Ağ Analizi ve Haritalama Yönteminin

3) Ağlarla neler yapabilirsiniz? Ağları nasıl analiz edersiniz?

Şimdiye kadarki örneklerimiz son derece ufak ağlardı. İlişkisel enformasyon faydalı olacak kadar büyüdüğünde genellikle içinden çıkılmazı zor karmaşık bir hal alır. Formel analiz kullanmadan ağlardan faydalanan gruplar olsa da, ağ verisi genellikle bilgisayarda, bu iş için özel olarak hazırlanmış yazılımlar eşliğinde değerlendirilir.¹ İyi bir değerlendirmeye varabilmek için konuyla bir düzeyde aşinalık sahibi olmakta fayda vardır; standart istatistik tekniklerinin pek çoğu bu alanda uygun biçimde kullanılamaz. Fakat kullanılan yöntem ne olursa olsun, temel hedefler çoğu kez büyük benzerlik gösterir.

Toplulukları tanımlamak.

En yaygın analiz hedeflerinden biri, düğümler arasındaki bağlantılardan yola çıkarak “doğal grupları” ya da toplulukları ortaya çıkarmaktır. Bir ağ üzerindeki topluluğun nasıl oluştuğuna dair farklı teknik tanımlar vardır, fakat temel fikir birbirleriyle diğerlerine göre daha çok bağlantısı olan düğümlerin oluşturduğu kümeleri (cluster) bulmaktır. Kimi topluluk tanımlarında bireyler aynı anda birden fazla grubun üyesi olabilirler. Ağ üzerindeki kümelenmeleri bulmaya çalışmanın bir örneği pratik topluluklarını (beraber ya da aynı alanda çalışan, benzer bilgi ve bakış açısına sahip olan bireylerin oluşturduğu grupları) bulmaktır.

Önemli bağları ya da düğümleri yerli yerine oturtmak.

Ağın türüne bağlı olarak kimi düğümlerin göreli olarak daha önemli (ya da güçlü) konumları olabilir. Burada önemliliğin nasıl tarif edildiği tümüyle bağlama bağlıdır; kimi durumlarda çok bağa sahip olmak bir önem göstergesidir, ama bu her zaman bu kadar kolay değildir. Kimi durumlarda da bir düğümün ne derece önemli olduğu, ağ içerisinde ne kadar merkezî bir yere sahip olduğuyla, ağa ne kadar iyi entegre olduğuyla ya da iki topluluk arasında sahip olduğu köprüleme ya da kapı bekçiliği vasfıyla ölçülür. Bu bağlar önemlidir çünkü bunları ortadan kaldırdığımızda ağ parçalara ayrılabilir. Bir ağ içindeki düğümlerin ve bağların önemini ölçen yazılımlar mevcuttur, fakat bunların hangisinin kullanılacağı araştırmacının ağdan ne öğrenmek istediğine bağlıdır. Örneğine yazılarına verilen referansların oluşturduğu ağı kullanarak kanaat önderlerini tespit etmek mümkündür, bu örnekte merkeziyeti en yüksek düğümler en önemli düğümler olacaktır.

Rolleri ve konumları keşfetmek.

Kimi durumlarda bir ağla ilgili en ilginç şey hangi düğümün en önemlisi olduğu değil, hangi düğümlerin benzer bir ilişki örüntüsüne sahip olduğudur. Yapısal anlamda denk konumlara sahip –yani benzer oldukları düğümlerle benzer bağlara sahip– düğümleri ya da düğüm gruplarını yerli yerine oturtacak yazılımlar kullanmak mümkündür.

Gizli bağlantıları açığa çıkartmak.

Birbirinden ayrı tekil ilişkilere dair çok sayıda bilgi ortak bir yapı içinde birleştirildiğinde dolaylı patikalar (kendileri doğrudan bağlı olmayan düğümler arasındaki bir dizi bağlantı) bulmak mümkün olabilir. Daha öncesinde kullanılmayan ya da başka türlü açığa çıkmayacak olan alternatif yollar da keşfetmek mümkündür.

İletişimi kolaylaştıracak kanlı canlı temsiller yaratmak.

Eğer bir ağ çok yoğun ya da büyük değilse, bir dizi bilgisayar programları kullanarak görsel bir formda haritalanabilir. Düğümler öyle bir şekilde isimlendirilebilir ki, izleyici ağ haritasını yorumlarken kendisini harita içinde konumlandırabilir ve oradaki bilgiye nüfuz edebilir. Düğümlerin ve uçların özelliklerini göstermek için genellikle renk ve şekiller kullanılır. İlişkileri ikonik bir formda görselleştirmek, insanlara tartışmalar esnasında referans gösterebilecekleri somut bir şey, karmaşık bir konu hakkında bilgi alışverişi yapabilecekleri bir araç verir.

Rolleri ve konumları keşfetmek.

Kimi vakalarda, toplanan veri, o veriyi toplama sürecinin kendisinden daha az önemlidir. Veri toplama sürecinin, ilişkilerin ortak bir forma sokulup katılımcıların tartışmasının ve fikir üretmesinin mümkün kılındığı bir grup tartışması içerisinde vuku bulduğu durumlar buna örnek gösterilebilir.

Ağlar bahsinde birkaç önemli kavram daha.