Abulqosimov m. H., Umarov a. T., Qulmatov a. A. Institusional iqtisodiyot

8.2.1-rasm. O„zbekistonda YaIM ishlab chiqarishning mulkiy 
tarkibining o„zgarishi. 
Milliy iqtisodiyotning tarmoq tarkibiy tuzilishi ham o‗zgartirildi. Unda 
qishloq va suv xo‗jaligining YaIMdagi ulushi kamayib, sanoat va xizmat ko‗rsatish 
sohalarining ulushi esa o‗sib bordi (qarang:8.2.1-jadval). 
8.2.1-jadval 
Iqtisodiyot tarmoqlari bo„yicha yalpi ichki mahsulot qo„shilgan qiymat 
tarkibidagi o„zgarishlar (jamiga nisbatan % da)
1
 
1
Основные тенденции и показатели экономического и социального развития Республики 
Узбекистан за годы независимости (1990-2010гг.) и прогноз на 2011-2015гг. Стат. Сб. -Т:

---

222 
Ko„rsatkichlar 
2000y. 2005y. 
2010y 2016y 2017y 2018y 
Jami iqtisodiyot bo‗yicha 
100,0 
100,0 
100,0 
100,0 
100,0 
100,0 
Sanoat (qurilish bilan birga) 
23,1 
29,1 
33,3 
32,9 
33,5 
32,0 
Qishloq, o‗rmon va baliq 
xo‗jaligi
 
34,4 
29,5 
19,8 
18,2 
19,2 
32,4 
Xizmatlar 
42,5 
41,4 
46,9 
49,0 
47,3 
35,6 
Tarkibiy o‗zgartirishlar natijasida avtomobilsozlik, neft ximiya va neft gaz, 
elektroteznika, farmatsevtika va boshqa shu kabi yangi sanoat tarmoqlari vujudga 
keldi. 
O‗zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 8 sentyabrdagi 
―O‗zbekiston Respublikasida ma‘muriy islohotlar konsepsiyasini tasdiqlash 
to‗g‗risida‖gi PF-5185-son farmonida mamlakat taraqqiyotining zamonaviy 
bosqichida keng ko‗lamli islohotlarning muvaffaqiyatli amalga oshirilishi va 2017 
— 2021 yillarda O‗zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor 
yo‗nalishi bo‗yicha 
Harakatlar strategiyasining 
maqsadlariga erishish davlat 
boshqaruvining mutlaqo yangi, samarali va sifatli faoliyat yurituvchi tizimini 
yaratishni, davlat boshqaruvi organlari va mahalliy ijro etuvchi hokimiyat 
organlarining (keyingi o‗rinlarda ijro etuvchi hokimiyat organlari deb yuritiladi) 
uyg‗un faoliyatini tashkil etishni talab qilishi qayd etilgan. 
Mazkur farmonga asosan mamlakatimizda institutsional islohotlarning 
quyidagi yo‗nalishlari belgilab berildi: 
a) ijro etuvchi hokimiyat organlari faoliyatining institutsional va tashkiliy-
huquqiy asoslarini takomillashtirish; 
b) ijro etuvchi hokimiyat organlarining vazifalari (funksiyalari, 
vakolatlari)ni, ularni amalga oshirish mexanizmlari va javobgarlik sohalarini 
Узбекистан, 2011-с.36; Анализ
 
макроэкономических показателей Республики Узбекистан за годы 
независимости (1991-2016гг.)// 
www.stat.uz
.; Социально-экономическое положение Республики 
Узбекистан за январь-декабрь 2017год.-Т., Госкомстат РУ, 2018.-С. 17; Социально-экономическое 
положение Республики Узбекистан за январь-декабрь 2018год.-Т., Госкомстат РУ, 2019.-С.18 
маълумотлари асосида муаллиф томонидан тузилди. 

---

223 
aniqlashtirish, 
muvofiqlashtirish 
va 
o‗zaro 
hamkorlik 
jarayonlarini 
takomillashtirish; 
v) iqtisodiyot tarmoqlariga ma‘muriy ta‘sir ko‗rsatishni yanada qisqartirish 
va boshqaruvning bozor mexanizmlarini kengaytirish; 
g) vertikal boshqaruv tizimi va ijro etuvchi hokimiyat organlari 
hamkorligining mexanizmlarini takomillashtirish; 
d) davlat boshqaruvi tizimiga strategik rejalashtirishning zamonaviy 
shakllari, innovatsion g‗oyalar, ishlanmalar va texnologiyalarni joriy etish; 
Е)professional davlat xizmatining samarali tizimini shakllantirish, ijro 
etuvchi hokimiyat organlari tizimida korrupsiyaga qarshi kurashishning ta‘sirchan 
mexanizmlarini joriy etish
1
. 
Endilikda iqtisodiyotdagi tarkibiy o‗zgarishlarni amalga oshirish quyidagi 
yo‗nalishlarda davom ettirish lozim bo‗ladi: 
• 
qishloq xo‗jaligida tarkibiy o‗zgarishlar; 
• 
bazaviy tarmoqlarda tarkibiy o‗zgarishlar; 
• 
uyg‗unlashgan sanoat siyosatini yuritish; 
• 
eksportga yo‗naltirilgan ishlab chiqarishni rag‗batlantirish; 
• 
mahsulotlarning raqobatbardoshligini oshirish; 
• 
avtomobilsozlik va gaz kimyo, elektr texnikasi, to‗qimachilik, oziq-ovqat, 
farmatsevtika, axborot va telekommunikatsiya tarmoqlarida yangi va 
zamonaviy ishlab chiqarishlarni tashkil etish.