Korosu III: 185a.

YenîkapıMevlevîhanesi mad. VII:476c, III:362c, 565a, IV:7b, 39a, 103b, 107c, 114e, 21 Ib, V:348b, 410b, 424c, 528b, VLl60c, 317b, VH:l62a, l66b, 239c, 497a, 544c, 557b.

ilgili madde:

Ali Nutkî Dede I:194b Yenikapı Mim Çakır Gazinosu III:379c.

Yeniköy mad. VIL485c, IV:534b, VH:499a.

Yeniköy Ermeni Mezarlığı 4 78

4 79 Yeşilköy Fıkaraperver Cemiyeti

İlgili maddeler: Afif Paşa Yalısı T:87a Asdvadzadzin (Surp) Kilisesi I:342c Avusturya Elçiliği Yazlığı I:432b Boğaziçi II:266a Mihrişah Valide Sultan Çeşmesi V:459b Said Halim Paşa Yalısı VT:4l8c

Şehzade Burhaneddin Efendi Yalısı VILlSlb

Yeniköy Ermeni Mezarlığı III:185b. Yeniköy Hasbahçesi I:547a. Yeniköy Hastanesi I:349c. Yeniköy İskelesi IV:202c.

Yeniköy Mukavelenamesi Rusya, İngiltere ve Fransa'nın baskıları sonucu, 1878'den beri askıda tutulan Vilayat-ı Şarkıyye'nin (Van, Bitlis, Erzurum, Ma-muretülaziz, Diyarbakır, Sivas ve Trabzon) ıslahatı konusu, Said Halim Pa-şa'nın Yeniköy'deki yalısında 6 Şubat 19l4'te görüşülmeye başlandı. Doğu Anadolu'da incelemeler yapan yabancı müfettişlerin hazırladıkları protokol bu görüşmeler sonunda değiştirilmeden aynen kabul edildi, izleyen günlerde de Yeniköy Mukavelenamesi gereği adı geçen illere yabancı gözlemci-müfettişler atandı.

Yeniköy Vapuru Şehir Hatları işletmesi yolcu vapuru. 1952'de, Hollanda' da, Amsterdam'da, Verschure & Co.'s Scheeps tezgâhlarında motorlu yolcu vapuru olarak yapıldı. 483 grostonluktur. Uzunluğu 46,9 m, genişliği 9,8 m, sukesimi 3,1 m idi. De Schelde N. V. Flushing yapımı, her biri 450 beygirgücünde 2 adet Sulzer dizel motoru vardır. Çift uskurlu olup saatte 12 mil hız yapmaktadır. Beylerbeyi ile İstinye adlı iki de eşi vardır.

II:210c, V:98c.

Yenimahalle Sinagogu (Hasköy) TV:10b.

Yenimahalle Sinagogu (Ortaköy) VI:l4lc.

Yenişehir Mahallesi Beyoğlu Ilçesi'nde yer alır. Hacı Ahmet, Bülbül mahalleleri ve Şişli Ilçesi'yle çevrilidir. Nüfus (1990) 5.996'dır.

Yenişen, Üter II:388c.

Yenseni, Serap VII:564b.

Yeoryios (Ayios) Ayazması VI:210b.

Yeoryios (Ayios) Kilisesi Bakırköy'de, Ebüzziya Caddesi'ndedir. 1832'de Rum bahçıvan cemaati tarafından yaptırılmıştır. Bazilikal plan tipindeki yapının naosu üç nefli olup naosun batısında galeri bulunmaktadır. Doğuda yer alan ikonostasis, ambon ve despot koltuğu ahşaptır.

I:557a.

Yeoryios (Ayios) Kilisesi Çengelköy' de, Tanrıverdi Sokağı'ndadır. 1830'da, manastır arazisinde inşa edilmiş, kagir

bir yapıdır. Bazilikal plan tipinde, üç nefli olup önündeki yolun genişletilmesi sırasında, kuzeyde dört, güneyde üç taşıyıcı kalacak şekilde küçültülmüştür. Ahşap örtü sisteminde orta ne-fin örtüsü tonozdur.

II:486a.

Yeoryios (Ayios) Kilisesi (Edirnekapı) mad. VII:488a.

Yeoryios (Ayios) Kilisesi (Fener) III:227a, V:20b.

Yeoryios (Ayios) Kilisesi Kadıköy'de, Yeldeğirmeni'nde, Karakolhane Caddesi'ndedir. 19. yy'm sonunda okul olarak inşa edilmişken, yeni bir okul yapılması üzerine 1927'de kiliseye dönüştürülmüştür. Bazilikal planlı, ahşap bir yapıdır. Naosun doğusunda bulunan ikonostasis, ambon ve despot koltuğu ahşaptır.

VII:462c.

Yeoryios (Ayios) Kilisesi (Kuzguncuk) V:l46b, VII:347c.

Yeoryios (Ayios) Kilisesi Ortaköy'de, Çevirmeci Sokağı'nda, Rum Mezarlığı içinde yer alır. Tarihi önemi olan aynı adlı ayazma üzerinde inşa edilmiştir. Dikdörtgen planlı, ahşap bir yapı olan mezarlık kilisesi, iki yüzlü kırma çatı ile örtülü, zemini mozaik döşelidir.

Yeoryios (Ayios) Kilisesi (Yedikule) IV:153b.

Yeoryios (Ayios) Kilisesi Yeniköy'de, Simitçi Salih Sokağı ile Valide Çeşme Sokağı arasındadır. Kudüs Patrikli-ği'ne bağlı olan kilise, kitabesine göre 1851'de temelden inşa edilmiştir. Bazilikal planlı, kagir yapının naosun-da, batıda ahşap galeri yer alır. Doğuda bulunan ahşap ikonostasis, ambon ve despot koltuğu, oyma ve kabartma tekniğinde bezelidir. Yapının ahşap olan narteksinde, Kudüs Patriği II. Ki-rilos'un mezarı vardır. Mezar kitabesi 18 Ağustos 1877 tarihlidir.

Yeoryios (Ayios) Kiparissas Kilisesi

mad. VII:488c, Vl:351a.

Yeoryios (Ayios) Manastırı Burgazada-sı'nda, Kınalıada karşısındaki çamlık alandadır. Manastır yapılan arasında kilise; dikdörtgen planlı, iki katlı ve yedi bölümlü kagir yapı; iki katlı ahşap yapı; tek katlı ahşap yapı bulunmaktadır. Kilise, 1897'de inşa edilmiş, kubbeli bir yapıdır. Merkezi mekânı örten kubbe, naostaki dört taşıyıcıyı bağlayan kemerler üzerinde yükselen yüksek kasnağa oturur. Köşe mekânları da küçük kubbelerle örtülüdür.

II:336a, 338a.

Yeoryios (Ayios) Manastırı Büyüka-da'dadır. Bir avlu etrafındaki manastır yapıları arasında Ayios Yeoryios Kilisesi, Ayios Haralambos Kilisesi, Ayii Apostoli Kilisesi, Ayios Yeoryios Ayazması bulunmaktadır. Kilise, 1906'da kesme taştan yapılmış, dik-

dörtgen planlı, tonoz örtülü bir yapıdır.

II;352c.

Yeoryios (Ayios) Manastırı Heybeli-ada'da, Çamlimam yolundadır. Kudüs Patrikliği'ne bağlı olan manastırın aynı adlı kilisesi, daha küçük olan eskisinin yerinde, 1862'de yapılmıştır. 1945'te onarılan kagir yapının naosunda, dört taşıyıcının belirlediği merkezi mekân, taşıyıcıları bağlayan kemerler üzerindeki yüksek kasnağa oturan kubbe ile örtülüdür. Naosun batısında narteks ve üstte galeri vardır.

FV:55a.

Yeoryios (Ayios) Mangana Manastırı

14-15. yy'larda Konstantinopolis'in en önemli manastırlarından biri. Topkapı Sarayı'mn kurulduğu bölgede, deniz kıyısındaydı. IX. Konstantinos Mono-mahos döneminde (1042-1055) inşa edildi, 1204-1261 arasında Latinlerin eline geçti, 1453'e kadar varlığını korudu. Fetihten sonra dervişler tarafından kullanıldı, Topkapı Sarayı'mn inşası için yıkıldı. Batılı yazarlar manastırdan dolayı Boğaziçi'ni "Ayios Ye-oıyios'un kolu" olarak adlandırırlardı. Manastır azizin rölikleri ve gösterişli süslemeleri ile ünlüydü. Sinan Paşa Köşkü'nün ardından geçen demiryolu civarında görülebilen kalıntılarına göre köşelerde küçük kubbeleri, "U" formlu galerisi ve 10 m çapında bir kubbesi, sekizgen bir çeşmeyle süslenen ön avlusu vardı.

I:271b, IV: 142a, 180c, V:289a, 295b.

Yeoryios (Ayios) Metohion Kilisesi

mad. VII:489b, VI:351a.

Yeoryios (Ayios) Patrikhane Kilisesi

mad. Vll:490a, III:279c. İlgili madde: Rum Ortodoks Patrikhanesi VL351c

Yeoryios (Ayios) Potiras Kilisesi

mad. Vll:491b. Yer Adları mad. VII:492a.

Yer Mahyası Eskiden istanbul çocuklarının ramazan geceleri oynadıkları geleneksel oyunlardandı. Aynı mahallenin ya da sokağın çocukları buldukları midye kabuklarına veya testi çanak kırıklarına zeytinyağı koyup fitil salarlar bu uydurma kandilleri sokak ortasına dizip türlü şekiller, hattâ yazılar resme--derlerdi. Mahallenin yaşlıları da çocuklara ödül ve bahşiş verirlerdi.

Yeraltı Camii mad. VE.-502a, III:348c, VL405b, 406a.

İlgili madde:

Kastellion IV:485b Yerebatan Mescidi bak. Üskübiye

Mescidi

Yerebatan Sarayı mad. Vff.-50.3fl, II: 254a, 319a, IV:4l2b, VI: 127a, VII:47b, 259b, 532c. İlgili maddeler:

Baltacı Konağı II:33a

Bazilikalar II:112b Yerevag III: 189a. Yerevantzi, Simeon III: 1 87a.

Yerevman Surp Haç Kilisesi (Kuruçeşme) mad. VII: 504a, III: 184a, IV:91c, VI:276a.

Yerganyan, Harutyun Amira

VII:504a, 505b.

Yergodasan Arakelotz (Surp) Kilisesi

Üsküdar Ilçesi'nde, Kandilli'de, Kurtbağrı Sokağı no. 17'dedir. Kiliseden fazla şapel denebilecek bu ibadethane İsa'nın on iki havarisine ithaf edilmiştir. Kitabesine göre 1841'de ibadete açılan kilise 1846'da Mıgırdiç Amira Aşmanyan'ın ve 1892'de sobacı Parseğ Gazarosyan'ın maddi katkılarıyla genişletilerek onarılmıştır. 1962'de ve 1985'te de onarımlar geçiren kilise ahşaptır. Kilisenin en ilginç yanı vaftiz-hane olarak kullanılan şapeldeki çimlerdir. Kütahya'daki Ermeni ustalar tarafından yapılan bu elişi çinilerdeki renkler ve kabartmalar çok dikkat çekicidir. Asıl kilise bölümünde de, kolonlar üzerinde haç işlemeli çiniler yer almaktadır.

III:184b, FV:4lOa.

Yergrakund III:189b.

Yergim, Sabahat V:305a.

Yeritz Mangantz (Surp) Kilisesi Sarıyer İlçesi'nde, Boyacıköy'de, Aktar Apti Sokağı, no. 2/2'dedir. İlk kez 1840'ta Misak Amira tarafından ahşap olarak inşa ettirilmiştir. 1884'te kagir olarak yeniden inşa edilen kilise son kez 1984' te onarım görmüştür. Son derece yalın bir iç ve dış görünüşe sahip olan kilise sunağı düz mermerdendir. Gerek iç gerekse dış görünüşünde en küçük bir süsleme görülmez. Estetik olan tek öğe çan kulesidir. Kilisenin banisi olan Misak Amira'nın mezarının da bulunduğu bahçesinde, yine Misak Amira' mn yaptırdığı çeşme yer alır.

III: 184a. Yeros/Yoros IV:496b.

Yerrortutyun (Surp) Ermeni-Katolik

KilisesiBeyoğlu İlçesi'nde İstiklal Caddesi'ndedir. Buradaki ilk kilise l699'da Latinler tarafından inşa edilmiş ve 20 Eylül 1762'de yanmıştı. 1770'te kagir olarak yeniden inşa edilen kilise Latin papazları için bir tutukevi olarak kullanıldı. Kilisenin bir süre Avusturya Se-fareti'nin ibadet yeri olarak kullanıldığı, piskoposluk tahtının karşısında yer alan ve üzerinde Avusturya kartalını simgeleyen kabartmadan anlaşılmaktadır. Hangi tarihte Ermeni-Katolik cemaatine tahsis edildiği bilinmemektedir.

II:215c, I

Yerrortutyun (Surp) Kilisesi (Beyoğlu, Gregoryen) mad. VII: 505a, III: 184a, 483c, V:20c.

Yeruşalmi, Bünyamin Behar Eli

IV:465a, VII:407a.

Yesari, Afif (1921, İstanbul -1989, İstanbul) Gazeteci, yazar. Önceleri dergilerde öyküler yazan Yesari, daha sonra Servet-i Fünun, Ses, Varhk, Yenilik, Kelepçe, Yelpaze, Hafta ve Hayat dergilerinde öyküler, şiirler ve sanat yazıları yayımladı. Tasvir-i Efkâr, Vakit, Akşam, Yeni İstanbul, Dünya, Tanin, Hür Vatan, Son Havadis, Gece Postası ve Günaydın gazetelerinde çalıştı. Muzaffer Ulusoy takma adıyla polisiye romanlar da yazdı. Dört dilden şiir sergileri düzenledi. Düşünce Ti-yatrosu'nu kurdu. Birçok öykü ve romanı vardır. Son olarak İstanbul Hatırası (1988) adlı kitabı yayımlandı.

VI:4c. Yesarî Baba (Batumlu) IIL385c.

Yesari, Mahmut mad. VIL506c, II:429c, 448c, IV:340a, VI:198c, 491b.

Yesarîzade Tekkesi bak. Ordu Şeyhi Tekkesi

Yesevîlik IV:26c, VII:213b.

Yesuriler Olayı Bu adla da anılan Cizvitler, Fransız elçisi Achille de Harley'in İstanbul'da bulunduğu sırada ayaklanma olarak nitelendirilebilecek eylemlerde bulundular. Rum Patrik vekiline de kendilerine yardım etmesi için Napoli kralına mektup yazdırdılar. Bunun öğrenilmesi üzerine l6l6' da patrik vekili idam edildi. Yakalanan Yesuriler de tutuklandılar. Bir ay sonra, Fransız Elçisi Achille de Harley'in girişimiyle Yesuriler İstanbul' dan çıkarıldılar. Ancak, yerine gelen elçi ve kardeşi Philippe de Harley Ye-surilerin İstanbul Rumlarını Katolik yapma çalışmalarına yardımcı olduğu için tutuklandı.

Yeşü Alanlar mad. VH:507b. İlgili maddeler: Belgrad Ormanı II:l48c Bitki Örtüsü II:247b Korular V:71b Ormanlar VI:138c

Yeşil Bağlar Mahallesi Kartal İlçesi'nde yer alır. Yalı, Hürriyet mahalleleri ve Pendik İlçesi'yle çevrilidir. Nüfusu (1990) 2.559'dur.

III:383b.

Yeşil Ev mad. WL508c, II:392c, VII:65c. Yeşil Horoz II:58b. Yeşil Tekke bak. Ordu Şeyhi Tekkesi

Yeşilce Mahallesi Kâğıthane İlçesi'nde yer alır. Seyrantepe, Sanayi mahalleleri ve Şişli, Beşiktaş ilçeleriyle çevrilidir. Nüfusu (1990) 7.002'dir.

Yeşilçam Sokağı mad. VII:509b, III:318c, IV:270b.

Yeşilçay bak. Ağva

Yeşilçay Regülatörleri FV:236a.

Yeşildirek Eminönü îlçesi'nde, Mahmut-

paşa Yokuşu ile Cağaloğlu'ndaki Hoca Hanı Sokağı arasında kalan yöredir. 1980'li yıllara kadar konfeksiyon atölyelerinin, kumaş toptancılarının bulunduğu Yeşildirek, Sultanhamam ve Mahmutpaşa'daki ana sektör olan giyim toptancıları, perakendecileri ile bütünlük oluşturmaktaydı. Konfeksiyoncuların bir bölümü Osmanbey'e, bir bölümü kent dışına taşınmış olmakla birlikte, Yeşildirek eski özelliklerini bir ölçüde sürdürmektedir.

V:273b.

Yeşildirek Gençlik Kulübü 1951'de adını taşıdığı semtte kuruldu. Forma renkleri yeşil-sarıdır. İstanbul amatör liginde dört kez şampiyonluk yaşadı. 1960-196l'de İstanbul mahalli ligi şampiyonu oldu. 1961-1962, 1962-1963 sezonlarında Türkiye 1. liginde oynama başarısı gösterdi. 1963-1964 sezonundan itibaren Türkiye 2. liginde oynadı. Daha sonra 3. lige oradan da mahalli amatör kümeye düştü.

Yeşildirek Hamamı mad. VII:509c, I:501b.

Yeşilköy mad. VIL510c, I:38c, III:25a, 447a, 527b, IV:22b.

İlgili maddeler: Abdülmecid Çeşmesi I:49a Atatürk Havalimanı I:383c Ayastefanos Antlaşması I:467a Ayastefanos Rus Anıtı I:467c Havacılık Müzesi IV:23b Mecidiye Camii V:3l6a Yeşilköy Feneri VII:512b